BULIG PARA SA PAMILYA | GINIKANAN
Ano ang Himuon Mo Kon Magbinutig ang Imo Bata?
NGAA MABUDLAY?
Nagahampang sa pihak nga kuarto ang imo bata nga lima ka tuig. Hinali lang nga may nabatian ka nga nabuka. Nagdalagan ka kag nakita mo nga nagatindog sia malapit sa buka nga plorera. Sang makita mo ang iya hitsura, nahibaluan mo na kon ano ang natabo.
“Ikaw ang nagbuka sina?” akig nga pamangkot mo sa iya.
“Wala ko ’ya a!” sabat niya.
Indi ini ang una nga bes nga nagbinutig ang imo lima ka tuig nga bata. Dapat ka bala mabalaka?
ANO ANG DAPAT MO MAHIBALUAN?
Malain ang tanan nga pagbinutig. Nagasiling ang Biblia nga ginadumtan ni Jehova nga Dios “ang dila nga butigon.” (Hulubaton 6:16, 17) Ang Kasuguan nga ginhatag sa Israel may ginapatuman nga silot sa mga nagapanglimbong.
Pero indi palareho ang tanan nga pagbinutig. Ang iban nagabutig bangod gusto nila halitan ang iban. Ang pila naman napilitan nga magbinutig kay indi nila gusto mahuy-an ukon masilutan. (Genesis 18:12-15) Bisan pa malain ang tanan nga pagbinutig, ang iban nga pagbinutig mas serioso. Kon magbinutig ang imo bata, dumduma ang iya edad kag hibalua kon ngaa ginhimo niya ini.
Hatagi sing atension ang problema samtang bata pa. “Dapat matun-an sang imo kabataan nga maghambal sing matuod, ilabi na kon nabudlayan sila,” siling ni Dr. David Walsh. “Ang pagsalig amo ang pundasyon sang maayo nga kaangtanan, kag maguba ina nga pagsalig sang kabutigan.”
Pero indi magkabalaka sing sobra. Kon magbinutig ang imo bata, wala ini nagapahangop nga mangin malain na sia. Dumduma nga ang Biblia nagasiling: “Ang kabuangan naputus sa tagiposoon sang bata.” (Hulubaton 22:15) Ginapakita sang pila ka bata ini nga kabuangan paagi sa pagbinutig kay abi nila amo ini ang pinakamahapos nga paagi agod indi sila masilutan. Gani importante kon ano ang imo reaksion.
ANO ANG MAHIMO MO?
Hibalua kon ngaa nagabinutig ang imo bata. Nahadlok bala sia nga silutan? Indi bala niya gusto nga maglain ang imo buot? Nagahimuhimo bala sang istorya ang imo bata para manamian sa iya ang iya mga abyan bangod wala pa sia kahibalo kon ano ang matuod ukon indi? Kon nakahibalo ka kon ngaa nagabinutig ang imo bata, mas mahapos na ang pagdisiplina sa iya.
Kon kaisa, mas maayo kon indi na lang magpamangkot. Sa kahimtangan nga ginsambit sa umpisa, bisan pa nahibaluan na sang iloy, ginpamangkot pa niya ang iya bata: “Ikaw ang nagbuka sina?” Mahimo nga nahadlok sia nga akigan amo nga nagbinutig sia. Pero imbes nga mamangkot, kon nagsiling ang iloy nga: “Baw, ginbuka mo ang plorera!” Indi na makabutig ang imo bata kag mabuligan mo sia nga mangin bunayag.
Dayawa sia kon maghambal sia sing matuod. Gusto gid sang mga bata nga malipay ang ila mga ginikanan sa ila. Gani dapat mahibaluan sang imo bata nga importante ang pagkabunayag kag ginapaabot mo nga mangin bunayag sia.
Ipaathag sa imo bata nga ang pagbinutig makaguba sang pagsalig kag mabudlay na ini ibalik. Agod matudluan sia sang maayo nga kinaiya, dayawa sia kon maghambal sia sing matuod. Halimbawa, mahimo magsiling ka, “Nalipay gid ako kon nagahambal ka sing matuod.”
Mangin halimbawa. Siempre indi ka makapaabot nga mangin bunayag ang imo bata kon mabatian niya nga nagasiling ka sing “Hambala sia nga wala ’ko diri” kon indi ka mag-istorya sa nagatawag sa telepono ukon “Nagamasakit ’ko” nga ang matuod, gusto mo lang gali magpahuway.
Gamita ang Biblia. Ginapalig-on sang mga prinsipio kag mga istorya sa Biblia nga mangin bunayag. Ang libro nga Magtuon Gikan sa Daku nga Manunudlo, nga ginhimo sang mga Saksi ni Jehova, makabulig sa imo nga itudlo ang mga prinsipio sang Biblia sa imo bata. Ang kapitulo 22 may tig-ulo nga “ Kon Ngaa Indi Kita Dapat Magbinutig.” (Tan-awa ang bahin sini sa kahon nga “ Ang Libro nga Makabulig sa Imo Bata.”)