1. Paano naton matigayon ang kaalam, kag paano ini makabulig sa aton?

SI Jehova amo ang Tuburan sang kaalam, kag ginahatag niya ini sing bugana sa iban. Ang Santiago 1:5 nagasiling: “Kon may isa sa inyo nga kulang sang kaalam, padayon sia nga magpangayo sa Dios . . . , kay maalwan Sia nga nagahatag sa tanan kag wala nagapangtamay.” Ang isa ka paagi nga matigayon naton ang kaalam halin sa Dios amo ang pagbaton naton sang iya disiplina. Ini nga kaalam makabulig sa aton nga indi maghimo sing malain kag buligan kita sini nga mangin suod kay Jehova. (Hulu. 2:10-12) ‘Makapabilin man kita sa gugma sang Dios nga nagadul-ong sa kabuhi nga wala sing katapusan.’—Jud. 21.

2. Paano naton mabaton ang disiplina sang Dios?

² Bangod indi kita himpit ukon nanuhaytuhay ang aton ginhalinan, mahimo nga nabudlayan kita kon kaisa nga batunon ang disiplina ukon tamdon ini nga para sa aton kaayuhan. Pero kon nakabenepisyo kita sa disiplina sang Dios, mahangpan naton nga palangga niya kita. “Anak ko, indi pagsikwaya ang pagdisiplina ni Jehova, . . . kay ang ginahigugma ni Jehova ginasabdong niya,” siling sang Hulubaton 3:11, 12. Indi naton pagkalimtan nga gusto gid ni Jehova nga mangin maayo ang aton kahimtangan. (Basaha ang Hebreo 12:5-11.) Ang pagdisiplina sang Dios sa aton  pirme nagakabagay kag makatarunganon kay kilala gid niya kita. Binagbinagon naton ang apat ka sahi sang disiplina: (1) pagdisiplina sa kaugalingon, (2) pagdisiplina sang ginikanan sa ila kabataan, (3) pagdisiplina sa sulod sang kongregasyon, kag (4) ang mas masakit pa sa disiplina.

3. Paano matun-an sang bata ang pagdisiplina sa kaugalingon? Iilustrar.

³ Kon ginadisiplina naton ang aton kaugalingon, ginakontrol naton ang aton paggawi kag paghunahuna. Dapat naton tun-an ang pagdisiplina sa aton kaugalingon kay wala kita matawo nga may amo sini nga kinaiya. Sa pag-ilustrar: Kon nagatuon ang bata sa pagbisikleta, ginakaptan anay sang ginikanan ang bisikleta para indi ini matumba. Amat-amat nga ginabuy-an sang ginikanan ang bisikleta asta nga makahibalo na ang bata. Sing kaanggid, kon pirme ginahanas sang mga ginikanan ang ila kabataan “sa disiplina kag laygay ni Jehova,” ginabuligan nila ang ila kabataan nga matun-an ang pagdisiplina sa kaugalingon kag ang kaalam.—Efe. 6:4.

4, 5. (a) Ngaa importante nga bahin sang “bag-o nga personalidad” ang pagdisiplina sa kaugalingon? (b) Ngaa indi kita dapat mangampo bisan pa nga “mapukan [kita] sing makapito”?

⁴ Amo man sini ang kahimtangan sang mga adulto nga amo pa lang nakakilala kay Jehova. Bisan pa nga ginadisiplina na nila ang ila kaugalingon, indi pa sila hamtong nga mga Cristiano. Pero puede sila amat-amat nga maghamtong samtang nagatuon sila nga isuklob ang “bag-o nga personalidad” pareho sang Cristo. (Efe. 4:23, 24) Importante ang pagdisiplina sa kaugalingon para maghamtong sila. Pahulagon sila sini “nga sikwayon ang pagkadidiosnon kag kalibutanon nga mga kailigbon kag magkabuhi nga may maligdong nga hunahuna kag pagkamatarong kag diosnon nga debosyon sa tunga sining karon nga sistema sang mga butang.”—Tito 2:12.

⁵ Pero tanan kita makasala. (Man. 7:20) Gani kon makasala kita, buot bala silingon nga wala na kita sing disiplina sa kaugalingon? “Bisan pa mapukan sing makapito ang matarong magabangon sia gihapon,” siling sang Hulubaton 24:16. Ano ang nakabulig sa iya nga magmadinalag-on? Indi paagi sa iya kusog kundi paagi sa espiritu sang Dios. (Basaha ang Filipos 4:13.) Ang isa ka kinaiya nga ginapatubas sang espiritu amo ang pagpugong sa kaugalingon, nga halos pareho sa pagdisiplina sa kaugalingon.

6. Paano kita mangin maayo nga mga estudyante sang Pulong sang Dios? (Tan-awa ang piktyur sa umpisa sini nga artikulo.)

⁶ Ang pangamuyo, pagtuon sa Biblia, kag pagpamalandong makabulig man sa pagdisiplina sa kaugalingon. Pero ano abi kon nabudlayan ka nga magtuon sa Pulong sang Dios? Mahimo nga indi ka palatuon. Pero dapat dumdumon mo nga buligan ka ni Jehova kon magpabulig ka. Buligan ka niya nga ‘palambuon ang handum’ para sa iya Pulong. (1 Ped. 2:2) Una, mangamuyo kay Jehova nga buligan ka niya nga madisiplina ang imo kaugalingon para tun-an ang iya Pulong. Mahimo palip-uton mo anay ang imo pagtuon. Sa ulihi, mangin mahapos na ini kag makalilipay! Magustuhan mo na ang pagpamalandong sa hamili nga mga panghunahuna ni Jehova.—1 Tim. 4:15.

7. Paano ang pagdisiplina sa kaugalingon makabulig para malab-ot naton ang aton tulumuron sa pag-alagad kay Jehova?

⁷ Ang pagdisiplina sa kaugalingon makabulig sa aton nga malab-ot ang aton mga tulumuron sa pag-alagad kay Jehova. Binagbinaga ang halimbawa sang isa ka amay nga nagaluya na sa pag-alagad. Nabalaka sia sa  iya kahimtangan amo nga nangin tulumuron niya nga mangin regular payunir. Nagbasa sia sing mga artikulo sa aton magasin nga nagabinagbinag sini. Bangod sining iya ginhimo kag sang iya pangamuyo, nagbakod ang iya kaangtanan kay Jehova kag nagbaskog ang iya handum nga magpayunir. Nagaauxiliary payunir man sia kon may kahigayunan. Ano ang natabo? Bisan pa may mga problema, nangin regular payunir gid sia sang ulihi.

8-10. Paano mapadaku sang mga ginikanan ang ila kabataan para alagaron si Jehova? Iilustrar.

⁸ Ang Cristianong mga ginikanan may pinasahi nga pribilehiyo, ang pagpadaku sang ila kabataan “sa disiplina kag laygay ni Jehova.” (Efe. 6:4) Mabudlay ini himuon subong. (2 Tim. 3:1-5) Ang mga kabataan wala matawo nga nahibaluan na nila kon ano ang maayo kag malain. May konsiensia sila, pero dapat ini hanason, ukon disiplinahon. (Roma 2:14, 15) Ang isa ka reperensia parte sa Biblia nagsiling nga ang Griego nga tinaga nga gin-translate nga “disiplina” mahimo nagakahulugan sing pagpadaku sa bata para mangin responsable nga adulto.

⁹ Ang mga kabataan nga ginadisiplina sing mahigugmaon pirme nagabatyag sing kalig-unan. Natun-an nila nga ang kahilwayan may limitasyon kag nga ang mga desisyon kag paggawi may epekto. Gani dapat mangayo gid sing panuytoy ang mga ginikanan kay Jehova. Nanuhaytuhay ang paagi sa pagpadaku sa kabataan. Pero kon magsalig ang mga ginikanan sa kaalam sang Dios, makahibalo na sila sa ila himuon kag indi na sila magsandig sa ila eksperiensia ukon ihibalo.

¹⁰ May matun-an kita sa halimbawa ni Noe. Sang ginsugo sia ni Jehova nga maghimo sing arka, indi sia makahibalo kay wala pa gid sia makahimo sing arka. Gani nagsalig sia kay Jehova, kag “amo gid” ang iya ginhimo. (Gen. 6:22) Ano ang resulta? Naluwas si Noe kag ang iya pamilya sang arka! Madinalag-on man nga ginikanan si Noe kay nagsalig sia sa kaalam sang Dios. Gintudluan niya sing maayo ang iya kabataan kag nangin maayo sia nga halimbawa sa ila bisan pa nga malaut ang palibot antes sang Baha.—Gen. 6:5.

11. Ngaa dapat manikasog gid ang mga ginikanan sa paghanas sang ila kabataan?

¹¹ Bilang ginikanan, paano mo matudluan sing “amo gid” ang imo bata sa atubangan sang Dios? Mamati kay Jehova. Magpatudlo sa iya sa pagpadaku sang imo bata paagi sa iya Pulong kag sa mga panuytoy sang iya organisasyon. Sa ulihi, mahimo pasalamatan ka sang imo bata kay ginhimo mo ini! Ang isa ka utod nagsulat: “Nagapasalamat gid ako kon paano ako ginpadaku sang akon mga ginikanan. Gintinguhaan gid nila nga lab-uton ang akon tagipusuon. Ginbuligan nila ako nga mangin suod kay Jehova.” Pero bisan nanikasog ang mga ginikanan, may  pila ka kabataan nga nagbiya kay Jehova. Siempre, matinlo ang konsiensia sang mga ginikanan nga nagtudlo gid sang kamatuoran sa ila bata. Makalaum man sila nga sa ulihi magabalik kay Jehova ang nagpalayo nila nga bata.

12, 13. (a) Paano mapakita sang mga ginikanan nga ginatuman nila ang Dios kon na-disfellowship ang ila bata? (b) Paano nakabenepisyo ang isa ka pamilya kay gintuman sang mga ginikanan si Jehova?

¹² Ang isa sang pinakamabudlay nga pagtilaw parte sa pagkamatinumanon sang mga ginikanan amo nga kon ma-disfellowship ang ila bata. Binagbinaga ang halimbawa sang isa ka iloy sang nagbiya sa ila puluy-an ang na-disfellowship niya nga bata nga babayi. Sia nagsiling: “Nangita ako sa aton mga publikasyon sing puede ko ibalibad para makapakig-upod ako sa akon bata kag sa akon apo.” Nagsiling pa sia: “Pero ginpahangop ako sang akon bana nga wala na kami sing responsibilidad sa iya kag indi na kami puede magpasilabot.”

¹³ Pila ka tuig sang ulihi, nakapanumbalik ang ila bata. “Pirme niya ako gina-text ukon ginatawgan!” siling sang iloy. “Kag ginatahod gid niya kami sang akon bana kay gintuman namon ang Dios. Nangin suod gid kami.” Kon may na-disfellowship ka nga bata, ‘magasalig ka bala kay Jehova sa bug-os mo nga tagipusuon, kag indi magsalig sa imo kaugalingon nga paghangop’? (Hulu. 3:5, 6) Dapat dumdumon naton nga ang disiplina ni Jehova pagpakita sang iya indi matupungan nga kaalam kag gugma. Ginhatag niya ang iya Anak para sa tanan, lakip sa imo bata. Indi luyag sang Dios nga may malaglag. (Basaha ang 2 Pedro 3:9.) Gani padayon nga magsalig sa disiplina kag panuytoy ni Jehova. Mga ginikanan, sunda ang ginasiling ni Jehova bisan nasakitan kamo. Batuna ang disiplina sang Dios, indi ini pagsikwaya.

14. Paano kita nakabenepisyo sa mga panuytoy ni Jehova paagi sa “matutom nga tulugyanan”?

¹⁴ Nagsaad si Jehova nga atipanon niya, amligan, kag tudluan ang Cristianong kongregasyon. Ginahimo niya ini sa pila ka paagi. Halimbawa, gintangdo niya ang iya Anak sa pag-atipan sang kongregasyon, kag gin-asayn ni Jesus ang “matutom nga tulugyanan” sa pag-aman sing espirituwal nga pagkaon sa nagakaigo nga tion. (Luc. 12:42) Ining nanuhaytuhay nga pagkaon nagahatag sing importante nga panuytoy, ukon disiplina. Pamangkuta ang imo kaugalingon, ‘Pila bala ka pamulongpulong ukon artikulo sa aton mga balasahon ang nagpabag-o sang akon panghunahuna ukon paggawi?’ Dapat malipay ka kon nahimo mo ini bangod nagpadisiplina ka kay Jehova.—Hulu. 2:1-5.

15, 16. (a) Paano kita makabenepisyo sa “mga dulot nga mga lalaki” sa kongregasyon? (b) Paano naton mapahapos ang hilikuton sang mga gulang?

¹⁵ Ginhatagan man sang Cristo ang kongregasyon sing “mga dulot nga mga lalaki,” ang mga gulang nga nagabantay sa panong sang Dios. (Efe. 4:8, 11-13) Paano kita makabenepisyo sa sining hamili nga mga dulot? Mailog naton ang ila pagtuo kag ang ila maayo nga halimbawa. Masunod man naton ang ila mga laygay base sa Biblia. (Basaha ang Hebreo 13:7, 17.) Dumduma, palangga kita sang mga gulang kag gusto nila nga mangin suod kita sa Dios. Halimbawa, kon matalupangdan nila nga wala na kita nagatambong sa mga miting ukon nagluya kita sa pag-alagad, ginatinguhaan nila dayon nga buligan kita. Handa sila mamati sa aton kag palig-unon kita paagi sa maalamon nga mga laygay halin sa Biblia. Ginatamod mo bala ang ila bulig bilang pagpalangga ni Jehova sa imo?

¹⁶ Dapat naton dumdumon nga mahimo nabudlayan man ang mga gulang kon  nagalaygay sa aton. Halimbawa, imadyina kon daw ano kabudlay para kay manalagna Natan nga laygayan si Hari David kay gintago sini ang iya serioso nga sala! (2 Sam. 12:1-14) Si apostol Pablo dapat man magpakaisog sang gintadlong niya si Pedro, nga isa sa 12 ka apostoles, sang ginpasulabi ni Pedro ang mga kauturan niya nga Judiyo. (Gal. 2:11-14) Gani paano mo mapahapos ang paglaygay sa imo sang mga gulang? Mangin mapainubuson, mahapos palapitan, kag pasalamati sila. Kabiga nga gugma sang Dios ang pagbulig nila sa imo. Makabenepisyo ka sa sini kag malipay ang mga gulang sa ila hilikuton.

17. Paano ginbuligan sang mga gulang ang isa ka utod?

¹⁷ Bangod sang iya naeksperiensiahan, nabudlayan ang isa ka utod nga babayi nga palanggaon si Jehova. “Sang nasubuan gid ako bangod sang akon nagligad kag sang pila ka problema,” siling niya, “nahibaluan ko nga dapat magpalapit na ako sa mga gulang. Wala nila ako gin-akigan ukon ginpakalain, kundi ginpalig-on nila ako. Kada tapos sang miting, may isa gid sa ila nga nagapangamusta sa akon bisan tuman sila kasako. Bangod sang akon inagihan, indi ko mabaton nga palangga ako sang Dios. Pero pirme ginagamit ni Jehova ang kongregasyon kag ang mga gulang para ipabatyag sa akon nga palangga niya ako. Ginatinguhaan ko gid nga indi magbiya sa iya.”

18, 19. Ano ang mas masakit pa sa disiplina? Ipaathag.

¹⁸ Bisan pa nga masakit ang disiplina, may mas masakit pa sa sini, ang halit nga dulot sang pagsikway sini. (Heb. 12:11) Binagbinaga ang duha ka halimbawa, sanday Cain kag Hari Sedequias. Sang nakita sang Dios nga gindumtan ni Cain si Abel kag gusto niya nga patyon, ginlaygayan sia sang Dios: “Ngaa akig gid ikaw kag ngaa nagakusmod ka? Kon himuon mo ang maayo, indi bala nga kahamut-an ka man? Apang kon indi mo paghimuon ang maayo, ang sala nagabantay sa puertahan sang imo tolda agod tukbon ka; apang madaug mo bala ini?” (Gen. 4:6, 7) Wala mamati si Cain. Nadaug sia sang sala. Tuman nga kasakit kag pag-antos ang iya naeksperiensiahan! (Gen. 4:11, 12) Kon namati lang sia sa pagsabdong ni Jehova, wala na kuntani niya maeksperiensiahan ang tuman nga kasakit.

¹⁹ Si Sedequias madali maimpluwensiahan kag malaut nga hari, kag naggahom sia sa tion nga ang Jerusalem yara sa malain nga kahimtangan. Pirme sia ginalaygayan ni manalagna Jeremias nga untatan ang iya kalautan, pero wala ginbaton sang hari ang disiplina. Nangin makapasubo man ang resulta. (Jer. 52:8-11) Indi gusto ni Jehova nga mag-antos kita kon puede man lang nga malikawan naton ini!—Basaha ang Isaias 48:17, 18.

20. Ano ang matabo sa mga nagabaton sang disiplina sang Dios kag sa mga wala nagabaton sini?

²⁰ Subong, ginatamay ang disiplina, lakip ang pagdisiplina sa kaugalingon. Pero sa indi madugay, pagasilutan ang bisan sin-o nga magasikway sang disiplina sang Dios. (Hulu. 1:24-31) Gani ‘pamatian naton ang disiplina agod mangin maalamon kita.’ Ang Hulubaton 4:13 nagasiling nga, “panguyapot ka sa disiplina; indi ini pagbuy-i. Amligi ini, kay nagakahulugan ini sang imo kabuhi.”