Kon Paano Ka Makapakig-abyan

“ANG ISA KA ABYAN SA BUG-OS NGA KABUHI NAGAKAIGO NA; ANG DUHA MADAMO; ANG TATLO TALAGSAHON.”—Henry Brooks Adams.

INA nga komento nagapanugyan nga ang matuod nga mga abyan talagsahon lamang. Sa masami ang mga komento subong sang “Wala ako sing madangpan,” “Wala ako sing masaligan,” ukon “Ang akon ido amo ang akon mahirop nga abyan” mabatian gikan sa tuman ka masinulub-on nga mga tawo nga nagapangita sing mga abyan.

Ang pagpakig-abyan kag paghupot sing mapinadayunon nga mga pag-abyanay isa ka hangkat. Ang isa ka surbe sa posible nga mga bumalakal nagapakita nga sa “Estados Unidos 25 porsiento sang hamtong nga mga tawo ang nagaantos sing ‘malala nga kapung-aw’ kag . . . sa Pransia katunga sang mga tawo ang nakaeksperiensia sang grabe nga pag-isahanon.” Ang madasig nga pagdamo sang mga dat­ing ­club kag mga chat ­room sa kompyuter kag ang pagdamo sang mga pasayod sa pamantalaan sang mga nagapangita sing mga kaupod nagapakita nga ang mga tawo nagahandum gid nga may isa nga mapakig-angutan.

Ang kasubo nagaapektar indi lamang sang kahimtangan sa hunahuna sang isa ka tawo kundi sang iya man pisikal nga kapagros, siling ni Dr. David ­Weeks, isa ka neuro­psy­chol­ogist. “Madamo ako sing mga pasyente nga may sobra nga kahadlok sa kahuol kag kapung-aw nga sarang malaragway subong masinulub-on. May yara mga kaangtanan sa ulot sang daku nga kapung-aw kag sang daku nga kasubo.”

Ang diborsio kag pagkalusod sang pamilya nagatalana sa dugang kag dugang nga mga tawo nga magkabuhi sing isahanon. Ang isa ka surbe nga ginhimo sa Britanya naghinakop nga sa pamuno sang ika-21 nga siglo, subong kadamo sa mga 30 porsiento sang populasyon sina nga pungsod ang mangin sa isa-ka-tawo nga mga panimalay.

Ang inspirado nga Kasulatan nagtagna nga ang espiritu sang kakagod magalapnag sa “katapusan nga mga adlaw.” (2 Timoteo 3:1-5) Daw madamo ang mas interesado sa materyal nga mga pagkabutang, subong sang isa ka balay ukon isa ka salakyan, ukon sa ila mga trabaho sangsa magpalambo sang mga  kaangtanan sa iban nga mga tawo. Ang awtor nga si Anthony Storr nagsiling: “Sa baylo nga magkonsentrar sa ila tiayon kag kabataan, ang ila kabuhi nasentro sa ila opisina.”

ANG MATUOD NGA MGA ABYAN HAMILI GID

Ang kalidad sang imo kabuhi nagadepende sing daku sa kalidad sang imo mga pagpakig-abyan. Sa masami ang nagakabuhi para sa kaugalingon indi malipayon bangod wala sila sing abyan nga mapaambitan nila sang ila mga butang ukon ila mga panghunahuna. Matuod ang mga pinamulong ni Jesucristo: “Mas daku ang kalipay sa paghatag sangsa pagbaton.” (Binuhatan 20:35) Nagapalanog sining kamatuoran, ang Ingles nga mamalaybay nga si ­George By­ron nagsulat: “Ang tanan nga nagakalipay dapat magpaambit sini.”

Ano ang isa ka abyan? Ang isa ka diksionaryo nagahatag sing kahulugan sa isa ka abyan subong “isa nga naangot sa iban paagi sa pagpalangga ukon pagtahod.” Ang isa ka matuod nga abyan makabulig sa pagtuytoy sang imo mga panghunahuna sa mapuslanon nga mga butang. Mapalig-on ka niya kag mapabakod sa mga tion sang pagkinahanglan. Mahimo pa gani sia makig-ambit sa imo kasubo. Si Hari Solomon nagsiling: “Ang matuod nga kaupod nagahigugma sa tanan nga tion, kag isa ka utod nga natawo kon may kapiutan.” (Hulubaton 17:17) Samtang ang materyal nga mga butang masunson nga nagakadulaan sang ila balor sa paglipas sang tion, ang matuod nga mga pag-abyanay nagalambo kag nagadagaya samtang nagadugay.

Ginapalig-on sang Kasulatan ang mga Cristiano nga “magpasangkad” sang ila pagpalangga. (2 Corinto 6:13) May kaalam sa paglab-ot sa iban. Sa Manugwali 11:1, 2, aton mabasa: “Ihaboy ang imo tinapay sa mga tubig, kay makita mo ini liwat sa tapos sang madamong adlaw. Maghatag sing isa ka bahin sa pito, ukon bisan sa walo, kay wala mo mahibaluan kon ano nga kalamidad ang matabo sa duta.” Paano naaplikar ini nga prinsipio sa pag-abyanay? Kon napalambo mo ang mga pag-abyanay sa madamo nga tawo, ang pila sa ila mahimo magbulig sa imo kon may mga kabudlayan.

Ang matuod nga mga abyan isa ka pangamlig para sa imo sa iban nga paagi. “Ang mga samad nga ginhimo sang isa ka hinigugma matutom,” siling sang Hulubaton 27:6. Bisan pa nga ang bisan ano kadamo nga tawo mahimo magdayaw sa imo paagi sa hambal, ang matuod lamang nga mga abyan ang may nagakaigo nga pag-ulikid sa imo agod mapatalupangod ang daku nga sayop kag mahatag ang makapalig-on nga laygay sa mahigugmaon nga paagi.—Hulubaton 28:23.

Ang maayo, suod nga mga abyan nalakip sa talagsahon nga mga dulot nga makapatubas sing maayo nga impluwensia sa imo. Sa Binuhatan kapitulo 10, mabasa naton ang isa ka hitabo sa kabuhi sang Romano nga opisyal sang soldado nga si Cornelio, nga ginsilingan sang anghel nga ang iya mga pangamuyo ginpamatian. Sa pagpaabot sang pagduaw ni apostol Pedro, si Cornelio “nagtawag sang iya mga himata kag suod nga mga abyan.” Lakip sa suod nga mga abyan ni Cornelio amo ang nahaunang di-sirkunsidado nga mga Gentil nga nagbaton sang maayong balita kag ginhaplasan sang balaan nga espiritu, nga may paglaum nga maggahom kaupod ni Cristo sa Ginharian sang  Dios. Daw ano nga pagpakamaayo sa suod nga mga abyan ni Cornelio!—Binuhatan 10:24, 44.

Apang, paano ka makapakig-abyan? Ang Biblia, nga madamo sing masiling tuhoy sa pagpakig-abyan, nagahatag sing praktikal nga laygay. (Tan-awa ang kahon sa ubos.)

KON DIIN KA MAKASAPO SING MATUOD NGA MGA ABYAN

Ang labing maayo nga duog nga makasapo sing matuod nga mga abyan amo ang Cristianong kongregasyon. Una sa tanan, mahimuslan mo ang higayon nga makapakig-abyan kay Jehova, ang imo Manunuga kag langitnon nga Amay, kag kay Jesucristo, ang imo Manluluwas. “Wala sing bisan sin-o nga may gugma nga daku pa sini, nga ihatag sang isa ang iya kalag tungod sa iya mga abyan,” siling ni Jesus, nga nagaagda sa imo nga mangin iya abyan. (Juan 15:13, 15) Paagi sa pagpakig-abyan kanday Jehova kag Jesucristo, makasalig ka nga sila “magabaton sa imo sa walay katapusan nga mga puluy-an.” Huo, ang pagkig-abyan kanday Jehova kag Jesus nagakahulugan sing kabuhi nga walay katapusan.—Lucas 16:9; Juan 17:3.

Paano mo matigayon ang ila mainit nga pagpakig-abyan? Ang mga kinahanglanon agod mangin dinapit sa kayangkayang ni Jehova subong isa sang iya mga abyan ginabalay sa Salmo 15. Tan-awa ini sa Biblia, kag basaha ang lima ka bersikulo sa sina nga salmo. Dugang pa, si Jesucristo nagsiling: “Kamo mga abyan ko kon himuon ninyo ang ginasugo ko sa inyo.”—Juan 15:14.

Huo, paagi sa mahalungon nga pagtuon kag pag-aplikar sa panuytoy gikan sa Pulong sang Dios, ang  Biblia, ginapakita mo nga luyag mo nga mangin abyan nanday Jehova kag Jesus. Agod matigayon ini, dapat ka man magtambong sing regular sa Cristianong mga miting, diin ang ihibalo kay Jehova nga Dios ginapaambit. Mamati sing maayo kay Jehova, kag magasuod ka sa iya kag sa iya Anak.

Sa mga miting makakilala ka man sing mga tawo nga nagahigugma kay Jehova kag nagapadayag sing mga bunga sang espiritu—gugma, kalipay, paghidait, pagkamainantuson, pagkaayo, pagtuo, pagkakalmado, kag pagpugong-sa-kaugalingon—sa ila kabuhi. (Galacia 5:22, 23) Kon sinsero ka sa pagpakig-abyan kag sa pagdula sang kasubo, magtambong sa Cristianong mga miting kada semana. Ang paghimo sini nagabutang sa imo sa nagakaigo nga duog sa nagakaigo nga tion agod mapalambo ang mapinadayunon nga pagpakig-abyan upod sa ginpakamaayo nga katawhan sang Dios.

MGA ABYAN SA WALAY KATUBTUBAN

Ang matuod nga pag-abyanay isa ka dalayawon nga dulot gikan kay Jehova nga Dios. Naghalin ini sa iya personalidad kag kinaugali. Bangod sang iya mahigugmaon kag maalwan nga espiritu, ginpuno niya ang duta sing maalam nga mga tinuga nga sa ila sarang ikaw makapalambo sing pagpakig-abyan. Makig-upod sa mga masigka-Cristiano. Palig-una sila. Mangabudlay upod sa ila sa ministeryo. Mangamuyo upod kag para sa ila sing regular. Sa amo ginailog mo si Jehova kag ang iya Anak, si Jesucristo.

Ang pagpakig-abyan isa ka dulot nga sarang mahatag kag mabaton sang tanan. Sa malapit nga palaabuton, may kahigayunan ikaw nga mapadamo ang imo mga abyan. Mahimo ka makapakig-abyan upod sa minilyon nga nagakabuhi karon, subong man upod sa nagligad nga mga kaliwatan nga nagakatulog sa kamatayon nga nagahulat sing pagkabanhaw kon “wala na sing kamatayon.” (Bugna 21:4; Juan 5:28, 29) Magpanikasog karon nga mangin mainabyanon, kag magpakig-abyan sa mga nagahigugma kay Jehova. Panikasugi nga makig-abyan kanday Jehova nga Dios kag Jesucristo paagi sa pagpamati sa gin-inspirar nga Pulong sang Dios. Nian, tubtob sa walay katubtuban, indi ka na mangin masinulub-on liwat.

[Kahon/Mga retrato sa pahina 22, 23]

ANOM KA TIKANG SA MAPINADAYUNON NGA PAG-ABYANAY

1. MANGIN ISA KA ABYAN. Si Abraham gintawag nga “abyan ni Jehova” bangod sang iya indi malingkang nga pagtuo. (Santiago 2:23) Apang may dugang pa nga rason. Ang Biblia nagsi­ling nga ginpasundayag ni Abraham ang iya pagpalangga sa Dios. (2 Cronica 20:7) Naghimo sia sing tikang kag nagpahibalo sang iya mga balatyagon kay Jehova. (Genesis 18:20-33) Huo, kinahanglan ang paghimo sing tikang agod pamatud-an ang imo pagpakig-abyan. Si Jesus nagsiling: “Ugalia ang paghatag, kag ang mga tawo magahatag sa inyo.” (Lucas 6:38) Ang isa ka pulong sang pagpalig-on ukon pagbulig mahimo ma­ngin binhi nga sa sini magatubo ang isa ka maayo nga pag-abyanay. Ang isa ka manunulat sang salaysay nga Amerikano nga si Ralph Waldo Emerson nagsiling anay: “Ang lamang nga paagi agod makatigayon sing abyan amo ang mangin isa sa ila.”

2. MAGHINGUYANG SING TION AGOD MAPALAMBO ANG PAG-ABYANAY. Luyag sang kalabanan nga tawo ang mga benepisyo sang pag-abyanay. Apang, tuman sa ila kasako agod maghinguyang sing kinahanglanon nga tion. Ang Roma 12:15, 16 nagapalig-on sa aton nga ambitan ang mga kalipay kag kadalag-an, ang mga kasubo kag mga kabang-awan, sang iban. Ini nagasiling: “Magkalipay kaupod sang mga tawo nga nagakalipay; maghibi kaupod sang mga tawo nga nagahibi. Maghunahuna sing amo man sa iban subong sang imo kaugalingon.” Si Jesucristo, bisan masako nga tawo, pirme nagahinguyang sing tion para sa iya mga abyan. (Marcos 6:31-34) Dumduma, ang pag-abyanay, kaangay sang nagapamulak nga tanom, kinahanglan nga bunyagan kag atipanon agod magpamulak—kag nagakinahanglan ina sing tion.

3. MAGPAMATI KON NAGAHAMBAL ANG IBAN. Ang maayo, atentibo nga mga manugpalamati masami nga nahapusan sa pagtigayon sing mga abyan. “Ang tagsa ka tawo dapat magmadagmit sa pagpamati, magmahinay sa paghambal,” siling ni disipulo Santiago. (Santiago 1:19) Kon nagapakighambal ka sa iban, ipakita ang personal nga interes sa ila mga balatyagon. Palig-una sila sa paghambal tuhoy sa ila kaugalingon. Manguna sa pagpakita sing du­ngog sa ila. (Roma 12:10) Sa amo ma­luyagan nila nga mangin kaupod ka. Sa kabaliskaran, kon ikaw lang ang pirme nagahambal, ukon pirme nagapadayaw sang imo kaugalingon, mabudlayan ka nga makakita sing isa nga handa sa pagpamati ukon nagakabalaka sa imo mga balatyagon kag mga kinahanglanon.

4. MANGIN MAPINATAWARON. Ginhambalan kis-a ni Jesus si Pedro nga ma­ngin handa sa pagpatawad “tubtob sa kapituan kag pito.” (Mateo 18:21, 22) Ang isa ka matuod nga abyan maabtik sa paglimot sang magagmay nga mga kasaypanan. Sa pag-ilustrar: Ang iban indi luyag magkaon sang atis bangod sang mga liso sini. Apang, yadtong nanamitan sini nga prutas wala nagasapak sang mga liso. Ang matuod nga mga abyan ginahigugma ba­ngod sang ila maayo nga mga kinaiya; ang ila diutay nga mga sayop wala ginasapak. Si Pablo nagpalig-on: “Padayon kamo nga magpinaumuray sa isa kag isa kag hilway nga magpinatawaray sa isa kag isa.” (Colosas 3:13) Yadtong nakatuon nga mangin mapinatawaron nagahupot sang ila mga abyan.

5. TAHURA ANG PRIBADO NGA KABUHI SANG IBAN. Ang tagsatagsa nagakinahanglan nga mag-isahanon kon kaisa, lakip ang imo mga abyan. Ang Hulubaton 25:17 maalamon nga nagasiling: “Himua ang imo tiil nga malaka sa balay sang imo isigkatawo, agod nga indi sia matak-an sa imo kag magkaugot gid sa imo.” Busa, mangin rasonable tuhoy sa kasunson kag kalawigon sang imo mga pagduaw sa imo mga abyan. Likawi ang pagkamaiyaiyahon, nga makadul-ong sa kahisa. Mangin mainandamon kon nagapabutyag sing personal nga mga luyag kag mga opinyon sa mga butang. Nagaamot ini sa isa ka makapapagsik kag makalilipay nga pag-abyanay.

6. MANGIN MAALWAN. Ang mga pag-abyanay ginapalambo paagi sa pagkaalwan. Ang laygay ni apostol Pablo amo nga “mangin maalwan, handa magpakig-ambit.” (1 Timoteo 6:18) Halimbawa, magpamulong sing makapalig-on sa iban. (Hulubaton 11:25) Mangin hilway sa pagpabutyag sing sinsero nga pagdayaw kag makapalig-on nga hambal. Kon magpakita ka sing matuod nga interes sa kaayuhan sang iban, magapalapit sila sa imo. Hunahunaa kon ano ang imo mahimo sa ila sa baylo nga magkonsentrar sa kon ano ang ila mahimo para sa imo.