Hunahunaa ang Espiritu kag Magkabuhi!

“Ang paghunahuna sa espiritu nagakahulugan sing kabuhi.”​—⁠ROMA 8:⁠6.

1, 2. Ano nga pagpatuhay ang ginhimo sang Biblia sa ulot sang “unod” kag “espiritu”?

INDI mahapos nga huptan ang matinlo kag maayo nga paggawi sa atubangan sang Dios sa tunga sang malaut nga katilingban nga nagapadaku sang pagpaayaw sa undanon nga mga kailigbon. Apang, ginapatuhay sang Kasulatan ang “unod” kag “espiritu,” nagahatag sing maathag nga dulunan sa ulot sang di-maayo nga mga resulta sang pagtugot sa kaugalingon nga kontrolon sang makasasala nga unod kag sang ginpakamaayo nga mga resulta sang pagpasakop sa impluwensia sang balaan nga espiritu sang Dios.

² Halimbawa, si Jesucristo nagsiling: “Ang espiritu amo ang nagahatag sing kabuhi; ang unod wala gid sing kapuslanan. Ang mga pulong nga napamulong ko sa inyo amo ang espiritu kag kabuhi.” (Juan 6:63) Para sa mga Cristiano sa Galacia, si apostol Pablo nagsulat: “Ang unod batok sa espiritu sa kailigbon sini, kag ang espiritu batok sa unod; kay ini sila nagasumpunganay sa isa kag isa.” (Galacia 5:17) Si Pablo nagsiling man: “Sia nga nagasab-ug tuhoy sa iya unod magaani sing kaduluntan gikan sa iya unod, apang sia nga nagasab-ug tuhoy sa espiritu magaani sing kabuhi nga walay katapusan gikan sa espiritu.”​—⁠Galacia 6:⁠8.

3. Ano ang kinahanglan agod mahilway gikan sa malain nga mga kailigbon kag mga huyog?

³ Madula sing madinalag-on sang balaan nga espiritu ni Jehova​—⁠ang iya aktibo nga kusog⁠​—⁠​ang di-matinlo nga “undanon nga mga kailigbon” kag ang malaglagon nga paggahom sang aton makasasala nga unod. (1 Pedro 2:11) Agod mahilway gikan sa pagkaulipon sa malain nga mga huyog, importante gid nga may yara kita bulig sang espiritu sang Dios, kay si Pablo nagsulat: “Ang paghunahuna sa unod nagakahulugan sing kamatayon, apang ang paghunahuna sa espiritu nagakahulugan sing kabuhi kag paghidait.” (Roma 8:⁠6) Ano ang kahulugan sang paghunahuna sa espiritu?

“Ang Paghunahuna sa Espiritu”

4. Ano ang kahulugan sang “paghunahuna sa espiritu”?

⁴ Sang nagsulat si Pablo nahanungod sa “paghunahuna sa espiritu,” gingamit niya ang Griegong tinaga nga nagakahulugan sing “paagi sa pagpainoino, paghunahuna, . . . pagtinguha, paghandum, paghimulat.” Ang may kaangtanan nga berbo nagakahulugan sang “pagpainoino, sa paghunahuna sa isa ka pat-od nga paagi.” Sa amo, ang paghunahuna sa espiritu nagakahulugan nga ginakontrol, ginagamhan, kag ginapahulag sang aktibo nga kusog ni Jehova. Nagakahulugan ini nga handa kita nga ipasakop sing bug-os ang aton panghunahuna, mga huyog, kag mga paghandum sa impluwensia sang balaan nga espiritu sang Dios.

5. Tubtob diin dapat kita magpasakop sa impluwensia sang balaan nga espiritu?

⁵ Ginpadaku ni Pablo kon tubtob diin kita dapat magpasakop sa impluwensia sang balaan nga espiritu sang nagpamulong sia nga mangin ‘mga ulipon sang espiritu.’ (Roma 7:⁠6) Pasad sa ila pagtuo sa halad nga gawad ni Jesus, ang mga Cristiano ginhilway gikan sa paggahom sang sala kag sa amo “napatay” sa ila anay kahimtangan subong mga ulipon sini. (Roma 6:​2, 11) Yadtong malaragwayon nga patay sa amo nga paagi buhi gihapon sa pisikal kag hilway na karon sa pagsunod kay Cristo subong “mga ulipon sa pagkamatarong.”​—⁠Roma 6:​18-20.

Isa ka Talalupangdon nga Pagbalhin

6. Ano nga pagbalhin ang naeksperiensiahan sadtong nangin “mga ulipon sa pagkamatarong”?

⁶ Ang pagbalhin halin sa “mga ulipon sang sala” padulong sa pag-alagad sa Dios subong “mga ulipon sa pagkamatarong” talalupangdon gid. May kaangtanan sa pila nga nakaeksperiensia sini nga pagbalhin, si Pablo nagsulat: “Ginhugasan na kamo sing matinlo, ginpakabalaan na kamo, ginpahayag na kamo nga matarong sa ngalan sang aton Ginuong Jesucristo kag sa espiritu sang aton Dios.”​—⁠Roma 6:​17, 18; 1 Corinto 6:⁠11.

7. Ngaa importante nga matigayon ang pagtamod ni Jehova sa sini nga butang?

 ⁷ Agod maeksperiensiahan ining talalupangdon nga pagbalhin, kinahanglan anay naton mahibaluan ang nahanungod sa pagtamod ni Jehova sa sini nga butang. Sang nagligad nga mga siglo, si salmista David nagpakitluoy sing hugot sa Dios: “Ipahibalo sa akon ang imo mga dalanon, O Jehova . . . Palakta ako sa imo kamatuoran kag tudlui ako.” (Salmo 25:​4, 5) Ginpamatian ni Jehova si David, kag mahimo man Niya sabton ang subong sini nga pangamuyo sang iya modernong-adlaw nga mga alagad. Sanglit ang mga dalanon sang Dios kag ang iya kamatuoran matinlo kag balaan, ang pagpamalandong sa sini makabulig kon ginasulay kita nga paayawan ang di-matinlo nga undanon nga mga kailigbon.

Ang Importante Gid nga Papel Sang Pulong Sang Dios

8. Ngaa kinahanglan nga tun-an naton ang Biblia?

⁸ Ang Pulong sang Dios, ang Biblia, patubas sang iya espiritu. Sa amo, ang isa ka importante gid nga paagi agod magpanghikot ina nga espiritu sa aton amo ang pagbasa kag pagtuon sa Biblia​—⁠sing adlaw-adlaw kon posible. (1 Corinto 2:​10, 11; Efeso 5:18) Ang pagpuno sang aton hunahuna kag tagipusuon sing mga kamatuoran kag mga prinsipio sang Biblia magabulig sa aton nga mabatuan ang mga pagsalakay sa aton espirituwalidad. Huo, kon mag-utwas ang imoral nga mga pagsulay, mapahanumdom sa aton sang espiritu sang Dios ang Makasulatanhon nga mga pahanumdom kag nagagiya nga mga prinsipio nga makapabakod sang aton pamat-od nga magpanghikot suno sa kabubut-on sang Dios. (Salmo 119:​1, 2, 99; Juan 14:26) Busa, wala kita ginapatalang sa paglakat sa sayop nga dalanon.​—⁠2 Corinto 11:⁠3.

9. Paano ginapabakod sang pagtuon sa Biblia ang aton pamat-od nga huptan ang aton kaangtanan kay Jehova?

⁹ Samtang ginapadayon naton ang aton sinsero kag maukod nga pagtuon sa Kasulatan sa bulig sang pasad-sa-Biblia nga mga publikasyon, ang espiritu sang Dios nagaimpluwensia sang aton hunahuna kag tagipusuon, nga nagapatudok sang aton pagtahod sa mga talaksan ni Jehova. Ang aton kaangtanan sa Dios nangin ang labing importante nga butang sa aton kabuhi. Kon nagaatubang sing pagsulay, wala ginahunahuna kon daw ano mahimo nga makalilipay ang paghimo sing sala. Sa baylo, ang aton gilayon nga ginakabalak-an amo ang paghupot sang aton integridad kay Jehova. Ang daku nga apresasyon sa aton kaangtanan sa iya nagapahulag sa aton nga batuan ang bisan ano man nga huyog nga mahimo makahalit ukon makaguba sini.

“Daw Ano ang Paghigugma Ko Sang Imo Kasuguan!”

10. Ngaa ang pagtuman sa kasuguan ni Jehova kinahanglanon agod mahunahuna ang espiritu?

¹⁰ Agod mahunahuna naton ang espiritu, ang ihibalo sa Pulong sang Dios indi bastante. Nahangpan sing maayo ni Hari Solomon ang mga talaksan ni Jehova, apang napaslawan sia sa pagkabuhi suno sa sini sa naulihi nga bahin sang iya kabuhi. (1 Hari 4:​29, 30; 11:​1-6) Kon mahunahunaon kita sa espirituwal, makita naton ang kinahanglanon indi lamang sa paghibalo kon ano ang ginasiling sang Biblia kundi sa pagtuman man sa kasuguan sang Dios sing bug-os tagipusuon. Nagakahulugan ina sang pag-usisa sing maayo sang mga talaksan ni Jehova kag pagpanikasog sing maukod nga sundon ini. Ang salmista may amo sini nga panimuot. Sia nag-amba: “Daw ano ang paghigugma ko sang imo kasuguan! Ginahunahuna ko ini sa bug-os nga adlaw.” (Salmo 119:97) Kon interesado gid kita sa pagsunod sa kasuguan sang Dios, ginasugdan naton nga ipakita ang diosnon nga mga kinaiya. (Efeso 5:​1, 2) Sa baylo nga walay pangapin nga maganyat sa paghimo sing sala, ginapakita naton ang bunga sang espiritu, kag bangod sang handum nga pahamut-an si Jehova, ginatalikdan naton ang malain nga “mga buhat sang unod.”​—⁠Galacia 5:​16, 19-23; Salmo 15:​1, 2.

11. Paano mo ipaathag nga ang kasuguan ni Jehova nga nagadumili sang pakighilawas isa ka pangamlig para sa aton?

¹¹ Paano naton mapalambo ang tudok nga pagtahod kag gugma sa kasuguan ni Jehova? Ang isa ka paagi amo ang pag-usisa sing maayo sa  kabilihanan sini. Binagbinaga ang kasuguan sang Dios nga nagalatid sang seksuwal nga paghulid sa pag-asawahay kag nagadumili sang pakighilawas kag panghilahi. (Hebreo 13:⁠4) May ginadingot bala nga maayong butang sa aton ang pagtuman sa sining kasuguan? Ang mahigugmaon nga langitnon nga Amay magahimo bala sing kasuguan nga nagadumili sa paghatag sa aton sing butang nga mapuslanon? Siempre indi! Tan-awa ang natabo sa kabuhi sang madamo nga wala magkabuhi suno sa mga talaksan ni Jehova sa moral. Ang wala ginapaabot nga mga pagmabdos masunson nagadul-ong sa ila pagpaaborsion ukon ayhan sa wala-pa-sa-tion kag di-malipayon nga mga pag-asawahay. Madamo ang kinahanglan magpadaku sing isa ka anak nga wala sing bana ukon asawa. Dugang pa, ang mga nagapakighilawas nagapadayag sang ila kaugalingon sa mga balatian nga ginalaton paagi sa paghulid. (1 Corinto 6:18) Kag kon ang isa ka alagad ni Jehova makighilawas, ang mga epekto sa emosyon mahimo nga makahalapay. Ang pagtinguha nga kontrolon ang mga pagtublag sang isa ka nakasala nga konsiensia mahimo magresulta sa walay tulog nga mga kagab-ihon kag kalisang sa hunahuna. (Salmo 32:​3, 4; 51:⁠3) Kon amo, indi bala maathag nga ang kasuguan ni Jehova nga nagadumili sang pakighilawas gindesinyo agod amligan kita? Huo, daku gid ang kapuslanan sang paghupot sang katinlo sa moral!

Mangamuyo Para sa Bulig ni Jehova

12, 13. Ngaa nagakaigo nga magpangamuyo kon ginatublag sang makasasala nga mga kailigbon?

¹² Ang paghunahuna sa espiritu nagakinahanglan gid sing tinagipusuon nga pagpangamuyo. Nagakaigo nga pangayuon ang bulig sang espiritu sang Dios, kay si Jesus nagsiling: “Kon kamo . . . makahibalo maghatag sing maayong mga dulot sa inyo mga anak, daw ano pa ka labaw nga ang Amay sa langit magahatag sing balaan nga espiritu sa mga nagapangayo sa iya!” (Lucas 11:13) Sa pangamuyo, mapabutyag naton ang aton pagsandig sa espiritu para sa bulig may kaangtanan sa aton mga kaluyahon. (Roma 8:​26, 27) Kon mahisayran naton nga ang makasasala nga mga kailigbon ukon mga panimuot nagaapektar sa aton, ukon kon ang mahigugmaon nga masigkatumuluo nagapatalupangod sini sa aton, maalamon nga mangin espesipiko tuhoy sa problema sa aton mga pangamuyo kag mangayo sing bulig sang Dios sa pagdaug sining mga huyog.

¹³ Si Jehova makabulig sa aton sa pagkonsentrar sa matarong, putli, maayo, kag dalayawon nga mga butang. Kag daw ano ka nagakaigo nga mag-ampo kita sa iya sing hugot agod “ang paghidait sang Dios” magabantay sang aton tagipusuon kag ikasarang sa hunahuna! (Filipos 4:​6-8) Busa magpangamuyo kita sing bulig ni Jehova nga ‘tinguhaan ang pagkamatarong, diosnon nga debosyon, pagtuo, gugma, pagbatas, kalmado nga buot.’ (1 Timoteo 6:​11-14) Sa bulig sang aton langitnon nga Amay, ang mga kabalaka kag mga pagsulay indi magtubo tubtob sa punto nga indi na mapunggan. Sa baylo, makita sa aton kabuhi ang hatag-Dios nga kalinong.

Indi Pagpasubua ang Espiritu

14. Ngaa ang espiritu sang Dios isa ka kusog para sa pagkatinlo?

¹⁴ Ang hamtong nga mga alagad ni Jehova personal nga nagasunod sang laygay ni Pablo: “Indi pagpalunga ang kalayo sang espiritu.” (1 Tesalonica 5:19) Sanglit ang espiritu ni Jehova amo ang “espiritu sang pagkabalaan,” ini matinlo, putli, sagrado. (Roma 1:⁠4) Kon nagapanghikot sa aton, ina nga espiritu mangin isa ka puwersa para sa pagkabalaan, ukon sa pagkatinlo. Nagabulig ini sa aton nga mahuptan kita sa matinlo nga dalanon sang kabuhi nga makilal-an paagi sa pagkamatinumanon sa Dios. (1 Pedro 1:⁠2) Ang bisan anong di-matinlo nga buhat katumbas sang indi pagsapak sa sina nga espiritu, kag may malaglagon ina nga mga resulta. Paano?

15, 16. (a) Paano naton mahimo mapahanusbo ang espiritu sang Dios? (b) Paano naton malikawan nga mapahanusbo ang espiritu ni Jehova?

¹⁵ Ti, si Pablo nagsulat: “Indi pagpasubua ang balaan nga espiritu sang Dios, nga ginpat-in sa inyo  para sa adlaw sang paghilway paagi sa gawad.” (Efeso 4:30) Ginapakilala sang Kasulatan ang espiritu ni Jehova subong isa ka pat-in, ukon ‘tanda kon ano ang magaabot,’ para sa matutom nga hinaplas nga mga Cristiano. Kag ina amo ang di-mamalatyon nga langitnon nga kabuhi. (2 Corinto 1:​22; 1 Corinto 15:​50-57; Bugna 2:10) Ang espiritu sang Dios makatuytoy sa mga hinaplas kag sa ila mga kaupdanan nga may dutan-on nga kabuhi sa isa ka matutom nga pagkabuhi kag makabulig sa ila nga malikawan ang makasasala nga mga buhat.

¹⁶ Ang apostol nagpaandam batok sa mga huyog sa pagbutig, pagpangawat, paggawi sing makahuluya, kag iban pa. Kon tugutan naton ang aton kaugalingon nga maganyat sa sining mga butang, nagapamatok kita sa inspirado-sang-espiritu nga laygay sang Pulong sang Dios. (Efeso 4:​17-29; 5:​1-5) Busa, tubtob sa isa ka kasangkaron ginapahanusbo naton ang espiritu sang Dios, kag pat-od gid nga isa ini ka butang nga luyag naton likawan. Bangod sina, kon ang bisan sin-o sa aton nagsugod sa pagpasapayan sa laygay sang Pulong ni Jehova, mahimo naton mapalambo ang mga panimuot ukon mga kinaiya nga magaresulta sa hungod nga pagpakasala kag bug-os nga pagdula sang kahamuot sang Dios. (Hebreo 6:​4-6) Bisan pa wala kita nagabuhat sing sala karon mismo, mahimo kita nagapadulong sa sina nga direksion. Paagi sa pagsupak sa pagtuytoy sang espiritu, mapahanusbo naton ini. Mapamatukan kag mapahanusbo man naton si Jehova, ang tuburan sang balaan nga espiritu. Subong mga nagahigugma sa Dios, indi gid naton luyag nga himuon ina. Sa baylo, mangamuyo kita sing bulig ni Jehova agod indi naton mapahanusbo ang iya espiritu kundi mapadunggan ang iya balaan nga ngalan paagi sa padayon nga paghunahuna sa espiritu.

Padayon nga Hunahunaa ang Espiritu

17. Ano ang pila ka espirituwal nga mga tulumuron nga mahimo naton mapahamtang, kag ngaa ang paghimo sini maalamon?

¹⁷ Ang isa ka talalupangdon nga paagi agod padayon naton nga mahunahuna ang espiritu amo ang pagpahamtang sing espirituwal nga mga tulumuron kag ang pagpangabudlay nga matigayon ini. Depende sa aton mga kinahanglanon kag mga sirkunstansia, ang aton mga tulumuron mahimo maglakip sang pagpauswag sang aton mga batasan sa pagtuon, pagdugang sang aton pagpakigbahin sa pagbantala nga hilikuton, ukon pagpanikasog nga malab-ot ang isa ka espesipiko nga pribilehiyo sang pag-alagad, subong sang bug-os tion nga payunir nga ministeryo, pag-alagad sa Bethel, ukon misyonero nga hilikuton. Magahupot ini sa aton hunahuna  nga masako sa espirituwal nga mga intereses kag magabulig sa aton nga indi magpadala sa aton tawhanon nga mga kaluyahon ukon maipit sang materyalistiko nga mga tulumuron kag di-makasulatanhon nga mga kailigbon nga kinaandan sa sining sistema sang mga butang. Maalamon gid ini nga dalanon, kay si Jesus naglaygay: “Mag-untat kamo sa pagtipon para sa inyo kaugalingon sing mga bahandi sa duta, diin ginaut-ot sang sapatsapat kag sang tuktok, kag diin ginakuha kag ginakawat sang mga kawatan. Sa baylo, magtipon kamo para sa inyo kaugalingon sing mga bahandi sa langit, diin indi maut-ot sang sapatsapat kag sang tuktok, kag indi makuha kag makawat sang mga kawatan. Kay kon diin ang imo bahandi, didto man ang imo tagipusuon.”​—⁠Mateo 6:​19-21.

18. Ngaa importante gid nga padayon nga hunahunaon ang espiritu sa sining katapusan nga mga adlaw?

¹⁸ Ang paghunahuna sa espiritu kag pagpugong sa kalibutanon nga mga kailigbon pat-od gid nga amo ang dalanon sang kaalam sa sining “katapusan nga mga adlaw.” (2 Timoteo 3:​1-5) Ti, “ang kalibutan nagataliwan kag amo man ang kailigbon sini, apang sia nga nagahimo sang kabubut-on sang Dios nagapabilin sing dayon.” (1 Juan 2:​15-17) Halimbawa, kon ginahimud-usan sang isa ka lamharon nga Cristiano ang tulumuron nga bug-os tion nga pag-alagad, mahimo ini mangin isa ka nagagiya nga kapawa sa tion sang makahalangkat nga tinuig sang paghinupang ukon sang lanubo nga pagkahamtong. Kon ginaipit nga magkompromiso, ini nga tawo may maathag nga panan-aw sa kon ano ang luyag niya himuon sa pag-alagad kay Jehova. Tamdon sining espirituwal nga tawo nga di-maalamon, binuang pa gani, ang indi pagtuman sa espirituwal nga mga tulumuron tungod sa materyal nga mga paghimud-os ukon sa bisan ano pa nga kalipayan nga ginasaad nga ihatag sang sala. Dumduma nga ang mahuyugon sa espirituwal nga si Moises ‘nagpasulabi pa nga pintasan upod sa katawhan sang Dios sangsa maagom ang umalagi nga pagpangalipay sa sala.’ (Hebreo 11:​24, 25) Bata man ukon tigulang, magahimo man kita sing kaanggid nga pagpili kon padayon naton nga ginahunahuna ang espiritu sa baylo sang makasasala nga unod.

19. Anong mga benepisyo ang maagom naton kon padayon naton nga ginahunahuna ang espiritu?

¹⁹ “Ang paghunahuna sa unod nagakahulugan sing kaawayon sa Dios,” samtang “ang paghunahuna sa espiritu nagakahulugan sing kabuhi kag paghidait.” (Roma 8:​6, 7) Kon padayon naton nga ginahunahuna ang espiritu, matigayon naton ang hamili nga paghidait. Ang aton tagipusuon kag ikasarang sa hunahuna labi pa nga maamligan sing bug-os gikan sa impluwensia sang aton makasasala nga kahimtangan. Mabatuan naton sing maayo pa ang mga pagsulay sa paghimo sing sala. Kag matigayon naton ang bulig sang Dios agod maatubang ang dalayon nga pagpakigsumpong sa ulot sang unod kag espiritu.

20. Ngaa makapat-od kita nga posible nga magmadinalag-on sa pagpakig-away sa ulot sang unod kag espiritu?

²⁰ Paagi sa padayon nga paghunahuna sa espiritu, mahuptan naton ang importante gid nga kaangtanan kay Jehova, ang tuburan sang kabuhi kag balaan nga espiritu. (Salmo 36:​9; 51:11) Si Satanas nga Yawa kag ang iya mga ahente nagahimo sang tanan nga masarangan nila agod gub-on ang aton kaangtanan kay Jehova nga Dios. Ginatinguhaan nila nga kontrolon ang aton hunahuna, nakahibalo nga kon magpadaug kita, magadul-ong ini sa ulihi sa kaawayon sa Dios kag sa kamatayon. Apang mahimo naton madaug ining pagpakig-away sa ulot sang unod kag espiritu. Amo sina ang naeksperiensiahan ni Pablo, kay sa pagsulat tuhoy sa iya pagpakig-away, nagpamangkot sia una: “Sin-o bala ang magaluwas sa akon gikan sa lawas nga nagaagom sini nga kamatayon?” Nian sa pagpakita nga ang pagluwas posible, sia nagtu-aw: “Salamat sa Dios paagi kay Jesucristo nga aton Ginuo!” (Roma 7:​21-25) Makapasalamat man kita sa Dios paagi kay Cristo bangod sang pag-aman sing paagi nga madaug ang tawhanon nga mga kaluyahon kag padayon nga mahunahuna ang espiritu upod ang makalilipay nga paglaum nga kabuhi nga walay katapusan.​—⁠Roma 6:⁠23.

Madumduman Mo Bala?

• Ano ang kahulugan sang paghunahuna sa espiritu?

• Paano naton mapahanugutan ang espiritu ni Jehova nga magpanghikot sa aton?

• Ipaathag kon ngaa, sa aton pagpakig-away batok sa sala, importante gid nga tun-an ang Biblia, tumanon ang kasuguan ni Jehova, kag mangamuyo sa iya.

• Paano ang pagpahamtang sing espirituwal nga mga tulumuron makahupot sa aton sa dalanon sang kabuhi?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Retrato sa pahina 16]

Ang pagtuon sa Biblia nagabulig sa aton nga mabatuan ang mga pagsalakay sa aton espirituwalidad

[Retrato sa pahina 17]

Nagakaigo nga magpangamuyo sing bulig ni Jehova agod madaug ang makasasala nga mga kailigbon

[Mga retrato sa pahina 18]

Ang espirituwal nga mga tulumuron makabulig sa aton nga padayon nga hunahunaon ang espiritu