ANG PROBLEMA

Kon Ngaa Indi Malinong kag Wala sing Seguridad ang Kabuhi

I-PLAY

“Ini nga henerasyon nag-uswag gid sa teknolohiya, sa siensia, kag sa pinansial . . . Pero daw amo man ini ang una nga henerasyon nga makaguba sang sistema [sa pulitika, ekonomiya, kag sa palibot] sang kalibutan.”—The Global Risks Report 2018, World Economic Forum.

NGAA MADAMO GID ANG NABALAKA SA PALAABUTON NATON KAG SANG DUTA? BINAGBINAGA ANG PILA KA PROBLEMA NGA GINAATUBANG NATON.

KRIMEN SA INTERNET: “Nangin delikado na gid subong ang paggamit sang internet. Amo na ini ang ginagamit sang mga nagapang-abuso sa mga bata, nagapangdaugdaug, nagapanggamo kag nagapanunto,” siling sang pamantalaan nga The Australian. “Nagadamo na gid subong ang nagakawat sang identidad sang iban. . . . Makita man sa internet ang isa sa pinakamalain nga batasan sang tawo—ang kapintas.”
INDI ALALANGAY NGA KAHIMTANGAN SA PINANSIAL: Suno sa report sang Oxfam International sining karon lang, ang manggad sang walo ka pinakamanggaranon nga tawo pareho lang sa kadamuon sang manggad sang katunga sang pinakaimol nga mga tawo sa kalibutan. “Indi gid patas ang aton ekonomiya,” siling sang Oxfam, “kay halos tanan nga manggad nagakadto sa mga manggaranon paagi sa pagpamintaha sa mga pinakaimol, nga ang kalabanan babayi.” Ginakulbaan ang pila nga basi ang pagdaku sang antad sang imol kag manggaranon magaresulta sa pagrebelde.
KAGAMO KAG PAGHINGABOT: Ang 2018 nga report sang United Nations Refugee Agency nagsiling: “Nasaksihan naton ang pinakamadamo nga tawo nga napilitan nga magsaylo bangod sa kagamo.” Sobra 68 ka milyon ka tawo ang nagbiya sa ila mga balay nga sa masami bangod sa kagamo ukon paghingabot. “Ginabulubanta nga isa ka tawo ang napilitan nga magsaylo kada duha ka segundo,” siling sang report.
PAGHALIT SA PALIBOT: “Madamo na nga klase sang sapat kag tanom ang madasig nga nagakaubos,” siling sang The Global Risks Report 2018, kag “makahalalit na gid ang polusyon sa hangin kag dagat sa panglawas sang tawo.” Gulpi man nga nagdiutay ang mga insekto sa pila ka lugar. Bangod kinahanglan sang mga tanom ang mga insekto, ang mga sientipiko nagapaandam nga mahimo maguba na gid ang aton palibot. Nabutang man sa katalagman ang mga korales. Ginabulubanta sang mga sientipiko nga mga katunga sang mga korales sa kalibutan ang napatay sang nagligad nga 30 ka tuig.

May mahimo pa bala kita para mangin malinong kag may seguridad ang aton kabuhi? Siling sang iban kinahanglan nga tudluan ang mga tawo. Pero ano nga klase sang pagtudlo? Binagbinagon ini sang masunod nga mga artikulo.

MAGMATA!