Ang Biblia—Ginpakabahandi kag Gindumili

“Handum ko nga ang sagrado nga mga tulun-an pagabadbaron sa tanan nga lenguahe,” sulat ni Des­i­de­rius ­Erasmus, ginadayaw nga Olandes nga iskolar sang ika-16 nga siglo.

HANDUM gid ni Erasmus nga ang tanan makabasa kag makahangop sang Kasulatan. Apang, ang mga kaaway sang Biblia, matigdas nga nagsikway sang amo nga ideya. Sa katunayan, ang Europa sadto isa ka makatalagam gid nga duog para kay bisan ­sin-o nga may diutay nga interes tuhoy sa kaundan sang Biblia. Sa Inglaterra ginpatuman ang isa ka kasuguan sang parlamento, nga nagmando nga “ang bisan ­sin-o nga nagabasa sing Kasulatan sa Ingles madulaan sing duta, mga propriedad, personal nga mga pagkabutang, kag kabuhi . . . kag nga, kon padayon sila nga magpakatig-a, ukon magliwat sa tapos nga mapatawad, bitayon sila anay tungod sang pagluib sa hari, kag dayon sunugon bangod sang pagkaerehes batok sa Dios.”

Sa kadak-an nga duog sang Europa, mapintas nga gin-ayam sang Katoliko nga Inkisisyon ang “erehes” nga mga sekta, subong sang Pranses nga mga ­Waldenses, kag ginpuntariya sila nga hingabuton bangod sang ila batasan nga pagbantala “gikan sa mga ebanghelyo kag mga sulat kag iban pa nga sagrado nga mga kasulatan, . . . sanglit ang pagbantala kag pagpaathag sa balaan nga kasulatan bug-os [anay] nga gindumili sa mga lego.” Di-maisip nga mga lalaki kag babayi ang masakit nga ginpaantos kag ginpatay bangod sang ila gugma sa Biblia. Yara sila sa katalagman nga masilutan sing pinakamabug-at bangod lamang sang pagsambit sang Pangamuyo sang Ginuo ukon sang Napulo ka Sugo kag sang pagtudlo sini sa ila kabataan.

 Ini nga sahi sang debosyon sa Pulong sang Dios yara gihapon sa tagipusuon sang madamo nga kolono nga naglayag agod sakupon subong isa ka kolonya ang Aminhan nga Amerika. Sa Amerika sang una, “ang pagbasa kag ang relihion naangot gid sa isa kag isa, nga nagapakilala sang isa ka kultura nga napasad sing bug-os sa pagkasunado sa Biblia,” siling sang libro nga A His­tory of Pri­vate ­Life—Pas­sions of the Renais­sance. Sa katunayan, ang isa ka sermon nga ginbalhag sa Boston sang 1767 nagrekomendar: “Mangin maukod sa pagbasa sing balaan nga kasulatan. Kada aga kag kada ­gab-i dapat mo basahon ang isa ka kapitulo sang imo Biblia.”

Suno sa Barna Re­search ­Group sa Ventura, Cal­ifor­nia, sa promedyo, kapin sa 90 porsiento sang mga Amerikano ang nagapanag-iya sing tatlo ka Biblia. Apang, ginapakita sang pagtuon sining karon lang nga bisan pa ginapabaloran gihapon sing daku ang Biblia didto, “ang paghinguyang sing tion sa pagbasa sini, pagtuon sini kag pag-aplikar sini . . . isa ka butang sang nagligad.” Ang kalabanan may hapaw lamang nga ihibalo sa kaundan sini. Ang isa ka kolumnista sa pamantalaan nagsiling: “Ang panghunahuna nga [ang Biblia] mahimo may yara gihapon daku nga kaangtanan sa mga problema kag mga kabalaka karon talagsa lang.”

Ang Pagbulubag-o Sang Sekular nga Panghunahuna

Ang kinaandan nga pagpati amo nga mahimo kita magmadinalag-on sa kabuhi paagi lamang sa kaalam kag pagbuligay sang mga tawo. Ginakabig ang Biblia subong isa lamang sang madamo nga libro tuhoy sa relihioso nga mga opinyon kag personal nga mga inagihan, indi subong isa ka libro sang mga katunayan kag kamatuoran.

Kon amo, paano ginaatubang sang kalabanan nga tawo ang labi pa nga nagasibod kag makatulublag nga mga hulusayon sa kabuhi? Nagapanghikot sila nga nakulangan sang espirituwal, nga wala sing malig-on nga moral kag relihioso nga mga giya kag panuytoy. Nangin kaangay sila sang mga barko nga wala sing mga timon, “ginabolabola kag ginapalidpalid sang tagsa ka dupoydupoy sang panudlo sang tawo, . . . paagi sa pagdaya kag pagkamalalangon sang mga tawo.”—Efeso 4:14, The ­Twentieth Cen­tu­ry New Tes­ta­ment.

Nian, makapamangkot kita, Ang Biblia bala isa lamang ka relihioso nga libro? Ukon ini bala matuod gid nga Pulong sang Dios, nga may yara praktikal kag importante nga impormasyon? (2 Timoteo 3:16, 17) Ang Biblia bala takus gid nga binagbinagon naton? Sabton sang masunod nga artikulo ini nga mga pamangkot.

[Retrato sa pahina 3]

Desiderius Erasmus

[Credit Line]

Gikan sa libro nga Deutsche Kulturgeschichte

[Retrato sa pahina 4]

Ang mga Waldenses ginpuntariya nga hingabuton bangod sang ila pagbantala gikan sa Kasulatan

[Credit Line]

Stichting Atlas van Stolk, Rotterdam