“Nabudlayan gid ako,” siling ni Cristina, “indi lang importante nga updanay kami sang akon bata nga babayi, kundi kinahanglan nga ihatag ko sa iya ang akon atension bisan pa kadamo sang akon responsibilidad kag tama sa akon kakapoy.”

Tinguhai nga mangin bukas pirme ang komunikasyon. “Ginatinguhaan ko nga mangin maayo nga halimbawa,” siling ni Elizabeth nga may lima ka bata, “amo nga wala sila natahap mag-istorya sa akon. Ginahambalan ko man sila nga mag-istoryahanay pirme kag indi magtulog nga nagalainay ang buot. Bal-an man nila nga indi ko gusto kon indi sila magbugnuhanay.”

Pamatii pirme ang imo mga bata. “Sang gamay pa ang akon bata nga lalaki,” siling ni Lyanne, “kapalaistorya sa iya amo nga pirme ko lang sia ginapahipos. Pero sang magtin-edyer na sia, wala na sia nagaistorya kag narealisar ko nga sala ang akon ginhimo sadto. Gani, ginapilit ko sia nga mag-istorya sa akon. Ginsugid ko ini sa isa ka elder sa amon kongregasyon. Ginsilingan niya ako nga magkalma kag amat-amaton lang ang pagpakig-istorya sa akon bata. Ginsunod ko sia, kag subong daw OK na ang amon kahimtangan.”

Indi pagpilita. “May tion sa paghipos kag may tion man sa paghambal,” siling sang Manugwali 3:7. (Ang Pulong sang Dios, APD) “Kon daw indi mag-istorya ang akon mga bata,” siling ni Dulce, nga may tatlo ka bata, “ginahambalan ko sila nga puede nila ako istoryahon bisan ano oras nga gusto nila.” Imbes nga piliton sila nga mag-istorya, mapinalanggaon nga istoryaha sila. Amo ini ang ginahambal sang Biblia. “Ang panghunahuna sang isa ka tawo pareho sa tubig nga madalom, pero kon maalamon ka, matungkad mo ini.”—Hulubaton 20:5, APD.

Mangin “maabtik sa pagpamati, mahinay sa paghambal.” (Santiago 1:19) Si Lizaan nga ginsambit sa nagligad nga artikulo, nagsiling: “Natun-an ko nga maghipos anay kon may ginasugid nga problema ang akon mga bata. Wala man ako dayon nagalaygay kundi kalmado lang bisan pa daw mangakig na ako.” Si Leasa, nga may duha ka bata nga lalaki, nagsiling: “Natak-an ako magpamati. May mga tion nga para sa akon daw indi gid man daku nga isyu ang ginaistorya sang akon mga bata, gani dapat ko tun-an nga intiendihon pa gid sila.”

 “Maghambal kamo pirme nga may pagkamainayuhon.” (Colosas 4:6) “Para indi sila matahap mag-istorya sa akon,” siling ni Lyanne, “dapat ko gid tinguhaan nga mangin kalmado kag relaks lang, bisan pa serioso ang natabo.”

Kon indi mo pagtinguhaan nga mangin kalmado, mahimo nga indi mo makontrol ang imo kaakig kag makapaninggit ka, nga magapalala lang sang sitwasyon! (Efeso 4:31) Halimbawa, kon singgitan mo ang imo bata mahimo nga indi na sia mag-istorya sa imo kag magadugang lang ang problema. “Ang bata mapaanggid sa pakinhason,” siling ni Heidi, nga may tin-edyer nga bata nga babayi. “Kon istoryahon mo ang bata sing mainayuhon kag mapinalanggaon, pareho sia sa nagabukas nga pakinhason. Kon singgitan mo sia kag pakanubuon, magasira sia kag indi na mag-istorya. Para madumduman ko ini, gintapik ko ang piktyur sang nagabukas nga pakinhason sa amon repridyeretor.”

Kilalaha ang imo kabataan. “Ang akon duha ka bata nga lalaki lainlain ang batasan,” siling ni Yasmin, nga ginsambit kaina. “Ang isa palaistorya, ang isa hipuson. Wala ko gina-istorya sing direkta ang akon hipuson nga bata. Ginaistorya ko lang sia samtang may iban kami nga ginahimo subong abi kon nagahampang kami ukon kon nagaistorya sia parte sa iya mga nanamian. Ginapamangkot ko sia dayon kon ano ang iya opinyon sa pila ka butang.”

Paano abi kon ang isa ka bata nga lalaki nasaw-ahan mag-istorya sa iya iloy parte sa personal nga mga butang, pareho sa tin-edyer nga bata ni Misao. “Indi ka ya kaintiende sa akon,” siling sang iya bata. Gani, nagpabulig si Misao sa isa ka hamtong kag masaligan nga lalaki sa ila kongregasyon. “Nangin tataytatay sia sang akon bata, kag subong nagbuot na sia,” siling ni Misao.

Indi pagkalimti nga ang imo panguna nga papel amo ang pagkaginikanan. “Ginhimo ko nga sulugiran sang problema ang akon bata nga babayi,” siling ni Iwona, nga may duha ka bata. “Ginhimo ko ini bisan pa kabalo ko nga sala ini, kag dapat ko ini tadlungon.” Bisan gusto mo nga mangin suod sa imo bata, dumduma nga ginikanan ka kag ikaw ang dapat nga may awtoridad. Kon ipakita mo nga may dignidad ka, hamtong, kag malig-on, mangin mahapos para sa imo bata nga tahuron ka kag tumanon ang sugo sang Biblia nga, “Mga anak, mangin matinumanon kamo sa inyo mga ginikanan.”—Efeso 6:1, 2.

‘Higugmaa ang imo mga anak.’ (Tito 2:4) Pareho sang pagkaon kag tubig, kinahanglan sang mga bata ang gugma. Gani, pasaliga sila pirme nga palangga mo sila. Ihambal kag ipabatyag ini sa ila. Kon himuon mo ini, indi lang sila magbatyag nga protektado kundi manamian man sila mag-istorya kag magtuman sa imo.