Pagbantay sa Kalibutan

Ginapakita sang estadistika sang Arab Road Safety Organization, sa Tunisia, nga sobra sa 500,000 ka aksidente ang nagakatabo sa lugar sang mga Arabo kada tuig, kag 36,000 ka tawo ang napatay.—REUTERS NEWS SERVICE, TUNISIA.

Suno sa surbe, “ang Internet amo ang makuhaan sing pinakamadamo nga impormasyon parte sa sex sang mga Intsik nga tin-edyer kay kulang ang ginatudlo sa eskwelahan kag sa balay.”—CHINA DAILY, CHINA.

Pagpanglingling Paagi sa Webcam

Sining karon lang, gin-aresto sang mga pulis sa Germany ang tawo nga nagpanglingling sa kuarto sang mga dalagita paagi sa ila mga Webcam. Nasudlan sang hacker ang isa ka account sa Internet bangod tama kahapos ang password sini. Gani, nakuha man niya ang mga impormasyon sang pila ka tawo diri. Gingamit man kuno niya ini nga account para magpadala sing malware (malicious software) sa mga amiga sang iya biktima, kag abi nila screen saver lang ini. Paagi sini, makontrol niya ang ila mga kompyuter kag Webcam bisan san-o niya gusto. Sang ginreyd ang apartment sang hacker, may tres milyones sia ka piktyur kag “nakakonektar sia sa mga kompyuter sang 80 ka babayi nga lipod sa ila ihibalo,” suno sa Aachener Zeitung.

Bag-o nga mga Lenguahe

Ang Aka kag Miji halos wala batia nga mga lenguahe sa Arunachal Pradesh sa aminhan-sidlangan sang India, sa dulunan sang Bhutan kag China. Pero natukiban sang mga nagatuon sang lenguahe nga may isa pa gid ka lenguahe sa sini nga lugar nga ginatawag Koro. “Wala pa gid ini mabatian kag wala man sing rekord parte sa sini nga lenguahe,” siling sang researcher nga si Gregory Anderson, direktor sang Living Tongues Institute for Endangered Languages. Wala batia ini nga lenguahe kay mga 800 lamang ang nagahambal sini kag mabudlay kadtuan ang ila lugar. Sang una, isa lang ka lenguahe ang ginreport sa isa ka lugar sa China, pero sang 2009, natukiban ang 24 ka lenguahe sa sini nga lugar.

Mga Baboy Talunon nga May Radioactive

Sa Germany, “nangin apat ka pilo ang ginbayad sang gobierno sang 2007 sa mga mangangayam nga nawad-an sing palangitan-an bangod ang naayam nila nga mga baboy talunon may radioactive,” report sang Spiegel Online. Madamo nga mangangayam ang nagabaligya sing karne para kaunon, pero ginadumilian sang gobierno ang pagbaligya sang karne nga mataas ang cesium-137, isa ka radioactive nga elemento bangod sa aksidente sa Chernobyl sang nagligad nga 25 ka tuig. Paborito sang mga baboy ang “mga uhong kag truffles, pero nakontaminar ini sang radioactive,” siling sang Spiegel. “Nagdaku ang ila balayran, indi bangod nagagrabe ang epekto sang radioactive kundi bangod nagdamo na gid ang mga baboy talunon sa Germany.” Suno sa mga eksperto, magapadayon ini asta 50 ka tuig.