Ang Kakahas Nagadul-ong sa Kahuluy-an
Ang Kakahas Nagadul-ong sa Kahuluy-an
“Nag-abot bala ang kakahas? Nian magaabot ang kahuluy-an; apang ang kaalam yara sa mga maugdang.”—HULUBATON 11:2.
1, 2. Ano ang kakahas, kag sa anong mga paagi ini nagadul-ong sa kapahamakan?
ISA ka mahisaon nga Levinhon ang nanguna sa rebelyuso nga hubon batok sa gintangdo nga mga awtoridad ni Jehova. Isa ka ambisyuso nga prinsipe ang nagpadihot sing malimbungon nga buko agod agawon ang trono sang iya amay. Isa ka di-mapailubon nga hari ang wala magsapak sang maathag nga mga instruksion sang manalagna sang Dios. Ining tatlo ka Israelinhon may palareho nga kinaiya: ang kakahas.
2 Ang kakahas isa ka kinaiya sang tagipusuon nga makatalagam gid sa tanan. (Salmo 19:13) Ang tawo nga makahas maisugon nga nagabuhat sing mga butang nga indi sia awtorisado sa paghimo sini. Sa masami, nagadul-ong ini sa kapahamakan. Sa katunayan, ang kakahas naglaglag sang mga hari kag nagpukan sang mga emperyo. (Jeremias 50:29, 31, 32; Daniel 5:20) Nagsiod pa gani ini sa pila ka alagad ni Jehova kag nagdul-ong sa ila kalaglagan.
3. Paano naton mahibaluan ang mga katalagman sang kakahas?
3 May rason gid nga ang Biblia nagsiling: “Nag-abot bala ang kakahas? Nian magaabot ang kahuluy-an; apang ang kaalam yara sa mga maugdang.” (Hulubaton 11:2) Ang Biblia nagahatag sa aton sing mga halimbawa nga nagapamatuod sang kamatuoran sining hulubaton. Ang pag-usisa sa pila sini magabulig sa aton nga makita ang katalagman sang paglabang sa gintalana nga mga dulunan. Gani, binagbinagon naton kon paano nga bangod sang kahisa, ambisyon, kag di-pagpailob, ang tatlo ka lalaki nga ginsambit sa umpisa nagpanghikot sing makahason, nga nagdul-ong sa ila kahuluy-an.
Si Core—Isa ka Mahisaon nga Rebelde
4. (a) Sin-o si Core, kag anong maragtason nga mga hitabo ang walay duhaduha nga ginpakigbahinan niya? (b) Sa ulihi niya nga mga tinuig, anong bantog nga buhat ang ginsugyot ni Core?
4 Si Core isa ka Kohatnon nga Levinhon, nga pakaisa nanday Moises kag Aaron. Maathag gid nga mainunungon sia anay kay Jehova sa sulod sang mga dekada. Si Core may pribilehiyo nga malakip sa mga ginluwas sing milagruso sa Dagat nga Mapula, kag mahimo nga nakigbahin sia sa pagpatuman sa paghukom ni Jehova batok sa nagasimba-sa-baka nga mga Israelinhon sa Bukid Sinai. (Exodo 32:26) Apang, si Core nangin lider sang ulihi sang pagribok batok kanday Moises kag Aaron nga naglakip sa mga Rubenhon nga sanday Datan, Abiram, kag On, upod sa 250 ka Israelinhon nga pangulo. * “Tuman na sa inyo,” siling nila kanday Moises kag Aaron, “bangod ang bug-os nga pagtilipon balaan ang tanan kag si Jehova yara sa tunga nila. Nian, ngaa bala nga nagapakataas kamo sa kongregasyon ni Jehova?”—Numeros 16:1-3.
5, 6. (a) Ngaa nagrebelde si Core batok kay Moises kag kay Aaron? (b) Ngaa masiling nga ginpakadiutay ni Core ang iya mismo duog sa kahimusan sang Dios?
5 Pagkatapos sang mga tinuig sang katutom, ngaa nagrebelde si Core? Pat-od gid nga ang pagpanguna ni Moises sa Israel indi mapiguson, kay sia “ang labing mahagop sa tanan nga tawo nga yara sa kadaygan sang duta.” (Numeros 12:3) Apang, mahimo nga nahisa si Core kanday Moises kag Aaron kag naugot nga prominente sila, kag nagdul-ong ini sa iya sa pagsiling—sing sayop—nga di-makatarunganon kag mahamkunon sila nga nagpakataas sang ila kaugalingon sa kongregasyon.—Salmo 106:16.
6 Ang isa ka bahin sang problema amo nga mahimo nga wala ginpakabahandi ni Core ang iya mismo mga pribilehiyo sa kahimusan sang Dios. Matuod, ang Kohatnon nga mga Levinhon indi mga saserdote, apang mga manunudlo sila sang Kasuguan sang Dios. Sila man ang nagadala sang muwebles kag kagamitan sang tabernakulo kon kinahanglan ini nga sayluhon. Importante gid yadto nga hilikuton, kay ang balaan nga mga kagamitan sarang lamang mauyatan sang mga indibiduwal nga matutom kag matinlo sa moral. (Isaias 52:11) Gani, sang gin-atubang ni Moises si Core, mahimo nga namangkot sia, Ginapakadiutay mo bala ang gintangdo sa imo nga hilikuton amo nga luyag mo man nga mangin saserdote? (Numeros 16:9, 10) Wala makahibalo si Core nga ang labing daku nga kadungganan amo ang pag-alagad kay Jehova sing matutom suno sa iya kahimusan—indi ang pagtigayon sing pila ka pinasahi nga tindog ukon palangakuan.—Salmo 84:10.
7. (a) Paano ginpakig-angutan ni Moises si Core kag ang iya tinawo? (b) Paano nagdul-ong sa malaglagon nga katapusan ang pagrebelde ni Core?
7 Gin-agda ni Moises si Core kag ang iya mga tinawo nga magtipon pagkaaga sang masunod nga adlaw sa layanglayang nga tilipunan nga may dala nga incensario kag incienso. Si Core kag ang iya mga tinawo indi awtorisado sa pagdulot sing incienso, kay indi sila mga saserdote. Kon magkari sila nga may dala nga mga incensario kag incienso, nagapakita ini sing maathag nga ining mga kalalakin-an nagabatyag gihapon nga may kinamatarong sila sa pagpanghikot subong mga saserdote—bisan sa tapos nga ginbinagbinag nila liwat ini nga butang sa bug-os nga gab-i. Sang nagkari sila pagkaaga sang masunod nga adlaw, ginpabutyag ni Jehova sing nagakaigo ang iya kasingkal. Tuhoy sa mga Rubenhon, “ang duta nagbuka sang iya baba kag naglamon sa ila.” Ang nabilin, pati na si Core, ginhalunhon sang kalayo halin sa Dios. (Deuteronomio 11:6; Numeros 16:16-35; 26:10) Ang kakahas ni Core nagdul-ong sa daku gid nga kahuluy-an—ang di-kahamuot sang Dios!
Pamatuki ang ‘Huyog sa Pagkahisa’
8. Paano ang ‘huyog sa pagkahisa’ nadayag mismo sa tunga sang mga Cristiano?
8 Ang kasaysayan ni Core isa ka paandam sa aton. Sanglit ang ‘huyog sa pagkahisa’ yara sa di-himpit nga mga tawo, makita ini bisan sa Cristianong kongregasyon. (Santiago 4:5) Halimbawa, mahimo nga mangin mahunahunaon kita sa posisyon. Kaangay ni Core, mahimo kita mahisa sa mga may pribilehiyo nga luyag naton. Ukon mahimo kita mangin kaangay sang unang-siglo nga Cristiano nga nagahingalan kay Diotrefes. Mamulayon sia kaayo sa awtoridad sang mga apostoles, ayhan bangod luyag niya nga manguna. Sa pagkamatuod, si Juan nagsulat nga si Diotrefes “naluyag magtigayon sing nahauna nga lugar.”—3 Juan 9.
9. (a) Anong panimuot sa mga responsabilidad sa kongregasyon ang dapat naton likawan? (b) Ano ang nagakaigo nga pagtamod sa aton duog sa kahimusan sang Dios?
9 Sa pagkamatuod, indi malain para sa isa ka Cristianong lalaki nga tinguhaan nga lab-uton ang mga responsabilidad sa kongregasyon. Bisan gani si Pablo nagpalig-on sina nga panimuot. (1 Timoteo 3:1) Apang, indi gid naton dapat tamdon ang mga pribilehiyo sa pag-alagad subong mga tsapa sang kadungganan, subong bala nga paagi sa pagtigayon sini, nagasaka kita sa ginatawag sang iban nga hagdanan sang kauswagan. Dumduma, si Jesus nagsiling: “Kon sin-o man ang luyag mangin daku sa inyo dapat mangin ministro ninyo, kag kon sin-o man ang luyag mauna sa inyo dapat mangin ulipon ninyo.” (Mateo 20:26, 27) Sing maathag, malain nga kahisaan yadtong may daku pa nga mga responsabilidad, subong nga daw ang aton kabilihanan sa Dios nagadepende sa aton “ranggo” sa iya organisasyon. Si Jesus nagsiling: “Kamo tanan mag-ulutod.” (Mateo 23:8) Huo, manugbantala man ukon payunir, bag-ong bawtismado man ukon madugay na nga manughupot-sing-integridad—ang tanan nga nagaalagad kay Jehova sing bug-os kalag may hamili nga duog sa iya kahimusan. (Lucas 10:27; 12:6, 7; Galacia 3:28; Hebreo 6:10) Isa gid ka pagpakamaayo nga magbuligay sa pagpangabudlay upod sa minilyon nga nagapanikasog nga sundon ang laygay sang Biblia: “Magpangwagkus kamo sa inyo kaugalingon sing mapainubuson nga panghunahuna sa isa kag isa.”—1 Pedro 5:5.
Si Absalom—Isa ka Ambisyuso nga Oportunista
10. Sin-o si Absalom, kag paano niya ginpanikasugan nga makuha ang pabor sadtong nagapalapit sa hari agod hukman?
10 Ang kabuhi sang ikatlo nga anak nga lalaki ni Hari David, si Absalom, nagahatag sa aton sing isa ka praktikal nga halimbawa sang epekto sang ambisyon. Ining mapadihuton nga oportunista nagtinguha nga makuha ang pabor sang mga nagapalapit sa hari agod hukman. Una nagpalahidlahid sia nga si David wala nagasapak sa ila mga kinahanglanon. Sang ulihi wala na sia magpalahidlahid kundi ginpabutyag ang matuod gid niya nga tinutuyo. “O kon gintangdo ako kuntani nga hukom sa duta,” pabutyag ni Absalom, “agod magkari sa akon ang tagsa ka tawo nga may kasaba ukon paghukom! Nian pat-od gid nga hatagan ko sia sing katarungan.” Ang malimbungon nga mga padihot ni Absalom wala sing mga latid. “Kon may tawo nga magpalapit agod magyaub sa iya,” siling sang Biblia, “ginauntay niya ang iya kamot kag ginauyatan sia kag ginahalukan sia. Kag padayon nga ginhimo ni Absalom ang mga butang nga tulad sini sa tanan nga Israelinhon nga nagkadto sa hari agod hukman.” Kag ano ang resulta? “Padayon nga ginkawat ni Absalom ang mga tagipusuon sang mga tawo sang Israel.”—2 Samuel 15:1-6.
11. Paano gintinguhaan ni Absalom nga agawon ang trono ni David?
11 Determinado si Absalom nga agawon ang pagkahari sang iya amay. Lima ka tuig antes, ginpapatay niya ang kamagulangan nga anak nga lalaki ni David, nga si Amnon, agod itimalos kuno ang paglugos kay Tamar, nga utod ni Absalom. (2 Samuel 13:28, 29) Apang, bisan sadto pa mahimo nga interesado na ni Absalom sa trono, gintamod ang pagpatay kay Amnon subong isa ka kombeniente nga paagi agod madula ang isa ka karibal. * Ano man ang kahimtangan, sang nag-abot na ang husto nga tion, si Absalom naghulag. Ginpahibalo niya sa bug-os nga duta ang iya paghari.—2 Samuel 15:10.
12. Ipaathag kon paano ang kakahas ni Absalom nagdul-ong sa kahuluy-an.
12 Sa malip-ot nga tion, nagmadinalag-on si Absalom, kay “ang pagpuhon padayon nga nagbakod, kag ang katawhan nga upod kay Absalom padayon nga nagdamo.” Sang ulihi, si Hari David napilitan sa pagpalagyo agod luwason ang iya kabuhi. (2 Samuel 15:12-17) Apang, wala madugay kag ang paninguha ni Absalom nautod sang ginpatay sia ni Joab, ginhulog sa buho, kag gintampukan sing mga bato. Hunahunaa lamang—ining ambisyuso nga tawo nga luyag mangin hari wala gani makabaton sing isa ka desente nga lubong sang napatay sia! * Ang kakahas nagdul-ong gid sa kahuluy-an ni Absalom.—2 Samuel 18:9-17.
Likawi ang Makagod nga Ambisyon
13. Paano ang ambisyuso nga espiritu manggamot sa tagipusuon sang isa ka Cristiano?
13 Ang paggahom ni Absalom kag ang nagsunod nga pagpukan sa iya isa ka leksion para sa aton. Sa wala kaluoy nga kalibutan karon, kinaandan na para sa mga tawo nga ulug-ulugon ang mga superyor nila, nagapaayon-ayon sa ila agod pahamut-an sila ukon ayhan agod matigayon ang pila ka sahi sang pribilehiyo ukon promosyon. Sa amo man nga tion, nagatinikal sila sa mga manubo sa ila, sa paglaum nga makuha ang pabor kag suporta nila. Kon indi kita maghalong, ining ambisyuso nga espiritu mahimo nga manggamot sa aton tagipusuon. Maathag gid nga natabo ini sa pila sadto anay sang unang siglo, amo nga ang mga apostoles ginkinahanglan nga magpaandam sing matigdas batok sa ila.—Galacia 4:17; 3 Juan 9, 10.
14. Ngaa dapat naton likawan ang ambisyuso, nagapakataas-sa-kaugalingon nga espiritu?
14 Ang nagapadaku-sa-kaugalingon nga mga manugpadihot nga nagapanikasog sa “pagpangita sang ila kaugalingon nga himaya” wala sing duog sa organisasyon ni Jehova. (Hulubaton 25:27) Sa pagkamatuod, ang Biblia nagapaandam: “Utdon ni Jehova ang tanan nga madanlog nga bibig, ang dila nga nagapamulong sing dalagku nga mga butang.” (Salmo 12:3) Si Absalom madanlog sing bibig. Nagtinikal sia sa mga tawo nga ginakinahanglan niya ang ila pabor—ang tanan agod matigayon ang ginakaibugan nga posisyon nga may awtoridad. Sa kabaliskaran, daw ano nga pagpakamaayo nga yara kita sa tunga sang paghiliutod nga nagasunod sang laygay ni Pablo: “[Indi maghimo] sing bisan ano bangod sang pagbinaisay ukon bangod sang pagkamaiyaiyahon, kundi sing mapainubuson [kabiga] ang iban nga labaw sa inyo.”—Filipos 2:3.
Si Saul—Isa ka Di-mapailubon nga Hari
15. Paano ginpakita ni Saul sang isa ka bes ang iya kaugalingon nga maugdang?
15 Si Saul, nga sang ulihi nangin hari sang Israel, maugdang anay. Binagbinaga, halimbawa, ang natabo sang batabata pa sia. Sang nagpamulong sing kalahamut-an si Samuel nga manalagna sang Dios tuhoy sa iya, si Saul mapainubuson nga nagsabat: “Indi bala ako isa ka Benjaminhon gikan sa pinakagamay sa mga tribo sang Israel, kag ang akon pamilya ang labing kubos sa tanan nga pamilya sang tribo ni Benjamin? Gani ngaa nagapamulong ka sa akon sing butang kaangay sini?”—1 Samuel 9:21.
16. Sa anong paagi ginpakita ni Saul ang di-mapailubon nga panimuot?
16 Apang, sang ulihi, ang kaugdang ni Saul nadula. Samtang nagapakig-away sa mga Filistinhon, nag-isol sia padulong sa Gilgal, diin ginpaabot sia nga hulaton si Samuel nga magaabot kag magapakitluoy sa Dios nga may mga halad. Sang wala mag-abot si Samuel sa gintalana nga tion, si Saul makahason nga nagdulot sing halad-nga-sinunog. Sa gilayon nga nakatapos sia, nag-abot si Samuel. “Ano bala ang nahimo mo?” pamangkot ni Samuel. Si Saul nagsabat: “Nakita ko nga nag-alaplaag ang katawhan gikan sa akon, kag ikaw—ikaw wala mag-abot sa gintalana nga mga adlaw . . . Gani napilitan ako kag gindulot ang halad-nga-sinunog.”—1 Samuel 13:8-12.
17. (a) Sa una nga pagtan-aw, ngaa ang mga buhat ni Saul daw mahimo nga makatarunganon? (b) Ngaa ginpakamalaut ni Jehova si Saul bangod sang iya di-mapailubon nga buhat?
17 Sa una nga pagtan-aw, ang ginhimo ni Saul daw mahimo nga makatarunganon. Ti, ang katawhan ni Jehova yara sa “ital-ital,” sa “kahuol,” kag nagakurog bangod sang ila walay paglaum nga kahimtangan. (1 Samuel 13:6, 7) Sa pagkamatuod, indi malain ang magmatumato kon ginakinahanglan sang mga kahimtangan. * Apang, dumduma nga sarang mabasa ni Jehova ang mga tagipusuon kag mahantop ang aton nasulod gid nga mga motibo. (1 Samuel 16:7) Gani, mahimo nga nakita niya ang pila ka butang tuhoy kay Saul nga wala ginasambit sing direkta sa kasaysayan sang Biblia. Halimbawa, mahimo nga nakita ni Jehova nga si Saul di-mapailubon bangod sang bugal. Ayhan naugot gid si Saul nga sia—nga hari sang bug-os nga Israel—kinahanglan pa nga maghulat sa isa nga ginatamod niya subong isa ka tigulang kag nagapabuyanbuyan nga manalagna! Ano man ang kahimtangan, naghunahuna si Saul nga bangod atrasado si Samuel, may kinamatarong na sia nga himuon ini mismo kag indi pagsapakon ang maathag nga mga instruksion nga ginhatag sa iya. Ang resulta? Wala gindayaw ni Samuel ang pagmatumato ni Saul. Sa kabaliskaran, ginsabdong niya si Saul, sa pagsiling: “Ang imo ginharian indi magpadayon . . . bangod wala mo pagtumana ang ginsugo ni Jehova sa imo.” (1 Samuel 13:13, 14) Sa liwat, ang kakahas nagdul-ong sa kahuluy-an.
Mag-andam Batok sa Indi Pagpailob
18, 19. (a) Ilaragway kon paano ang di-pagpailob magaresulta sa pagpanghikot sing makahason sang isa ka modernong-adlaw nga alagad sang Dios. (b) Ano ang dapat naton dumdumon tuhoy sa pagpanghikot sang Cristianong kongregasyon?
18 Ang kasaysayan tuhoy sa makahason nga buhat ni Saul ginrekord sa Pulong sang Dios para sa aton kaayuhan. (1 Corinto 10:11) Mahapos gid para sa aton nga maugot sa mga di-kahimpitan sang aton mga kauturan. Kaangay ni Saul, mahimo kita nga mangin di-mapailubon, nagabatyag nga agod mahimo ang mga butang sing nagakaigo, kita na mismo ang dapat maghimo sini. Halimbawa, ang isa ka utod nga lalaki sampaton sa pag-organisar. Ginahimo niya ang mga hilikuton sa kongregasyon sing maaga kag sing suno-sa-tion, kag maayo sia maghambal kag magpanudlo. Sa amo man nga tion, nahibaluan niya nga indi masarangan sang iban ang iya maid-id nga mga talaksan, kag indi sila makasangkol subong sang luyag niya. Makatarunganon bala nga magpakita sia sing indi pagpailob? Mulayon bala niya ang iya mga kauturan, ayhan nagapahangop nga kon indi tungod sa iya mga panikasog wala kuntani sing butang nga natapos kag ang kongregasyon magahuyang? Pagpangahas gid ini!
19 Sa pagkamatuod, ano ang nagahugpong sa kongregasyon sang mga Cristiano? Ang mga ikasarang bala sa pagdumala? ang pagkasangkol bala? ang madalom nga ihibalo bala? Isiling naton nga ini nga mga butang bentaha sa maayo nga pagpanghikot sang kongregasyon. (1 Corinto 14:40; Filipos 3:16; 2 Pedro 3:18) Apang, si Jesus nagsiling nga ang iya mga sumulunod makilal-an ilabi na bangod sang ila gugma. (Juan 13:35) Amo ina kon ngaa ang mainulikdon nga mga gulang, walay sapayan nga mahim-ong, nakahibalo nga ang kongregasyon indi isa ka negosyo nga nagakinahanglan sing estrikto nga pagdumalahan; sa baylo, ginahuman ini sang isa ka panong nga nagakinahanglan sing mapinalanggaon nga pag-ulikid. (Isaias 32:1, 2; 40:11) Ang makahason nga di-pagsapak sa sining mga prinsipio masunson nga nagaresulta sa kasuayon. Sa kabaliskaran, ang diosnon nga kahim-ong nagapatubas sing paghidait.—1 Corinto 14:33; Galacia 6:16.
20. Ano ang binagbinagon sa masunod nga artikulo?
20 Ang kasaysayan sang Biblia tuhoy kanday Core, Absalom, kag Saul nagapakita sing maathag nga ang kakahas nagadul-ong sa kahuluy-an, subong sang ginasiling sa Hulubaton 11:2. Apang, ini man nga bersikulo sang Biblia nagadugang: “Ang kaalam yara sa mga maugdang.” Ano ang kaugdang? Ano nga mga halimbawa gikan sa Biblia ang makabulig sa paghatag sing kasanag sa sining kinaiya, kag paano naton karon mapakita ang kaugdang? Ini nga mga pamangkot binagbinagon sa masunod nga artikulo.
[Mga nota]
^ par. 4 Sanglit si Ruben panganay nga anak ni Jacob, yadtong sa kaliwat niya nga nasulay ni Core nga magrebelde mahimo nga naugot nga si Moises—nga kaliwat ni Levi—may awtoridad nga dumalahan sila.
^ par. 11 Sang panahon sang Biblia ang paglubong sa bangkay sang isa ka indibiduwal importante gid nga buhat. Gani, ang dingutan sang lubong malain gid kag masami nga nagapakita sang di-kahamuot sang Dios.—Jeremias 25:32, 33.
^ par. 12 Si Chileab, ang ikaduha nga anak nga lalaki ni David, wala masambit pagkatapos sia natawo. Mahimo nga napatay sia mga pila ka tion antes sang pagribok ni Absalom.
^ par. 17 Halimbawa, si Finehas maabtik nga naghulag agod padulugon ang salot nga nagpatay sa linibo ka Israelinhon, kag ginpalig-on ni David ang iya gutom nga mga tinawo nga saluhan sia sa pagkaon sang tinapay nga inugpahayag “sa balay sang Dios.” Ini nga mga buhat wala ginpakamalaut sang Dios subong pagpangahas.—Mateo 12:2-4; Numeros 25:7-9; 1 Samuel 21:1-6.
Madumduman Mo Bala?
• Ano ang kakahas?
• Paano nga ang kahisa nangin kabangdanan sang pagpanghikot ni Core sing makahason?
• Ano ang matun-an naton gikan sa kasaysayan sang ambisyuso nga si Absalom?
• Paano naton malikawan ang di-mapailubon nga espiritu nga ginpakita ni Saul?
[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]
[Retrato sa pahina 10]
Si Saul nangin di-mapailubon kag nagpanghikot sing makahason
