Sugilanon sang Kabuhi

Upuray Gid Kami Anay

PANUGIRON NI MELBA BARRY

Sang Hulyo 2, 1999, nagtambong kami sang akon bana sa isa ka daku nga pagtinipon sang mga Saksi ni Jehova, subong sang linibo ka beses na nga ginhimo namon sa sulod sang amon 57 ka tuig nga pag-asawahay. Nagahatag si Lloyd sang hingapusan nga pamulongpulong sa distrito nga kombension sa Hawaii sadto nga Biernes. Hingalagan lang, natumba sia. Walay sapayan sang tanan nga panikasog nga maulian sia sing animo, napatay sia. *

PINALANGGA gid yadtong Cristianong mga kauturan sa Hawaii nga nagtabang sa akon kag nagbulig sa akon nga masarangan ini nga trahedya! Natandog gid ni Lloyd ang kabuhi sang madamo sa ila, subong man sang madamong iban pa sa bilog nga kalibutan.

Sa halos duha ka tuig kutob sang napatay sia, nadumduman ko ang hamili nga mga tinuig sang amon pag-updanay​—⁠ang madamo sini sa misyonero nga asaynment sa iban nga pungsod subong man sa bug-os kalibutan nga ulong-talatapan sang mga Saksi ni Jehova sa Brooklyn, New York. Nadumduman ko man ang maaga nga bahin sang akon kabuhi sa Sydney, Australia, kag ang mga hangkat nga gin-atubang namon ni Lloyd agod makapakasal sadtong maaga nga bahin sang Bug-os Kalibutan nga Inaway II. Apang, pasugira anay ako kon paano ako nangin Saksi kag kon paano ko nakilala si Lloyd sang 1939.

Kon Paano Ako Nangin Saksi

Sanday James kag Henrietta Jones amo ang akon mahigugmaon kag matinatapon nga mga ginikanan. Katorse anyos lamang ako sang nakatapos ako sa pag-eskwela sang 1932. Ang kalibutan yara sadto  sa tungatunga sang Great Depression. Nagtrabaho ako agod buligan ang akon pamilya, nga naglakip sa akon duha ka manghod nga babayi. Sa sulod lamang sang pila ka tuig, nakatigayon ako sang daku-sing-suweldo nga trabaho sa opisina kag may pila ka pamatan-on nga mga babayi nga nagatrabaho sa idalom sang akon pagdumala.

Sadto man nga tion, sang 1935, ginbaton ni Nanay ang literatura sa Biblia halin sa isa sang mga Saksi ni Jehova kag wala madugay nakumbinsi sia nga nakita niya ang kamatuoran. Abi namon naglain ang iya ulo. Apang isa ka adlaw, nakita ko ang bukleta nga natig-uluhan Where Are the Dead? kag nangin interesado gid sa tig-ulo. Gani likom ko nga ginbasa ang bukleta. Amo yadto ang tion sang daku nga pagbag-o! Nag-upod ako gilayon kay Nanay sa isa ka miting nga ginhiwat sa tungatunga sang semana nga ginatawag Model Study. Ang bukleta nga natig-uluhan Model Study​—⁠sang ulihi nangin tatlo ini⁠​—⁠​nag-unod sang mga pamangkot kag mga sabat subong man sang mga kasulatan nga nagasakdag sang mga sabat.

Sadto man nga tion, sang Abril 1938, ginduaw ni Joseph F. Rutherford, nga tiglawas sang bug-os kalibutan nga ulong-talatapan sang mga Saksi ni Jehova, ang Sydney. Ang iya pamulongpulong publiko amo ang una nga natambungan ko. Hiwaton ini kuntani sa Sydney Town Hall, apang nagmadinalag-on ang mga manugpamatok nga mapakanselar ang paggamit namon sang amo nga lugar. Sa baylo, ang pamulongpulong ginhatag sa mas daku nga Sydney Sports Ground. Bangod sang dugang pa nga publisidad nga ginhatag sang pagpamatok, mga 10,000 ang nagtambong, isa ka talalupangdon nga kadamuon kon binagbinagon sang isa nga 1,300 lamang ang mga Saksi sa Australia sadto.

Wala madugay pagkatapos sadto, nagpakigbahin ako sa pag-alagad sa latagon sa nahauna nga tion​—⁠kag nga wala sing bisan ano man nga paghanas. Sang nag-abot ang amon grupo sa teritoryo nga amon bantalaan, ang utod nga lalaki nga nagapanguna nagsiling sa akon, “Amo ina ang balay nga duawon mo.” Ginakulbaan gid ako amo nga sang ginbuksan sang babayi ang puwertahan, namangkot ako: “Mahimo ko bala mahibaluan kon ano na ang oras?” Nagsulod sia, gintan-aw ang relo, kag nagbalik kag ginsugiran ako. Tapos na ang pagduaw. Nagbalik ako sa salakyan.

Apang, wala ako magpangampo, kag wala madugay regular na ako nga nagapaambit sang mensahe sang Ginharian sa iban. (Mateo 24:14) Sang Marso 1939, ginsimbuluhan ko ang akon dedikasyon kay Jehova paagi sa pagpabawtismo sa bathtub sang amon kaingod, nga si Dorothy Hutchings. Bangod wala sing mga utod nga lalaki nga magamit, ginhatagan ako sing mga katungdanan sa kongregasyon nga kinaandan na nga ginatangdo sa Cristianong mga lalaki pagkatapos gid sang akon bawtismo.

Masami namon nga ginahiwat ang amon mga miting sa pribado nga mga puluy-an, apang kon kaisa nagaarkila kami sing isa ka tilipunan para sa mga pamulongpulong publiko. Isa ka maambong nga pamatan-on nga utod halin sa Bethel, nga amon sanga talatapan, ang nagduaw agod magpamulongpulong sa amon diutay nga kongregasyon. Wala ako sadto sing hinalung-ong nga may isa pa gali sia ka tuyo sa pagduaw​—⁠agod makilala pa ako sing maayo. Huo, amo sina kon paano ko nakilala si Lloyd.

Pagpangilala sa Pamilya ni Lloyd

Wala madugay handum ko gid nga alagdon si Jehova sing bug-os tion. Apang, sang nag-aplay ako nga mangin payunir (nagapakigbahin sa bug-os tion nga hilikuton sa pagbantala), ginpamangkot ako kon luyag ko mag-alagad sa Bethel. Gani sang Septiembre 1939, sang bulan nga nagsugod ang Bug-os Kalibutan nga Inaway II, nangin katapo ako sang pamilya Bethel sa Strathfield, isa ka banwa malapit sa Sydney.

Sang Disiembre 1939, nagtambong ako sa kombension sa New Zealand. Bangod taga-New Zealand si Lloyd, nagkadto man sia didto. Isa lang ka barko ang ginsakyan namon, kag nagkilalahay pa gid kami sing maayo. Ginpat-od ni Lloyd nga makilala ko ang iya iloy kag amay kag mga manghod nga babayi sa kombension sa Wellington kag sang ulihi sa ila puluy-an sa Christchurch.

Pagdumili sa Amon Hilikuton

Sang Sabado, Enero 18, 1941, ang mga awtoridad sang Commonwealth nagkadto sa sanga talatapan sakay sa mga anom ka itom nga limousine agod kompiskahon ang propiedad. Bangod nagatrabaho  ako sa isa ka diutay nga tinukod sang mga guardia pasulod sa Bethel, ako ang una nga nakakita sa ila. Mga 18 ka oras antes sadto, ginpahibalo na kami tuhoy sa pagdumili, gani halos ang tanan nga literatura kag mga rekord ginkuha na sa sanga. Sang masunod nga semana, ang lima ka katapo sang pamilya Bethel, lakip si Lloyd, ginbilanggo.

Nahibaluan ko nga ang kinahanglan gid sang mga kauturan sa bilangguan amo ang espirituwal nga pagkaon. Agod mapalig-on si Lloyd, namat-od ako nga magpadala sa iya sing mga “love letter.” Gin-umpisahan ko ini sa estilo nga ginapaabot sa subong sina nga sulat, apang pagkatapos sini ginkopya ko ang bug-os nga mga artikulo sang Lalantawan kag ginpirmahan ini subong nobya niya. Pagligad sang apat ka bulan kag tunga, ginpaguwa si Lloyd.

Pagminyo kag Padayon nga Pag-alagad

Sang 1940, nagduaw ang iloy ni Lloyd sa Australia, kag ginsugiran sia ni Lloyd nga nagaplano kami nga magpakasal. Ginpunggan sia sang iya iloy bangod daw malapit na ang katapusan sang sistema sang mga butang. (Mateo 24:​3-14) Ginsambit man niya ang iya mga plano sa iya mga amigo, apang sa tagsa ka tion nga himuon niya ini, ginapalas-ay nila sia sa pagminyo. Sang ulihi, isa ka adlaw sang Pebrero 1942, indi hilmunon nga gindala ako ni Lloyd​—⁠kaupod sang apat ka Saksi nga nangako nga ilikom ang amon plano⁠​—⁠​sa opisina sang pagparehistro, kag ginkasal kami. Wala pa sadto sing kahimusan sa Australia para makakasal ang mga Saksi ni Jehova.

Bisan pa wala kami gintugutan nga magpadayon sa pag-alagad sa Bethel subong mag-asawa, ginpamangkot kami kon luyag namon mag-espesyal payunir. Malipayon namon nga ginbaton ang asaynment sa banwa sang Wagga Wagga. Ginadumilian pa gihapon sadto ang amon hilikuton sa pagbantala, kag wala sing nagabulig sa amon sa pinansial, gani kinahanglan gid namon ihaboy ang amon lulan kay Jehova.​—⁠Salmo 55:⁠22.

Nagbisikleta kami pakadto sa mga kaumhan, nakilala ang pila ka mabuot nga mga tawo kag nasugilanon sila sing malawig. Diutay lang ang nagbaton sing pagtuon sa Biblia. Apang, gin-apresyar gid sang isa ka tag-iya sang balaligyaan ang daku nga hilikuton nga ginahimo namon amo nga ginhatagan niya kami sing mga prutas kag mga utan kada semana. Pagligad sang anom ka bulan sa Wagga Wagga, gin-agda kami liwat sa Bethel.

 Naghalin ang pamilya Bethel sa opisina sa Strathfield sang Mayo 1942 kag nagsaylo sa pribado nga mga puluy-an. Nagsaylo sila sa lainlain nga mga puluy-an kada duha ka semana ukon kapin pa agod indi mamutikan. Sang nagbalik kami ni Lloyd sa Bethel sang Agosto, nagbuylog kami sa ila sa isa sining mga lugar. Ang amon asaynment sadto amo ang pagtrabaho kon adlaw sa isa sang sekreto nga mga imprintahan nga ginpatindog. Sang ulihi, sang Hunyo 1943, ang pagdumili sa amon hilikuton ginkuha.

Paghanda Para sa Pag-alagad sa Iban nga Pungsod

Sang Abril 1947 ginhatagan kami sing aplikasyon bilang paghanda sa pag-eskwela sa Watchtower Bible School of Gilead, nga nahamtang sa South Lansing, New York, E.U.A. Samtang wala pa ini, gintangdo kami sa pagduaw sa mga kongregasyon sa Australia agod palig-unon sila sa espirituwal. Pagligad sang pila ka bulan, nabaton namon ang imbitasyon sa amon nga mag-eskwela sa ika-11 nga klase sang Gilead. May yara kami tatlo ka semana sa paghimos sang kinahanglanon nga mga bagay kag sa pagpamutos sang amon mga gamit. Ginbiyaan namon ang amon mga pamilya kag mga abyan sang Disiembre 1947 kag nagpadulong sa New York kaupod sang 15 pa gikan sa Australia nga gin-agda sa amo man nga klase.

Madasig lang nga nagligad ang pila ka bulan namon sa Gilead School, kag nakabaton kami sing asaynment bilang mga misyonero sa Japan. Bangod nagkinahanglan sing madugay nga tion ang paghanda sang amon mga papeles pakadto sa Japan, gintangdo liwat si Lloyd subong nagalakbay nga manugtatap sang mga Saksi ni Jehova. Ang mga kongregasyon nga gintangdo nga duawon namon magasugod halin sa siudad sang Los Angeles tubtob sa dulunan sang Mexico. Wala kami sing salakyan, gani kada semana mahigugmaon kami nga ginadul-ong kag ginasugat sang mga Saksi halin sa isa ka kongregasyon pakadto sa masunod. Ang lugar nga nasakop sinang daku nga sirkito nagalakip karon sa tatlo ka Ingles kag tatlo ka Espanyol nga mga distrito, ang tagsa ka distrito ginahuman sang mga napulo ka sirkito!

Hingalagan lamang, Oktubre 1949 na, kag manugpakadto na kami sa Japan sakay sang isa ka barko nga ginasakyan anay sang mga soldado. Ang isa ka punta nga bahin sang barko gintigana para sa mga lalaki kag ang pihak naman para sa mga babayi kag mga bata. Isa lamang ka adlaw antes kami magdungka sa Yokohama, nakasumalang kami sang bagyo. Mahimo gid nga ginpalid sang bagyo ang mga panganod, kay sang magbutlak ang adlaw sang masunod nga adlaw, Oktubre 31, nakita namon ang Mount Fuji sa bug-os gid nga katahom sini. Daw ano gid kaayo nga pag-abiabi sa amon bag-o nga asaynment!

Pagpangabudlay Upod sa mga Hapones

Samtang nagahinampot kami sa pantalan, nakita namon ang ginatos ka tawo nga itom sing buhok. ‘Kagahod gid nga mga tawo!’ ginahunahuna namon samtang ginapamatian namon ang mabaskog nga mga lagapok. Ang tanan nagasuksok sing mga bakya nga nagalinagapok sa kahoy nga pantalan. Pagligad sang isa ka gab-i sa Yokohama, nagsakay kami sa tren pakadto sa amon asaynment sa pagmisyonero sa Kobe. Didto si Don Haslett, isa ka kaklase sa Gilead nga nauna sa Japan sing pila ka bulan, nag-arkila sing isa ka puluy-an para sa mga misyonero. Isa yadto ka matahom, daku, estilo-Nakatundan, duha-sing-panalgan nga balay​—⁠nga wala sing bisan ano nga kasangkapan!

Agod may matulugan, gingapas namon ang mataas nga mga hilamon sa ugsaran kag ginbanig ini sa salog. Amo sina kon paano namon ginsugdan ang amon kabuhi subong mga misyonero, nga ang lamang nga pagkabutang amo ang unod sang amon maleta. Nakabakal kami sing magagmay de-uling nga mga kalan, nga ginatawag hibachi, agod maghatag sing init kag gamiton nga lutuan. Isa ka gab-i, nasapwan ni Lloyd ang duha ka kaupod nga misyonero, nga sanday Percy kag Ilma Iszlaub, nga wala sing pangalibutan. Naulian sila sing animo sang ginbuksan niya ang mga bintana agod makasulod ang preska kag mabugnaw nga hangin. Sang isa ka bes nadulaan man ako sing animo samtang nagaluto sa de-uling nga kalan. Nagkinahanglan pa sing diutay nga tion agod maandan ang pila ka butang!

Isa ka prioridad ang pagtuon sang lenguahe, kag gintun-an namon ang hambal nga Hinapon sing 11 ka oras kada adlaw sa sulod sang isa ka bulan. Pagkatapos sadto, ginsugdan namon ang ministeryo paagi sa isa ukon duha ka dinalan nga ginsulat namon. Sa una nga adlaw nga nagguwa ako, nakilala ko ang isa ka matahom nga babayi, si Miyo Takagi, nga mainayuhon nga nagbaton sa akon. Sa akon mga pagbalik-duaw, nagpangabudlay kami sa bulig sang Hapones-Ingles nga mga diksionaryo  tubtob nga nag-uswag ang amon pagtuon sa Biblia. Sang 1999, sang nagtambong ako sa dedikasyon sang ginpasangkad nga pasilidad sang sanga sa Japan, nakita ko liwat si Miyo, subong man ang iban pa nga mga palangga nga ginhiwatan ko anay sing pagtuon. Kalim-an na ka tuig ang nakaligad, apang makugi gihapon sila nga mga manugbantala sang Ginharian, ginahimo ang ila masarangan sa pag-alagad kay Jehova.

Sa Kobe sang Abril 1, 1950, mga 180 ang nagtambong sa pagsaulog namon sang Memoryal sang kamatayon ni Cristo. Sa amon kakibot, 35 ka tawo ang nag-abot pagkaaga agod makigbahin sa pag-alagad sa latagon. Gin-updan sang tagsa ka misyonero ang tatlo ukon apat sining mga bag-uhan sa pag-alagad. Ang mga tagbalay wala nagapakighambal sa akon​—⁠ang dumuluong nga diutay lang ang nahibaluan sa Hinapon⁠​—⁠​kundi sa Hapones nga mga nagtambong sa Memoryal nga nag-upod sa akon. Madamo ang ila ginahambalan, apang wala gid ako sing hinalung-ong kon ano ini. Nalipay ako sa pagsiling nga ang pila sining mga bag-uhan nag-uswag sa ihibalo kag nagpadayon sa hilikuton nga pagbantala tubtob karon.

Madamo nga Pribilehiyo kag Asaynment

Nagpadayon kami sa amon hilikuton subong mga misyonero sa Kobe tubtob sang 1952, sadto nga tion gin-asayn kami sa Tokyo, diin gintulin kay Lloyd ang pagtatap sa sanga talatapan. Sang ulihi, bangod sang iya mga asaynment, nakadtuan niya ang bug-os nga Japan kag ang iban nga mga pungsod. Sang ulihi, sa isa sang mga pagduaw niya sa Tokyo, si Nathan H. Knorr halin sa bug-os kalibutan nga ulong-talatapan nagsiling sa akon: “Huo gali, nahibaluan mo bala kon diin makadto ang imo bana sa iya masunod nga paglakbay sa sona? Sa Australia kag New Zealand.” Nagsiling pa sia: “Mahimo ka man makaupod kon ikaw ang magabayad sang imo plete.” Daw ano nga kakunyag! Aba, siam ka tuig na ang nakaligad sugod sang naghalin kami sa amon lugar.

Gilayon namon nga ginsulatan ang amon mga pamilya. Ginbuligan ako sang akon iloy nga makabakal sing tiket. Nangin masako kami ni Lloyd sa amon mga asaynment, kag wala kami sing kuwarta agod magamit sa pagduaw sa amon mga pamilya. Gani amo ini ang sabat sa akon mga pangamuyo. Subong sang inyo mahanduraw, nalipay gid si Nanay nga makita ako. Nagsiling sia, “Ti, masupot ako sing kuwarta para makapauli ka liwat pagligad sang tatlo ka tuig.” Nagbulagay kami nga ginahunahuna ina, apang sing makapasubo, napatay sia sang masunod nga Hulyo. Isa gid ka makalilipay nga pagkit-anay namon ang ginalauman ko sa bag-ong kalibutan!

Tubtob sang 1960 ang pagmisyonero amo lang ang akon asaynment, apang nian nakabaton ako sang sulat nga nagasiling: “Ang kahimusan sugod sini nga petsa amo nga ikaw ang magapanglaba kag magapamalantsa para sa bug-os nga pamilya Bethel.” Ang pamilya namon sadto naglakip lamang sang mga 12 ka tawo, gani nasarangan ko nga atipanon ini nga hilikuton wala labot sa akon hilikuton subong misyonero.

Sang 1962 ginguba ang amon estilo-Hapones nga balay, kag nahuman ang isa ka bag-o nga anom ka panalgan nga Puluy-an Bethel sa amo nga lugar sang masunod nga tuig. Gintangdo ako nga buligan ang mga pamatan-on kag bag-uhan nga utod nga lalaki sa Bethel nga huptan nga matinlo ang ila kuwarto kag himuon ang mga hilikuton subong sang paghimos sang mga panapton, paghugas sang mga pinggan kag iban pa. Kinabatasan na nga ang mga bata nga lalaki sa Japan wala ginatudluan sang bisan ano nga trabaho sa balay. Ang ginahatagan sing pagpadaku amo ang sekular nga edukasyon, kag ang ila mga iloy amo ang nagahimo sang tanan nga hilikuton para sa ila. Nahangpan nila sang ulihi nga indi ko pagahimuon ang tanan nga hilikuton nga ginahimo sang ila iloy sa ila. Sang ulihi, madamo ang nag-uswag sa pag-abaga sang bag-o kag masaligan nga mga asaynment sa sulod sang organisasyon.

Sang isa ka tuman kainit nga adlaw sang tig-ilinit, isa ka estudyante sang  Biblia ang nag-tour sa amon mga pasilidad, kag nakita niya ako nga nagapanguskos sang mga banyo. Nagsiling sia, “Sugiri palihug ang manedyer nga luyag ko bayaran ang isa ka kabulig agod himuon ini nga trabaho para sa imo.” Ginpaathag ko sa iya nga samtang ginaapresyar ko ang iya kaayo, handa gid ako nga himuon ang bisan ano nga ginapahimo sa akon sa sulod sang organisasyon ni Jehova.

Sadto man nga tion, nakabaton kami ni Lloyd sing imbitasyon sa pag-eskwela sa ika-39 nga klase sang Gilead! Isa gid ka pribilehiyo sang 1964, sa edad nga 46, nga makaeskwela liwat! Gin-aman yadto nga kurso ilabi na sa pagbulig sa mga nagaalagad sa mga sanga talatapan sa pag-atipan sang ila mga responsabilidad. Pagkatapos sang napulo ka bulan nga kurso, ginpabalik kami sa Japan. Sini nga tion, kapin na sa 3,000 ang manugbantala sang Ginharian sa sina nga pungsod.

Kadasig gid sang pag-uswag amo nga sang 1972 may yara na kapin sa 14,000 ka Saksi, kag isa ka bag-o nga lima-ka-panalgan nga sanga talatapan ang ginpatindog sa Numazu, bagatnan sang Tokyo. Lantawon halin sa amon mga tinukod ang matahom nga Mount Fuji. Kapin sa isa ka milyon ka magasin kada bulan sa hambal nga Hinapon ang gin-imprinta sa daku kaayo nga bag-ong mga imprintahan. Apang isa ka pagbag-o para sa amon ang manug-abot.

Sang talipuspusan nga bahin sang 1974, nakabaton si Lloyd sang sulat halin sa ulong-talatapan sang mga Saksi ni Jehova sa Brooklyn nga nag-agda sa iya sa pag-alagad sa Nagadumala nga Hubon. Sang primero nahunahuna ko: ‘Ti, amo na ini ang katapusan sang amon pag-updanay. Bangod si Lloyd may langitnon nga paglaum kag ako may dutan-on nga paglaum, magabulagay gid man kami sa ulihi. Siguro si Lloyd na lang ang makadto sa Brooklyn kag indi na ako mag-upod.’ Apang ginpasibu ko sa gilayon ang akon panghunahuna kag kinabubut-on nga nag-upod kay Lloyd sa pagsaylo sang Marso 1975.

Mga Pagpakamaayo sa Ulong-Talatapan

Bisan didto na sa Brooklyn, pirme gihapon ginapanumdom ni Lloyd ang Japan, kag pirme sia nagaistorya sang amon mga naeksperiensiahan didto. Apang may mga kahigayunan karon agod magpasangkad. Sa katapusan nga 24 ka tuig sang iya kabuhi, gingamit si Lloyd sing daku sa hilikuton sa sona, nga nagdalahig sang paglakbay sa bug-os nga kalibutan. Gin-updan ko sia sa bilog nga kalibutan sing pila ka beses.

Ang pagduaw sa amon Cristianong kauturan sa iban nga mga pungsod nagbulig sa akon nga maapresyar ang mga kahimtangan sang pagpangabuhi kag pagtrabaho sang madamo sa ila. Indi ko malipatan ang nawong sang dies-anyos nga si Entellia, isa ka bata nga babayi nga nakilala ko sa aminhan nga Aprika. Palangga gid niya ang ngalan sang Dios kag nagalakat sia sing isa ka oras kag tunga sa pagkadto sa Cristianong mga miting. Walay sapayan sang daku nga paghingabot sang iya pamilya, gindedikar ni Entellia ang iya kaugalingon kay Jehova. Sang ginduaw namon ang iya kongregasyon, isa lang ka indi tanto kasanag nga bombilya ang nagakabit sa ibabaw sang mga nota sang humalambal​—⁠kon wala ini, madulom gid katama ang duog tilipunan. Walay sapayan sina nga kadulom, makalilipay gid nga pamatian ang matahom nga pag-amba sang mga kauturan.

Ang labing makakulunyag nga bahin sang amon kabuhi natabo sang Disiembre 1998 sang kami ni Lloyd nalakip sa isa ka delegasyon nga nagtambong sa “Dalanon Sang Dios sa Kabuhi” nga Distrito nga mga Kombension nga ginhiwat sa Cuba. Nagdayaw gid kami sa pasalamat kag kalipay nga ginpabutyag sang mga kauturan didto nga may pila gikan sa ulong-talatapan sa Brooklyn nga nagduaw sa ila! Ginapakabahandi ko ang tuman kadamo nga mga handumanan nga makilala ang mga pinalangga nga makugi nga nagadayaw kay Jehova.

Nalipay Upod sa Katawhan Sang Dios

Bisan pa ang Australia amo ang akon tumandok nga pungsod, ginpalangga ko ang mga tawo diin man ako ginpadala sang organisasyon ni Jehova. Matuod ina sa Japan, kag karon nga diri na ako sa Estados Unidos sa kapin sa 25 ka tuig, amo man sini diri. Sang napatay ang akon bana, ginhunahuna ko, indi ang magbalik sa Australia, kundi ang magpabilin sa Bethel sa Brooklyn, diin ginbutang ako ni Jehova.

Otsentahon na ako karon. Pagkatapos sang 61 ka tuig sa bug-os tion nga ministeryo, handa ako gihapon sa pag-alagad kay Jehova diin man niya luyag. Gin-atipan gid niya ako sing maayo. Ginapakabahandi ko ang kapin sa 57 ka tuig nga napaambit ko ang akon kabuhi sa akon pinalangga nga bana nga naghigugma kay Jehova. Nagasalig ako sa padayon nga pagpakamaayo ni Jehova sa amon, kag nahibaluan ko nga indi Niya pagkalipatan ang amon binuhatan kag ang gugma nga ginpakita namon sa iya ngalan.​—⁠Hebreo 6:⁠10.

[Nota]

[Retrato sa pahina 25]

Kaupod ni nanay sang 1956

[Retrato sa pahina 26]

Kaupod ni Lloyd kag sang isa ka grupo sang mga manugbantala sa Japan sang maaga nga bahin sang katuigan 1950

[Mga retrato sa pahina 26]

Kaupod sang akon una nga estudyante sa Biblia sa Japan, si Miyo Takagi, sang maaga nga bahin sang katuigan 1950 kag sang 1999

[Retrato sa pahina 28]

Kaupod ni Lloyd sa hilikuton sa magasin sa Japan