Gindesinyo Bala Ini?
Ang Lente sang Mata sang Tambalihan
● Ang tambalihan may dalayawon nga ikasarang sa pagpatubo liwat sang mga bahin sang ila lawas, subong sang mga organo, tisyu, tiil, kag ikog. Pero ang nagatubo bala liwat nga bahin pareho gid sa orihinal? Kon lente sang mata sang tambalihan ang istoryahan, huo ang sabat sang mga researcher.
Binagbinaga: Mapatubo liwat sang tambalihan ang lente sang iya mata kay ang selula sang iris sini ginahimo niya nga selula sang lente. Para mahibaluan pa gid ini nga proseso, gin-obserbahan sang mga biologo ang isa ka grupo sang Japanese nga mga tambalihan sa sulod sang 16 ka tuig. Ginkuha sang mga biologo ang lente sang mata sang kada tambalihan sing 18 ka beses. Kag sa tagsa ka bes, nagatubo liwat ang mga lente.
Sang natapos ang ila pagtuon, mga 30 na ka tuig ang mga tambalihan—lima ini ka tuig nga mas malawig sangsa ila kabuhi kon ara sila sa lasang. Pero ang ila pagpatubo liwat sang ila lente pareho kadasig sang bata pa sila. Dugang pa, report sang University of Dayton sa Ohio, U.S.A., ang nagtubo liwat nga mga lente “pareho gid sa mga lente sang dalagku na nga mga tambalihan nga wala pa kaagi ilis sang lente.” Ang biologo nga si Panagiotis Tsonis, miembro sang grupo nga nagtuon sa mga tambalihan, nagsiling: “Bisan ako daw indi makapati.” Ginlaragway niya ang bag-o nga mga lente nga “perpekto.”
Nagalaum ang mga sientipiko nga ang ikasarang sang tambalihan sa pagpatubo liwat sang naguba nga bahin sang lawas sini makabulig sa ila nga mahangpan kon paano mapatubo liwat ang naguba nga mga tisyu sa lawas sang tawo. “Ang mga tambalihan makahatag gid sing sabat sa mga pamangkot parte sa pagpali kag pagtubo liwat” siling ni Tsonis, “ilabi na ang parte sa solusyon sa pagtigulang.”
Ano sa banta mo? Ang nagatubo bala liwat nga lente sang mata sang tambalihan resulta sang ebolusyon? Ukon gindesinyo ini?
[Diagram sa pahina 25]
(Para sa aktual nga pormat, tan-awa ang publikasyon)
Ang “bag-o” nga mga lente pareho gid sa orihinal
[Picture Credit Lines sa pahina 25]
Top photo: © Vibe Images/Alamy; middle photo: © Juniors Bildarchiv/Alamy
