1, 2. Ano ang lainlain nga opinyon sang mga tawo parte sa paraiso?

MADAMO nga kauturan halin sa iban nga pungsod ang nagtambong sa kombension sa Seoul, Korea. Samtang nagapagua sila sa stadyum, ginpalapitan sila sang mga kauturan sa Korea. Makatalandog gid makita nga madamo sa ila ang nagasiling sa isa kag isa: “Kit-anay kita sa Paraiso!” Ano sa banta mo ang paraiso nga ila ginsiling?

² Lainlain ang opinyon sang mga tawo parte sa paraiso. Ang iban nagasiling nga ang paraiso himuhimo lang. Para naman sa iban, basta nalipay ka sa isa ka lugar, amo ina ang paraiso. Para naman sa gutom nga tawo, daw ara lang sia sa paraiso kon makakaon sia sa isa ka sinalusalo. Sang ika-19 nga siglo, sang nakita sang isa ka tawo ang lugar nga puno sang matahom nga mga bulak, nakasiling sia, “Daw paraiso ba!” Paraiso gihapon ang ngalan sini nga lugar, bisan pa ginatabunan ini sing sobra 15 ka metro nga snow kada tuig. Ano ang Paraiso para sa imo? Nagalaum ka bala nga maabot ini?

3. Diin sa Biblia una nga ginsambit ang parte sa Paraiso?

³ Ang Biblia nagasugid parte sa paraiso sang una kag parte sa paraiso sa palaabuton. Mabasa naton sa una gid nga libro sang Biblia ang parte sa Paraiso. Ang Genesis 2:8 nagasiling: “Naghimo man si Jehova nga Dios sing isa ka hardin sa Eden [ukon paraiso nga makahatag sing kalipay, suno sa Catholic Douay Version], sa sidlangan nayon; kag ginbutang niya didto ang tawo nga iya gintuga.” Ang Hebreo nga tinaga  para sa Eden nagakahulugan sing “Kalipay,” kag makalilipay gid mag-istar sa sini nga hardin. Matahom gid ang palibot, may bugana nga pagkaon, kag may paghidait sa mga tawo kag mga sapat.—Gen. 1:29-31.

4. Ngaa masiling naton nga isa ka paraiso ang hardin sang Eden?

⁴ Ang Hebreo nga tinaga para sa “hardin” gin-translate sa Griego nga pa·raʹdei·sos. Ang Cyclopaedia nanday M’Clintock kag Strong nagsiling nga para sa mga Griego ang tinaga nga pa·raʹdei·sos nagapatuhoy sa isa ka matahom, malapad nga parke nga wala sing may nagapanghalit, kag may sarisari nga dalagku nga mga kahoy nga madamo sang bunga, kag may matin-aw nga mga suba nga may madabong nga mga hilamon sa kilid sini nga ginahalban sang madamo nga usa kag karnero.—Ipaanggid ang Genesis 2:15, 16.

5, 6. Ngaa wala na ginpaistar sanday Adan kag Eva sa Paraiso, kag ano ang mahimo nga ginahunahuna sang iban?

⁵ Ginpaistar sang Dios sanday Adan kag Eva sa sini nga paraiso, pero ginpagua sila sang ulihi. Ngaa? Wala nila gintuman ang Dios, amo nga wala na sila ginpaistar sa Paraiso lakip ang ila nangin kaanakan. (Gen. 3:23, 24) Bisan pa wala na sing tawo sa Paraiso, mahimo nga ari pa ini gihapon asta sa Baha sang panahon ni Noe.

⁶ Mahimo nga nagahunahuna ang iban, ‘May himuon pa ayhan liwat nga Paraiso sa duta?’ Ano ang ginapakita sang mga ebidensia? Kon nagalaum ka nga mabuhi sa Paraiso upod ang imo mga pinalangga, ano ang ginabasihan mo sa sini? Mapaathag mo bala nga maabot gid ang Paraiso?

7, 8. (a) Ano ang ginpromisa sang Dios kay Abraham? (b) Ano ang mahimo nga ginhunahuna ni Abraham parte sa ginpromisa sang Dios sa iya?

⁷ Ang mga sabat sa mga pamangkot parte sa Paraiso makita naton sa Biblia, bangod naghalin ini kay Jehova, ang nagtuga sang orihinal nga Paraiso. Binagbinaga ang ginsiling sang Dios kay Abraham nga iya abyan. Nagsiling ang Dios nga padamuon niya ang kaliwat ni Abraham “pareho sang mga balas sa baybayon.” Kag si Jehova nagpromisa: “Paagi sa imo kaliwat magatigayon sing pagpakamaayo para sa ila kaugalingon ang tanan nga pungsod sa duta bangod nagpamati ka sa akon tingog.” (Gen. 22:17, 18) Ginsulit sang Dios ini nga promisa sa anak kag sa apo ni Abraham.—Basaha ang Genesis 26:4; 28:14.

⁸ Wala sing pamatuod sa Biblia nga naghunahuna si Abraham nga ang mga tawo magaistar sa paraiso sa langit. Gani sang nagsiling ang Dios nga pakamaayuhon “ang tanan nga pungsod sa duta,” mahimo gid nga ginhunahuna ni Abraham ini nga pagpakamaayo diri sa duta. Ginpromisa ini sang Dios, gani nagapakita ini nga mangin maayo ang kahimtangan sang “tanan nga pungsod sa duta.” Pero amo lang bala ini ang pamatuod sa Biblia nga may paraiso sa duta?

9, 10. Ano nga mga promisa ang nagapamatuod nga may paraiso sa palaabuton?

⁹ Gintuytuyan sang Dios si David, nga kaliwat ni Abraham, sa pagtagna nga ang “mga malauton” kag ang “mga nagahimo sing malain” laglagon. Gani, “madula na ang mga malauton.” (Sal. 37:1, 2, 10) Pero, “ang mga mahagop magapanubli sang duta, kag mangin malipayon gid sila sa bugana nga paghidait.” Nagtagna man si David: “Ang mga matarong magapanubli sang duta, kag magapuyo sila sa sini sa wala sing katubtuban.” (Sal. 37:11, 29; 2 Sam. 23:2) Ano sa banta mo ang epekto sini nga mga promisa sa mga gusto magtuman sang kabubut-on sang Dios? Makasalig sila nga kon ang mga matarong na lang ang magakabuhi sa duta, mangin paraiso ini liwat pareho sang hardin sang Eden.

¹⁰ Pero pagligad sang tion, ang kalabanan nga Israelinhon nga nagasiling lang nga nagaalagad kuno sila kay Jehova nagbiya sa iya kag sa matuod nga pagsimba. Gani gintugutan sang Dios ang mga taga-Babilonia nga sakupon ang iya katawhan, laglagon ang ila pungsod,  kag bihagon ang madamo sa ila. (2 Cron. 36:15-21; Jer. 4:22-27) Pero, ang mga manalagna sang Dios nagtagna nga pagkatapos sang 70 ka tuig, magabalik liwat ang iya katawhan sa ila duta. Natuman gid ini nga mga tagna. Pero may matun-an pa gid kita sa sini. Samtang ginabinagbinag naton ang pila sa sini, talupangda kon paano ini naangot sa paraiso sa duta sa palaabuton.

11. Paano natuman ang Isaias 11:6-9, pero ano ang mahimo naton ipamangkot?

¹¹ Basaha ang Isaias 11:6-9. Gintagna sang Dios paagi kay Isaias nga kon magbalik ang mga Israelinhon sa ila duta, wala sing magahalit sa ila. Indi sila dapat mahadlok nga may manghalit sa ila nga mga sapat ukon mapintas nga mga tawo. Hilway sa katalagman ang mga bata kag tigulang. Indi bala amo ini ang kahimtangan sang una sa hardin sang Eden? (Isa. 51:3) Ining tagna ni Isaias nagsiling man nga ang bug-os nga duta, indi lang ang pungsod sang Israel, “mapuno sang ihibalo tuhoy kay Jehova kaangay sang tubig nga nagahil-ob sa dagat.” San-o ini matabo?

12. (a) Sang nagbalik ang mga bihag halin sa Babilonia, ano nga mga pagpakamaayo ang ila naeksperiensiahan? (b) Ano ang nagapakita nga may iban pa nga katumanan ang Isaias 35:5-10?

¹² Basaha ang Isaias 35:5-10. Ginpadaku man ni Isaias nga ang magabalik nga mga Israelinhon indi paghalitan sang mga sapat ukon mga tawo. Ang ila duta magapatubas sang bugana nga pagkaon bangod sa madamo nga suplay sang tubig, pareho sang hardin sang Eden. (Gen. 2:10-14; Jer. 31:12) Amo lang bala ini ang katumanan sang tagna? Wala sing pamatuod nga ang nagbalik nga mga Israelinhon milagruso nga gin-ayo. Halimbawa, ang mga bulag sadto wala gin-ayo. Gani ginapakita sini nga ang literal nga pagpang-ayo himuon pa sang Dios sa ulihi.

13, 14. Paano natuman ang Isaias 65:21-23 sang nagbalik ang mga Israelinhon sa ila duta, pero ano nga bahin sining tagna ang wala pa matuman? (Tan-awa ang piktyur sa umpisa sini nga artikulo.)

¹³ Basaha ang Isaias 65:21-23. Sang nag-abot ang mga Judiyo sa ila duta, wala sila sing komportable nga mga balay ukon mga talamnan kag mga ulubasan. Pero ginpakamaayo sila sang Dios. Sang ulihi, nalipay gid sila nga nakapatindog sila sing mga balay kag nag-istar sa sini! Nakatanom man sila kag nagkaon sang mga bunga sini.

¹⁴ Talupangda ang importante nga bahin sining tagna. Maabot ayhan ang tion nga ang aton mga adlaw “mangin kaangay sang mga adlaw sang kahoy”? Ang pila ka kahoy nagakabuhi sing linibo ka tuig. Dapat mapagros ang mga tawo para mangin pareho sini kalawig ang ila kabuhi. Kon magakabuhi na sila sa kahimtangan nga gintagna ni Isaias, mangin isa gid ini ka paraiso! Kag ini nga tagna matuman gid.

15. Ano ang pila ka pagpakamaayo nga ginsambit sa libro ni Isaias?

¹⁵ Hunahunaa kon paano ang mga promisa nga bag-o lang naton ginbinagbinag nagapakita nga may paraiso sa palaabuton. Pakamaayuhon sang Dios ang mga tawo sa bug-os nga duta. Wala na sing mahadlok nga may manghalit pa nga mga sapat ukon mapintas nga mga tawo. Ayuhon na ang mga bulag, apa, kag piang. Ang mga tawo magapatindog na sang ila mga balay kag magatanom sang ila mangin pagkaon. Mas malawig pa sangsa mga kahoy ang ila kabuhi. Ginapamatud-an sang Biblia nga malapit na ini matuman. Pero, ang pila ka tawo mahimo magsiling nga ini nga mga tagna wala nagapamatuod nga mangin paraiso ang duta sa ulihi. Paano mo ini sabton? May masaligan bala nga basihan nga matuod ang paraiso sa duta? Ang pinakabantog nga tawo nga nagkabuhi naghatag sing masaligan nga basihan.

16, 17. San-o ginsiling ni Jesus ang parte sa Paraiso?

¹⁶ Bisan pa wala sing sala si Jesus, ginpamatbatan sia kag ginlansang sa usok para mapatay, kag may mga Judiyo nga kriminal sa iya  tuo kag wala. Ginkilala sang isa sa ila nga si Jesus isa ka hari kag nangabay sia: “Jesus, dumduma ako kon magsulod ka sa imo Ginharian.” (Luc. 23:39-42) Ang imo palaabuton nadalahig sa sabat ni Jesus nga makita sa Lucas 23:43. Ang pila ka eksperto sa Biblia nagbutang sang comma antes sang mga tinaga nga “karon nga adlaw” kag amo sini ang ila pag-translate: “Sa pagkamatuod ginasiling ko sa imo, karon nga adlaw mangin kaupod ko ikaw sa Paraiso.” Lainlain ang opinyon kon diin dapat ibutang ang comma. Pero ano ang buot silingon ni Jesus sang nagsiling sia nga “karon nga adlaw”?

¹⁷ Madamo nga lenguahe subong ang nagagamit sang comma para mangin maathag ang kahulugan sang isa ka dinalan. Pero sa pinakadaan nga Griego nga mga manuskrito, talagsa lang ginagamit ang mga pananda ukon punctuation. Gani ano gid bala ang ginsiling ni Jesus? Nagsiling bala sia nga, “Ginasiling ko sa imo, karon nga adlaw mangin kaupod ko ikaw sa Paraiso”? Ukon nagsiling sia nga, “Ginasiling ko sa imo karon nga adlaw, mangin kaupod ko ikaw sa Paraiso”? Ang mga translator nagbutang sang comma antes sang “karon nga adlaw” ukon pagkatapos sini depende sa ila pag-intiende sa ginsiling ni Jesus, kag makita ining duha ka paagi sang pag-translate sa mga Biblia subong.

18, 19. Ano ang makabulig sa aton nga maintiendihan ang buot silingon ni Jesus?

¹⁸ Pero, dumduma ang ginsiling ni Jesus sa iya mga sumulunod: “Magapabilin man ang Anak sang tawo sa lulubngan sing tatlo ka adlaw kag tatlo ka gab-i.” Nagsiling man sia: “Ang Anak sang tawo itugyan sa kamot sang mga tawo, kag patyon nila sia, kag sa ikatlo nga adlaw banhawon sia.” (Mat. 12:40; 16:21; 17:22, 23; Mar. 10:34) Si apostol Pedro nagsiling nga natabo ini. (Binu. 10:39, 40) Gani wala magkadto sa Paraiso si Jesus sa adlaw nga napatay sia kag ang kriminal. Si Jesus ara “sa Lulubngan [ukon “Hades”]” sang pila ka adlaw, asta nga ginbanhaw sia sang Dios.—Binu. 2:31, 32; footnote. *

¹⁹ Gani sang nagpromisa si Jesus sa kriminal, amo ini ang ginsiling niya: “Sa pagkamatuod ginasiling ko sa imo karon nga adlaw.” Ini nga pinamulong kinaandan na sang panahon pa ni Moises. Nagsiling sadto si Moises: “Ining mga sugo nga ginahatag ko sa inyo subong [nga adlaw] dapat huptan ninyo sa inyo tagipusuon.”—Deut. 6:6; 7:11; 8:1, 19; 30:15.

20. Ano ang nagasakdag sang aton paghangop parte sa ginsiling ni Jesus?

²⁰ Ang isa ka translator sa Biblia sa Middle East nagsiling: “Ang ginapadaku sa sini nga teksto amo ang mga tinaga nga ‘karon nga adlaw’ kag dapat basahon nga, ‘Sa pagkamatuod ginasiling ko sa imo karon nga adlaw, mangin kaupod ko ikaw sa Paraiso.’ Ginhimo ang promisa sa sina nga adlaw kag tumanon ini sa ulihi. Amo ini ang paagi sang paghambal sang mga taga-Sidlangan nga nagapahangop nga may ginhimo nga promisa sa sina nga adlaw kag tumanon gid sa ulihi.” Ang Syriac nga bersion sang ikalima nga siglo nag-translate sini nga teksto: “Nagasiling ako sa imo karon nga adlaw nga makaupod ko ikaw sa Hardin sang Eden.” Makapalig-on gid ini nga promisa.

21. Ano ang indi posible nga paglaum sang kriminal, kag ngaa?

²¹ Ang nagatagumatayon nga kriminal wala makahibalo nga nakigkatipan si Jesus sa iya matutom nga mga apostoles nga mangin kaupod niya sila sa Ginharian sa langit. (Luc. 22:29) Wala man mabawtismuhan ini nga kriminal. (Juan 3:3-6, 12) Maathag nga ang kriminal wala malakip sa mga may paglaum  nga mabuhi sa langit. Gani makasiling kita nga ang ginpromisa ni Jesus amo ang paraiso sa duta. Mga tinuig sang ulihi, ginsugid ni apostol Pablo ang parte sa palanan-awon sang isa ka tawo nga ‘ginsabnit pakadto sa paraiso.’ (2 Cor. 12:1-4) Indi pareho sa nagatagumatayon nga kriminal, si Pablo kag ang iban pa nga matutom nga apostoles ginpili nga magkadto sa langit para mangin kaupod ni Jesus sa Ginharian. Pero, may ginsiling si Pablo parte sa palaabuton nga “paraiso.” * Sa duta bala ini? Puede ka bala mag-istar sa sini?

22, 23. Ano ang mapaabot mo nga matabo?

²² Dumduma nga nagsiling si David parte sa tion nga “ang mga matarong magapanubli sang duta.” (Sal. 37:29; 2 Ped. 3:13) Ginpatuhuyan ni David ang tion nga ang mga tawo sa duta magatuman sa matarong nga mga prinsipio sang Dios. Ang tagna sa Isaias 65:22 nagasiling: “Ang mga adlaw sang akon katawhan mangin kaangay sang mga adlaw sang kahoy.” Ginapahangop sini nga ang mga tawo magakabuhi sing linibo ka tuig. Mapatihan bala ini? Huo, kay suno sa Bugna 21:1-4, pakamaayuhon sang Dios ang katawhan, kag ang isa sa iya ginpromisa nga pagpakamaayo amo nga “wala na sing kamatayon” para sa mga tawo nga nagaalagad sa Dios sa iya matarong nga bag-ong kalibutan.

²³ Maathag ang ginatudlo sang Biblia parte sa Paraiso. Nadula nanday Adan kag Eva ang kahigayunan nga mag-istar sa Paraiso sa wala sing katapusan, pero ang duta mangin paraiso liwat. Nagpromisa ang Dios nga pakamaayuhon ang mga tawo sa duta. Nagsiling si David nga ang mga mahagop kag matarong magapanubli sang duta kag magapuyo sa sini sa wala sing katubtuban. Ang mga tagna sa libro ni Isaias nagabulig sa aton nga maimadyin ang makalilipay nga kabuhi sa matahom nga paraiso sa duta. San-o ini matabo? Kon matuman na ang ginpromisa ni Jesus sa kriminal. Puede ka mag-istar sa sini nga Paraiso. Sa sina nga tion, mangin matuod ang ginsiling sang mga kauturan sa kombension sa Korea: “Kit-anay kita sa Paraiso!”