Pamatii ang Paandam!

BOOM! Sang Hunyo 3, 1991, upod ang nagalanog nga daguhob, nagbuga ang Mount Fugen sa Japan sing madamol nga aso kag abo sang bulkan. Ang tama kainit nga kombinasyon sang aso kag abo nag-ilig sa banglid. Ini nga paglupok nagpatay sa 43 ka tawo. Madamo sang haluson nga nakalampuwas ang grabe nga napaso. “Tubig, tubig, palihug,” singgit sang iban. Ang mga bombero kag mga pulis nagdalidali sa pagtabang sa ila.

MGA duha ka semana pa antes, nakita na ang lava sa putukputukan sang Mount Fugen, gani nakahanda ang mga awtoridad kag mga pumuluyo sa mahimo nga matabo. Sa sulod sang kapin sa isa ka semana antes sang kalamidad, ginhatag ang laygay nga maghalin na sa duog. Isa gid lang ka adlaw antes sang paglupok, ginpangabay sang mga pulis ang mga katapo sang press nga indi na magkadto sa ginadumilian nga duog. Walay sapayan sina, sadtong malaglagon nga hapon 43 ka biktima ang didto sa makatalagam nga duog.

Ngaa madamo gid ang nangahas nga magkadto sa duog ukon magpabilin didto? Pila ka mangunguma nga naghalin sa ila mga puluy-an ang nagbalik sa pagtan-aw sang ila mga pagkabutang kag kaumhan. Tatlo ka volcanologist ang nagtinguha nga magpalapit gid sa bulkan agod busgon ang ila akademiko nga interes. Pila ka mga reporter kag mga retratista ang nangahas nga magtabok sa ginadumilian nga duog bangod luyag nila makakuha sing una nga impormasyon tuhoy sa paglupok sang bulkan. Tatlo ka drayber sang salakyan nga gin-arkilahan sang press ang didto sa lugar. Yara ang mga pulis kag boluntaryo nga mga bombero. Ang tagsa may iya kaugalingon nga rason sa pagsulod sa makatalagam nga duog​—⁠kag ang resulta amo nga nawasi niya ang iya kabuhi.

Yara Bala Ikaw sa Makatalagam nga Duog?

Mahimo nga indi kita tanan nagapuyo malapit sa isa ka buhi nga bulkan. Apang, ano abi kon nagaatubang kita sing bug-os kalibutan nga kapahamakan, nga nagabutang sa aton tanan sa isa ka makatalagam nga duog nga nagalakip sa bug-os nga globo? Ang tulun-an nga napamatud-an na nga isa ka masaligan nga tuburan sang matagnaon nga impormasyon nagapaandam sa aton tuhoy sa nagahilapit nga kalamidad sa bug-os nga kalibutan kag ginalaragway ini sa sining paagi: “Ang adlaw magadulom, kag ang bulan indi maghatag sang iya kapawa, kag ang mga bituon magakalahulog gikan sa langit, kag ang mga kagamhanan sa mga langit uyugon. . . . Sakiton sang tanan nga tribo sa duta ang  ila kaugalingon sa pagpanangis.” (Mateo 24:​29, 30) Diri ang mga hitabo sa langit nga may bug-os uniberso nga importansia ginalaragway subong nagaapektar sa “tanan nga tribo sa duta.” Sa iban nga pulong, ining tagna may kaangtanan sa isa ka kapahamakan nga makaapektar sa kada isa sa aton.

Ini nga tulun-an sang masaligan nga tagna amo ang Biblia. Sing makawiwili, ang konteksto sang ginsambit-sa-ibabaw nga kasulatan nagalaragway sing detalyado sang mga butang nga magadul-ong sa sining bug-os kalibutan nga kalamidad. Subong nga ang nagguwa nga lava kag ang iban pa nga mga patimaan sang paglupok sang bulkan naghatag sing mga rason sa mga opisyales sang siudad sang Shimabara sa paghingalan sang isa ka makatalagam nga duog, ang Biblia nagahatag sa aton sing mga rason nga magbantay kag maghanda sang aton kaugalingon para sa kaluwasan. Makatuon kita sing leksion gikan sa trahedya sa Mount Fugen kag mahantop ang pagkaserioso sang kon ano ang mahanabo sa palaabuton.

 [Picture Credit Line sa pahina 2]

KOBER: Yomiuri/​Orion Press/​Sipa Press

[Picture Credit Line sa pahina 3]

Yomiuri/Orion Press/Sipa Press