Pagpangabudlay sa “Uma” Antes sang Tig-alani

ANG mga disipulo sang Daku nga Manunudlo naligban. Bag-o lang masaysay ni Jesus ang malip-ot nga sugilanon tuhoy sa trigo kag mga gamhon. Isa yadto sang pila ka parabola nga ginsugid niya sadto nga adlaw. Sang makatapos na sia, naghalin ang kalabanan sang iya tagpalamati. Apang nahibaluan sang iya mga sumulunod nga mahimo gid nga may pinasahi nga kahulugan ang iya mga parabola—ilabi na ang isa nga tuhoy sa trigo kag mga gamhon. Nahibaluan nila nga si Jesus indi lamang isa ka maayo nga manugsugilanon.

Ginreport ni Mateo nga nangabay sila: “Ipaathag sa amon ang ilustrasyon tuhoy sa mga gamhon sa uma.” Bilang sabat, ginpatpat ni Jesus ang parabola, nagatagna sang isa ka daku nga apostasya nga magautwas sa tunga sang mga nagaangkon nga mga disipulo niya. (Mateo 13:24-30, 36-38, 43) Natabo gid ini, kag madasig nga naglapnag ang apostasya sang mapatay si apostol Juan. (Binuhatan 20:29, 30;  2 Tesalonica 2:6-12) Tuman gid ka lapnag ang mga epekto sini sa bagay nga daw nagakaigo gid ang pamangkot ni Jesus, nga narekord sa Lucas 18:8: “Kon mag-abot ang Anak sang tawo, makakita gid bala sia sing pagtuo sa duta?”

Ang pag-abot ni Jesus amo ang magatanda sang panugod sang “tig-alani” sang tulad-trigo nga mga Cristiano. Amo ina ang tanda sang ‘konklusion sang sistema sang mga butang,’ nga nagsugod sang 1914. Gani indi kita dapat makibot nga may pila nga nangin interesado sa kamatuoran sang Biblia sang nagsugod na ang tig-alani.—Mateo 13:39.

Ginapakita sang pag-usisa sa rekord sang maragtas nga ilabi na kutob sang ika-15 nga siglo padayon, napukaw ang mga hunahuna, bisan sa tunga sang katawhan sang Cristiandad nga kaangay sa “mga gamhon,” ukon huwad nga mga Cristiano. Samtang labi pa nga mahapos matigayon ang Biblia kag ginbalhag ang mga konkordansia sa Biblia, ang bunayag-sing-tagipusuon nga mga tawo nagsugod sa pag-usisa sing maayo sa Kasulatan.

Nagasanag ang Kapawa

Lakip sa sini nga mga tawo sang magsugod ang ika-19 nga siglo amo si Henry Grew (1781-1862), nga taga-Birmingham, Inglaterra. Sa edad nga 13 anyos, naglayag sila sang iya pamilya tabok sa Atlantiko pakadto sa Estados Unidos, kag nag-abot sang Hulyo 8, 1795. Nag-istar sila sa Providence, Rhode Island. Ginpatudok sa iya sang iya mga ginikanan ang gugma sa Biblia. Sang 1807, sa edad nga 25 anyos, gin-agda si Grew nga mangin pastor sang Baptist nga Simbahan sa Hartford, Connecticut.

Nangin serioso sia sa iya mga responsabilidad sa pagtudlo kag gintinguhaan niya nga buligan ang iya mga ginatatap nga magkabuhi nahisuno sa Kasulatan. Apang, nagapati sia nga dapat huptan nga matinlo ang kongregasyon gikan sa bisan sin-o nga tawo nga hungod nga nagapakasala. Kon kaisa, dapat niya, upod sang iban pa nga masaligan nga mga lalaki sa simbahan, isikway (disfellowship) ang mga nagbuhat sing pagpakighilawas ukon sing iban pa di-matinlo nga mga buhat.

May iban pa nga mga problema sa simbahan nga nagtublag sa iya. Ang mga lalaki nga indi katapo sang simbahan amo ang nagatatap sang mga hilikuton sang simbahan kag nagapanguna sa pag-amba sa tion sang pagsimba. Ini nga mga lalaki mahimo man makaboto sa mga butang may  kahilabtanan sa kongregasyon kag gani kontrolado ang mga pagpalakat sa sini. Pasad sa prinsipio tuhoy sa pagkanahamulag sa kalibutan, nagapati gid si Grew nga ang matutom lamang nga mga lalaki ang dapat maghimo sini nga mga hilikuton. (2 Corinto 6:14-18; Santiago 1:27) Sa iya pagtamod, ang pagtugot sa mga di-tumuluo nga mag-amba sing mga ambahanon sang pagdayaw sa Dios isa ka pasipala. Bangod sini nga panindugan, sang 1811, ginsikway si Henry Grew sang simbahan. Ang iban pa nga mga katapo nga may kaanggid nga mga pagtamod naghalin man sa simbahan.

Pagbulag sa Cristiandad

Ginsugdan sini nga grupo, pati na si Henry Grew, ang pagtuon sing Biblia sa tuyo nga ipahisuno ang ila kabuhi kag mga hilikuton sa mga laygay sini. Bangod sang ila mga pagtuon, madasig nila nga nahangpan sing labi ang kamatuoran sang Biblia kag ginbuyagyag nila ang mga sayop sang Cristiandad. Halimbawa, sang 1824, nagsulat si Grew sing isa ka maayo-sing-pangatarungan nga pamatuod nga sala ang Trinidad. Talupangda ang pangatarungan sa sining malip-ot nga bahin gikan sa iya mga sinulatan: “‘Nahanungod sina nga adlaw, kag sina nga takna wala sing tawo nga nakahibalo, indi ang mga anghel nga yara sa langit, indi bisan ang Anak, kundi ang AMAY.’ [Marcos 13:32] Talupangda diri ang maathag nga pagpasunod sa ranggo. Tawo, Anghel, Anak, Amay. . . . Ang aton Ginuo nagatudlo sa aton nga ang Amay lamang ang nakahibalo sina nga adlaw. Apang indi ini matuod, kon, subong sang ginahunahuna sang iban, ang Amay, Pulong, kag Balaan nga Espiritu tatlo ka persona sa isa ka Dios; kay, suno sa sini [nga panudlo, ang doktrina sang Trinidad,] ang . . . Anak nakahibalo sini subong sang Amay.”

Ginbuyagyag ni Grew ang pagkasalimpapaw sang mga klero kag mga kumandante sang militar nga nagpakunokuno nga nagaalagad kay Cristo. Sang 1828 nagsiling sia: “May mahunahuna bala kita nga daku pa nga pagsumpakilay, sangsa isa ka Cristiano nga nagguwa sa iya hulot, diin ginpangamuyo niya ang iya mga kaaway, kag pagkatapos sini ginsugo ang iya mga soldado nga ibuno sing masingki ang mga hinganiban sa pagpatay, sa tagipusuon sadto mismo nga mga kaaway? Sa isa ka bahin, malipayon niya nga ginailog ang iya nagatagumatayon nga Agalon; apang sin-o ang ginailog niya sa isa pa? Ginpangamuyo ni Jesus ang mga magapatay sa iya. Ginapatay sang mga Cristiano ang ila ginapangamuyo.”

Sing kapin pa ka baskog, nagsulat si Grew: “San-o naton tuuhan ang Labing Gamhanan nga nagapasalig sa aton nga ‘wala sia ginayaoyao?’ San-o naton mahangpan ang kinaugali, ang kinaiya, sinang balaan nga relihion nga nagasugo sa aton nga likawan bisan ang ‘dagway sang kalautan?’ . . . Indi bala isa ka pasipala sa Anak sang Dios, nga hunahunaon nga ang iya relihion nagasugo sa isa ka tawo nga mangin kaangay sang anghel sa isa ka bahin, kag nagapahanugot sa iya nga mangin kaangay sang demonyo sa isa pa?”

Ang Dayon nga Kabuhi Indi Duna

Sadtong mga tinuig nga wala pa sing radyo kag telebisyon, ang isa ka popular nga paagi sa pagpabutyag sang pagtamod sang isa amo ang pagsulat kag pagpanagtag sing mga pulyeto. Sang mga 1835, nagsulat si Grew sing isa ka importante nga pulyeto nga nagbuyagyag sang mga panudlo sang pagkadimamalatyon sang kalag kag kalayuhon nga impierno subong indi Makasulatanhon. Para sa iya ini nga mga doktrina nagpasipala sa Dios.

May daku gid nga mga epekto ini nga pulyeto. Sang 1837, ang 40-anyos nga si George Storrs nakakita sing isa ka kopya sa tren. Si Storrs taga-Lebanon, New Hampshire, kag nagaistar sadto sa Utica, New York.

Ginatahod gid sia nga ministro sa Metodista-Episcopal nga Simbahan. Sang mabasa ang pulyeto, nagdayaw gid sia nga ginhimo ining mabakod nga argumento batok sa sining sadsaran nga mga panudlo sang Cristiandad, nga wala gid anay niya ginpangduhaduhaan. Wala niya anay mahibalui kon sin-o ang awtor sini, kag mga pila ka tuig lamang sang ulihi, sa di-magkubos sang mga 1844, nga nakilala niya si Henry Grew sang nagaistar sila nga duha sa Philadelphia, Pennsylvania. Apang, gintun-an ini sing kinaugalingon ni Storrs sa sulod sang tatlo ka tuig, nagpakighambal lamang sa iban nga mga ministro tuhoy sini.

Sang ulihi, bangod wala sing makabais sa mga butang nga iya gintun-an, namat-od si George Storrs nga indi sia mahimo mangin matutom sa Dios kon magpabilin sia sa Metodista nga Simbahan. Naghalin sia sang 1840 kag nagsaylo sa Albany, New York.

 Sang maaga nga bahin sang tigpamulak sang 1842, naghatag si Storrs sing isa ka serye sang anom ka pamulongpulong sa sulod sang anom ka semana sa tema “Isa ka Pamangkutanon—Ang mga Malauton Bala Indi Mamalatyon?” Nagpukaw ini sing daku gid nga interes amo nga ginpauswag niya ini agod mabalhag, kag sa masunod nga 40 ka tuig, nakalab-ot ang sirkulasyon sini sa 200,000 sa Estados Unidos kag Gran Britanya. Nagbuligay sanday Storrs kag Grew sa mga debate kontra sa doktrina sang di-mamalatyon nga kalag. Makugi nga nagpadayon sa pagbantala si Grew tubtob sang mapatay sia sang Agosto 8, 1862, sa Philadelphia.

Wala madugay sa tapos mapresentar ni Storrs ang anom ka pamulongpulong nga bag-o lang mahinambitan, nangin interesado sia sa pagbantala ni William Miller, nga nagpaabot sa makita nga pagbalik ni Cristo sang 1843. Sa sulod sang mga duha ka tuig, aktibo si Storrs sa pagbantala sini nga mensahe sa bug-os nga naaminhan-sidlangan nga bahin sang Estados Unidos. Pagligad sang 1844, indi na niya luyag magtalana sing bisan ano man nga petsa para sa pagbalik ni Cristo, apang wala sia magpamatok kon luyag sang iban nga usisaon ang kronolohiya. Nagpati si Storrs nga malapit na ang pagbalik ni Cristo kag importante para sa mga Cristiano nga magpabilin nga nagamata kag alisto sa espirituwal, nga nakahanda para sa adlaw sang pag-usisa. Apang nagbulag sia sa grupo ni Miller bangod ginbaton nila ang di-makasulatanhon nga mga doktrina, subong sang pagkadimamalatyon sang kalag, pagsunog sa kalibutan, kag pagkawalay bisan ano man nga paglaum para sa kabuhi nga walay katapusan para sa mga napatay nga walay hinalung-ong.

Sa Ano Magadul-ong ang Gugma Sang Dios?

Ginsikway ni Storrs ang pagtamod sang mga Adbentista nga banhawon sang Dios ang malauton nga mga tawo agod lamang patyon liwat. Wala sia sing nakita nga pamatuod sa Kasulatan para sa sinang binuang kag matimaluson nga buhat sa bahin sang Dios. Sa pihak nga bahin, sayop nga naghinakop si Storrs kag ang iya mga kaupdanan nga indi na gid pagabanhawon ang mga malauton. Bisan pa nabudlayan sila sa pagpaathag sang pila ka kasulatan nga nagatudlo sang pagbanhaw sa mga di-matarong, para sa ila mas nahisanto sa gugma sang Dios ang ila konklusion. Buot pa sadto mag-abot ang dugang pa nga paghangop sa katuyuan sang Dios.

Sang 1870, nagmasakit sing grabe si Storrs kag wala makatrabaho sa pila ka bulan. Sa sining tion, gin-usisa niya liwat ang tanan niya nga natun-an sa sulod sang 74 ka tuig. Naghinakop sia nga wala niya mahangpan ang isa ka importante nga bahin sang katuyuan sang Dios sa katawhan subong sang ginpakita sa Abrahamiko nga katipan—nga ang ‘tanan nga pamilya sa duta magapakamaayo sang ila kaugalingon bangod nagpamati si Abraham sa tingog sang Dios.’—Genesis 22:18; Binuhatan 3:25.

 Naghatag ini sing bag-o nga ideya sa iya. Kon ang “tanan nga pamilya” pakamaayuhon, indi bala dapat mabatian sang tanan ang maayong balita? Paano nila ini mabatian? Indi bala binilyon na ang napatay? Sa dugang pa nga pag-usisa sa Kasulatan, naghinakop sia nga may duha ka klase sang mga indibiduwal nga napatay nga “malauton”: yadtong hungod nga nagsikway sa gugma sang Dios kag yadtong napatay nga wala sing hinalung-ong. Ining naulihi, hinakop ni Storrs, pagabanhawon gikan sa minatay agod hatagan sila sing kahigayunan nga makabenepisyo gikan sa halad nga gawad ni Cristo Jesus. Ang mga magabaton sa sini magakabuhi sing dayon sa duta. Ang mga magasikway sa sini pagalaglagon. Huo, nagpati si Storrs nga wala sing isa sa mga banhawon sang Dios ang wala sing paglaum sa palaabuton. Sa ulihi, wala na sing mapatay tungod sa sala ni Adan magluwas kay Adan! Apang kamusta naman ang mga nagakabuhi sa tion sang pagbalik ni Ginuong Jesucristo? Nahangpan sang ulihi ni Storrs nga dapat himuon ang bug-os kalibutan nga pagbantala agod malab-ot sila. Wala gid sia sing ideya kon paano ini himuon, apang upod ang pagtuo nagsulat sia: “Madamo gid ang magasikway, kon indi nila mahibaluan kon paano himuon ang isa ka butang, nga daw subong bala imposible para sa Dios nga himuon ini bangod indi nila makita ang paagi.”

Napatay si George Storrs sang Disiembre 1879, sa iya puluy-an sa Brooklyn, New York, pila lamang ka bloke ang kalayuon sa duog nga sa ulihi nangin sentro sang bug-os kalibutan nga pagbantala nga ginpaabot niya sing malangkagon.

Kinahanglan ang Dugang Pa nga Kapawa

Nahangpan bala sang mga tawo kaangay nanday Henry Grew kag George Storrs ang kamatuoran sing subong kaathag sa aton karon? Wala. Nahibaluan nila nga mabudlayan sila, subong sang ginsiling ni Storrs sang 1847: “Dapat naton dumdumon nga bag-o lang kita makaguwa sa tion sang espirituwal nga kadulom sang simbahan; kag indi gid katingalahan kon masapwan naton nga ginakabig gihapon naton subong kamatuoran ang pila ka Babiloniko nga mga pagpati.” Halimbawa, nagpati si Grew sa gawad nga ginhatag ni Jesus, apang wala niya mahangpan nga isa yadto ka “nagatumbas nga gawad,” nga amo, ang himpit tawhanon nga kabuhi nga ginhatag ni Jesus bilang baylo sa nadula nga himpit tawhanon nga kabuhi ni Adan. (1 Timoteo 2:6) Sayop man nga nagpati si Henry Grew nga si Jesus magabalik kag magagahom sing kitaon sa duta. Apang, interesado gid si Grew sa pagpakabalaan sa ngalan ni Jehova, isa ka tema nga diutay gid lang nga tawo ang nangin interesado kutob sang ikaduha nga siglo C.E.

Wala man mahangpan sing husto ni George Storrs ang pila ka importante nga punto. Nakita niya ang mga kabutigan nga ginsakdag sang klero, apang kon kaisa nagasayop man sia sa pihak nga bahin. Halimbawa, mahimo nga naugot sa pagtamod sang klero sang ortodokso kay Satanas, ginsikway ni Storrs ang ideya nga ang Yawa isa ka matuod nga persona. Ginsikway niya ang Trinidad; apang, indi sia pat-od kon bala ang balaan  nga espiritu isa ka persona tubtob sang malapit na sia mapatay. Samtang ginpaabot ni George Storrs nga indi makita ang pagbalik ni Cristo sa primero, ginhunahuna niya nga sa ulihi makita ini. Walay sapayan sini, ining duha ka tawo daw bunayag sing tagipusuon kag sinsero, kag mas malapit sila sa kamatuoran sangsa kalabanan.

Ang “uma” nga ginlaragway ni Jesus sa parabola tuhoy sa trigo kag mga gamhon indi pa sadto handa nga anihon. (Mateo 13:38) Nagpangabudlay sanday Grew, Storrs, kag iban pa sa “uma” bilang paghanda para sa tig-alani.

Si Charles Taze Russell, nga nagsugod sa pagbalhag sini nga magasin sang 1879, nagsulat tuhoy sa panahon niya sang una: “Ang Ginuo naghatag sa amon sing madamong bulig sa pagtuon sang Iya pulong, nga sa tunga nila nakilala gid, ang amon hinigugma gid kag tigulang na nga utod, si George Storrs, nga, paagi sa hambal kag sulat nagbulig gid sa amon sing daku; apang nagatinguha gid kami nga indi mangin mga sumulunod sang mga tawo, bisan daw ano man ka maayo kag maalam sila, kundi mangin ‘mga Sumulunod sang Dios subong pinalangga nga mga anak.’” Huo, makabenepisyo ang sinsero nga mga estudyante sang Biblia gikan sa mga panikasog sang mga lalaki kaangay nanday Grew kag Storrs, apang kinahanglanon gihapon nga usisaon ang Pulong sang Dios, ang Biblia, subong ang matuod nga ginahalinan sang kamatuoran.—Juan 17:17.

[Kahon/Retrato sa pahina 26]

Kon Ano ang Ginpatihan ni Henry Grew

Ang ngalan ni Jehova ginpakahuy-an, kag kinahanglan ini pakabalaanon.

Ang Trinidad, pagkadimamalatyon sang kalag, kag kalayuhon nga impierno butig nga mga doktrina.

Ang Cristianong kongregasyon dapat nahamulag sa kalibutan.

Indi dapat makigbahin ang mga Cristiano sa mga inaway sang mga pungsod.

Wala mapaidalom ang mga Cristiano sa kasuguan sang Sabado ukon Domingo nga Adlaw nga Inugpahuway.

Ang mga Cristiano indi dapat mangin bahin sang tago nga mga katilingban, subong sang mga Freemason.

Wala sing klero kag lego nga mga grupo sa tunga sang mga Cristiano.

Ang relihioso nga mga titulo naghalin sa anticristo.

Ang tanan nga kongregasyon dapat may hubon sang mga gulang.

Ang mga gulang dapat mangin balaan sa tanan nila nga paggawi, indi salawayon.

Ang tanan nga Cristiano dapat magbantala sing maayong balita.

May mga tawo nga magakabuhi sing dayon sa Paraiso sa duta.

Ang Cristianong ambahanon dapat mangin mga pagdayaw para kay Jehova kag kay Cristo.

[Credit Line]

Retrato: Koleksion sang The New-York Historical Society/69288

[Kahon/Retrato sa pahina 28]

Kon Ano ang Ginpatihan ni George Storrs

Ginbayad ni Jesus ang iya kabuhi subong gawad sa katawhan.

Wala pa mahimo ang pagbantala sang maayong balita (sang 1871).

Bangod sina, madugay pa ang katapusan sadto nga tion (sang 1871). Sa palaabuton pa himuon ang pagbantala.

May mga tawo nga magapanubli sing kabuhi nga walay katapusan sa duta.

May pagkabanhaw para sa tanan nga napatay nga wala sing hinalung-ong. Ang mga magabaton sa halad gawad ni Cristo makatigayon sing dayon nga kabuhi sa duta. Ang mga magasikway sa sini pagalaglagon.

Ang pagkadimamalatyon sang kalag kag kalayuhon nga impierno butig nga mga doktrina nga nagapakahuya sa Dios.

Ang Panihapon sang Ginuo isa ka tuigan nga pagsaulog sa Nisan 14.

[Credit Line]

Retrato: SIX SERMONS, ni George Storrs (1855)

[Mga retrato sa pahina 29]

Sang 1909, nagsaylo si C. T. Russell, ang editor sang “Zion’s Watch Tower,” sa Brooklyn, New York, E.U.A.