TOPIKO SA KOBER | NGAA DAPAT MANGIN BUNAYAG?
Praktikal Pa Bala nga Mangin Bunayag?
Si Hitoshi, nagaobra sa opisina sang accounting sa isa ka ahensia sa Japan. Samtang ginausisa niya ang pinansial nga kuenta upod sa iya amo, ginsilingan sia sang iya amo nga dayaan niya ang ila report. Ginpaathag ni Hitoshi nga indi pag-itugot sang iya konsiensia nga himuon ini. Bangod sini, ginpahog sia sang iya amo nga pahalinon sa iya obra kag sang ulihi nadulaan sia sing obra.
Pagkasunod nga mga binulan, naluyahan gid si Hitoshi sa iya pagpangita sing obra. Halimbawa, sa isa ka interbyu, nagsiling si Hitoshi nga indi niya mahimo ang pagpangdaya sa obra. Nagsiling ang nagainterbyu, “Daw indi ka ’ya normal!” Ginpalig-on si Hitoshi sang iya pamilya kag mga abyan nga huptan ang iya determinasyon nga mangin bunayag, pero daw nagaduhaduha man sia. Halimbawa, nagsiling sia, “Nagapamensar ako kon bala maayo gid kon mangin bunayag ako parte sa akon pagtuluuhan.”
Ginapakita sang eksperiensia ni Hitoshi nga indi tanan nagapabalor sa pagkabunayag. Ang matuod, ginakabig ini sang iban nga disbentaha ilabi na sa negosyo. “Madamo nga tawo ang indi bunayag,” siling sang isa ka babayi nga nagaobra sa South Africa, “kag kon kaisa mabudlay gid atubangon ang pag-ipit nga magsunod sa ila.”
Ang isa ka sahi sang pagkadibunayag nga lapnag gid subong amo ang pagbutig. Sang nagligad nga mga tuig, ginpakita sang pagtuon sang psychologist nga si Robert S. Feldman sang University of Massachusetts Amherst, nga 60 porsiento sang mga adulto ang nagabutig sing makaisa ukon sobra pa sa sulod lang sang napulo ka minuto nga pag-istoryahanay. “Makapakibot gid ini nga resulta,” siling ni Feldman. “Wala namon ginapaabot nga kinaandan na lang ang pagbutig.” Indi bala makatilingala nga ang kalabanan nga tawo nagapangakig kon may magbutig sa ila, pero ngaa ang kalabanan nga tawo nagabinutig?
Ngaa ang pagbutig, pagpangawat, kag ang iban pa nga sahi sang pagkadibunayag kinaandan na lang subong? Ano ang epekto sang pagkadibunayag sa mga tawo? Labaw sa tanan, paano naton malikawan nga makahimo sing indi bunayag nga mga buhat?