Ngaa Dapat Mangin Makatarunganon sa Aton mga Ginapaabot?

ANG natuman nga mga paglaum kag naagom nga mga ginapaabot nagahatag sa aton sing kaayawan. Apang, ang matuod, madamo sang aton mga damgo kag mga ginapaabot ang wala matuman suno sa luyag naton. Ang sulitsulit nga mga kalugaw-an sa kabuhi makapabatyag sa aton sing kaugot sa kaugalingon kag bisan sa iban. Ang isa ka maalam nga tawo sibu nga nagsiling: “Ang pagpaabot nga napalantang nagapasakit sang tagipusuon.”—Hulubaton 13:12.

Ano ang pila ka rason nga nagadul-ong sa mga balatyagon sang pagkanalugaw-an? Paano naton mahimo nga mangin makatarunganon sa aton mga ginapaabot? Dugang pa, ngaa para sa kaayuhan naton nga himuon ini?

Mga Ginapaabot kag mga Kalugaw-an

Bangod sang madasig nga lakat sang kabuhi sa karon, sa labi naton nga pagtinguha nga makigdungan, daw labi pa gid nga daw nagakaulihi kita. Wala untat nga ginakinahanglan ang aton tion kag enerhiya, kag kon mapaslawan kita sa paghimo sang kon ano ang aton ginplano, may huyog kita nga basulon ang aton kaugalingon. Mahimo pa gani nga magbatyag kita nga ginapaslaw naton ang iban. Si Cynthia, nga isa ka asawa kag iloy nga nakahibalo sang mga pag-ipit sang pag-atipan sa mga kabataan, nagsiling: “Ang pagbag-obag-o sa pagbadlong sang akon kabataan kag ang balatyagon nga indi ako takus sa paghanas sa ila makapaluya.” Si Ste­phanie, isa ka dalagita, nagsiling tuhoy sa iya edukasyon: “Kulang ako sing tion sa paghimo sang tanan nga butang nga luyag ko himuon, kag nagapabatyag ina sa akon nga mangin di-mapailubon.”

Ang di-makatarunganon nga mataas nga mga pagpaabot madali magadul-ong sa perpeksionismo, kag mahimo ini mangin labi gid ka makabalang-aw. Si Ben, isa ka lamharon nga minyo nga lalaki, nagtu-ad: “Kon ginausisa ko ang akon mga buhat, mga hunahuna, ukon mga balatyagon, makita ko pirme kon paano ko ini nahimo sing mas maayo pa kuntani. Pirme ako nagatinguha sang kahimpitan, kag nagadul-ong ini sa indi pagpailob, kaugot, kag kalugaw-an.” Si ­Gail, isa ka Cristianong asawa, nagsiling: “Ang perpeksionista nga panghunahuna wala nagatugot sang kapaslawan. Luyag namon mangin maayo gid nga mga iloy kag maayo gid nga mga asawa. Kinahanglan nga mangin mapatubason kami agod magmalipayon, busa ang nauyang nga panikasog nagapaugot sa amon.”

Apang ang isa pa ka butang nga magadul-ong sa personal nga kalugaw-an amo ang nagapigaw nga panglawas kag pagtigulang. Ang nagahinay nga panghulag kag ang pagluya nagapadaku sang aton mga limitasyon kag nagadugang sang aton mga balatyagon sang kalugaw-an. “Naugot ako sa akon kaugalingon nga indi ko na mahimo ang mga butang nga tuman kahapos kag kinaandan lang antes ako magmasakit,” baton ni Elizabeth.

Ang mga ginsambit bag-o lang isa ka halimbawa kon ano ang makapukaw sang mga balatyagon sang kalugaw-an. Kon indi mapunggan, ina nga mga balatyagon makadul-ong pa gani sa aton nga magpati nga wala kita ginaapresyar sang iban. Busa, anong positibo nga mga tikang ang aton mahimo agod maatubang ang mga kalugaw-an kag mapalambo ang makatarunganon nga mga pagpaabot?

Mga Paagi sa Pagpalambo Sang Makatarunganon nga mga Pagpaabot

Una, dumduma nga si Jehova makatarunganon kag mahangpunon. Ang Salmo 103:14 nagapahanumdom sa aton: “Sia gid nakahibalo sang aton kahimtangan, nagadumdom nga kita yab-ok.” Nakahibalo sang aton mga ikasarang kag mga limitasyon, nagapaabot si Jehova sang kon ano lamang ang aton mahatag. Kag ang isa ka butang nga ginapangayo niya sa aton amo nga ‘maglakat sing maugdang upod sa [aton] Dios.’—Miqueas 6:8.

Ginapalig-on man kita ni Jehova nga mangamuyo  sa iya. (Roma 12:12; 1 Tesalonica 5:17) Apang, paano makabulig ini sa aton? Ang pangamuyo nagapabakod kag nagabalanse sang aton panghunahuna. Ang hanuot nga pangamuyo isa ka pagbaton nga nagakinahanglan kita sing bulig—isa ini ka tanda sang pagkaugdang kag pagkamapainubuson. Handa si Jehova sa pagsabat sa aton mga pangamuyo paagi sa paghatag sa aton sang iya balaan nga espiritu, ang bunga sini nagalakip sa gugma, kalulo, kaayo, kag pagpugong sa kaugalingon. (Lucas 11:13; Galacia 5:22, 23) Ginapakanay man sang pangamuyo ang kahuol kag kabang-awan. Paagi sa pangamuyo, “makatigayon ka sing paumpaw nga indi masapwan gikan sa bisan ano nga tuburan,” siling ni Elizabeth. Si Kevin nagsiling: “Nangamuyo ako para sa isa ka kalmado nga tagipusuon kag maathag nga panghunahuna agod maatubang ko ang isa ka problema. Wala gid ako ginpabay-an ni Jehova.” Nahibaluan ni apostol Pablo ang hamili nga balor sang pangamuyo. Amo ina kon ngaa nagrekomendar sia: “Ipakilala sa Dios ang inyo mga pangabay; kag ang paghidait sang Dios nga nagalabaw sa tanan nga panghunahuna magatipig sang inyo mga tagipusuon kag sang inyo mga painoino sa kalalangan ni Cristo Jesus.” (Filipos 4:6, 7) Huo, ang pagkomunikar kay Jehova nagabulig gid sa aton nga mapalambo ang makatarunganon nga mga pagpaabot sa aton kaugalingon kag sa iban.

Apang, kon kaisa, kinahanglan naton ang gilayon nga pagpalig-on. Ang isa ka pulong sa nagakaigo nga tion maayo. Ang kompidensial nga paghambalanay upod sa masaligan kag hamtong nga abyan makabulig sa aton nga makatigayon sing isa ka bag-o nga pagtamod sa kon ano ang nagapabatyag sa aton nga napaslawan ukon nabalaka. (Hulubaton 15:23; 17:17; 27:9) Ang mga pamatan-on nga nagapakig-away sa mga kalugaw-an nakatuon nga ang pagpangayo sing laygay sa mga ginikanan nagabulig sa ila nga mangin balanse. Si Kandi mapinasalamaton nga nagbaton: “Ang mahigugmaon nga panuytoy gikan sa akon mga ginikanan naghimo sa akon nga labi ka makatarunganon kag balanse kag naghimo sa akon nga mas maayo nga kaupod.” Huo, ang pahanumdom sa Hulubaton 1:8, 9 suno gid sa tion: “Pamatii, anak ko, ang disiplina sang imo amay, kag indi pagsikwaya ang kasuguan sang imo iloy. Kay ini makagalanyat nga purongpurong sa imo ulo kag matahom nga kulintas sa imo liog.”

Ang mga resulta sang perpeksionista nga panghunahuna ginatingob sing maayo sa sini nga hulubaton: “Ang pagpaabot nga ang kabuhi magsibu sa aton mga luyag daw kaangay sa pag-agda sang kabang-awan.” Agod malikawan ini, kinahanglan ang pagpasibu sang panghunahuna. Ang pagkamapainubuson kag kaugdang—nga may realistiko nga pagtamod sa aton mga limitasyon—pat-od nga pirme magasakdag sa aton sing balanse kag makatarunganon nga mga pagpaabot. Sing nagakaigo, ang Roma 12:3 nagapaandam sa aton nga “indi maghunahuna sing labaw pa [sa aton kaugalingon] sangsa kinahanglan hunahunaon.” Dugang pa, ang Filipos 2:3 nagapalig-on sa aton nga magtigayon sing pagkakubos sang hunahuna kag sa pagkabig sa iban nga labaw sa aton.

Si Elizabeth, nga ginsambit kaina, naugot sa iya kaugalingon bangod sang iya balatian. Para sa iya, kinahanglan ang tion agod mahibaluan ang pagtamod ni Jehova sa mga butang kag magbatyag nga nalugpayan sa paghibalo nga wala niya malimtan ang aton pag-alagad. Si Colin nangin paralisado bangod sang makapaluya nga balatian. Sang primero, nagbatyag sia nga ang iya ministeryo halos wala sing pulos kon ipaanggid sa kon ano ang iya ginahimo sang maayo ang iya panglawas. Paagi sa pagpamalandong sa mga Kasulatan subong sang 2 Corinto 8:12, nalandas niya ining mga balatyagon. Ini nga bersikulo nagsiling: “Kon ang pagkahanda yara una, labi ini nga kalahamut-an suno sa yara sa isa ka tawo, indi suno sa wala sa iya.” “Bisan pa mas diutay lang ang akon mahatag,” siling ni Colin, “makahatag pa gihapon ako, kag ina kalahamut-an kay Jehova.” Sa Hebreo 6:10, ginapahanumdom kita: “Ang Dios indi di-matarong nga malimot sang inyo binuhatan kag sang gugma nga ginpakita ninyo tungod sa iya ngalan.”

Busa, paano kita makapat-od kon bala ang aton mga ginapaabot makatarunganon? Pamangkuta ang inyo kaugalingon, ‘Nahisuno bala ang akon mga ginapaabot sa mga ginapaabot sang Dios?’ Ang Galacia 6:4 nagasiling: “Pamatud-an sang kada isa kon ano ang iya kaugalingon nga binuhatan, kag nian ang rason niya sa pagpabugal mangin sa iya kaugalingon lamang, kag indi sa pagpaanggid sa iban.” Dumduma, si Jesus nagsiling: “Ang akon gota mahulas kag ang akon lulan mamag-an.” Huo, subong mga Cristiano may gota kita nga dalal-on, apang ini “mahulas” kag “mamag-an,” kag nagsaad si Jesus nga makapaumpaw ini kon tun-an naton nga madala sini sing nagakaigo.—Mateo 11:28-30.

Ang Makatarunganon nga mga Pagpaabot Nagadala Sing mga Padya

Ang gilayon kag dayon nga mga padya nagahalin sa pagpamati kag pag-aplikar sa laygay sang  Pulong sang Dios samtang nagatinguha kita nga palambuon ang makatarunganon nga mga pagpaabot. Una, may maayo ini nga epekto sa aton sa pisikal. Si Jennifer, nga nakabenepisyo gikan sa mga pahanumdom ni Jehova, nagbaton: “May dugang na ako nga enerhiya kag kasidla sa kabuhi.” Sing nagakaigo, ang Hulubaton 4:21, 22 nagapalig-on sa aton nga hatagan sing igtalupangod ang mga pulong ni Jehova upod sa aton mga mata kag tagipusuon, “kay kabuhi ini sa mga makakita sa sini kag ikaayo sa tanan nila nga unod.”

Ang dugang nga padya amo ang mental kag emosyonal nga kaayuhan. “Kon ipadayag ko ang akon hunahuna kag tagipusuon sa Pulong sang Dios, masapwan ko nga pirme ako nga malipayon,” siling ni Theresa. Matuod, maeksperiensiahan gihapon naton ang mga kalugaw-an sa kabuhi. Apang, madali na naton ini nga mabatas. “Magpalapit kamo sa Dios, kag magapalapit sia sa inyo,” panugyan sang Santiago 4:8. Nagasaad man si Jehova nga palig-unon kita kon nagaatubang sang mga hangkat sang kabuhi kag pakamaayuhon kita sing paghidait.—Salmo 29:11.

Ang pagtigayon sing makatarunganon nga mga pagpaabot makabulig sa aton nga mahuptan ang kalig-on sa espirituwal. Pagpakamaayo man ini. Makahupot kita sing matin-aw nga panglantaw sa kapin ka importante nga mga butang sa kabuhi. (Filipos 1:10) Nian, ang aton mga tulumuron realistiko kag sarang matigayon, nga nagadala sing daku nga kalipay kag pagkakontento. Mas handa kita nga itugyan ang aton kaugalingon kay Jehova, nakahibalo nga papanghikuton niya ang mga butang sing labing maayo. “Busa, magpaubos kamo sang inyo kaugalingon sa idalom sang gamhanan nga kamot sang Dios, agod nga bayawon niya kamo sa nagakaigo nga tion,” siling ni Pedro. (1 Pedro 5:6) May iban pa bala nga butang nga mas makapaladya sangsa padunggan ni Jehova?

[Mga retrato sa pahina 31]

Ang pagpalambo sang makatarunganon nga mga pagpaabot makabulig sa aton nga maatubang ang mga kapaslawan kag mga kalugaw-an