1. Ano nga kabudlayan ang naeksperiensiahan ni Jehoas, ni Uzias, kag ni Josias?

 IMADYINA nga isa ka lang ka bata ukon tin-edyer pero nangin hari ka na sang katawhan sang Dios. Paano mo gamiton ang imo awtoridad? Ginasugiran kita sang Biblia parte sa pila ka pamatan-on nga nangin hari sang Juda. Halimbawa, pito ka tuig lang si Jehoas sang nangin hari sia, 16 anyos lang si Uzias, kag walo ka tuig lang si Josias. Sigurado nga mabudlay gid ini para sa ila. Pero ginbuligan sila ni Jehova para makahimo sila sang maayo nga mga butang. Magluwas kay Jehova, ginbuligan man sila sang iban.

2. Ngaa maayo gid kon tun-an naton ang halimbawa ni Jehoas, ni Uzias, kag ni Josias?

² Indi kita mga hari ukon mga rayna, pero madamo kita sing matun-an sa sining tatlo ka karakter sa Biblia. Nakahimo sila sang maayo nga mga desisyon, pero may mga tion man nga indi maayo ang ila desisyon. Paagi sa pagbinagbinag sa ila mga halimbawa, matun-an naton kon ngaa dapat naton pilion ang maayo nga mga abyan, kon ngaa dapat padayon kita nga mangin mapainubuson, kag kon ngaa dapat naton padayon nga pangitaon si Jehova.

3. Ano ang ginhimo ni Hari Jehoas sa mga laygay sa iya sang mataas nga saserdote nga si Jehoiada?

³ Iluga ang maayo nga mga desisyon ni Jehoas. Sang pamatan-on pa lang si Jehoas, napatay ang iya amay. Gani ang mataas nga saserdote nga si Jehoiada amo ang nagpadaku sa iya kag nagtudlo sa iya parte kay Jehova. Maayo gid ang ginhimo ni Jehoas kay ginpamatian niya ang mga laygay ni Jehoiada sa iya. Bangod sang maayo nga halimbawa ni Jehoiada, ginpangunahan ni Jehoas ang pag-alagad kag pagsimba kay Jehova sa husto nga paagi. Ginsigurado man  ni Jehoas nga makay-o ang templo ni Jehova.​—2 Cron. 24:​1, 2, 4, 13, 14.

4. Ano ang mga benepisyo kon tumanon naton ang mga kasuguan ni Jehova? (Hulubaton 2:​1, 10-12)

⁴ Kon ginatudluan ka sang imo mga ginikanan ukon sang iban nga higugmaon si Jehova kag tumanon ang iya mga kasuguan, isa gid ini ka hamili nga regalo. (Basaha ang Hulubaton 2:​1, 10-12.) Madamo sang puede himuon ang mga ginikanan para mahanas nila ang ila kabataan. Binagbinaga ang eksperiensia sang isa ka sister nga si Katya. Ginbuligan sia sang iya amay nga makahimo sang maayo nga mga desisyon. Kada adlaw, kon ginadul-ong sia sang iya amay sa eskwelahan, ginabinagbinag sa iya sang iya amay ang daily text. Nagsiling si Katya: “Nakabulig ini sa akon nga himuon ang husto kon may problema ako nga maeksperiensiahan sina nga adlaw.” Puede makahimo ang imo mga ginikanan sang mga pagsulundan nga nabase sa Biblia. Pero ano abi kon pamatyag mo sobra ka estrikto sang ila mga pagsulundan? Ano ang makabulig sa imo nga tumanon sila? Nadumduman sang isa ka sister nga si Anastasia ang ginhimo sang iya mga ginikanan. Nagapain gid sila sang tion para ipaathag sa iya kon ngaa nagahimo sila sang pila ka pagsulundan. Nagsiling sia, “Nakabulig ini sa akon nga mahangpan nga ginhimo nila ini nga mga pagsulundan para proteksionan ako kay palangga nila ako, indi para kontrolon ako.”

5. Kon iaplikar mo ang mga laygay nga nabase sa Biblia, ano ang mabatyagan sang imo mga ginikanan kag ni Jehova? (Hulubaton 22:6; 23:​15, 24, 25)

⁵ Kon iaplikar mo ang mga laygay nga nabase sa Biblia, malipay sa imo ang imo mga ginikanan. Kag ang mas importante, malipay sa imo ang Dios kag magabakod ang imo kaangtanan sa iya. (Basaha ang Hulubaton 22:6; 23:​15, 24, 25.) Maayo gid ini nga mga rason para ilugon ang halimbawa ni Jehoas sang pamatan-on pa sia.

6. Kay sin-o laygay ang ginpamatian ni Jehoas, kag ano ang resulta sini? (2 Cronica 24:​17, 18)

⁶ Indi pag-iluga ang indi maayo nga mga desisyon ni Jehoas. Sang napatay si Jehoiada, ginpili ni Jehoas ang indi maayo nga mga abyan. (Basaha ang 2 Cronica 24:​17, 18.) Ginpamatian niya ang laygay sang mga pangulo sang Juda nga wala nagapalangga kay Jehova. Posible gid nga magakomporme ka nga dapat ginlikawan sila kuntani ni Jehoas kay indi maayo ang ila ginahimo. (Hulu. 1:10) Pero, ginpamatian niya ang laygay sang ginakabig niya nga mga abyan. Kag sang ginlaygayan sia sang iya pakaisa nga si Zacarias, ginpapatay pa niya si Zacarias. (2 Cron. 24:​20, 21; Mat. 23:35) Grabe gid kalain sang iya ginhimo. Sa umpisa, matutom nga hari si Jehoas. Pero makapasubo kay nangin apostata sia kag manugpatay sang tawo. Sang ulihi, ginpatay sia sang iya mga alagad. (2 Cron. 24:​22-25) Kon padayon niya lang kuntani nga ginpamatian si Jehova kag ang mga  nagapalangga kay Jehova, wala kuntani ini natabo sa iya. Ano ang matun-an mo sa sini?

7. Sin-o ang dapat mo pilion nga mga abyan? (Tan-awa man ang piktyur.)

⁷ Ari ang isa ka leksion nga matun-an naton sa indi maayo nga desisyon ni Jehoas: Dapat naton pilion nga mga abyan ang mga nagapalangga kay Jehova kag ang mga nagapanikasog nga mapalipay sia. Buligan kita sini nga klase sang mga abyan nga himuon ang maayo. Puede pa gani naton mangin abyan ang mga mas magulang sa aton ukon ang mga manghod sa aton. Dumduma nga mas bata si Jehoas sangsa iya abyan nga si Jehoiada. Kon parte sa imo mga abyan, pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Ginabuligan bala nila ako nga magbakod ang akon pagtuo kay Jehova? Ginapalig-on bala nila ako nga tumanon ang mga kasuguan sang Dios? Ginaistoryahan bala nila ang parte kay Jehova kag ang mga kamatuoran sa Biblia? Ginatuman bala nila ang mga kasuguan sang Dios? Ginalaygayan bala nila ako kon may ginahimo ako nga indi maayo, ukon ginakunsinti lang nila ang akon ginahimo?’ (Hulu. 27:​5, 6, 17) Sa tuod lang, kon indi palangga sang imo mga abyan si Jehova, indi mo sila kinahanglan. Pero kon palangga sang imo mga abyan si Jehova, pabalori sila kay mangin maayo sila nga impluwensia sa imo.​—Hulu. 13:20.

8. Kon nagagamit kita sang social media, ano ang dapat naton binagbinagon?

⁸ Paagi sa social media, nangin mahapos ang pagkomunikar sa aton pamilya kag mga abyan. Pero, madamo nga tawo ang nagagamit sini para magpadayaw sa iban paagi sa pag-post sang mga piktyur kag mga video parte sa ila ginbakal ukon ginhimo. Kon nagagamit ka sang social media, pamangkuta ang imo kaugalingon: ‘Naga-post bala ako kay gusto ko nga magpadayaw? Naga-post bala ako kay gusto ko nga palig-unon ang iban, ukon basi gusto ko nga dayawon nila ako? Nagapaimpluwensia bala ako sa mga tawo nga nagagamit sang social media bisan pa nga indi maayo ang epekto sini sa akon mga ginahunahuna, mga ginahambal, kag mga ginahimo?’ Amo ini ang ginlaygay ni Brother Nathan Knorr nga nag-alagad bilang miembro sang Nagadumala nga Hubon: “Indi pagtinguhai nga pahamut-an ang tawo kay wala ka gid sing mapahamut-an. Pahamut-i si Jehova, kag mapahamut-an mo ang tanan nga nagahigugma sa iya.”

9. Ano ang mga nahimo ni Uzias bangod ginbuligan sia ni Jehova? (2 Cronica 26:​1-5)

⁹ Iluga ang maayo nga mga desisyon ni Uzias. Sang pamatan-on si Hari Uzias, mapainubuson sia. Natun-an niya nga “magkahadlok sa matuod nga Dios.” Nagkabuhi sia sing 68 ka tuig, kag ginpakamaayo sia ni Jehova sa halos bilog niya nga kabuhi. (Basaha ang 2 Cronica 26:​1-5.) Napierde ni Uzias ang madamo nga kaaway sang ila pungsod kag ginpabakod niya ang depensa sang Jerusalem. (2 Cron. 26:​6-15) Sigurado gid nga nalipay si Uzias kay ginbuligan sia sang Dios sa iya mga ginhimo.​—Man. 3:​12, 13.

10. Ano ang natabo kay Uzias?

¹⁰ Indi pag-iluga ang indi maayo nga mga desisyon ni Uzias. Bilang hari, naanad si Uzias nga ginatuman sia sang iban. Bangod sini, posible nahunahuna niya nga puede niya himuon ang bisan ano nga gusto niya. Isa ka adlaw, nagsulod si Uzias sa templo ni Jehova kay gusto niya kuntani magsunog sing incienso sa halaran. Pero wala ginatugutan ang mga hari nga himuon ini. (2 Cron. 26:​16-18) Gintinguhaan sang mataas nga saserdote nga si Azarias nga sawayon sia, pero naakig gid si Uzias. Makapasubo nga wala nagpabilin nga matutom si Uzias kag ginsilutan sia ni Jehova sing aro. (2 Cron. 26:​19-21) Kon padayon lang kuntani nga nangin mapainubuson si Uzias, maayo kuntani ang natabo sa iya kabuhi.

11. Kon mapainubuson kita, ano ang dapat naton himuon? (Tan-awa man ang piktyur.)

¹¹ Sang nagbakod ang paggahom ni Uzias, nalipatan niya nga si Jehova ang nagpabakod sa iya kag nagbulig sa iya nga mag-uswag. Ano ang matun-an naton sa sini? Dapat naton pirme dumdumon nga naghalin kay Jehova ang mga pagpakamaayo kag mga pribilehiyo nga nabaton naton.  Indi naton dapat pag-ipadayaw ang aton mga hinimuan. Sa baylo, dapat naton pasalamatan si Jehova kag ihatag naton sa iya ang tanan nga kadungganan. b (1 Cor. 4:7) Dapat kita mangin mapainubuson, kag dumdumon naton nga kinahanglan naton ang disiplina bangod indi kita perpekto. Ang isa ka brother nga mga 60 anyos nagsulat: “Natun-an ko nga indi dapat maglain ang akon buot kon ginasaway ako sang iban. Sang gindisiplina ako bangod sa nahimo ko nga sala, ginpanikasugan ko nga maghimo sang mga pagbag-o kag padayon ko nga ginhimo ang akon bug-os nga masarangan sa pag-alagad kay Jehova.” Kon may ara kita kahadlok kay Jehova kag padayon kita nga mangin mapainubuson, mangin malipayon gid kita.​—Hulu. 22:4.

12. Sang pamatan-on si Josias, paano niya ginpangita si Jehova? (2 Cronica 34:​1-3)

¹² Iluga ang maayo nga mga desisyon ni Josias. Tin-edyer pa lang si Josias sang ginpangita niya si Jehova. Gusto niya magtuon parte kay Jehova kag himuon ang Iya kabubut-on. Pero, mabudlay gid ang sitwasyon para sa sining pamatan-on nga hari. Sadto nga tion, nagasimba sa indi matuod nga mga dios ang kalabanan nga mga tawo, gani dapat mangin maisog si Josias para masimba nila si Jehova sa husto nga paagi. Nangin maisog gid si Josias. Antes sia mag-20 anyos, ginsugdan niya ang pagdula sa butig nga pagsimba sa ila pungsod.​—Basaha ang 2 Cronica 34:​1-3.

13. Kon magdedikar ka kay Jehova, ano ang mangin epekto sini sa imo kabuhi?

¹³ Bisan bata ka pa lang, puede mo mailog si Josias paagi sa pagtuon parte kay Jehova kag sa Iya dalayawon nga mga kinaiya. Kon himuon mo ini, mapalig-on ka nga idedikar ang imo kaugalingon kay Jehova. Ano ang mangin epekto sini sa imo kabuhi? Binagbinaga si Luke nga nabawtismuhan sang 14 anyos sia. Amo ini ang ginsiling niya sang adlaw nga nagdedikar sia kay Jehova, “Sugod subong, si Jehova na ang unahon ko sa akon kabuhi kag panikasugan ko nga malipay sia sa akon.” (Mar. 12:30) Kon himuon mo man ini, mangin malipayon ka gid.

14. Maghatag sing halimbawa sang mga pamatan-on nga nag-ilog kay Hari Josias.

¹⁴ Ano ang pila ka kabudlayan nga posible  maeksperiensiahan sang pamatan-on nga mga alagad ni Jehova? Si Johan, nga nabawtismuhan sang 12 anyos sia, nagsiling nga ginapilit sia sang iya mga classmate nga mag-vape. Para mabatuan niya ini nga pagtilaw, ginhunahuna ni Johan nga indi maayo ang epekto sini sa iya lawas kag gub-on sini ang iya kaangtanan kay Jehova. Ginpaathag ni Rachel, nga nabawtismuhan sang 14 anyos sia, kon ano ang nakabulig sa iya nga masarangan ang mga pagtilaw sa eskwelahan. Nagsiling sia: “Ginapanikasugan ko nga dumdumon pirme ang mga ginasiling sang Biblia kag kon ano ang gusto ni Jehova. Halimbawa, kon ginatun-an sa amon klase ang history, ginahunahuna ko kon ano ang koneksion sini sa isa ka kasaysayan ukon tagna sa Biblia. Kag kon may ginaistorya ako sa eskwelahan, ginahunahuna ko kon ano nga teksto ang puede ko i-share sa iya.” Posible nga indi pareho sa kabudlayan nga naeksperiensiahan ni Hari Josias ang imo maeksperiensiahan, pero masarangan mo nga mangin maalam kag matutom pareho sa iya. Kon ginabatas mo ang mga kabudlayan samtang pamatan-on ka pa lang, mabuligan ka sini nga masarangan ang mga kabudlayan sa palaabuton.

15. Ano ang nakabulig kay Josias para maalagad niya sing matutom si Jehova? (2 Cronica 34:​14, 18-21)

¹⁵ Sang 26 anyos si Hari Josias, ginpakay-o niya ang templo. Samtang ginakay-o nila ini, nakita nila ang “libro sang Kasuguan ni Jehova nga ginhatag paagi kay Moises.” Sang ginbasa sa hari ang nakasulat sa sini nga libro, napalig-on sia nga tumanon ini. (Basaha ang 2 Cronica 34:​14, 18-21.) Gusto mo bala basahon ang Biblia sing regular? Kon ginahimo mo na ini, may puede ka pa himuon para manamian ka pa gid sa pagbasa sang Biblia. Puede mo tandaan ukon isulat ang mga teksto nga posible makabulig sa imo. Si Luke, nga ginsambit kaina, nagsiling nga ginasulat niya sa isa ka notebook ang mga punto nga nanamian niya. Kon himuon mo man ini, makabulig ini nga madumduman mo ang mga teksto ukon mga punto nga nanamian mo. Kon pabaloran mo ang Biblia kag pirme mo ini basahon, mapalig-on ka pa gid nga alagaron si Jehova. Kag pareho kay Hari Josias, mapalig-on ka man nga tumanon ang mga nakasulat sa Pulong sang Dios.

16. Ngaa nakahimo si Josias sang serioso nga sala, kag ano ang matun-an naton sa sini?

¹⁶ Indi pag-iluga ang indi maayo nga mga desisyon  ni Josias. Sang mga 39 anyos na si Josias, nakahimo sia sang sala nga nagresulta sa iya kamatayon. Imbes nga magpagiya kay Jehova, nagsalig sia sa iya kaugalingon. (2 Cron. 35:​20-25) May matun-an kita sa sini. Ano man ang aton edad ukon bisan pa madugay na kita nga nagatuon sang Biblia, dapat padayon naton nga pangitaon si Jehova. Nalakip sa sini ang regular nga pagpangamuyo para magpagiya sa iya, pagtuon sang iya Pulong, kag pagpamati sa laygay sang hamtong nga mga Cristiano. Kon himuon naton ini, makabulig ini para indi kita makahimo sang serioso nga mga sala kag mangin malipayon kita.​—Sant. 1:25.

17. Ano ang matun-an naton sa kasaysayan sang tatlo ka hari sang Juda?

¹⁷ Madamo kamo sang puede himuon samtang pamatan-on pa kamo. Ginapakita sang kasaysayan ni Jehoas, ni Uzias, kag ni Josias nga masarangan ninyo nga maghimo sang maayo nga mga desisyon kag mapalipay ninyo si Jehova sa inyo paagi sang pagkabuhi. Matuod, nakahimo man sila sang mga sala kag indi gid maayo ang nangin resulta sini sa ila. Pero kon ilugon ninyo ang ila maayo nga mga ginhimo kag indi ninyo pagsundon ang ila mga sala, mangin malipayon gid kamo.

18. Ano nga mga halimbawa sa Biblia ang nagapakita nga puede ka mangin malipayon sa imo kabuhi? (Tan-awa man ang piktyur.)

¹⁸ Mabasa sa Biblia ang kasaysayan sang iban pa nga mga pamatan-on nga nagpanikasog gid nga mangin suod kay Jehova. Nalipay si Jehova sa ila, kag nangin malipayon sila. Ang isa sa ila amo si David. Sang bata pa sia, nagdesisyon sia nga simbahon ang Dios. Sang ulihi, nangin isa sia ka matutom nga hari. Bisan pa may mga tion nga nakahimo sia sang sala, matutom sia sa panulok sang Dios. (1 Hari 3:6; 9:​4, 5; 14:8) Kon tun-an mo ang kabuhi ni David, mapalig-on ka sang iya halimbawa nga mag-alagad sing matutom kay Jehova. Puede mo man tun-an ang halimbawa ni Marcos ukon ni Timoteo. Pamatan-on pa lang sila sang nag-alagad sila kay Jehova, kag padayon nila ini nga ginhimo sing matutom. Nalipay gid si Jehova sa ila desisyon, kag nangin malipayon man sila.

19. Ano nga klase sang kabuhi ang gusto mo?

¹⁹ Ano ayhan ang mangin kabuhi mo sa ulihi? Nagadepende ini sa kon ano ang ginahimo mo sa imo kabuhi subong. Kon magsalig ka kay Jehova imbes nga sa imo kaugalingon nga paghangop, buligan ka niya nga makahimo sang maayo nga mga desisyon. (Hulu. 20:24) Kag mangin malipayon ka gid sa imo kabuhi. Tandai nga ginapabaloran ni Jehova ang imo mga ginahimo para sa iya. Gani alagara ang aton mahigugmaon nga Amay sa langit kay amo ini ang pinakamaayo nga mahimo mo sa imo kabuhi.