Nahibaluan Mo Bala kon Paano Maghulat?

MAHANDURAW mo bala kon daw ano kadamo nga tion ang ginahinguyang sang mga tawo kada tuig sa paghulat lamang? Nagahulat sila nga nagalinya sa balaligyaan ukon sa gasolinahan. Nagahulat sila nga serbehan sa restawran. Nagahulat sila sa pagpakonsulta sa doktor ukon sa dentista. Nagahulat sila sa mga bus kag mga tren. Huo, madamo gid nga tion sa kabuhi sang tawo ang ginahinguyang sa paghulat sa mga butang nga mahanabo. Suno sa isa ka pagbulubanta, ang mga Aleman lamang nagauyang sang 4.7 bilyones ka oras sa isa ka tuig sa paghulat lamang sa mga gutok nga trapiko! May nagbulubanta nga katumbas ini sa kabug-usan nga kalawigon sang kabuhi sang mga 7,000 ka tawo.

Ang paghulat mahimo nga makapalaslaw gid. Sa karon nga mga adlaw, daw wala gid sing bastante nga tion sa paghimo sang tanan nga butang, kag bangod sang pagpamensar sa iban pa nga mga butang nga dapat naton himuon, ang paghulat makaulugot gid. Ang awtor nga si Alex­an­der ­Rose nagsiling anay: “Ang katunga sang kasakit sang kabuhi amo ang paghulat.”

Nahisayran sang Amerikano nga manghimanwa nga si Ben­ja­min Frank­lin nga ang paghulat mahimo man nga magasto. Sang nagligad nga kapin sa 250 ka tuig, sia nagsiling: “Ang tion kuwarta.” Amo kon ngaa ang mga negosyo nagapangita sing mga paagi nga malikawan ang di-kinahanglanon nga mga pag-atrasar sa tion sang pagtrabaho. Ang pagpatubas sing mas madamo nga produkto sa diutay nga tion magakahulugan sing mas daku nga ganansia. Ang mga negosyo nga direkta nga nagapangalagad sa publiko nagatinguha sa pagtanyag sing madasig nga serbisyo—madasig nga kalan-an, drive-­through ­banking, kag ang mga kaangay sini—bangod nahibaluan nila nga ang pagpahamuot sa kustomer nagalakip sang pagbuhin sang tion sa paghulat.

Pag-uyang Sang Aton Kabuhi

Ang Amerikano nga mamalaybay sang ika-19 nga siglo nga si ­Ralph Wal­do Em­er­son nagreklamo anay: “Kadamo gid sang nauyang sa kabuhi sang tawo bangod sang paghulat!” Sining karon lang, ang awtor nga si ­Lance Mor­row nagreklamo tuhoy sa kataka kag sa kakapoy sang paghulat. Apang nagsiling man  sia tuhoy sa “mas malalangon nga kapiot sang paghulat.” Ano ina? “Ang ihibalo nga ang labing hamili nga pagkabutang sang isa, ang tion, nga bahin sang kabuhi sang isa ka tawo, ginakawat, kag indi na gid mabawi.” Makapasubo ini, apang matuod. Ang tion nga nadula bangod sang paghulat nadula na sing dayon.

Sa pagkamatuod, kon ang kabuhi indi tuman kalip-ot, indi gid man kuntani pagkabalak-an sing daku ang paghulat. Apang ang kabuhi malip-ot. Sang nagligad nga linibo ka tuig, ang salmista sang Biblia nagsiling: “Ang mga adlaw sang amon mga tuig kapituan ka tuig; kag kon bangod sang pinasahi nga kabaskog ini kawaluan ka tuig, apang ang ila kabakod yara sa mabudlay kag makahalalit nga mga butang; kay maabtik ini nga nagalipas, kag sa malayo kita nagalupad.” (Salmo 90:10) Bisan diin man kita nagapuyo kag bisan ­sin-o man kita, ang aton kabuhi—ang mga adlaw, mga oras, mga minuto nga yara sa aton atubangan sang natawo kita—limitado lamang. Apang, indi naton malikawan ang mga kahimtangan diin mapilitan kita nga uyangan ang pila sinang hamili nga tion sa paghulat sa mga hitabo ukon mga tawo.

Ang Pagtuon Kon Paano Maghulat

Naeksperiensiahan sang kalabanan sa aton ang pagsakay sa isa ka salakyan diin pirme ginatinguhaan sang drayber nga unahan ang mga salakyan nga nauna sa iya. Sa masami, wala sing ginadalian—wala sing hilingagawon nga kaladtuan ang drayber. Apang, indi sia makaagwanta nga kontrolon sang iban nga drayber ang iya kadasigon. Ang iya kakulang sing pagpailob nagapakita nga wala sia makatuon sa paghulat. Makatuon? Huo, ang paghibalo kon paano maghulat isa ka leksion nga dapat tun-an. Indi ini duna sa tawo. Ang mga lapsag nagapangayo sing gilayon nga atension kon ginagutom sila ukon indi maayo ang ila pamatyag. Mahangpan lamang nila nga kon kaisa dapat sila maghulat sang gusto nila kon magdaku na sila. Sa pagkamatuod, bangod ang paghulat indi gid malikawan nga bahin sang kabuhi, ang paghibalo kon paano maghulat sing mapailubon kon kinahanglanon isa ka tanda sang hamtong nga tawo.

Siempre, may hilingagawon nga mga kahimtangan diin ang indi pagpailob halangpunon. Ang isa ka lamharon nga bana nga nagahingagaw sang iya asawa sa ospital bangod manugbata na sia makatarunganon nga mangin di-mapailubon sa mga pag-atrasar. Ang mga anghel nga nagsugo kay Lot nga magbiya sa Sodoma indi handa sa paghulat samtang nagapalantang si Lot. Ang kalaglagan malapit na, kag ang kabuhi ni Lot kag sang iya pamilya yara sa katalagman. (Genesis 19:15, 16) Apang, sa kalabanan nga kahimtangan, ang mga kabuhi wala sa katalagman sang ang mga tawo napilitan sa paghulat. Sa amo nga mga kahimtangan, ang paghulat mahimo nga mangin mas makalilipay kon ang tanan nakatuon nga mangin mapailubon—bisan pa nga ang gintunaan sang paghulat amo ang pagkadisangkol ukon kakulang sing interes sang isa. Dugang pa, mangin mas mahapos kuntani ang pagpailob kon ang tanan nakatuon kon paano gamiton ang tion nga ginahinguyang sa paghulat sa mapuslanon nga paagi. Ang kahon sa pahina 5 may pila ka panugda agod ang paghulat indi lamang maagwanta kundi mapuslanon pa gani.

Indi mapasapayanan nga ang di-mapailubon nga espiritu mahimo magpakita sing bugalon nga panimuot, sing balatyagon nga ang isa importante kaayo amo nga indi dapat pahulaton. Para kay bisan sin-o nga may subong sini nga panimuot, ang masunod nga mga pulong halin sa Biblia takus nga binagbinagon: “Maayo pa ang isa nga mapailubon sangsa isa nga bugalon sa espiritu.” (Manugwali 7:8) Ang pagkamatinaastaason, ukon bugal, isa ka serioso nga depekto sa personalidad, kag ang hulubaton sa Biblia nagasiling: “Ang tagsatagsa nga bugalon sa tagipusuon kalangil-aran kay Jehova.” (Hulubaton 16:5) Ang pagtuon sa pagpailob—pagtuon kon paano maghulat—kon amo, mahimo nga nagakinahanglan nga usisaon naton sing maayo ang aton kaugalingon kag ang aton kaangtanan sa mga tawo sa aton palibot.

Ang Pagkamapailubon Pagapadyaan

Kinaandan na nga masapwan naton nga ang paghulat mas mahapos kon kumbinsido kita nga ang aton ginahulat takus sa pag-atrasar kag magaabot gid ini sa ulihi. May kaangtanan sa sini, maayo nga binagbinagon ang katunayan nga ang tanan nga sinsero nga mga sumilimba sang Dios nagahulat sang katumanan sang iya dalayawon nga mga saad nga masapwan sa Biblia. Halimbawa, ginasugiran kita sa inspirado sang Dios nga salmo: “Ang mga matarong magapanag-iya sang duta, kag magapuyo sila sing dayon sa sini.” Ini nga saad ginpalanog ni apostol Juan sang sia nagsiling: “Sia nga nagahimo sang kabubut-on sang Dios nagapabilin sing dayon.” (Salmo 37:29; 1 Juan 2:17) Maathag nga kon magakabuhi kita sing dayon, ang paghulat indi gid isa ka daku nga problema. Apang wala kita nagakabuhi sing dayon karon. Realistiko pa bala nga hambalan ang kabuhi nga wala sing katapusan?

 Antes ini sabton, binagbinaga nga gintuga sang Dios ang aton una nga mga ginikanan nga may paglaum nga mabuhi sing dayon. Nadula lamang nila yadto nga paglaum para sa ila kaugalingon kag sa ila kaanakan—lakip kita, sang nagpakasala sila. Apang, pagkatapos gid sang ila pagpakasala, ginpahayag sang Dios ang iya katuyuan nga baliskaron ang mga resulta sang ila paglapas. Nagsaad sia sang pag-abot sang isa ka “binhi,” nga amo si Jesucristo.—Genesis 3:15; Roma 5:18.

Kon bala kita subong mga indibiduwal magabenepisyo sa katumanan sang iya mga saad yara sa aton ang desisyon. Ang paghimo sini nagakinahanglan sing pagpailob. Agod mabuligan kita nga matun-an ining sahi sang pagkamapailubon, ginapalig-on kita sang Biblia nga pamalandungan ang halimbawa sang isa ka mangunguma. Ginasab-ug niya ang iya binhi kag wala sing mahimo kundi maghulat sing mapailubon—nagahimo sang masarangan niya agod amligan ang iya pananom—tubtob nga tion na sa pag-ani. Nian ang iya pagkamapailubon ginapadyaan, kag nakita niya ang mga bunga sang iya pinangabudlayan. (Santiago 5:7) Ginsambit ni apostol Pablo ang isa pa ka halimbawa sang pagkamapailubon. Ginapahanumdom niya kita tuhoy sa matutom nga mga lalaki kag babayi sang una. Nagahulat sila sing malangkagon sang katumanan sang mga katuyuan sang Dios, apang dapat sila maghulat sa gintalana nga tion sang Dios. Ginapalig-on kita ni apostol Pablo nga ilugon sila, “nga paagi sa pagtuo kag pagpailob nagapanubli sang mga saad.”—Hebreo 6:11, 12.

Huo, ang paghulat isa ka di-malikawan nga katunayan sang kabuhi. Apang indi ini dapat mangin dalayon nga ginatunaan sang kasakit. Para sa mga nagahulat sa katumanan sang mga saad sang Dios, mangin isa ini ka tuburan sang kalipay. Sarang nila mapun-an ang tion nga ginahinguyang sa paghulat paagi sa pagpalambo sing suod nga kaangtanan sa Dios kag sa paghimo sing mga hilikuton nga nagapakita sang ila pagtuo. Kag paagi sa pangamuyo, pagtuon, kag pagpamalandong, makapalambo sila sing di-mationg nga pagsalig nga ang tanan nga ginsaad sang Dios mahanabo sa iya gintalana nga tion.

[Kahon/Mga retrato sa pahina 5]

BUHINI ANG KASAKIT SANG PAGHULAT!

Magplano sing abanse! Kon nahibaluan mo nga dapat ikaw maghulat, mangin handa sa pagbasa, pagsulat, pag-knit, paggansilyo, ukon paghimo sing pila ka iban pa nga mapuslanon nga hilikuton.

Gamita ang tion sa pagpamalandong, isa ka butang nga labi nga nagabudlay sa aton masako nga kalibutan.

Maghupot sing pila ka balasahon malapit sa telepono nga magamit kon ginapahulat ikaw; sa lima ukon napulo ka minuto, makabasa ka sing pila ka pahina.

Kon nagahulat subong isa ka grupo, gamita ang kahigayunan, kon nagakaigo, sa pagpakighambal sa iban kag pagpaambit sing makapalig-on nga mga panghunahuna sa ila.

Maghupot sing sululatan ukon balasahon sa imo awto para sa mga tion sang wala ginapaabot nga paghulat.

Piyunga ang imo mga mata, magrelaks, ukon mangamuyo.

ANG MADINALAG-ON NGA PAGHULAT NASANDIG LAMANG SA PANIMUOT KAG ABANSE NGA PAGPLANO.