1. Ano ang ginapalig-on ni Jehova nga himuon naton?

IMPORTANTE gid kay Jehova ang mainunungon nga gugma. (Os. 6:6) Gusto niya nga importante man ini sa aton. Paagi kay manalagna Miqueas, ginapalig-on kita sang aton Dios nga ‘higugmaon ang mainunungon nga gugma.’ (Miq. 6:8, footnote) Pero para mahimo naton ini, dapat naton anay mabal-an kon ano ang mainunungon nga gugma.

2. Ano ang mainunungon nga gugma?

² Ano ang mainunungon nga gugma? Ang ekspresyon nga “mainunungon nga gugma” mabasa sing mga 230 ka beses sa Bag-ong Kalibutan nga Badbad sang Balaan nga Kasulatan. Ano ang kahulugan sini? Suno sa “Glossary sang mga Termino sa Biblia” sa sini nga translation, nagapatuhoy ini sa “gugma bangod sa pangako, katutom, pagkamainunungon, kag tudok nga pagpalangga. Masami ini nga gingamit may kaangtanan sa gugma sang Dios sa mga tawo, pero gugma man ini nga ginapakita sang mga tawo sa isa kag isa.” Si Jehova ang pinakamaayo nga halimbawa sang nagpakita sing mainunungon nga gugma. Sa sini nga artikulo, binagbinagon naton kon paano ginapakita ni Jehova ang mainunungon nga gugma sa mga tawo. Sa masunod nga artikulo, binagbinagon naton kon paano naton mailog si Jehova sa pagpakita sing mainunungon nga gugma sa isa kag isa.

3. Ano ang ginsiling ni Jehova kay Moises parte sa iya kaugalingon?

³ Wala madugay paggua sang mga Israelinhon sa Egipto, may ginsiling si Jehova kay Moises parte sa Iya ngalan kag mga kinaiya. Nagsiling sia: “Si Jehova, si Jehova, isa ka Dios nga maluluy-on kag mainawaon, indi dali maakig kag bugana sa mainunungon nga gugma kag kamatuoran, nagapakita sing mainunungon nga gugma  sa linibo, nagapatawad sing sayop kag paglapas kag sala.” (Ex. 34:6, 7) Makatalandog gid ang paglaragway ni Jehova sa iya mga kinaiya. Paagi sa sini, may ginsiling sia kay Moises parte sa Iya mainunungon nga gugma. Ano ini?

4-5. (a) Paano ginlaragway ni Jehova ang iya kaugalingon? (b) Ano nga mga pamangkot ang binagbinagon naton?

⁴ Wala lang nagsiling si Jehova nga may ara sia mainunungon nga gugma, kundi nagsiling sia nga “bugana [sia] sa mainunungon nga gugma.” May pito pa ka teksto sa Biblia nga mabasa ini nga ekspresyon. (Num. 14:18; Neh. 9:17; Sal. 86:5, 15; 103:8; Joel 2:13; Jon. 4:2) Sa tanan nga teksto nga mabasa ini nga ekspresyon, nagapatuhoy ini kay Jehova, indi sa tawo. Talalupangdon gid ang paglaragway ni Jehova sa iya mainunungon nga gugma. Gani importante gid sa iya ang mainunungon nga gugma. * Bangod sini, nakasiling si Hari David: “O Jehova, ang imo mainunungon nga gugma nagalambot sa mga langit . . . Hamili gid ang imo mainunungon nga gugma, O Dios ko! Sa landong sang imo mga pakpak, nagadangop ang mga tawo.” (Sal. 36:5, 7) Pareho kay David, importante man bala sa aton ang mainunungon nga gugma sang Dios?

⁵ Para mahangpan pa gid naton sing maayo ang parte sa mainunungon nga gugma, binagbinagon naton ang duha ka pamangkot: Sin-o ang ginapakitaan ni Jehova sing mainunungon nga gugma? Kag paano kita mabuligan sang mainunungon nga gugma ni Jehova?

6. Sin-o ang ginapakitaan ni Jehova sing mainunungon nga gugma?

⁶ Sin-o ang ginapakitaan ni Jehova sing mainunungon nga gugma? May mga ginsambit sa Biblia nga mga butang nga puede naton higugmaon, pareho sang “kasuguan,” “disiplina,” “ihibalo,” kag “kabuhi.” (Sal. 119:97; Hulu. 12:1; 1 Ped. 3:10) Pero ang mainunungon nga gugma indi gid mapakita sa mga butang, kay mapakita lang ini sa mga tawo. Pero indi buot silingon nga ginapakitaan ni Jehova sing mainunungon nga gugma ang tanan nga tawo. Ginapakita lang niya ini sa mga may suod nga kaangtanan sa iya. Mainunungon ang aton Dios sa iya mga abyan. Matahom gid nga palaabuton ang ihatag niya sa ila, kag indi gid sia mag-untat sa paghigugma sa ila.

7. Paano ginapakitaan ni Jehova sing gugma ang tanan nga tawo?

⁷ Ginapakitaan ni Jehova sing gugma ang tanan nga tawo. Ginsilingan ni Jesus si Nicodemo: “Ginhigugma gid sang Dios ang kalibutan [ukon ang tanan nga tawo] amo nga ginhatag niya ang iya bugtong nga Anak, agod ang tanan  nga nagatuo sa iya indi malaglag kundi makatigayon sang kabuhi nga wala sing katapusan.”—Juan 3:1, 16; Mat. 5:44, 45.

8-9. (a) Ngaa ginapakitaan ni Jehova sing mainunungon nga gugma ang iya mga alagad? (b) Ano ang masunod naton nga binagbinagon?

⁸ Ginsambit kaina nga ang ginapakitaan ni Jehova sing mainunungon nga gugma amo lang ang iya mga alagad, ukon ang mga may suod nga kaangtanan sa iya. Maathag ini sa ginsiling ni Hari David kag ni manalagna Daniel. Halimbawa, si David nagsiling: “Padayuna ang pagpakita sing mainunungon nga gugma sa mga nakakilala sa imo.” “Tubtob sa wala sing katubtuban ang mainunungon nga gugma ni Jehova sa mga nagakahadlok sa iya.” Kag si Daniel nagsiling: “O Jehova nga matuod nga Dios, nga . . . nagapakita sing mainunungon nga gugma sa mga nagahigugma kag nagatuman sang iya mga sugo.” (Sal. 36:10; 103:17; Dan. 9:4) Base sa sini nga mga teksto, ginapakitaan ni Jehova sing mainunungon nga gugma ang iya mga alagad bangod kilala nila sia, nagakahadlok sila sa iya, ginahigugma nila sia, kag ginatuman nila ang iya mga sugo. Ang mga nagaalagad kay Jehova sa husto nga paagi amo lang ang ginapakitaan niya sing mainunungon nga gugma.

⁹ Antes pa kita nangin alagad ni Jehova, ginpakitaan na niya kita sing gugma nga ginapakita niya sa tanan nga tawo. (Sal. 104:14) Pero bilang mga alagad niya, ginapakitaan man niya kita sang iya mainunungon nga gugma. Nagapromisa si Jehova sa iya mga alagad: “Ang akon mainunungon nga gugma sa imo indi madula.” (Isa. 54:10) Naeksperiensiahan mismo ni David nga “ginapadunggan ni Jehova ang mainunungon sa iya.” (Sal. 4:3) Ano ang dapat naton himuon bangod ginapakitaan kita ni Jehova sini nga gugma? Ang salmista nagsiling: “Ang maalam magabinagbinag sini nga mga butang kag hunahunaon niya sing maayo ang mga ginhimo ni Jehova tungod sang iya mainunungon nga gugma.” (Sal. 107:43) Ini nga laygay naghalin kay Jehova. Gani binagbinagon naton ang tatlo ka paagi nga ginapakitaan kita ni Jehova sang iya mainunungon nga gugma kag kon paano ini makabulig sa aton.

10. Bangod nabal-an naton nga wala sing katapusan ang mainunungon nga gugma sang Dios, paano ini makabulig sa aton? (Salmo 31:7)

¹⁰ Ang mainunungon nga gugma sang Dios wala sing katapusan. Ginsambit ini sing 26 ka beses sa  Salmo 136. Ang una nga bersikulo nagasiling: “Magpasalamat kamo kay Jehova, kay maayo sia; ang iya mainunungon nga gugma wala sing katapusan.” (Sal. 136:1) Halin sa bersikulo 2 asta 26, mabasa naton sa kada bersikulo ang ekspresyon nga “kay ang iya mainunungon nga gugma wala sing katapusan.” Kon basahon naton ini nga salmo, magadayaw gid kita kay padayon nga ginapakita ni Jehova ang iya mainunungon nga gugma sa madamo nga paagi. Ang pagsulitsulit sa ekspresyon nga “kay ang iya mainunungon nga gugma wala sing katapusan” nagapasalig sa aton nga ang gugma sang Dios sa iya katawhan wala nagabag-o. Makapalig-on gid mabal-an nga indi matak-an si Jehova sa pagpakita sing gugma sa iya mga alagad. Sa baylo, nagaunong sia sa mga nagaalagad sa iya kag wala niya sila ginabayaan, ilabi na gid sa mabudlay nga kahimtangan. Kon paano ini makabulig sa aton: Bangod kabalo kita nga indi kita pagbayaan ni Jehova, nagahatag ini sa aton sang kalipay kag kabakod para mabatas naton ang mga kabudlayan kag padayon kita nga mag-alagad sa iya.—Basaha ang Salmo 31:7.

11. Suno sa Salmo 86:5, ngaa nagapatawad si Jehova?

¹¹ Nagapatawad ang Dios bangod sang iya mainunungon nga gugma. Kon makita ni Jehova nga nagahinulsol ang isa nga nakasala kag gin-untatan na niya ang ginahimo niya nga malain, patawaron sia ni Jehova bangod sang Iya mainunungon nga gugma. Nagsiling si salmista David parte kay Jehova: “Wala niya kita ginsilutan sang nagakabagay sa aton mga sala, wala niya ginhimo sa aton ang nagakadapat sa aton bangod sang aton mga kasaypanan.” (Sal. 103:8-11) Naeksperiensiahan mismo ni David nga kabudlay kag kasubo kon ginakonsiensia ang isa ka tawo. Pero natun-an man niya nga “handa sa pagpatawad” si Jehova. Ngaa nagapatawad si Jehova? Mabasa naton ang sabat sa Salmo 86:5. (Basaha.) Ginapakita sining pangamuyo ni David nga nagapatawad si Jehova bangod bugana ang iya mainunungon nga gugma para sa tanan nga nagapanawag sa iya.

12-13. Kon ginakonsiensia kita bangod sang nahimo naton nga mga sala sang una, ano ang makabulig sa aton?

¹² Kon makasala kita, nagakaigo lang nga masubuan kita. May benepisyo man kon masubuan kita kay mapalig-on kita sini nga maghinulsol kag magbag-o. Pero may pila ka alagad sang Dios nga ginakonsiensia gihapon bangod sang ila nahimo nga mga sala sang una. Ginahunahuna nila nga indi na gid sila mapatawad ni Jehova bisan  pa nangayo na sila sang kapatawaran kag gin-untatan na nila ang ginahimo nila nga malain. Kon amo sini ang imo ginabatyag, makabulig kon nahangpan mo nga gusto gid sang Dios nga ipakita ang iya mainunungon nga gugma sa imo.

¹³ Kon paano ini makabulig sa aton: Bisan pa indi kita perpekto, posible gihapon nga maalagad naton si Jehova sing malipayon kag may matinlo nga konsiensia. Ngaa? Bangod “ang dugo ni Jesus nga iya Anak nagatinlo sa aton sa tanan naton nga sala.” (1 Juan 1:7) Kon nagaluya ang imo buot bangod sang imo nahimo nga sala, tandai nga gusto gid patawaron ni Jehova ang mga nagahinulsol. Talupangda ang ginsiling ni David parte sa mainunungon nga gugma kag sa pagpatawad. Nagsulat sia: “Subong nga ang langit mas mataas sangsa duta, daku man ang iya mainunungon nga gugma sa mga nagakahadlok sa iya. Subong nga malayo ang sidlangan sa katundan, amo man sina kalayo ang pagpahilayo niya sa aton sang aton mga paglapas.” (Sal. 103:11, 12) Huo, handa gid si Jehova nga ‘magpatawad sing bugana.’—Isa. 55:7.

14. Suno kay David, paano kita ginaamligan sang mainunungon nga gugma sang Dios?

¹⁴ Ang mainunungon nga gugma sang Dios nagaamlig sa aton para indi maguba ang aton kaangtanan sa iya. Nangamuyo si David kay Jehova: “Ikaw ang akon palanaguan; amligan mo ako sa katalagman. Palibutan mo ako sang malipayon nga mga singgit sang kaluwasan. . . . Ginapalibutan ni Jehova sang iya mainunungon nga gugma ang nagasalig sa Iya.” (Sal. 32:7, 10) Sang panahon sang Biblia, ang mga pader nga nagapalibot sa isa ka siudad nagaamlig sa mga tawo sa ila mga kaaway. Pareho sini nga mga pader, ang mainunungon nga gugma ni Jehova nagaamlig man sa aton para indi maguba ang aton kaangtanan sa iya. Kag bangod sang mainunungon nga gugma ni Jehova, ginpapalapit niya kita sa iya.—Jer. 31:3.

15. Ngaa mapaanggid sa dalangpan kag kuta ang mainunungon nga gugma ni Jehova?

¹⁵ May ginsiling pa gid si David para ilaragway kon paano ginaamligan sang Dios ang Iya katawhan. Nagsulat sia: “Ang Dios amo ang akon malig-on nga dalangpan, ang Dios nga nagapakita sing mainunungon nga gugma sa akon.” Nagsiling man si David parte kay Jehova: “Sia ang nagpakita sa akon sang mainunungon nga gugma kag sia ang akon kuta, sia ang akon malig-on nga dalangpan kag ang akon manluluwas, sia ang akon taming kag ang Isa nga akon palalipdan.” (Sal. 59:17; 144:2) Ngaa ginpaanggid ni David sa dalangpan kag kuta ang mainunungon nga gugma ni Jehova? Ginapakita sini nga amligan kita ni Jehova para indi maguba ang aton hamili nga kaangtanan sa iya. Himuon niya ini bisan diin man kita nga bahin sang kalibutan, basta nagaalagad kita sa iya. Pareho man sa sini nga pasalig ang mabasa naton sa Salmo 91. Ang manunulat sini nga salmo nagsiling: “Magasiling ako kay Jehova: ‘Ikaw ang akon dalangpan kag ang akon kuta.’” (Sal. 91:1-3, 9, 14) Ginsambit man ni Moises nga si Jehova isa ka dalangpan. (Sal. 90:1, footnote) Sang malapit na lang mapatay si Moises, may ginsiling pa gid sia parte sa sini nga makapalig-on gid sa aton. Nagsulat sia: “Ang Dios isa ka dalangpan halin pa sang una, ang iya mga butkon nga magapabilin tubtob san-o magaalay-ay sa imo.” (Deut. 33:27) Ano ang ginasugid sa aton parte kay Jehova sang ekspresyon nga “ang iya mga butkon nga magapabilin tubtob san-o magaalay-ay sa imo”?

16. Ano ang duha naton ka pagpakamaayo? (Salmo 136:23)

¹⁶ Kon si Jehova ang aton Dalangpan, mabatyagan gid naton nga naamligan kita. Pero kon kaisa, mahimo nga nagaluya ang aton buot kag indi ini madula. Paano kita buligan ni Jehova? (Basaha ang Salmo 136:23.) Alay-ayon kita sang iya mga butkon, palig-unon niya kita, kag buligan niya kita nga madula ang pagluya sang aton buot. (Sal. 28:9; 94:18) Kon paano ini makabulig sa aton: Bangod kabalo kita nga amligan kita pirme sang Dios, makabulig ini sa aton nga dumdumon ining duha ka pagpakamaayo. Una,  amligan gid kita pirme ni Jehova bisan diin man kita nagaistar. Ikaduha, palangga gid kita sang aton Amay sa langit.

17. Bangod sang mainunungon nga gugma sang Dios, ano ang masaligan naton? (Salmo 33:18-22)

¹⁷ Nabinagbinag naton nga kon may mga problema kita, makasalig kita nga buligan kita ni Jehova para makapabilin kita nga matutom sa iya. (2 Cor. 4:7-9) Nagsiling si manalagna Jeremias: “Wala kita malaglag bangod sa mainunungon nga gugma ni Jehova, kay ang iya kaluoy wala sing katapusan.” (Pan. 3:22) Makasalig kita nga padayon kita nga pakitaan ni Jehova sing mainunungon nga gugma bangod ang Biblia nagasiling nga “ang mata ni Jehova nagabantay sa mga nagakahadlok sa iya, sa mga nagasalig sa iya mainunungon nga gugma.”—Basaha ang Salmo 33:18-22.

18-19. (a) Ano ang dapat naton tandaan? (b) Ano ang binagbinagon naton sa masunod nga artikulo?

¹⁸ Ano ang dapat naton tandaan? Antes pa kita nangin alagad ni Jehova, ginpakitaan na niya kita sing gugma nga ginapakita niya sa tanan nga tawo. Pero ginapakitaan pa gid niya kita sang iya mainunungon nga gugma bangod nagaalagad kita sa iya. Bangod sini nga gugma, ginaamligan kita ni Jehova. Indi gid niya kita pagbayaan kag tumanon gid niya ang iya dalayawon nga mga promisa sa aton. Gusto niya nga mangin abyan naton sia sing wala sing katapusan. (Sal. 46:1, 2, 7) Gani bisan ano man ang aton problema, hatagan kita ni Jehova sang kabakod para makapabilin kita nga matutom sa iya.

¹⁹ Nabinagbinag naton kon paano ginapakita ni Jehova ang mainunungon nga gugma sa iya mga alagad. Gusto man niya nga magpakita kita sing mainunungon nga gugma sa isa kag isa. Paano naton ini mahimo? Importante gid nga mabal-an naton ang sabat sa sini. Binagbinagon ini sa masunod nga artikulo.