“Mahuluy-on ako,” siling sang isa ka sister nga si Sara, * “kag daw wala ako sing salig sa akon kaugalingon. Gani nasaw-ahan ako mag-upod sa mga tawo nga sobra ang bilib sa kaugalingon kag ginapilit gid ang ila gusto. Pero nanamian ako mag-upod sa mga malulo kag mapainubuson. Masugid ko sa ila ang akon mga ginabatyag kag mga problema. Amo sina ang akon mga best friend.”

Base sa ginsiling ni Sara, manamian ang mga tawo sa aton kon malulo kita. Nalipay man si Jehova kon malulo kita. Ang iya Pulong nagapalig-on sa aton: “Isuksok ninyo ang . . . kalulo.” (Col. 3:12) Ano ang kalulo? Paano ginpakita ni Jesus ang kalulo? Kag ngaa mas malipayon kita kon may amo kita sini nga kinaiya?

Ang kalulo isa ka kinaiya sang mga tawo nga indi gusto sang gamo. Kon may problema, ang malulo nga tawo kalmado lang kag maayo gihapon ang iya pagtratar sa iban.

Ang kalulo nagakinahanglan sang kabakod. Ang Griego nga tinaga para sa “kalulo” gingamit man para ilaragway ang ilahas nga kabayo nga naanta na. Bisan pa naanta na ang kabayo, indi buot silingon nga nangin maluya ini. Makusog ini gihapon. Sing kaanggid, kon malulo ang isa ka tawo, wala ini nagapahangop nga maluya sia. Sa baylo, ginapakita sini nga mabakod sia. Ngaa masiling naton ini? Bangod masarangan niya nga kontrolon ang iya indi husto nga reaksion kag masarangan niya nga makighidait sa iban.

Basi magsiling kita, ‘Nabudlayan ’ko ’ya mangin malulo.’ Subong, madamo nga tawo ang nagapilit gid sang ila gusto kag nagakadulaan dayon sing pasensia, gani mahimo mabudlay gid sa aton nga mangin malulo. (Roma 7:19) Kinahanglan sang panikasog para mangin malulo. Pero buligan kita sang balaan nga espiritu ni Jehova. (Gal. 5:22, 23) Ngaa dapat naton panikasugan nga mangin malulo?

Nanamian ang mga tawo sa mga malulo. Pareho sa ginsiling ni Sara, nga ginsambit kaina, nanamian man kita mag-upod sa mga malulo. Maayo gid nga halimbawa si Jesus sa pagpakita sing kalulo kag kaayo sa iban. (2 Cor. 10:1) Bisan gani ang mga bata nga wala makakilala sa iya gusto magpalapit sa iya.—Mar. 10:13-16.

Kon malulo kita, may maayo ini nga epekto sa aton kag sa iban. Ang kalulo makabulig sa aton nga indi dayon maugot ukon mangakig. (Hulu. 16:32) Gani  indi kita makasakit sa iban, lakip ang aton pinalangga. Makabenepisyo kita sa sini bangod malikawan naton ang reaksion nga hinulsulan naton sa ulihi. Makabenepisyo man ang iban bangod makontrol naton ang aton reaksion nga makasakit kuntani sa ila.

Masako kag madamo sing responsibilidad si Jesus. Pero malulo sia gihapon sa tanan. Sang panahon ni Jesus, madamo ang nabudlayan kag ginabug-atan kag kinahanglan nila sang paumpaw. Gani naumpawan gid sila sang ginsilingan sila ni Jesus: “Kari sa akon, . . . kay ako malulo kag mapainubuson sing tagipusuon”!—Mat. 11:28, 29.

Paano kita mangin malulo pareho kay Jesus? Tun-an naton ang Pulong sang Dios para mabal-an kon paano gintratar ni Jesus ang mga tawo kag kon ano ang iya ginhimo sa mabudlay nga mga sitwasyon. Gani kon ara kita sa sitwasyon nga mabudlay mangin malulo, mailog naton si Jesus. (1 Ped. 2:21) Hibaluon naton ang tatlo ka butang nga nakabulig kay Jesus nga mangin malulo.

Mapainubuson gid si Jesus. Nagsiling si Jesus nga “malulo [sia] kag mapainubuson sing tagipusuon.” (Mat. 11:29) Magkaupod nga ginsambit sang Biblia ining duha ka kinaiya kay kinahanglan sing pagpaubos para mangin malulo. (Efe. 4:1-3) Ngaa?

Kon mapainubuson kita, wala dayon nagalain ang aton buot sa ginsiling sang iban. Ano ang reaksion ni Jesus sang ginpakalain sia kag ginsilingan nga “sobra sia ka palakaon” kag “palainom sing alak”? Ginpakita niya sa iya ginahimo nga indi ini matuod. Bangod mapainubuson sia, malulo sia nga nagsiling nga “ang kaalam ginapamatud-an nga matarong paagi sa mga buhat sini.”—Mat. 11:19.

Kon ginapakalain sang iban ang imo rasa, sekso, ukon gindak-an, dapat ka gid manikasog nga mangin malulo. Si Peter, nga isa ka gulang sa South Africa, nagsiling: “Kon maglain ang akon buot bangod sa ginsiling sang iban, nagapamensar ako, ‘Ano ayhan ang himuon ni Jesus sa sini nga sitwasyon?’” Nagsiling pa sia: “Natun-an ko nga indi pagseriosohon ang mga ginasiling sang iban.”

Kabalo si Jesus nga indi kita perpekto. Gusto sang mga disipulo ni Jesus nga himuon ang husto. Pero kon kaisa, indi nila ini mahimo bangod indi sila perpekto. Halimbawa, sang gab-i antes napatay si Jesus, ginpangabay niya sanday Pedro, Santiago, kag Juan nga magpabilin nga nagabugtaw. Pero natulugan sila. Naintiendihan sila ni Jesus kay nagsiling sia: “Ang espiritu handa, apang ang unod maluya.” (Mat. 26:40, 41) Gani wala naglain ang buot ni Jesus sa iya mga apostoles.

Sang una, pirme lang sala sang iban ang makita sang isa ka sister nga si Mandy. Pero subong, ginatinguhaan na niya nga mangin malulo pareho kay Jesus. Nagsiling sia, “Ginadumdom ko nga ang tanan nga tawo indi perpekto, kag ginatinguhaan ko nga magpokus sa ila maayo nga mga kinaiya pareho kay Jehova.” Gani kon dumdumon naton nga indi man perpekto ang iban, pareho sa ginhimo ni Jesus, mangin malulo kita sa ila.

Nagsalig si Jesus sa Dios. Sang ari si Jesus sa duta, ginbatas niya ang indi maayo nga pagtratar sa iya. Ginpakalain sia kag ginpaantos. Pero malulo sia gihapon, kag “ginsalig niya ang iya kaugalingon sa Isa nga nagahukom sing matarong.” (1 Ped. 2:23) Nabal-an ni Jesus nga buligan sia sang iya Amay sa langit nga makabatas, kag silutan gid ang mga nagtratar sa iya sang indi maayo.

Kon maakig kita sa indi maayo nga pagtratar sa aton, mahimo ginapalala lang naton ang sitwasyon. Gani ginapahanumdom kita sang Kasulatan: “Ang kaakig sang tawo wala nagaresulta sa paghimo sing matarong sa panulok sang Dios.” (Sant. 1:20) Bisan pa may rason kita nga maakig, mahimo nga indi husto ang aton reaksion bangod indi kita perpekto.

Ang isa ka sister nga si Cathy, nga taga-Germany, nagapamensar sadto, ‘Kon ikaw mismo nagapabaya lang sa malain nga ginahimo sa imo, indi ka makapaabot nga may mabulig sa imo.’ Pero sang natun-an niya nga magsalig kay Jehova, nagbag-o ang iya pagtamod. “Subong, wala ko na lang ginasapak ang ginahimo sang iban,” siling niya. “Malulo na ako, kay kabalo ’ko nga kontrolado ni Jehova ang tanan.” Kon gintratar ka sang indi maayo, mangin malulo ka gihapon  kon magsalig ka sa Dios pareho sa ginhimo ni Jesus.

Nagsiling si Jesus nga para mangin malipayon kita, dapat kita mangin malulo. “Malipayon ang mga malulo,” siling niya. (Mat. 5:5) Talupangda kon paano makabulig sa aton ang kalulo sa masunod nga mga sitwasyon.

Ang kalulo makabulig nga indi maglala ang problema sang mag-asawa. “Madamo nga beses nga indi ko hungod nga makahambal sang masakit sa akon asawa,” siling ni Robert, nga isa ka brother sa Australia. “Pero indi ko na mabawi ang mga ginhambal ko sa iya sang akig ako. Naglalain gid ako kay nasakit ko ang iya balatyagon.”

‘Madamo nga beses nga nagasala’ kita sa aton ginahambal, kag mahimo nga mangin rason ini sang problema sang mag-asawa. (Sant. 3:2, footnote) Sa sini nga mga sitwasyon, makontrol naton ang aton mga ginahambal kag makapabilin nga kalmado kon malulo kita.—Hulu. 17:27.

Nanikasog gid si Robert nga mangin kalmado kag makontrol ang iya kaugalingon. Ano ang nangin resulta? “Subong, kon daw wala kami nagaintiendihanay sang akon asawa, ginatinguhaan ko nga pamatian sia sing maayo, maghambal sing kalmado, kag indi maakig,” siling niya. “Mas nangin maayo na ang amon relasyon subong.”

Kon malulo kita, mangin maayo ang aton kaangtanan sa iban. Diutay lang ang abyan sang tawo nga dali maakig. Pero kon malulo kita, ‘matipigan naton ang paghiusa.’ (Efe. 4:2, 3) Si Cathy, nga ginsambit kaina, nagsiling, “Kon ginatinguhaan ko nga mangin malulo, nalipay ako makig-upod sa iban, bisan pa ang pila sa ila mabudlay pakigbagayan.”

Kon malulo kita, mangin matawhay ang aton hunahuna. Ginasugid sang Biblia nga “ang kaalam nga halin sa langit” malulo kag mahidaiton. (Sant. 3:13, 17) Ang malulo nga tawo may “malinong nga tagipusuon.” (Hulu. 14:30) Ginapanikasugan ni Martin nga mangin malulo. Nagsiling sia: “Subong, wala ko na ginapilit nga sundon gid sang iban ang akon gusto. Gani nangin matawhay ang akon hunahuna kag nangin malipayon ako.”

Dapat gid naton panikasugan nga mangin malulo. “Sa tuod lang,” siling sang isa ka brother, “bisan subong, may mga sitwasyon nga daw nagabukal gihapon ang akon dugo.” Pero buligan gid kita ni Jehova, kay gusto niya nga mangin malulo kita. (Isa. 41:10; 1 Tim. 6:11) ‘Tapuson niya ang aton paghanas’ kag ‘pabakuron niya kita.’ (1 Ped. 5:10) Sa ulihi, pareho kay apostol Pablo, mailog man naton ang “pagkamapainubuson kag kalulo” sang Cristo.—2 Cor. 10:1.