“Ang Kaalam Yara sa mga Maugdang”

“Ano bala ang ginapatuman ni Jehova sa imo kundi . . . ang paglakat sing maugdang upod sa imo Dios?”—MIQUEAS 6:8.

1, 2. Ano ang kaugdang, kag ano ang kinatuhayan sini sa kakahas?

ISA ka prominente nga apostol ang nagadumili nga masentro ang igtalupangod sa iya. Isa ka maisog nga Israelinhon nga hukom ang nagatawag sang iya kaugalingon nga pinakakubos sa panimalay sang iya amay. Ang labing bantog nga tawo nga nagkabuhi nagabaton nga wala sia sing pinakamataas nga awtoridad. Ang tagsatagsa sining mga lalaki nagapakita sing kaugdang.

² Ang kaugdang kabaliskaran sang kakahas. Ang tawo nga maugdang wala nagatamod sang iya mga ikasarang kag kabilihanan sing sobra kag indi sia bugalon ukon hambog. Sa baylo nga mangin bugalon, matinaastaason, ukon ambisyuso, ang tawo nga maugdang pirme nakahibalo sang iya mga limitasyon. Gani, ginatahod kag ginapakitaan niya sing nagakaigo nga patugsiling ang mga balatyagon kag mga pagtamod sang iban.

3. Sa anong paagi ang kaalam “yara sa mga maugdang”?

³ May maayo gid nga rason nga ang Biblia nagasiling: “Ang kaalam yara sa mga maugdang.” (Hulubaton 11:2) Ang tawo nga maugdang maalamon bangod nagalakat sia sa dalanon nga ginakahamut-an sang Dios, kag ginalikawan niya ang makahason nga espiritu nga nagaresulta sa kahuluy-an. (Hulubaton 8:13; 1 Pedro 5:5) Ang kaalam sang kaugdang ginapamatud-an sang dalanon sa kabuhi sang pila ka alagad sang Dios. Binagbinagon naton ang tatlo ka halimbawa nga ginsambit sa nahaunang parapo.

Si Pablo—‘Sakop’ kag ‘Tulugyanan’

4. Anong pinasahi nga mga pribilehiyo ang gin-agom ni Pablo?

⁴ Si Pablo isa anay ka prominente nga tawo sa tunga sang unang mga Cristiano, kag halangpunon gid ini. Sa tion sang iya ministeryo, naglakbay sia sing linibo ka kilometro sa dagat kag sa duta, kag nagtukod sia sing madamong kongregasyon. Dugang pa, ginpakamaayo ni Jehova si Pablo sing mga palanan-awon kag sing dulot sa pagpamulong sing dumuluong nga mga hambal. (1 Corinto 14:18; 2 Corinto 12:1-5) Gin-inspirar man niya si Pablo sa pagsulat sing 14 ka sulat nga bahin na karon sang Cristianong Griegong Kasulatan. Sing maathag, masiling naton nga ang mga pinangabudlayan ni Pablo labaw gid sangsa mga pinangabudlayan sang tanan iban pa nga mga apostoles.—1 Corinto 15:10.

5. Paano ginpakita ni Pablo nga may maugdang sia nga pagtamod sa iya kaugalingon?

 ⁵ Sanglit si Pablo amo anay ang nagapanguna sa Cristianong hilikuton, mahimo nga naglaum ang iban nga nalipay sia nga mangin sentro sang igtalupangod, ginapabugal pa gani ang iya awtoridad. Apang, indi amo sina, kay si Pablo maugdang. Gintawag niya ang iya kaugalingon nga “pinakakubos sa mga apostol,” nga nagadugang: “Indi ako bagay tawgon nga apostol, bangod ginhingabot ko ang kongregasyon sang Dios.” (1 Corinto 15:9) Subong isa anay ka manughingabot sang mga Cristiano, wala gid ginkalimtan ni Pablo nga bangod lamang sang di-bagay nga kaayo nga natigayon niya ang kaangtanan sa Dios, kag naagom pa ang pinasahi nga mga pribilehiyo sang pag-alagad. (Juan 6:44; Efeso 2:8) Gani, si Pablo wala magbatyag nga bangod sang iya tumalagsahon nga hinimuan sa ministeryo, labaw sia sa iban.—1 Corinto 9:16.

6. Paano ginpakita ni Pablo ang kaugdang sa iya mga pagpakig-angot sa mga taga-Corinto?

⁶ Ang kaugdang ni Pablo ilabi na gid nga makita sa pagpakig-angot niya sa mga taga-Corinto. Maathag gid nga ang iban sa ila nagdayaw sa ginahunahuna nila nga prominente nga mga manugtatap, lakip na si Apolo, si Cefas, kag si Pablo mismo. (1 Corinto 1:11-15) Apang wala ginhingyo ni Pablo ang pagdayaw sang mga taga-Corinto ukon ginhingalitan ang ila pagdayaw. Sang nagduaw sia sa ila, wala niya ginpresentar ang iya kaugalingon “nga may pagkasampaton sang pulong ukon sang kaalam.” Sa baylo, si Pablo nagsiling tuhoy sa iya kaugalingon kag sa iya mga kaupdanan: “Tuguti nga pabilihan kita sang tawo subong mga sakop ni Cristo kag mga tulugyanan sang sagrado nga mga tinago sang Dios.” *—1 Corinto 2:1-5; 4:1.

7. Paano ginpakita ni Pablo ang kaugdang bisan sang nagahatag sing laygay?

⁷ Nagpakita pa gani si Pablo sing kaugdang sang kinahanglan sia nga maghatag sing matigdas nga laygay kag panuytoy. Nagpakitluoy sia sa iya mga masigka-Cristiano “bangod sang kaluoy sang Dios” kag “pasad sa gugma” sa baylo nga bangod sang iya awtoridad subong isa ka apostol. (Roma 12:1, 2; Filemon 8, 9) Ngaa ginhimo ini ni Pablo? Bangod gintamod gid niya ang iya kaugalingon subong “masigkamanugpangabudlay” sang iya mga kauturan, indi subong ‘agalon sang ila pagtuo.’ (2 Corinto 1:24)  Wala sing duhaduha nga bangod sang kaugdang ni Pablo nga ginpalangga gid sia sang Cristianong mga kongregasyon sang nahaunang siglo.—Binuhatan 20:36-38.

Maugdang nga Pagtamod sa Aton mga Pribilehiyo

8, 9. (a) Ngaa dapat kita may maugdang nga pagtamod sa aton kaugalingon? (b) Paano mapakita sang mga may daku nga responsabilidad ang kaugdang?

⁸ Si Pablo nagpahamtang sing maayo nga halimbawa para sa mga Cristiano sa karon. Bisan kon ano man nga responsabilidad ang gintulin sa aton, wala sing isa sa aton ang dapat magbatyag nga nagalabaw kita sa iban. “Kon ang bisan sin-o nagahunahuna nga daw sin-o sia samtang indi naman sia si sin-o,” sulat ni Pablo, “ginadaya niya ang iya kaugalingon nga hunahuna.” (Galacia 6:3) Ngaa? Bangod “ang tanan nagpakasala kag nakulangan sing himaya sang Dios.” (Roma 3:23; 5:12) Huo, indi gid naton dapat pagkalimtan nga kita tanan nakapanubli sang sala kag kamatayon gikan kay Adan. Ang pinasahi nga mga pribilehiyo wala nagabayaw sa aton gikan sa aton kubos nga makasasala nga kahimtangan. (Manugwali 9:2) Kaangay sang kahimtangan anay ni Pablo, bangod lamang sang di-bagay nga kaayo nga ang mga tawo makatigayon sing kaangtanan sa Dios, kag makaalagad sa iya sa pila ka pribilehiyo.—Roma 3:12, 24.

⁹ Sa pagkahibalo sini, ang isa ka tawo nga maugdang wala nagatamod sing sobra sang iya mga pribilehiyo ukon nagapabugal sang iya mga hinimuan. (1 Corinto 4:7) Kon nagahatag sing laygay ukon panuytoy, ginahimo niya ini subong masigkamanugpangabudlay—indi subong agalon. Sa pagkamatuod, sayop para sa isa nga sampaton sa pila ka hilikuton nga hingyuon ang pagdayaw ukon hingalitan ang pagdayaw sang mga masigkatumuluo. (Hulubaton 25:27; Mateo 6:2-4) Ang lamang nga pagdayaw nga takus sa bisan ano nga butang nagahalin sa iban—kag indi ini dapat hingyuon. Kon mag-abot gid man ini, indi ini dapat mangin rason nga hunahunaon naton ang aton kaugalingon nga labaw sangsa kinahanglanon.—Hulubaton 27:2; Roma 12:3.

10. Ipaathag kon paano ang pila nga daw kubos mahimo gid nga “manggaranon sa pagtuo.”

¹⁰ Kon gintulinan kita sing daku nga responsabilidad, ang kaugdang magabulig sa aton nga likawan ang paghatag sing di-nagakaigo nga pagpadaku sa aton kaugalingon, nagahatag sing impresyon nga ang kongregasyon nagauswag bangod lamang sang aton mga panikasog kag mga ikasarang. Halimbawa, mahimo nga may pinasahi kita nga dulot sa pagpanudlo. (Efeso 4:11, 12) Apang, kon kita maugdang, dapat naton batunon nga ang pila sang pinakadaku nga mga leksion nga natun-an sa miting sa kongregasyon wala ginahatag sa plataporma. Wala ka bala mapalig-on kon makita mo, halimbawa, ang nagasolo nga ginikanan nga nagatambong sing tayuyon sa Kingdom Hall upod sang iya mga kabataan? Ukon ang napung-awan nga kalag nga matutom nga nagatambong sa mga miting walay sapayan sang madugay na nga mga balatyagon sang pagkawalay kabilinggan? Ukon ang pamatan-on nga padayon nga nagauswag sa espirituwal walay sapayan sang malain nga mga impluwensia sa eskwelahan kag sa iban pa nga lugar? (Salmo 84:10) Ini nga mga indibiduwal mahimo nga indi sentro sang igtalupangod. Ang mga pagtilaw sang integridad nga ginaatubang nila mahimo nga wala gid mamulalungan sang iban. Apang, mahimo sila nga “manggaranon sa pagtuo” subong sang mga mas kilala. (Santiago 2:5) Ti, sa katapusan ang katutom amo ang ginakahamut-an ni Jehova.—Mateo 10:22; 1 Corinto 4:2.

Si Gideon—“Ang Pinakakubos” sa Panimalay Sang Iya Amay

11. Sa anong paagi ginpakita ni Gideon ang kaugdang sa pagpakighambal sa anghel sang Dios?

¹¹ Si Gideon, nga isa ka isganan nga pamatan-on sang tribo ni Manases, nagkabuhi sadtong magamo nga tion sang maragtas sang Israel. Sa sulod sang pito ka tuig, ang katawhan sang Dios nag-antos sing pagpigos sang mga Midianhon. Apang, nag-abot na ang tion agod luwason ni Jehova ang iya katawhan. Gani, isa ka anghel ang nagpakita kay Gideon kag nagsiling: “Si Jehova nagaupod sa imo, ikaw nga isganan, isa nga gamhanan.” Si Gideon maugdang, gani wala sia malipay sa himaya sining wala ginapaabot nga pagdayaw. Sa baylo, matinahuron sia nga nagsiling sa anghel: “Pasayluha ako, ginuo ko, apang  kon si Jehova nagaupod sa amon, nian ngaa bala nahanabo ini tanan sa amon?” Ang anghel nagpaathag sang mga nagakatabo kag nagsiling kay Gideon: “Pat-od nga luwason mo ang Israel gikan sa palad sang Midian.” Ano ang reaksion ni Gideon? Sa baylo nga malangkagon nga batunon ang gintangdo nga hilikuton subong higayon nga himuon ang kaugalingon nga isa ka pungsudnon nga baganihan, si Gideon nagsabat: “Pasayluha ako, Jehova. Paano ko luwason ang Israel? Yari karon! Ang akon linibo amo ang pinakadiutay sa Manases, kag ako ang pinakakubos sa panimalay sang akon amay.” Daw ano nga kaugdang!—Hukom 6:11-15.

12. Paano ginpakita ni Gideon ang pagkamainandamon sa pagtuman sang ginsugo sa iya?

¹² Antes si Gideon ginpadala sa inaway, gintilawan sia ni Jehova. Paano? Si Gideon ginsugo nga gub-on ang halaran kay Baal sang iya amay kag tumbahon ang sagrado nga haligi nga nagatindog sa tupad sini. Nagakinahanglan ini sing kaisog, apang si Gideon nagpakita man sing kaugdang kag pagkamainandamon sa kon paano niya ini ginhimo. Sa baylo nga himuon ini sing dayag, si Gideon nagpanghikot sa kagab-ihon sa tion nga mahimo gid nga indi sia mamulalungan. Dugang pa, ginhimo ni Gideon ang ginsugo sa iya sing mainandamon gid. Ginpaupod niya ang napulo ka alagad—ayhan agod ang pila magabantay samtang ang iban naman magabulig sa iya sa pagguba sang halaran kag sang sagrado nga haligi. * Ano man ang kahimtangan, nga may pagpakamaayo ni Jehova, gintuman ni Gideon ang ginsugo sa iya, kag sang ulihi gingamit sia sang Dios agod hilwayon ang Israel gikan sa mga Midianhon.—Hukom 6:25-27.

Pagpakita Sing Kaugdang kag Pagkamainandamon

13, 14. (a) Paano naton mapakita ang kaugdang kon ginhatagan kita sing isa ka pribilehiyo sang pag-alagad? (b) Paano nagpahamtang sing maayong halimbawa si Utod A. H. Mac­millan sa pagpakita sing kaugdang?

¹³ Madamo kita sing matun-an gikan sa kaugdang ni Gideon. Halimbawa, ano ang reaksion naton kon ginhatagan kita sing isa ka  pribilehiyo sa pag-alagad? Ginahunahuna bala naton una ang kabantugan ukon impluwensia nga magaresulta? Ukon maugdang kag mapangamuyuon bala naton nga ginabinagbinag kon bala masarangan naton nga tumanon ang mga kinahanglanon sa hilikuton? Si Utod A. H. Mac­millan, nga nakatapos sang iya dutan-on nga kabuhi sang 1966, nagpahamtang sing maayo nga halimbawa may kaangtanan sini. Ginpamangkot anay ni C. T. Rus­sell, ang nahauna nga presidente sang Watch Tow­er So­cie­ty, si Utod Mac­millan kon sin-o sa hunahuna niya ang mahimo nga magadumala sang hilikuton kon wala sia. Sa paghambalanay nga nagsunod, wala ginrekomendar ni Utod Mac­millan ang iya kaugalingon, bisan pa nga daw kombeniente kuntani para sa iya nga himuon ini. Sang ulihi, ginpangabay ni Utod Rus­sell kay Utod Mac­millan nga binagbinagon nga batunon ang hilikuton. “Nagtindog ako didto nga daw indi makapati,” sulat ni Utod Mac­millan mga tinuig sang ulihi. “Ginbinagbinag ko ini sing maayo, sing serioso gid, kag ginpangamuyo ang tuhoy sini sa pila ka tion antes ko sia ginsilingan sang ulihi nga nalipay ako sa paghimo sang tanan nga masarangan ko agod makabulig sa iya.”

¹⁴ Wala madugay pagkatapos sadto, si Utod Rus­sell napatay, nagbilin nga bakante sang palangakuan sang pagkapresidente sang Watch Tow­er So­cie­ty. Sanglit si Utod Mac­millan amo ang nagadumala sadtong katapusan nga paglakbay ni Utod Rus­sell sa pagbantala, ang isa ka utod nga lalaki nagsiling sa iya: “Mac, daku ang imo tsansa nga ikaw ang magabulos. Ikaw ang pinasahi nga tiglawas ni Utod Rus­sell sang wala sia, kag ginsilingan niya kami tanan nga sundon ang ginasiling mo. Ti, naglakat sia kag wala na magbalik. Daw subong bala nga ikaw ang tawo nga magapadayon sini.” Si Utod Mac­millan nagsabat: “Utod, indi amo sina ang pagtan-aw sa sini nga butang. Hilikuton ini sang Ginuo kag ang lamang nga posisyon nga matigayon mo sa organisasyon sang Ginuo amo ang nakita sang Ginuo nga nagakabagay nga ihatag sa imo; kag napat-od ko nga indi ako ang lalaki nga nagakabagay sa trabaho.” Nian nagrekomendar si Utod Mac­millan sing lain nga tawo para sa posisyon. Kaangay ni Gideon, may maugdang nga pagtamod sia sa iya kaugalingon—ang pagtamod nga maayo nga tigayunon naton.

15. Ano ang pila ka praktikal nga paagi nga magamit naton ang pagkamainandamon kon nagabantala sa iban?

¹⁵ Dapat man kita mangin maugdang sa kon paano naton ginahimo ang aton hilikuton. Si Gideon mainandamon, kag nagpanikasog sia nga indi pagpaakigon sing di-nagakaigo ang iya mga kaaway. Sa kaanggid, sa aton pagbantala nga hilikuton, dapat kita mangin maugdang kag mainandamon sa kon paano kita nagapakighambal sa iban. Matuod, nagapakigbahin kita sa espirituwal nga inaway agod sumpungon ang ‘natukod sing malig-on nga mga butang’ kag “pangatarungan.” (2 Corinto 10:4, 5) Apang indi naton dapat pagpakanubuon ang iban ukon hatagan sila sing bisan ano man nga nagakaigo nga rason agod tamayon ang aton mensahe. Sa baylo, dapat naton tahuron ang ila mga pagtamod, nagapadaku sang kon ano ang maugyunan naton, kag nian magkonsentrar sa positibo nga mga bahin sang  aton mensahe.—Binuhatan 22:1-3; 1 Corinto 9:22; Bugna 21:4.

Si Jesus—Ang Pinakamaayo nga Halimbawa Sang Kaugdang

16. Paano ginpakita ni Jesus nga may maugdang nga pagtamod sia sa iya kaugalingon?

¹⁶ Ang pinakamaayo nga halimbawa sang kaugdang amo ang iya ni Jesucristo. * Walay sapayan sang iya suod nga kaangtanan sa iya Amay, si Jesus wala magpangalag-ag sa pagbaton nga ang pila ka butang indi sakop sang iya awtoridad. (Juan 1:14) Halimbawa, sang ang iloy nanday Santiago kag Juan nagpangabay nga ang iya duha ka anak nga lalaki maglingkod sa tupad ni Jesus sa iya ginharian, si Jesus nagsiling: “Ining paglingkod sa akon tuo nga kamot kag sa akon wala indi akon ang paghatag.” (Mateo 20:20-23) Sang isa pa ka okasyon, si Jesus tampad nga nagbaton: “Indi ako makahimo sang isa ka butang sa akon kaugalingon nga pagbuot . . . Ginatinguhaan ko, indi ang akon kaugalingon nga kabubut-on, kundi ang kabubut-on niya nga nagpadala sa akon.”—Juan 5:30; 14:28; Filipos 2:5, 6.

17. Paano ginpakita ni Jesus ang iya kaugdang sa pagpakig-angot sa iban?

¹⁷ Si Jesus labaw sangsa di-himpit nga mga tawo sa tanan nga bahin, kag may yara sia di-matupungan nga awtoridad gikan sa iya Amay, si Jehova. Walay sapayan sina, maugdang nga ginpakig-angutan ni Jesus ang iya mga sumulunod. Wala niya sila ginpabug-atan sing madamo nga ihibalo. Mahinangpanon sia kag mainawaon kag ginbinagbinag niya ang ila tawhanon nga mga kinahanglanon. (Mateo 15:32; 26:40, 41; Marcos 6:31) Busa, bisan pa nga si Jesus himpit, indi sia perpeksionista. Wala sia magpangayo sing labaw sa masarangan nga ihatag sang iya mga disipulo, kag wala gid niya sila ginpabug-atan sing labaw sa masarangan nila. (Juan 16:12) Indi katingalahan nga madamo gid ang nakasapo sa iya nga makarepresko!—Mateo 11:29.

Iluga ang Maugdang nga Halimbawa ni Jesus

18, 19. Paano naton mailog ang kaugdang ni Jesus sa (a) kon paano naton ginatamod ang aton kaugalingon, kag (b) kon paano naton ginatamod ang iban?

¹⁸ Kon ang labing bantog nga tawo nga nagkabuhi nagpakita sing kaugdang, daw ano pa nga dapat naton ini ipakita. Ang di-himpit nga mga tawo masunson nga wala nahuyog sa pagbaton nga wala gid sila nagapanag-iya sing bug-os nga awtoridad. Apang, sa pag-ilog kay Jesus, ang mga Cristiano nagapanikasog nga mangin maugdang. Indi sila tuman ka bugalon sa paghatag sing responsabilidad sa mga kalipikado sa sini; ni matinaastaason sila kag indi handa sa pagbaton sing panuytoy gikan sa mga awtorisado sa paghatag sini. Sa pagpakita sing espiritu sang kooperasyon, ginatugutan nila ang tanan nga butang sa kongregasyon nga mahanabo “sing nagakaigo kag suno sa kahimusan.”—1 Corinto 14:40.

¹⁹ Ang kaugdang magapahulag man sa aton nga mangin makatarunganon sa aton mga ginapaabot sa iban kag mangin mapatugsilingon sa ila mga kinahanglanon. (Filipos 4:5) Mahimo nga may mga ikasarang kag mga kabakod kita nga wala sa iban. Apang, kon kita maugdang, indi naton pirme paabuton ang iban sa pagpanghikot subong sang luyag naton nga himuon nila. Nakahibalo nga ang kada tawo may iya kaugalingon nga mga limitasyon, maugdang kita nga magapailob sa mga kakulangan sang iban. Si Pedro nagsulat: “Labaw sa tanan, magmainit kamo sa inyo paghigugmaanay, kay ang gugma nagatabon sang kadam-an nga mga sala.”—1 Pedro 4:8.

20. Ano ang himuon naton agod daugon ang bisan ano man nga huyog sa pagkadi-maugdang?

²⁰ Subong sang natun-an na naton, ang kaalam yara gid sa mga maugdang. Apang, ano abi kon masapwan mo nga may mga huyog ikaw nga mangin di-maugdang ukon makahason? Indi maluyahan sing buot. Sa baylo, sunda ang halimbawa ni David, nga nagpangamuyo: “Gikan sa makahason nga mga buhat punggi ang imo alagad; dili sila pagpagamha sa akon.” (Salmo 19:13) Paagi sa pag-ilog sa mga tawo nga may pagtuo kaangay nanday Pablo, Gideon, kag—labaw sa tanan—ni Jesucristo, personal nga maeksperiensiahan naton ang kamatuoran sang mga pulong: “Ang kaalam yara sa mga maugdang.”—Hulubaton 11:2.

[Mga nota]

Madumduman Mo Bala?

• Ano ang kaugdang?

• Paano naton mailog ang kaugdang ni Pablo?

• Ano ang matun-an naton tuhoy sa kaugdang gikan sa halimbawa ni Gideon?

• Paano nagpahamtang si Jesus sing labaw gid nga halimbawa sang kaugdang?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Retrato sa pahina 15]

Ginpalangga si Pablo sang iya mga masigka-Cristiano bangod sang kaugdang niya

[Retrato sa pahina 17]

Si Gideon nangin mainandamon sa pagtuman sang kabubut-on sang Dios

[Retrato sa pahina 18]

Si Jesus, nga Anak sang Dios, nagapakita sing kaugdang sa tanan nga ginahimo niya