1. Paano mapakita sang isa ka tawo nga nagahinulsol sia?

 KON makahimo kita sang sala, importante gid nga maghinulsol kita. Suno sa Biblia, nagahinulsol ang isa ka tawo kon nasubuan sia bangod nakahimo sia sing malain, gin-untatan na niya ang paghimo sini, kag ginapanikasugan gid niya nga indi na ini paghimuon liwat.​—Tan-awa ang Glossary, “Paghinulsol.”

2. Ngaa dapat naton tanan tun-an ang parte sa paghinulsol? (Nehemias 8:​9-11)

² Dapat naton tanan tun-an ang parte sa paghinulsol. Ngaa? Bangod makahimo kita sang sala adlaw-adlaw. Bilang mga kaliwatan ni Adan kag ni Eva, napanubli naton ang sala kag kamatayon. (Roma 3:23; 5:12) Gani, makasasala kita tanan kag kinahanglan naton maghinulsol. Bisan ang mga tawo nga may mabakod nga pagtuo, pareho kay apostol Pablo, nabudlayan nga kontrolon ang ila malain nga mga handum. (Roma 7:​21-24) Buot silingon bala sini nga pirme lang kita masubuan bangod sa aton mga sala? Indi. Kay man, maluluy-on si Jehova, kag gusto niya nga mangin malipayon kita. Binagbinaga ang eksperiensia sang mga Judiyo sang panahon ni Nehemias. (Basaha ang Nehemias 8:​9-11.) Indi gusto ni Jehova nga maapektuhan sila sang grabe nga kasubo bangod sa ila mga sala sang una. Sa baylo, gusto niya nga mangin malipayon sila sa ila pagsimba sa iya. Kabalo si Jehova nga kon maghinulsol kita, makabulig ini sa aton nga mangin malipayon. Gani ginatudluan niya kita parte sa sini. Kon hinulsulan naton ang aton mga sala, makasalig kita nga patawaron kita sang aton maluluy-on nga Amay.

3. Ano ang binagbinagon naton sa sini nga artikulo?

³ Sa sini nga artikulo, tun-an naton ang parte sa paghinulsol. Binagbinagon naton ang tatlo ka butang. Una, tun-an naton kon ano ang gintudlo ni Jehova sa mga Israelinhon parte sa paghinulsol. Dayon, tun-an naton kon ano ang ginahimo ni Jehova para buligan ang mga tawo nga maghinulsol. Kag binagbinagon naton kon  ano ang gintudlo ni Jesus sa iya mga disipulo parte sa paghinulsol.

KON ANO ANG GINTUDLO NI JEHOVA SA MGA ISRAELINHON PARTE SA PAGHINULSOL

4. Ano ang gintudlo ni Jehova sa mga Israelinhon parte sa paghinulsol?

⁴ Sang gin-organisar ni Jehova ang mga Israelinhon bilang isa ka pungsod, naghimo sia sang katipan sa ila, ukon isa ka legal nga kontrata. Nagpromisa si Jehova nga kon tumanon nila ang iya mga kasuguan, amligan niya sila kag pakamaayuhon. Amo ini ang ginsiling ni Jehova parte sa iya mga kasuguan: “Ini nga sugo nga ginasugo ko sa inyo subong nga adlaw indi mabudlay para sa inyo, kag indi ini malayo sa inyo.” (Deut. 30:​11, 16) Pero kon magrebelde sila sa iya ukon magsimba sila sa iban nga mga dios, indi na niya sila pagpakamaayuhon kag magaantos sila. Pero, may puede sila himuon para mangin maayo liwat ang ila kaangtanan sa Dios. Puede sila ‘magbalik kay Jehova nga ila Dios kag magpamati sa iya.’ (Deut. 30:​1-3, 17-20) Buot silingon, puede sila maghinulsol. Kon himuon nila ini, mangin suod sila liwat kay Jehova kag pakamaayuhon niya sila liwat.

5. Ano ang ginhimo ni Jehova nga nagapakita nga padayon niya nga ginbuligan ang iya katawhan? (2 Hari 17:​13, 14)

⁵ Sulitsulit nga nagrebelde kay Jehova ang iya pinili nga katawhan. Magluwas nga nagsimba sila sa mga diosdios, madamo pa sila sing ginhimo nga malain nga mga butang. Bangod sini, nag-antos sila. Pero padayon nga ginbuligan ni Jehova ang iya rebelyuso nga katawhan. Sulitsulit sia nga nagpadala sang mga manalagna para palig-unon ang iya katawhan nga maghinulsol kag magbalik sa iya.​—Basaha ang 2 Hari 17:​13, 14.

6. Paano gingamit ni Jehova ang iya mga manalagna para tudluan ang iya katawhan nga kinahanglan nila maghinulsol? (Tan-awa man ang piktyur.)

⁶ Pirme ginagamit ni Jehova ang iya mga manalagna para paandaman kag tadlungon ang iya katawhan. Halimbawa, amo ini ang ginsiling sang Dios paagi kay Jeremias: “Magbalik kamo sa akon, rebelyuso nga Israel . . . Indi ako magtulok nga may kaakig sa inyo, kay mainunungon ako . . . Indi ako maghinakit sa inyo tubtob san-o. Batuna lang ninyo ang inyo sala, bangod nakasala kamo kay Jehova nga inyo Dios.” (Jer. 3:​12, 13) Amo naman ini ang ginsiling ni Jehova paagi kay Joel:  “Magbalik kamo sa akon sa bug-os ninyo nga tagipusuon.” (Joel 2:​12, 13) Ginsugo man ni Jehova si Isaias nga isiling ini: “Magpaninlo kamo; indi na kamo maghimo sing kalainan sa akon atubangan; mag-untat kamo sa paghimo sing malain.” (Isa. 1:​16-19) Kag paagi kay Ezequiel, nagsiling si Jehova: “Wala ako nalipay nga mapatay ang malauton. . . . Kundi nalipay ako kon maghinulsol sia kag padayon nga magkabuhi. Wala ako nalipay kon may mapatay, . . . gani maghinulsol ka kag magtalikod sa tanan mo nga sala kag padayon nga magkabuhi.” (Ezeq. 18:​23, 32) Nalipay gid si Jehova kon maghinulsol ang mga tawo sa ila mga sala bangod gusto niya nga mabuhi sila sing wala sing katapusan. Gani, wala ginahulat ni Jehova nga maghinulsol anay ang makasasala nga mga tawo antes niya sila buligan. Binagbinagon naton ang iban pa nga halimbawa sa sini.

7. Ano ang gintudlo ni Jehova sa iya katawhan paagi sa kasaysayan ni manalagna Oseas kag sang iya asawa?

⁷ Paagi sa halimbawa ni Gomer nga asawa ni manalagna Oseas, gintudluan ni Jehova ang Iya katawhan nga handa Sia nga buligan sila nga maghinulsol. Pagkatapos magpakighilahi ni Gomer, ginbiyaan niya si Oseas para mag-upod sa iban nga mga lalaki. Wala na bala sia sang paglaum nga magbag-o? Mabasa ni Jehova ang tagipusuon, gani ginsilingan niya si Oseas: “Higugmaa liwat ang babayi nga ginahigugma sang iban nga lalaki kag nagapakighilahi, subong nga ginahigugma ni Jehova ang katawhan sang Israel bisan pa nagasimba sila sa iban nga mga dios.” (Os. 3:1; Hulu. 16:2) Talupangda nga padayon pa nga nagahimo sang serioso nga sala ang asawa ni Oseas. Pero, ginsilingan ni Jehova si Oseas nga patawaron niya ang iya asawa kag kuhaon niya sia liwat bilang iya asawa. a Paagi sa sini nga halimbawa, ginpakita ni Jehova sa iya katawhan kon ano ang iya ginabatyag parte sa ila. Bisan pa nga grabe kalain sang ila mga sala, palangga niya gihapon sila. Padayon niya nga ginpadala ang iya mga manalagna para buligan sila nga maghinulsol kag maghimo sang mga pagbag-o. Ginatudluan kita sang sini nga halimbawa nga ‘ginausisa ni Jehova ang tagipusuon,’ kag ginabuligan niya nga maghinulsol ang mga padayon nga nagahimo sang serioso nga sala. (Hulu. 17:3) Paano niya sila ginabuligan?

KON ANO ANG GINAHIMO NI JEHOVA PARA BULIGAN ANG MGA TAWO NGA MAGHINULSOL

8. Ano ang ginhimo ni Jehova para buligan si Cain nga maghinulsol? (Genesis 4:​3-7) (Tan-awa man ang piktyur.)

⁸ Si Cain ang kamagulangan nga anak ni Adan kag ni Eva. Napanubli niya sa iya mga ginikanan ang sala nga mga handum. Kag amo ini ang ginasiling sang Biblia parte kay Cain: “Ang iya mga buhat malaut.” (1 Juan 3:12) Posible nga amo ini ang rason kon ngaa ‘wala nahamut-an ni Jehova si Cain kag ang iya halad.’ Imbes nga magbag-o, “naakig gid si Cain kag nagkusmod sia.” Ano dayon ang ginhimo ni Jehova? Gin-istorya niya si Cain. (Basaha ang Genesis 4:​3-7.) Talupangda nga mainayuhon nga ginsilingan ni Jehova si Cain nga pakamaayuhon niya sia kon maghimo sia sing maayo, kag ginpaandaman niya sia nga posible makahimo sia sing malain kon magpadala sia sa iya kaakig. Masubo gid kay wala namati si Cain. Ginbalewala niya ang ginhimo ni Jehova para buligan kuntani sia nga maghinulsol. Pero bisan pa wala namati si Cain kay Jehova, wala nagsiling si Jehova nga indi na gid niya pagbuligan ang bisan sin-o nga makasasala nga maghinulsol.

9. Ano ang ginhimo ni Jehova para buligan si David nga maghinulsol?

⁹ Palangga gid ni Jehova si Hari David. Gintawag pa gani niya si David nga “isa ka tawo nga kalahamut-an sa akon tagipusuon.” (Binu.  13:22) Pero nakahimo si David sang serioso nga mga sala, pareho sang pagpakighilahi kag pagpatay. Suno sa Mosaikong Kasuguan, dapat patyon si David bangod sa sini nga mga sala. (Lev. 20:10; Num. 35:31) Pero gusto ni Jehova nga buligan si David nga maghinulsol. b Gani bisan wala pa sing may ginhimo si Hari David para ipakita ang iya paghinulsol, ginpakadto ni Jehova ang iya manalagna nga si Natan kay David. Naggamit si Natan sang ilustrasyon para marealisar ni David nga nakahimo sia sang serioso nga mga sala. Natandog gid si David, gani naghinulsol sia. (2 Sam. 12:​1-14) Nagsulat pa gani sia sang isa ka salmo nga nagapabutyag sang iya paghinulsol. (Sal. 51, superskripsion) Madamo nga makasasala nga mga tawo ang naumpawan gid sa sini nga salmo, kag napalig-on sila sini nga maghinulsol. Nagapasalamat gid kita kay Jehova kay palangga niya ang iya alagad nga si David kag ginbuligan niya sia nga maghinulsol.

10. Ano ang nabatyagan mo sang nabal-an mo nga mapinasensiahon kag mapinatawaron si Jehova?

¹⁰ Ginadumtan ni Jehova ang tanan nga klase sang sala. (Sal. 5:​4, 5) Pero, kabalo sia nga makasasala kita tanan. Gani, ginabuligan niya kita kon makasala kita bangod palangga niya kita. Gusto gid niya buligan nga maghinulsol bisan ang grabe kalain nga mga tawo para mangin suod sila sa iya. Makapaumpaw gid mabal-an nga handa si Jehova nga patawaron kita. Kon pamalandungan naton ang pagkamapinasensiahon kag pagkamapinatawaron ni Jehova, mapalig-on kita sini nga magpabilin nga matutom sa iya kag maghinulsol dayon kon makasala kita. Binagbinagon naman naton kon ano ang gintudlo ni Jesus sa iya mga disipulo parte sa paghinulsol.

KON ANO ANG GINTUDLO NI JESUS SA IYA MGA DISIPULO PARTE SA PAGHINULSOL

11-12. Ano nga ilustrasyon ang gingamit ni Jesus para tudluan ang iya mga disipulo parte sa kahanda sang iya Amay nga magpatawad? (Tan-awa ang piktyur.)

¹¹ Sang unang siglo C.E., nag-abot ang Mesias. Ginsambit sa nagligad nga artikulo nga gingamit ni Jehova si Juan nga Manugbawtismo kag si Jesucristo para tudluan ang mga tawo nga kinahanglan nila maghinulsol.​—Mat. 3:​1, 2; 4:17.

¹² Sang ari si Jesus sa duta, gintudluan niya ang mga tawo parte sa kahanda sang iya Amay  nga magpatawad. Gintudlo ini ni Jesus paagi sa pagsugid sang ilustrasyon parte sa rebelyuso nga anak. Naghalin sa ila balay ining pamatan-on nga lalaki, kag naghimo sia sang grabe kalain nga mga sala. Pero sang ulihi, “nakamarasmas sia” kag nagpauli sia sa ila. Ano ang reaksion sang iya amay? Nagsiling si Jesus nga “samtang malayo pa sia, nakita sia sang iya amay. Naluoy gid ang iya amay sa iya, gani nagdalagan sia kag ginhakos ang iya anak kag mapinalanggaon nga ginhalukan.” Nangabay ang anak nga himuon sia nga ulipon sa panimalay sang iya amay, pero gintawag sia sang iya amay nga “akon anak” kag ginbaton niya sia liwat sa ila pamilya. Nagsiling ang amay: “Nadula sia kag nakita.” (Luc. 15:​11-32) Sang ara si Jesus sa langit antes sia nagkadto sa duta, sigurado nga madamo nga beses niya nga nakita ang kaluoy sang iya Amay sa nagahinulsol nga mga makasasala. Makapaumpaw gid ang ilustrasyon nga ginsugid ni Jesus, kag ginapakita sini nga maluluy-on gid ang aton Amay nga si Jehova.

13-14. Ano ang natun-an ni apostol Pedro parte sa paghinulsol, kag ano ang gintudlo niya sa iban parte sa sini? (Tan-awa man ang piktyur.)

¹³ Madamo sing natun-an si apostol Pedro kay Jesus parte sa paghinulsol kag pagpatawad. Madamo nga beses nga kinahanglan ni Pedro ang pagpatawad, kag pirme sia ginapatawad ni Jesus. Halimbawa, pagkatapos ginpanghiwala ni Pedro ang iya Ginuo sing tatlo ka beses, grabe gid ang iya kasubo bangod sa iya nahimo. (Mat. 26:​34, 35, 69-75) Pero pagkatapos ginbanhaw si Jesus, nagpakita sia kay Pedro sang nagaisahanon si Pedro. (Luc. 24:​33, 34; 1 Cor. 15:​3-5) Kabalo si Jesus nga naghinulsol si Pedro, gani ginpasalig niya si Pedro nga ginpatawad niya sia.​—Mar. 16:7.

¹⁴ Naeksperiensiahan ni Pedro kon ano ang ginabatyag sang isa nga naghinulsol kag ginpatawad, gani gintudluan niya ang iban parte sa sini. Pagligad sang pila ka tion pagkatapos sang kapiestahan sa Pentecostes, ginpaathag ni Pedro sa madamo nga Judiyo nga ginpatay nila ang Mesias.  Pero, ginpalig-on niya sila: “Gani, maghinulsol kamo kag magliso agod mapatawad ang inyo mga sala, agod mag-abot ang mga tion sang kaumpawan halin kay Jehova.” (Binu. 3:​14, 15, 17, 19, footnote) Gintudlo ni Pedro nga mapakita sang isa ka makasasala nga nagahinulsol sia paagi sa pagliso. Buot silingon, dapat niya bag-uhon ang iya panghunahuna, dapat niya untatan ang paghimo sing malain, kag dapat niya himuon ang mga butang nga makapahalipay sa Dios. Gintudlo man ni Pedro nga panason ni Jehova ang ila mga sala ukon dulaon Niya ini sing bug-os. Kag pagligad sang madamo nga tinuig, ginpasalig ni Pedro ang mga Cristiano: “Mapailubon [si Jehova] sa inyo bangod indi niya luyag nga ang bisan sin-o malaglag kundi luyag niya nga ang tanan mahatagan sang kahigayunan nga maghinulsol.” (2 Ped. 3:9) Kon hinulsulan naton ang aton mga sala, makapaumpaw mabal-an nga ginapatawad kita ni Jehova sing bug-os. Himuon ini ni Jehova bisan pa serioso ang aton mga sala.

15-16. (a) Paano natun-an ni apostol Pablo ang parte sa pagpatawad? (1 Timoteo 1:​12-15) (b) Ano ang binagbinagon naton sa masunod nga artikulo?

¹⁵ Madamo sing nahimo nga malain si Saulo nga taga-Tarso, gani kinahanglan niya maghinulsol para patawaron sia. Mapintas niya nga ginhingabot ang mga disipulo sang Cristo. Posible ginhunahuna sang madamo nga Cristiano nga indi na gid sia magbag-o. Pero, kabalo si Jesus nga puede pa magbag-o kag maghinulsol si Saulo. Nakita niya kag sang iya Amay ang maayo nga mga kinaiya ni Saulo. Nagsiling si Jesus: “Ginpili ko ini nga tawo.” (Binu. 9:15) Naghimo pa gani si Jesus sang milagro para buligan si Saulo nga maghinulsol. (Binu. 7:58–8:3; 9:​1-9, 17-20) Sang nangin Cristiano si Saulo, nga nakilala sang ulihi bilang si apostol Pablo, pirme niya ginapasalamatan si Jehova kag si Jesus bangod ginpakitaan nila sia sang kaayo kag kaluoy. (Basaha ang 1 Timoteo 1:​12-15.) Gani, ginsilingan ni Pablo ang iya mga kauturan: “Ang kaayo sang Dios nagatinguha sa pagtuytoy sa [inyo] sa paghinulsol.”​—Roma 2:4.

¹⁶ Sang nabatian ni Pablo nga ginatugutan sang kongregasyon sa Corinto ang isa ka imoral nga tawo nga magpabilin sa kongregasyon, paano niya ini gin-asikaso? Base sa mga ginsiling ni Pablo, matun-an naton nga ginahigugma ni Jehova ang iya mga ginadisiplina kag ginapakitaan niya sang kaluoy ang mga nagahinulsol. Matun-an man naton nga dapat kita mangin maluluy-on pareho kay Jehova. Sa masunod nga artikulo, binagbinagon naton ang natabo sa kongregasyon sa Corinto.