Pagtuon—Makapaladya kag Makalilipay

“Kon padayon mo ini nga pangitaon . . . , makita mo ang ihibalo mismo sa Dios.”—HULUBATON 2:4, 5.

1. Paano ang pagbasa agod malingaw makapahalipay gid sa aton?

MADAMO nga tawo ang nagabasa agod lamang malingaw. Kon ang materyal maayo, ang pagbasa mangin isa ka tuburan sang makapapagros nga pagpahunayhunay. Luwas sa ila tayuyon nga programa sang pagbasa sing Biblia, ang pila ka Cristiano nakatigayon sing daku nga kalipay gikan sa panalagsa nga pagbasa sa Salmo, Hulubaton, mga kasaysayan sang Ebanghelyo, ukon sa iban nga mga bahin sang Biblia. Ang katahom sang lenguahe kag panghunahuna nagapahalipay gid sa ila. Ginpili sang iban para sa ila kalingawan ang pagbasa sing Year­book of Jehovah’s Wit­nesses, Magmata! nga magasin, mga sugilanon sa kabuhi nga ginabalhag sa sini nga balasahon, ukon mga balasahon tuhoy sa maragtas, geograpiya, kag mga pagtuon sa kinaugali.

2, 3. (a) Sa anong paagi ang madalom nga espirituwal nga impormasyon mapaanggid sa matig-a nga pagkaon? (b) Ano ang nadalahig sa pagtuon?

² Samtang ang pagbasa agod malingaw mahimo mangin isa ka porma sang pagpahunayhunay, ang pagtuon nagakinahanglan sing pagpanikasog sang hunahuna. Ang Ingles nga pilosopo nga si ­Francis Bacon nagsulat: “Ang iban nga mga libro dapat tilawan, ang iban naman dapat tunlon, kag ang pila dapat usangon kag tunawon.” Ang Biblia yara gid sa katapusan nga kategoriya. Si apostol Pablo nagsulat: “Nahanungod sa iya [kay Cristo, subong ginalarawan ni Hari-Saserdote Melquisedec] madamo kami sing masiling kag mabudlay nga ipaathag, sanglit nangin mahabol kamo sa inyo igdulungog. . . . Ang pagkaon nga matig-a para sa hamtong nga mga tawo, sa ila nga paagi sa paggamit nahanas ang ila mga ikasarang sa paghantop nga makilala ang husto kag sayop.” (Hebreo 5:11, 14) Ang pagkaon nga matig-a dapat anay usangon antes tunlon kag tunawon. Ang madalom nga espirituwal nga impormasyon nagakinahanglan sing pagpamalandong antes batunon kag huptan.

³ Ginapaathag sang isa ka diksionaryo ang “pagtuon” subong “ang buhat ukon proseso sang paghugod sang hunahuna agod makatigayon sing ihibalo ukon paghangop, subong sang paagi sa pagbasa, pagpangusisa, kbp.” Nagakahulugan ini nga kapin pa ang nadalahig sangsa padali lamang nga pagbasa, ayhan nagakurit sang mga tinaga samtang nagabasa kita. Ang pagtuon nagakahulugan sang trabaho, pagpanikasog sang hunahuna, kag paggamit sang ikasarang sa paghunahuna. Apang, bisan pa ang pagtuon nagakinahanglan sing panikasog, wala ini nagakahulugan nga indi ini mangin makalilipay.

Paghimo sa Pagtuon nga Makalilipay

4. Suno sa salmista, paano ang pagtuon sa Pulong sang Dios makaparepresko kag makapaladya?

⁴ Ang pagbasa kag pagtuon sing Pulong sang Dios mahimo makaparepresko kag makapapagsik. Ang salmista nagsiling: “Ang kasuguan ni Jehova himpit, nga nagapahauli sang kalag. Ang  pahanumdom ni Jehova masaligan, nga nagapaalam sa isa nga indi eksperiensiado. Ang mga sugo gikan kay Jehova matadlong, nga nagapasadya sang tagipusuon; ang kasuguan ni Jehova matinlo, nga nagapasanag sang mga mata.” (Salmo 19:7, 8) Ang mga kasuguan kag mga pahanumdom ni Jehova nagapasag-uli sang aton kalag, nagapauswag sang aton espirituwalidad, nagahatag sa aton sing tudok nga kalipay, kag nagapasanag sang aton mga mata nga may maathag nga panan-aw sa dalayawon nga mga katuyuan ni Jehova. Makalilipay gid!

5. Sa anong mga paagi ang pagtuon makapahalipay gid sa aton?

⁵ Kon makita naton ang maayo nga mga resulta sang aton binuhatan, may huyog kita nga malipay sa paghimo sini. Sa amo, agod mangin makalilipay ang pagtuon, dapat kita mangin maabtik sa paggamit sang bag-o matigayon nga ihibalo. Si Santiago nagsulat: “Sia nga nagatan-aw sa himpit nga kasuguan nga natungod sa kahilwayan kag nagapadayon sa sini, ini nga tawo, bangod sia nangin, indi malipaton nga manugpamati, kundi manugtuman sang hilikuton, mangin malipayon sa paghimo niya sini.” (Santiago 1:25) Ang gilayon nga pag-aplikar sing personal sa mga punto nga natun-an nagahatag sing daku nga kaayawan. Ang pagpanalawsaw nga may espesipiko nga tuyo nga masabat ang mga ginapamangkot sa aton sa tion sang aton pagbantala ukon pagpanudlo nga hilikuton magapahalipay man sa aton sing daku.

Pagpalambo Sing Kaluyag sa Pulong Sang Dios

6. Paano ginpabutyag sang manunulat sang Salmo 119 ang iya kaluyag sa pulong ni Jehova?

⁶ Ang kompositor sang Salmo 119, ayhan si ­Ezequias samtang pamatan-on pa sia nga prinsipe, nagpabutyag sang iya kaluyag sa pulong ni Jehova. Sa mabinalaybayon nga lenguahe, sia nagsiling: “Ipakita ko ang kaluyag sa imo mga palatukuran. Indi ko pagkalimtan ang imo pulong. Subong man, ang imo mga pahanumdom akon naluyagan . . . Ipakita ko ang kaluyag sa imo mga ­kasuguan nga akon ginahigugma. Padangata sa akon ang imo mga kaluoy, agod magpabilin ako nga buhi; kay ang imo kasuguan akon naluyagan. Ginkahidlawan ko ang imo pagluwas, O Jehova, kag ang imo kasuguan akon naluyagan.”—Salmo 119:16, 24, 47, 77, 174.

7, 8. (a) Suno sa isa ka reperensia, ano ang buot silingon sang ‘pagpakita sing kaluyag’ sa Pulong sang Dios? (b) Paano naton mapakita ang aton gugma sa Pulong ni Jehova? (c) Paano ginhanda ni Esdras ang iya kaugalingon antes basahon ang Kasuguan ni Jehova?

⁷ Sa pagpaathag sa tinaga nga ginbadbad ‘pagpakita sing kaluyag’ sa Salmo 119, ang isa ka diksionaryo tuhoy sa Hebreong Kasulatan nagasiling: “Ang paggamit sa b. 16 kaanggid sa [mga berbo] para sa pagkasadya . . . kag para sa pagpamalandong . . . Ang pagpaagisod amo sini: pagkasadya, pagpamalandong, pagkalipay . . . Ining kombinasyon mahimo magpahangop nga ang matinuyuon nga pagpamalandong amo ang paagi nga ang isa magakalipay sa pulong ni Yahweh. . . . Ang kahulugan nagalakip sang balatyagon.” *

⁸ Huo, ang aton gugma sa Pulong ni Jehova dapat maggikan sa aton tagipusuon, ang sentro sang emosyon. Dapat kita malipay sa pagpamensar sa pila ka teksto nga aton bag-o lang nabasa. Dapat naton binagbinagon ang madalom nga espirituwal nga mga panghunahuna, maghugod sa sini, kag pamalandungan ini. Nagakinahanglan ini sang pagpamalandong kag pangamuyo. Kaangay ni Esdras, kinahanglan ihanda naton ang aton tagipusuon sa pagbasa kag sa pagtuon sa Pulong sang Dios. Tuhoy sa iya ini nasulat: “Ginhanda ni Esdras ang iya tagipusuon sa pag-usisa sang kasuguan ni  Jehova kag sa paghimo sini kag sa pagtudlo sa Israel sing pagsulundan kag katarungan.” (Esdras 7:10) Talupangda ang tatlo ka katuyuan sang paghanda ni Esdras sang iya tagipusuon: sa pagtuon, sa pag-aplikar sing personal, kag sa pagtudlo. Dapat naton sundon ang iya halimbawa.

Ang Pagtuon Subong Isa ka Buhat Sang Pagsimba

9, 10. (a) Sa anong mga paagi gintalupangod sang salmista ang Pulong ni Jehova? (b) Ano ang kahulugan sang Hebreong berbo nga ginbadbad “talupangdon [sang isa]”? (c) Ngaa importante para sa aton nga tamdon ang pagtuon sing Biblia subong “isa ka buhat sang pagsimba”?

⁹ Ang salmista nagasiling nga gintalupangod niya ang mga kasuguan, mga sugo, kag mga pahanumdom ni Jehova. Sia nag-amba: “Talupangdon ko ang imo mga sugo, kag tan-awon ko ang imo mga dalan. . . . Bayawon ko ang akon mga palad sa imo mga sugo nga ginhigugma ko, kag talupangdon ko ang imo mga pagsulundan. Daw ano ang paghigugma ko sang imo kasuguan! Ginahunahuna ko ini sa bug-os nga adlaw. Nakatigayon ako sing kapin pa nga paghantop sangsa tanan ko nga manunudlo, bangod ang imo mga pahanumdom ginahunahuna ko. (Salmo 119:15, 48, 97, 99) Ano ang ginapahangop sang ‘pagtalupangod sang isa’ sa Pulong ni Jehova?

¹⁰ Ang Hebreong berbo nga ginbadbad “talupangdon [sang isa]” nagakahulugan man sing “pamalandungan, hunahunaon sing tudok,” “pamensaron ang isa ka butang.” “Gingamit ini sa pagpamalandong sa mga binuhatan sang Dios . . . kag sa pulong sang Dios.” (Theo­logi­cal Word­book of the Old Testament) Ang nombre nga porma nga “talupangod” nagapatuhoy sa “pamalandong sang salmista,” “sa iya mahigugmaon nga pagtuon” sa kasuguan sang Dios, subong “isa ka buhat sang pagsimba.” Ang pagkabig sa pagtuon sang Pulong sang Dios subong bahin sang aton pagsimba nagadugang sa pagkaserioso sini. Busa dapat ini himuon sing maid-id kag sing mapinangamuyuon. Ang pagtuon bahin sang aton pagsimba kag ginahimo ini agod pauswagon ang aton pagsimba.

Pagkutkot Sing Madalom Pa sa Pulong Sang Dios

11. Paano ginapahayag ni Jehova ang madalom nga espirituwal nga mga panghunahuna sa iya katawhan?

¹¹ Sa matinahuron nga paghangad, ang salmista nagtuaw: “Daw ano ka daku sang imo mga binuhatan, O Jehova! Kadalom gid sang imo mga panghunahuna.” (Salmo 92:5) Kag si apostol Pablo naghambal tuhoy sa “madalom nga mga butang sang Dios,” sa madalom nga mga panghunahuna nga ginapahayag ni Jehova sa iya katawhan “paagi sa iya espiritu” nga nagapanghikot sa matutom kag mainandamon nga ulipon nga klase. (1 Corinto 2:10; Mateo 24:45) Ang ulipon nga klase maukod nga nagaaman sing espirituwal nga pagkaon para sa tanan—“gatas” para sa mga bag-uhan apang “matig-a nga pagkaon” para sa “hamtong nga mga tawo.”—Hebreo 5:11-14.

12. Maghatag sing isa ka halimbawa sang “madalom nga mga butang sang Dios” nga ginpaathag sang ulipon nga klase.

¹² Agod mahangpan ining “madalom nga mga butang sang Dios,” kinahanglan ang mapangamuyuon nga pagtuon kag pagpamalandong sa iya Pulong. Halimbawa, ginbalhag ang maayo nga materyal nga nagapakita kon paano si Jehova mangin matarong kag maluluy-on man. Ang pagpakita niya sing kaluoy wala nagapakadiutay sang iya katarungan; sa baylo, ang kaluoy sang Dios isa ka pagpakita sang iya katarungan subong man sang iya gugma. Kon nagahukom sa isa ka makasasala, ginapat-od anay ni Jehova kon bala posible ang pagpakita sing kaluoy pasad sa halad-gawad sang iya Anak. Kon ang makasasala di-mahinulsulon ukon rebelyuso, ginapatuman sang Dios ang hustisya nga wala sing di-makatarunganon nga kaluoy. Diin man sini, matutom sia sa iya mataas nga mga prinsipio. * (Roma 3:21-26) ‘O pagkadalom sang kaalam sang Dios!’—Roma 11:33.

13. Paano naton mapakita ang apresasyon sa “bug-os nga kadamuon” sang espirituwal nga kamatuoran nga ginpahayag na karon?

¹³ Kaangay sang salmista, nakunyag kita sa katunayan nga ginapaambit ni Jehova ang madamo sang iya panghunahuna sa aton. Si David nagsulat: “Para sa akon daw ano ka bilidhon sang imo mga panghunahuna! O Dios, daw ano kadaku sang bug-os nga kadamuon nila! Kon isipon ko sila, madamo pa sila sa balas.” (Salmo 139:17, 18) Bisan pa ang aton ihibalo karon isa lamang ka bahin sang di-maisip nga panghunahuna nga ipahayag ni  Jehova tubtob sa walay katubtuban, ginaapresyar gid naton ang “bug-os nga kadamuon” sang bilidhon espirituwal nga mga kamatuoran nga ginpahayag na tubtob sa karon nga tion kag ginakutkot sing madalom pa ang kabug-usan, ukon kaundan, sang Pulong sang Dios.—Salmo 119:160, footnote.

Ang Panikasog kag Epektibo nga Galamiton Kinahanglanon

14. Paano ginpadaku sang Hulubaton 2:1-6 ang pagkinahanglan sing panikasog sa pagtuon sa Pulong sang Dios?

¹⁴ Ang maid-id nga pagtuon sing Biblia nagakinahanglan sing panikasog. Ini nga katunayan makita gid sing maathag paagi sa pagbasa sing maayo sa Hulubaton 2:1-6. Talupangda ang aktibo nga mga berbo nga gingamit ni Hari Solomon sa pagpadaku sang kinahanglanon nga panikasog agod matigayon ang ihibalo, kaalam, kag paghantop tuhoy sa Dios. Sia nagsulat: “Anak ko, kon batunon mo ang akon mga pulong kag pakabahandion ang akon mga sugo sa imo, agod talupangdon sang imo igdulungog ang kaalam, agod nga ihuyog mo ang imo tagipusuon sa paghantop; dugang pa, kon magtuaw ka para sa paghangop kag magbayaw sang imo tingog para sa paghantop, kon padayon mo ini nga pangitaon subong sang pilak kag usisaon ini subong sang bahandi nga natago, kon amo mahangpan mo ang kahadlok kay Jehova, kag makita mo ang ihibalo mismo sa Dios. Kay si Jehova nagahatag sing kaalam; gikan sa iya baba nagaguwa ang ihibalo kag paghantop.” Huo, ang makapaladya nga pagtuon nagakinahanglan sang pagpanalawsaw, pagkutkot, subong sang daw pagpangita sa isa ka natago nga bahandi.

15. Anong ilustrasyon sa Biblia ang nagapadaku sang pagkinahanglan sing maayo nga mga pamaagi sa pagtuon?

¹⁵ Ang nagapauswag sa espirituwal nga pagtuon nagakinahanglan man sang maayo nga mga pamaagi sa pagtuon. Si Solomon nagsulat: “Kon ang gamit nga salsalon naghabol kag wala sing isa nga nagbaid sa sulab sini, nian gamiton niya ang iya kaugalingon nga kusog.” (Manugwali 10:10) Kon ang isa ka obrero nagagamit sing inug-utod nga mahabol ukon kon wala niya ini ginagamit sing malantipon, uyangan lamang niya ang iya kusog kag ang iya obra mangin indi maayo. Sing kaanggid, ang mga benepisyo gikan sa tion nga ginhinguyang sa pagtuon mahimo nga nanuhaytuhay gid, depende sa aton mga pamaagi sang pagtuon. Ang labing maayo kag praktikal nga mga panugda sa pagpauswag sang aton paagi sa pagtuon masapwan sa Study 7 sang Theo­cratic Ministry ­School Guide­book. *

16. Anong praktikal nga mga panugda ang ginahatag sa aton agod buligan kita sa pagtuon sing maid-id?

¹⁶ Kon ang isa ka obrero buot na magtrabaho, ginakamada niya ang mga gamit nga kinahanglan niya. Sing kaanggid, kon magsugod kita sa pagtuon, dapat naton pilion sa aton personal nga librarya ang mga galamiton sa pagtuon nga kinahanglan naton. Nagadumdom nga ang pagtuon trabaho kag nagakinahanglan sang pagpanikasog sang hunahuna, maayo man nga nagakaigo ang imo pustora. Kon luyag naton magpabilin nga alisto sa hunahuna, mahimo nga mangin mas epektibo ang magpungko sa isa ka siya sa lamesa ukon sa isa ka ­desk sangsa maghigda sa katre ukon magpungko sa komportable nga siya nga may tulungtungan sang kamot. Pagkatapos makakonsentrar sa makadali, ayhan masapwan mo nga mapuslanon ang pag-unat-unat ukon ang pagguwa para makahaklo sing lab-as nga hangin.

17, 18. Maghatag sing mga halimbawa kon paano gamiton ang maayo nga mga galamiton sa pagtuon nga matigayon mo.

¹⁷ Madamo sang wala-katulad nga mga galamiton sa pagtuon ang matigayon man naton. Labaw gid sa sini amo ang New World Trans­lation nga Biblia, nga matigayon karon sing bug-os ukon sing bahin sa 37 ka lenguahe. Ang lapnag gid nga edisyon sang New World Translation may yara mga cross-refer­ence kag ­“Table of the ­Books of the ­Bible” nga nagalista sang ngalan sang manunulat, sang lugar diin ginsulat, kag sang panag-on sang pagsulat. May indese man ini sang mga tinaga sa Biblia, apendise, kag mga mapa. Sa pila ka lenguahe, ini nga Biblia ginaimprinta sa mas daku nga edisyon, nga kilala subong ­Reference ­Bible. May yara ini sang tanan nasambit nga mga bahin kag madamo pa, lakip ang madamo nga foot­note, nga ginlista man sa indese. Ginahimuslan mo bala sing bug-os kon ano ang matigayon sa imo lenguahe agod mabuligan ka sa pagkutkot sing madalom pa sa Pulong sang Dios?

¹⁸ Ang isa pa ka bilidhon nga galamiton sa pagtuon amo ang duha-ka-tomo nga insiklopedia sa Biblia nga Insight on the Scrip­tures. Kon may amo ka sini nga insiklopedia sa lenguahe nga ­mahangpan  mo, dapat mo ini pirme gamiton kon nagatuon ka. Magahatag ini sa imo sing mga impormasyon sa kalabanan nga topiko sa Biblia. Ang mapuslanon man nga galamiton amo ang libro nga “All Scrip­ture Is In­spired of God and Bene­ficial.” Kon nagasugod sa pagbasa sing isa ka bag-o nga tulun-an sa Biblia, maayo nga usisaon ang katumbas nga tulun-an sa “All Scrip­ture” nga libro agod mahangpan mo ang geo­grapiko kag maragtason nga danyag, pati na ang sumaryo sang kaundan sang tulun-an sa Biblia kag sang kapuslanan sini sa aton. Gindugang sining karon lang sa madamo nga galamiton sa pagtuon sa naimprinta nga porma amo ang de-kompyuter nga Watch­tower Li­brary, nga matigayon karon sa siam ka lenguahe.

19. (a) Ngaa gin-amanan kita ni Jehova sing maayo nga mga galamiton sa pagtuon sing Biblia? (b) Ano ang kinahanglan para sa nagakaigo nga pagbasa kag pagtuon sing Biblia?

¹⁹ Gin-aman ni Jehova ining tanan nga galamiton paagi sa “matutom kag mainandamon nga ulipon” agod buligan ang iya mga alagad sa duta sa ‘pagpangita kag pagsapo sa ihibalo sang Dios.’ (Hulubaton 2:4, 5) Ang maayo nga batasan sa pagtuon nagabulig sa aton nga makilala sing kapin pa si Jehova kag matigayon ang suod pa nga kaangtanan sa iya. (Salmo 63:1-8) Huo, ang pagtuon nagakahulugan sang trabaho, apang trabaho ini nga makalilipay kag makapaladya. Apang, nagakinahanglan ini sang tion, kag ayhan nagahunahuna ikaw, ‘Diin ako makapangita sing tion agod mahatagan sing nagakaigo nga igtalupangod ang akon pagbasa sing Biblia kag personal nga pagtuon?’ Pagabinagbinagon ini sa katapusan nga artikulo sining serye.

[Mga nota]

Mga Pamangkot sa Pagrepaso

• Paano naton himuon nga makaparepresko kag makapaladya ang aton personal nga pagtuon?

• Kaangay sang salmista, paano naton mapakita ang “kaluyag” kag ‘pagtalupangod’ sa Pulong ni Jehova?

• Paano ginapakita sang Hulubaton 2:1-6 ang pagkinahanglan sang panikasog sa pagtuon sing Pulong sang Dios?

• Anong maayo nga mga galamiton sa pagtuon ang gin-aman ni Jehova?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Retrato sa pahina 14]

Ang pagpamalandong kag pangamuyo nagabulig sa aton nga mapalambo ang gugma sa Pulong sang Dios

[Mga Retrato sa pahina 17]

Ginahimuslan mo bala sing bug-os ang mga galamiton sa pagtuon nga matigayon sa pagkutkot sing madalom pa sa Pulong sang Dios?