1, 2. Ano ang ginhimo sang Yawa nga nagresulta sa pinakamalala nga halit sa katawhan?

ANG pila ka imbension pareho sang telepono, bombilya, salakyan, kag repredyeritor nakabulig nga mangin mahapos ang aton mga hilikuton. Pero ang pila ka imbension pareho sang armas, sigarilyo, kag bomba atomika nagbutang sang aton kabuhi sa katalagman. Apang, may mas nauna pa gid sa sini nga nagresulta sa pinakamalala nga halit sa katawhan. Ano ini? Ang kabutigan! Ang pagbutig amo ang paghambal sing indi matuod para tontohon ang iban. Sin-o ang una nga nagbutig? Gintawag ni Jesucristo ang “Yawa” nga “amay sang kabutigan.” (Basaha ang Juan 8:44.) San-o sia una nga nagbutig?

² Ginhimo niya ini linibo ka tuig na ang nagligad sa hardin sang Eden. Ang una nga mag-asawa nga sanday Adan kag Eva malipayon nga nagakabuhi sa Paraiso nga ginhimo sang ila Manunuga para sa ila. Ginsugo sila sang Dios nga indi pagkaunon ang “bunga sang kahoy sang pagkilala sang maayo kag malain,” kag mapatay sila kon lapason nila ini. Kabalo si Satanas sang sini nga sugo, pero gingamit niya ang man-ug kag ginsilingan niya si Eva: “Indi kamo mapatay [ang pinakauna nga kabutigan]. Kay nakahibalo ang Dios nga sa adlaw nga magkaon kamo sini, magamuklat ang inyo mga mata kag mangin kaangay kamo sa Dios, nga nakahibalo kon ano ang maayo kag malain.”—Gen. 2:15-17; 3:1-5.

3. Ngaa masiling naton nga malain gid ang tuyo ni Satanas sang nagbutig sia, kag ano ang nangin resulta?

 ³ Malain gid ang tuyo ni Satanas sang nagbutig sia bangod kabalo sia nga kon magpati sa iya si Eva kag kaunon ni Eva ang prutas, mapatay si Eva. Ginlapas ni Eva kag sang ulihi ni Adan ang sugo ni Jehova, gani napatay sila. (Gen. 3:6; 5:5) Ang malain pa, bangod sang sini nga sala, “naglapnag ang kamatayon sa tanan nga tawo.” Ang matuod, “ang kamatayon naggahom subong hari . . . , bisan sa mga wala makahimo sing sala nga pareho sang paglapas ni Adan.” (Roma 5:12, 14) Gani subong, imbes nga nagakabuhi kuntani sing wala sing katapusan ang perpekto nga mga tawo, nga amo ang katuyuan sang Dios, tumalagsahon na kon ang isa ka tawo makalab-ot sa “70 ka tuig, ukon 80 ka tuig, kon mas mapagros ang isa.” ‘Puno man sing kabudlayan kag kasubo’ ang kabuhi. (Sal. 90:10) Tanan ini resulta sang pagbutig ni Satanas!

4. (a) Ano nga mga pamangkot ang binagbinagon naton? (b) Suno sa Salmo 15:1, 2, sin-o lang ang puede mangin abyan ni Jehova?

⁴ Nagsiling si Jesus parte sa Yawa: “Wala sia magpabilin sa kamatuoran, bangod ang kamatuoran wala sa iya.” Wala gihapon kay Satanas ang kamatuoran, bangod padayon niya nga ‘ginapatalang ang bug-os napuy-an nga duta’ paagi sa iya mga kabutigan. (Bug. 12:9) Indi naton gusto nga mapatalang sang Yawa. Gani binagbinagon naton ang tatlo ka pamangkot: Paano ginapatalang ni Satanas ang mga tawo? Ngaa nagabutig ang mga tawo? Kag para indi maguba ang aton pagpakig-abyan kay Jehova, pareho sa natabo kanday Adan kag Eva, paano naton mapakita nga “nagahambal [kita] sing kamatuoran” sa tanan nga tion?—Basaha ang Salmo 15:1, 2.

5. Paano ginapatalang ni Satanas ang mga tawo subong?

⁵ Suno kay apostol Pablo, malikawan naton nga “madaya ni Satanas, kay nakahibalo gid kita sang iya mga intensyon.” (2 Cor. 2:11; footnote) Kabalo kita nga ang bilog nga kalibutan, lakip ang butig nga relihion, korap nga gobierno, kag makagod nga negosyo, ginakontrol sang Yawa. (1 Juan 5:19) Gani wala na kita natingala nga ginaimpluwensiahan ni Satanas kag sang iya mga demonyo nga ‘magtudlo sing kabutigan’ ang mga tawo nga ara sa posisyon. (1 Tim. 4:1, 2) Halimbawa, ang pila ka negosyante nagabinutig sa ila mga pasayod para magbaligya sang makahalalit nga mga produkto ukon nagapanonto para kuartahan ang mga tawo.

6, 7. (a) Ngaa daku gid ang sala sang nagabinutig nga mga lider sang relihion? (b) Ano ang pila ka kabutigan ang nabatian mo nga ginatudlo sang mga lider sang mga relihion?

⁶ Daku gid ang sala sang nagabinutig nga mga lider sang relihion. Ngaa? Kay kon ang isa ka tawo magpati sa ila butig nga mga panudlo kag himuon niya ang mga buhat nga ginapakamalaut sang Dios, madula niya ang kahigayunan nga mabuhi sing wala sing katapusan. (Os. 4:9) Sang panahon ni Jesus, nahibaluan niya nga ginapatalang sang mga lider sang relihion ang mga tawo. Prangka niya sila nga ginsilingan: “Makaluluoy kamo nga mga escriba kag mga Fariseo, kamo nga mga salimpapaw! Kay ginatabok ninyo ang kadagatan kag ginalatas ang kadutaan agod kumbertihon ang isa ka tawo, kag kon proselita na sia, ginahimo ninyo sia nga takus sa Gehenna [ukon dayon nga kalaglagan] kag sobra pa kalain sangsa inyo.” (Mat. 23:15; footnote) Ginpakamalaut gid ni Jesus ining mga lider sang relihion. Matuod gid nga ‘halin sila sa ila amay nga Yawa, nga isa ka manugpatay.’—Juan 8:44.

⁷ Madamo gid ang mga lider sang mga relihion subong. Ang iban ginatawag nga pastor, pari, ukon iban pa nga titulo. Pareho sa mga lider sang relihion sang unang siglo, ‘ginaupangan man nila ang kamatuoran’ sa Pulong sang Dios, kag ‘nagapati sila sa kabutigan sa baylo sang kamatuoran tuhoy sa Dios.’ (Roma 1: 18, 25) Nagatudlo sila sang kabutigan pareho sang “kis-a maluwas, pirme na luwas,” ang kalag indi mapatay, kag ang makahuluya nga panudlo nga ginabaton kuno sang Dios ang homoseksuwal nga pagkabuhi kag pagpakasal sang pareho sing sekso.

8. Ano nga kabutigan ang ginapaabot naton nga malapit na isiling sang mga pulitiko, pero ano dapat ang aton reaksion sa sini?

⁸ Ang mga pulitiko nagabinutig man para mapatalang ang mga tawo. Ang isa sa pinakamalain nga kabutigan nga malapit na nila isiling amo nga napaluntad na nila kuno ang “paghidait kag kalig-unan!” Pero “magaabot gilayon ang hinali nga kalaglagan sa ila.” Indi gid kita dapat magpati sa ila mga ginahimo para taguon ang indi maayo nga kahimtangan sang kalibutan. Ang matuod, “nakahibalo gid [kita] nga ang adlaw ni Jehova magaabot subong sang kawatan sa kagab-ihon.”—1 Tes. 5:1-4.

9, 10. (a) Ngaa nagabutig ang mga tawo, kag ano ang resulta? (b) Ano ang dapat naton dumdumon parte kay Jehova?

⁹ Kon ang isa ka bag-o nga imbension ukon produkto nangin mabakal, ginapadasig dayon ang paghimo sini. Amo man sini ang natabo sa kabutigan. Ordinaryo na lang subong ang pagbutig, kag indi lang ang kilala nga mga tawo ang nagabutig. Suno sa isa ka artikulo nga “Why We Lie” ni Y. Bhattacharjee, “nanggamot na sa tawo ang batasan nga magbutig.” Ang mga tawo masami nga nagabutig para maamligan ang ila kaugalingon ukon para pakataason ang ila kaugalingon. Nagabutig sila para taguon ang ila sala ukon para makapamentaha. Ang artikulo nagsiling nga may mga tawo nga kahapos lang magbutig “sa mga indi nila kilala, sa mga upod nila sa trabaho, abyan, kag pinalangga.”

¹⁰ Ano ang resulta? Nadula ang pagsalig sa isa kag isa kag naguba ang maayo nga pagtamdanay. Halimbawa, hunahunaa ang kasakit nga mabatyagan sang mapinalanggaon nga bana kon ang iya asawa nagluib sa iya kag nagbinutig para taguon ini. Ukon hunahunaa ang isa ka bana nga nagamaltrato sa iya asawa kag kabataan kon silahanon lang pero nagapakitakita nga maayo sia nga bana kon may upod sila nga iban. Mahimo malimbungan sini nga klase sang mga tawo ang iban, pero indi nila malimbungan si Jehova, kay “ang tanan nga butang hublas kag dayag gid” sa iya.—Heb. 4:13.

11. Ano ang ginatudlo sa aton sang indi maayo nga halimbawa nanday Ananias kag Safira? (Tan-awa ang piktyur sa umpisa sini nga artikulo.)

¹¹ Bilang halimbawa, ginasugiran kita sang Biblia kon paano ‘ginpaisog ni Satanas’ ang Cristianong mag-asawa sang unang siglo nga magbutig sa Dios. Nagplano sanday Ananias kag Safira nga limbungan ang mga apostoles. Ginbaligya nila ang pila nila ka propiedad pero bahin lang sang kuarta halin sa bili sini ang ginhatag nila sa mga apostoles. Gusto sang mag-asawa nga dayawon sila sang kongregasyon, kag daw gusto nila paguaon nga maalwan gid sila. Pero, nakita ni Jehova ang ila ginhimo, kag ginsilutan niya sila sing nagakaigo.—Binu. 5:1-10.

12. Ano ang himuon sa mga tawo nga nagabinutig nga may malain nga tuyo kag wala nagahinulsol, kag ngaa?

¹² Paano ginatamod ni Jehova ang mga butigon? Si Satanas kag ang tanan nga tawo nga nagabinutig nga may malain nga tuyo kag wala nagahinulsol itagbong “sa linaw nga kalayo.” Buot silingon, laglagon sila. (Bug. 20:10; 21:8; Sal. 5:6) Ngaa? Bangod para kay Jehova, ang mga butigon pareho man sa mga tawo nga “nagahimo sang makangilil-ad sa panulok sang Dios.”—Bug. 22:15, footnote.

13. Ano ang nahibaluan naton parte kay Jehova, kag ano ang dapat naton himuon bangod sini?

¹³ Kabalo kita nga si Jehova “indi isa ka tawo nga nagabinutig.” Ang matuod, “imposible nga magbutig ang Dios.” (Num. 23:19; Heb. 6:18) Kag “ginadumtan ni Jehova . . . [ang] butigon  nga dila.” (Hulu. 6:16, 17) Para kahamut-an niya kita, dapat naton sundon ang iya ginapatuman parte sa pagsugid sang kamatuoran. Gani ‘indi kita magbutig sa isa kag isa.’—Col. 3:9.

14. (a) Ngaa tuhay kita sa mga miembro sang butig nga mga relihion? (b) Ipaathag ang prinsipio nga makita sa Lucas 6:45.

¹⁴ Ngaa tuhay ang matuod nga mga Cristiano sa mga miembro sang butig nga mga relihion? Bangod ‘nagahambal kita sing matuod.’ (Basaha ang Zacarias 8:16, 17.) Si Pablo nagsiling: “Ginarekomendar namon ang amon kaugalingon subong mga ministro sang Dios, paagi . . . sa paghambal sing matuod.” (2 Cor. 6:4, 7) Si Jesus nagsiling nga ang tawo nagahambal halin “sa kabuganaan sang [iya] tagipusuon.” (Luc. 6:45) Gani kon kamatuoran ang unod sang tagipusuon sang isa ka maayo nga tawo, kamatuoran man ang iya ihambal. Pirme matuod ang iya ihambal sa mga indi niya kilala, upod sa trabaho, abyan, kag pinalangga. Binagbinaga ang pila ka halimbawa nga mapakita naton nga nagahambal kita sing matuod sa tanan nga tion.

15. (a) Ngaa indi gid maayo ang doble nga pagkabuhi? (b) Ano ang makabulig sa mga pamatan-on nga mabatuan ang impluwensia sang ila mga kaedad? (Tan-awa ang footnote.)

¹⁵ Kamusta naman kon isa ikaw ka pamatan-on kag gusto mo nga batunon ka sang imo mga kaedad? Indi gid paghimua ang ginahimo sang iban nga doble nga pagkabuhi. Maayo ang ila ginapakita kon upod nila ang ila pamilya kag ang mga kauturan pero tuhay gid ang ila ginahimo kon upod nila ang mga pamatan-on sa kalibutan kag kon nagagamit sila sang social media. Nagapamuyayaw sila, nagasuksok sing indi maugdang nga pamayo, nagapamati sa musika nga malaw-ay ang liriko, nagapahubog, nagadroga, nagadeyt sing tago, kag nagahimo sang iban pa nga malain nga mga buhat. Nagabinutig sila sa ila mga ginikanan, mga kauturan, kag sa Dios. (Sal. 26:4, 5) Pero kabalo si Jehova kon ‘ginapadunggan naton sia paagi lamang sa aton bibig, apang ang aton tagipusuon malayo sa iya.’ (Mar. 7:6) Maayo gid nga sundon naton ini nga hulubaton: “Indi ka mahisa sa mga makasasala, kundi magkahadlok ka kay Jehova sa bug-os nga adlaw.”—Hulu. 23:17. *

16. Paano naton dapat sabton ang mga pamangkot sa aplikasyon para sa bug-os tion nga pag-alagad?

¹⁶ Kon gusto mo mangin regular payunir ukon mag-alagad sing bug-os tion sa pinasahi nga paagi, pareho sang pagboluntaryo sa Bethel, dapat mo sulatan ang aplikasyon para  sa sini. Dapat matuod gid ang imo isabat sa tanan nga pamangkot parte sa imo kapagros, kalingawan, kag paggawi. (Heb. 13:18) Ano abi kon nakahimo ka sang indi maayo nga buhat kag wala ini maasikaso sang mga gulang? Magpabulig sa ila para makaalagad ka nga may matinlo nga konsiensia.—Roma 9:1; Gal. 6:1.

17. Ano ang dapat naton himuon kon ginapamangkot kita sang mga manughingabot parte sa aton mga kauturan?

¹⁷ Ano abi kon ginadumilian ang hilikuton sang Ginharian sa inyo lugar kag pamangkuton ka sang mga awtoridad parte sa imo mga kauturan? Ano ang dapat mo himuon? Isugid mo bala ang tanan nga nahibaluan mo? Ano ang ginhimo ni Jesus sang ginpamangkot sia sang Romano nga gobernador? Ginsunod ni Jesus ang prinsipio sa Biblia nga may “tion sa paghipos kag tion sa paghambal,” gani wala sia sing may ginahambal kon kaisa. (Man. 3:1, 7; Mat. 27:11-14) Sa sini nga sitwasyon, mas maayo mangin mainandamon para indi naton mabutang sa katalagman ang aton mga kauturan.—Hulu. 10:19; 11:12.

18. Ano ang dapat naton himuon kon pamangkuton kita sang mga gulang parte sa aton mga kauturan?

¹⁸ Ano abi kon ang isa ka utod sa kongregasyon nakahimo sang serioso nga sala kag nabal-an mo ini? Responsibilidad sang mga gulang nga huptan nga matinlo ang kongregasyon, gani mahimo pamangkuton ka nila parte sa nabal-an mo. Ano ang himuon mo ilabi na kon suod mo nga abyan ukon paryente ang nakasala? “Ang masaligan nga saksi magasugid sing matuod.” (Hulu. 12:17; 21:28) Gani may responsibilidad ka nga isugid sa mga gulang ang tanan nga nabal-an mo, kag wala ka dapat sing itago. May kinamatarong ang mga gulang nga mabal-an ang matuod nga natabo para makadesisyon sila kon ano ang pinakamaayo nga paagi sa pagbulig sa nakasala nga mapasag-uli ang iya kaangtanan kay Jehova.—Sant. 5:14, 15.

19. Ano ang binagbinagon naton sa masunod nga artikulo?

¹⁹ Si salmista David nagpangamuyo kay Jehova: “Nalipay ka sa maminatud-on nga tagipusuon.” (Sal. 51:6) Kabalo si David nga ang paghambal sing matuod nagaumpisa sa aton tagipusuon. Ang matuod nga mga Cristiano ‘nagahambal sing matuod sa isa kag isa’ sa tanan nga tion. Mapakita man naton nga tuhay kita bilang mga ministro sang Dios paagi sa pagtudlo sang kamatuoran sa iban sa aton ministeryo. Binagbinagon sa masunod nga artikulo kon paano naton ini himuon.