Gindesinyo Bala Ini?

Ang Pakpak sang Alibangbang

● Ang matahom nga pagbadlak sang pakpak sang alibangbang nagadepende kon diin ka nga anggulo nagatan-aw. Ang kolor sang pakpak sang isa ka klase sang alibangbang tama ka siri nga bisan 805 metros ikaw ka layo, makita mo ini. Ngaa tama gid ka dalayawon ang pakpak sang alibangbang?

Binagbinaga: Sa ibabaw nga bahin sang pakpak sang green swallowtail nga alibangbang (Papilio blumei) may nagaraya nga daw mga sungkaan. Kon magtupa sa sini ang kasanag, lainlain nga repleksion ang imo makita. Halimbawa, kon maigo sang kasanag ang sentro sang luhob, ang makita mo nga kolor halin sa yellow pakadto sa green. Pero kon sa kilid maigo, blue ang makita mo. Isa pa, kon sa sentro maigo ang kasanag direkta ini nga nagabanda, pero kon sa kilid, nagabanda ini anay sing pila ka beses, nga nagapasiri pa gid kag nagapatiyog sang mga light wave. Gani ang kolor nga imo makita daw nagabadlak.

Pulo pa ka tuig kag nakahimo ang mga researcher sing simple nga replika sang naibabaw nga bahin sang pakpak sang alibangbang. Nagalaum sila nga ini nga teknolohiya makabulig para indi madali mapalsipikar ang kuarta kag credit card, kag makahimo sila sing mga solar cell nga mas madamo sing makuha nga enerhiya halin sa adlaw. Pero, mabudlay ilugon ang naibabaw nga bahin sang pakpak sang alibangbang. “Bisan pa natun-an na sing maayo ang pagpanghikot sang kasanag,” sulat ni Propesor Ullrich Steiner sang Cambridge University’s Nanoscience Centre, “ang tama katahom nga pagkananarisari sang mga kolor nga makita sa kinaugali, indi mailog sang teknolohiya.”

Ano sa banta mo? Natabuan lang bala ang naibabaw nga bahin sang pakpak sang alibangbang? Ukon gindesinyo ini?

[Retrato sa pahina 24]

Alibangbang nga green swallowtail

[Retrato sa pahina 24]

Ang pakpak sang alibangbang kon tan-awon sa mikroskopyo

[Picture Credit Line sa pahina 24]

Butterfly: Faunia, Madrid; microscopic view: © Eye of Science/Photo Researchers, Inc.