Indi Mangin Malipaton nga Manugpalamati

“Mangin mga manugtuman sang pulong, kag dili manugpalamati lamang, nga nagadaya sang inyo kaugalingon paagi sa butig nga pangatarungan.”​—⁠SANTIAGO 1:22.

1. Ano nga mga milagro ang pribilehiyo nga nasaksihan sang katawhan sang dumaan nga Israel?

“ANG tinaga nga “di-malipatan” nagakaigo gamiton sa paglaragway sa mga milagro nga ginhimo ni Jehova sa dumaan nga Egipto. Ang kada isa sang Napulo ka Kalalat-an di-mapanghiwala nga makahalawhaw. Yadto nga mga kalalat-an ginsundan sang makatilingala nga paghilway sa mga Israelinhon paagi sa nagtunga nga katubigan sang Dagat nga Mapula. (Deuteronomio 34:10-12) Kon saksi ka anay sadto nga mga hitabo, mahimo nga indi mo gid malipatan ang Isa nga naghimo sini. Apang, ang salmista nag-amba: “Nalipat sila [ang mga Israelinhon] sa Dios nga ila Manluluwas, ang Naghimo sang dalagku nga mga butang sa Egipto, makatilingala nga mga binuhatan sa duta sang Ham, makakulugmat nga mga butang sa Dagat nga Mapula.”​—⁠Salmo 106:​21, 22.

2. Ano ang nagapakita nga ang apresasyon sang Israel sa gamhanan nga mga buhat sang Dios makadali lamang?

² Sa tapos makatabok sa Dagat nga Mapula, ang mga Israelinhon “nagsugod sa pagkahadlok kay Jehova kag nagtuo kay Jehova.” (Exodo 14:31) Ang mga kalalakin-an sang Israel nagbuylog kay Moises sa isa ka ambahanon sang kadalag-an kay Jehova, kag si Miriam kag ang iban nga mga kababayin-an nagbalos paagi sa pag-uyat sang mga pandereta kag sa pagsaot. (Exodo 15:​1, 20) Huo, ang katawhan sang Dios nagdayaw sa gamhanan nga mga buhat ni Jehova. Apang ang ila pagpasalamat sa Isa nga naghimo sadto nga mga buhat makadali lamang. Wala magdugay pagkatapos sini daw nalimtan na ini sang madamo sa ila. Nangin mga palakumod kag palareklamo sila batok kay Jehova. Ang iban naghimo sing idolatriya kag seksuwal nga imoralidad.​—⁠Numeros 14:27; 25:1-9.

Ano ang Rason nga Nagakalipat Kita?

3. Bangod sang aton di-himpit nga kinaugali, ano ang mahimo naton malipatan?

³ Ang kakulang sing apresasyon sang Israel mabudlay gid hangpon. Apang, mahimo man ini mahanabo sa aton. Matuod, wala naton masaksihan ining mga milagro sang Dios. Apang, sa aton kaangtanan sa Dios, pat-od gid nga may yara di-malipatan nga mga tion. Mahimo nga nadumduman sang pila sa aton ang tion sang ginbaton naton ang kamatuoran gikan sa Biblia. Ang aton pangamuyo sang dedikasyon kay Jehova kag ang aton pagpabawtismo sa tubig subong matuod nga mga Cristiano mahimo nga nalakip sa iban pa nga makalilipay nga mga tion. Madamo sa aton ang nakaeksperiensia sang pagbulig ni Jehova sa iban nga mga hugna sa aton kabuhi. (Salmo 118:15) Labaw sa tanan, paagi sa mahalaron nga kamatayon sang Anak sang Dios mismo, nga si Jesucristo, nabaton naton ang paglaum nga kaluwasan. (Juan 3:16) Walay sapayan sini, bangod sang aton di-himpit nga kinaugali, kon ginaatubang sing sayop nga mga kailigbon kag mga kabalaka sa kabuhi, mahimo nga madali man naton malipatan ang maayong mga butang nga ginhimo ni Jehova para sa aton.

4, 5. (a) Paano si Santiago nagpaandam tuhoy sa katalagman nga mangin malipaton nga mga manugpalamati? (b) Paano naton maaplikar ang ilustrasyon ni Santiago tuhoy sa tawo kag sa salaming?

⁴ Sa iya sulat sa mga masigka-Cristiano, si Santiago, nga utod sa iloy ni Jesus, nagpaandam tuhoy sa katalagman nga mangin malipaton nga mga manugpalamati. Sia nagsulat: “Mangin mga manugtuman sang pulong, kag dili manugpalamati lamang, nga nagadaya sang inyo kaugalingon paagi sa butig nga pangatarungan. Kay kon ang bisan sin-o manugpamati sang pulong, kag indi manugtuman, ining isa kaangay sang isa ka tawo nga nagatan-aw sang iya kinaugali nga nawong sa salaming. Kay ginatan-aw niya ang iya kaugalingon, kag nagahalin sia kag sa gilayon nalimot kon ano sia nga sahi sang tawo.” (Santiago 1:22-24) Ano ang buot silingon ni Santiago sa sining mga pulong?

⁵ Kon magbugtaw kita sa aga, masunson kita  nagapangespeho agod tan-awon kon ano nga mga pagbag-o ang dapat naton himuon sa aton hitsura. Samtang ginahimo naton ang lainlain nga hilikuton kag ginakonsentrar ang hunahuna sa iban nga mga butang, ginakalimtan na naton ang aton nakita sa salaming. Mahimo ini mahanabo sa espirituwal man nga kahulugan. Samtang ginausisa naton ang Pulong sang Dios, mahimo naton mapaanggid kon ano kita sa kon ano ang ginapaabot ni Jehova sa aton. Gani, nakita naton sing direkta ang aton mga kaluyahon. Ini nga ihibalo dapat magpahulag sa aton agod maghimo sing mga pagbag-o sa aton personalidad. Apang samtang ginahimo naton ang aton adlaw-adlaw nga mga hilikuton kag ginapanikasugan nga lubaron ang aton mga problema, madali lang naton malipatan ang espirituwal nga mga butang. (Mateo 5:⁠3; Lucas 21:34) Daw subong nga nalipatan na naton ang mahigugmaon nga mga buhat sang Dios para sa aton. Kon mahanabo ini, madali kita masulay sang makasasala nga mga huyog.

6. Anong Makasulatanhon nga pagbinagbinag ang makabulig sa aton nga indi pagkalimtan ang pulong ni Jehova?

⁶ Sa iya nahaunang inspirado nga sulat sa mga taga-Corinto, ginpatuhuyan ni apostol Pablo ang malipaton nga mga Israelinhon sa kahanayakan. Subong nga ang unang-siglo nga mga Cristiano nakabenepisyo gikan sa mga pulong ni Pablo, ang pagrepaso sa ginsulat niya makabulig sa aton agod indi malipatan ang pulong ni Jehova. Busa binagbinagon naton ang 1 Corinto 10:1-12.

Isikway ang Kalibutanon nga mga Kailigbon

7. Anong di-mapanghiwala nga pamatuod sang gugma ni Jehova ang nabaton sang mga Israelinhon?

⁷ Ang ginsiling ni Pablo tuhoy sa mga Israelinhon isa ka paandam para sa mga Cristiano. Sing bahin, si Pablo nagsulat: “Indi ko luyag nga kamo mangin wala sing namang-an, mga kauturan, nga ang aton mga katigulangan napaidalom na tanan sa panganod kag tanan nagtabok sa dagat kag tanan ginbawtismuhan kay Moises paagi sa panganod kag sa dagat.” (1 Corinto 10:1-4) Nakita sang katawhan sang Israel sang panahon ni Moises ang daku nga mga pagpadayag sang gahom sang Dios, pati na ang milagruso nga haligi sang panganod sang Dios nga nagtuytoy sa ila sa adlaw kag nagbulig sa ila nga makapalagyo paagi sa Dagat nga Mapula. (Exodo 13:21; 14:​21, 22) Huo, yadtong mga Israelinhon nakabaton sang di-mapanghiwala nga pamatuod sang gugma ni Jehova sa ila.

8. Ano ang mga resulta sang espirituwal nga pagkamalipaton sang Israel?

⁸ “Walay sapayan,” padayon ni Pablo, “sa kalabanan sa ila ang Dios wala magpabutyag sang iya kahamuot, kay ginpukan sila sa kahanayakan.” (1 Corinto 10:5) Daw ano kasubo! Ang kalabanan sang mga Israelinhon nga nagbiya sa Egipto naghimo sang ila kaugalingon nga indi nagakabagay sa pagsulod sa Ginsaad nga Duta. Bangod wala sila ginkahamut-an sang Dios tungod sa ila kakulang sing pagtuo, napatay sila sa kahanayakan. (Hebreo 3:16-19) Ano ang aton matun-an gikan sa sini? Si Pablo nagsiling: “Ining mga butang nangin mga halimbawa naton, agod indi kita mangin mga tawo nga nagakaibog sa makahalalit nga mga butang, subong nga ginhandum nila ini.”​—⁠1 Corinto 10:6.

9. Paano si Jehova nag-aman para sa iya katawhan, kag ano ang reaksion sang Israel?

⁹ Ang mga Israelinhon bugana sa mga butang nga magahupot sa ila nga nagakonsentrar sa espirituwal nga mga butang samtang yara sa kahanayakan. Nakigkatipan sila kay Jehova kag nangin isa ka pungsod nga gindedikar sa iya. Dugang pa, ginhatagan sila sing pagkasaserdote, sing isa ka tabernakulo subong sentro sang pagsimba, kag sing isa ka kahimusan para sa pagdulot sing mga halad kay Jehova. Apang, sa baylo nga magkasadya tungod sining espirituwal nga mga dulot, gintugutan nila ang ila kaugalingon nga mangin di-kontento sa materyal nga mga aman sang Dios.​—⁠Numeros 11:4-6.

10. Ngaa dapat naton pirme huptan ang Dios sa aton mga panghunahuna?

¹⁰ Indi kaangay sang mga Israelinhon sa kahanayakan, ang katawhan ni Jehova sa karon ginakahamut-an sang Dios. Apang, subong mga indibiduwal, importante nga huptan naton ang Dios sa aton mga panghunahuna. Magabulig ini sa aton nga sikwayon ang makagod nga mga handum nga magapadulom sang aton espirituwal nga panan-aw. Dapat kita mangin determinado nga “sikwayon ang pagkadi-diosnon kag kalibutanon nga mga handum kag magkabuhi nga may kaligdong sa hunahuna kag pagkamatarong kag diosnon nga debosyon sa tunga sining karon nga sistema sang mga butang.” (Tito 2:12) Kita nga nakig-upod sa Cristianong kongregasyon sugod sa pagkalapsag indi gid dapat maghunahuna nga gindingutan kita sang butang nga makalilipay. Kon ini nga mga panghunahuna magsulod gid man sa aton hunahuna, maayo nga dumdumon naton si Jehova kag ang makatilingala nga mga pagpakamaayo nga ginhanda niya para sa aton.​—⁠Hebreo 12:​2, 3.

 Bug-os nga Pagkamatinumanon kay Jehova

11, 12. Paano ang isa ka tawo makasala sing idolatriya bisan nga wala nagasimba sa mga imahen?

¹¹ Si Pablo nagahatag sa aton sing isa pa ka paandam sang nagsulat sia: “Ni mangin mga sumilimba sang idolo, subong sang ginhimo sang iban sa ila; subong sang nasulat: ‘Ang katawhan naglingkod agod magkaon kag mag-inom, kag nagtindog sila agod magpangalipay.’ ” (1 Corinto 10:7) Ginapatuhuyan ni Pablo ang hitabo sang nahaylo anay sang mga Israelinhon si Aaron nga maghimo sing bulawan nga tinday nga baka. (Exodo 32:1-4) Bisan pa indi kita mahimo nga magliso sa direkta nga pagsimba sa idolo, mahimo kita mangin mga sumilimba sang idolo paagi sa pagtugot sang aton mismo makagod nga kailigbon nga magpatalikod sa aton sa pagsimba kay Jehova sing bug-os kalag.​—⁠Colosas 3:5.

¹² Sa isa pa ka hitabo, si Pablo nagsulat tuhoy sa pila nga nabalaka lamang sa materyal nga mga butang sa baylo sang espirituwal nga mga butang. Nahanungod sadtong “nagalakat subong mga kaaway sang usok sang pag-antos sang Cristo,” sia nagsulat: “Ang ila katapusan amo ang kalaglagan, kag ang dios nila amo ang ila tiyan.” (Filipos 3:​18, 19) Ang sentro sang ila idolatriya indi ang isa ka tinigib nga larawan. Ini amo ang ila paghandum sa materyal nga mga butang. Sa pagkamatuod, indi tanan nga handum malain. Gintuga kita ni Jehova nga may tawhanon nga mga kinahanglanon kag ikasarang agod mag-agom sing lainlain nga kalipayan. Apang yadtong ginauna ang paghingamo sing kalipayan sangsa ila kaangtanan sa Dios, sa pagkamatuod, nangin mga sumilimba sang idolo.​—⁠2 Timoteo 3:1-5.

13. Ano ang aton matun-an gikan sa rekord tuhoy sa bulawan nga tinday nga baka?

¹³ Sa tapos sila nagbiya sa Egipto, ang mga Israelinhon naghimo sing bulawan nga tinday nga baka agod simbahon. Dugang sa paandam batok sa idolatriya, may yara isa pa ka importante nga leksion may kaangtanan sini. Ginlapas sang mga Israelinhon ang maathag nga sugo halin kay Jehova. (Exodo 20:4-6) Apang, wala sila sing tuyo nga sikwayon si Jehova subong ila Dios. Naghalad sila sa tinunaw nga tinday nga baka kag gintawag ang okasyon nga “isa ka kapiestahan para kay Jehova.” Sa bisan paano gindaya nila ang ila kaugalingon sa paghunahuna nga indi pagsapakon sang Dios ang ila paglapas. Insulto ini kay Jehova, kag nagpaakig ini sa iya sing daku.​—⁠Exodo 32:​5, 7-10; Salmo 106:​19, 20.

14, 15. (a) Ngaa ang mga Israelinhon wala sing balibad agod mangin malipaton nga mga manugpalamati? (b) Kon determinado kita nga mangin indi malipaton nga mga manugpalamati, ano ang himuon naton may kaangtanan sa mga sugo ni Jehova?

¹⁴ Indi gid kinaandan para sa isa sang mga Saksi ni Jehova nga magbuylog sa butig nga relihion. Apang, samtang nagapabilin sa kongregasyon, mahimo sikwayon sang iban ang panuytoy ni Jehova sa iban nga mga paagi. Ang mga Israelinhon wala sing balibad agod mangin malipaton nga mga  manugpalamati. Nabatian nila ang Napulo ka Sugo kag yara anay sang ginhatag ni Moises sa ila ang sugo sang Dios: “Dili kamo maghimo sing iban nga mga dios nga pilak upod sa akon, kag dili kamo maghimo nga sa inyo sing mga dios nga bulawan.” (Exodo 20:​18, 19, 22, 23) Walay sapayan sina, ang mga Israelinhon nagsimba sa bulawan nga tinday nga baka.

¹⁵ Wala man kita sing nagakaigo nga balibad kon kita mangin malipaton nga mga manugpalamati. Sa Kasulatan, may yara kita panuytoy gikan sa Dios may kaangtanan sa madamo nga bahin sang kabuhi. Halimbawa, espesipiko nga ginapakamalaut sang Pulong ni Jehova ang batasan nga paghulam kag indi pagbayad. (Salmo 37:21) Ang mga kabataan ginasugo nga mangin matinumanon sa ila mga ginikanan, kag ang mga amay ginapaabot nga padakuon ang ila mga kabataan sa “panghunahuna ni Jehova.” (Efeso 6:1-⁠4) Ang di-minyo nga mga Cristiano ginasugo nga magminyo “lamang sa Ginuo,” kag ang minyo nga mga alagad sang Dios ginasugo: “Ang pag-asawahay mangin dungganon sa tunga sang tanan, kag ang higdaan sang pag-asawahay mangin wala sing dagta, kay hukman sang Dios ang mga makihilawason kag makihilahion.” (1 Corinto 7:39; Hebreo 13:4) Kon determinado kita nga mangin indi malipaton nga mga manugpalamati, tamdon naton ini kag ang iban pa nga mga sugo gikan sa Dios sing serioso gid kag sundon ini.

16. Ano ang mga resulta sang pagsimba sa bulawan nga tinday nga baka?

¹⁶ Wala ginbaton ni Jehova ang panikasog sang mga Israelinhon nga simbahon sia suno sa ila mga kondisyon. Sa baylo, 3,000 ang ginlaglag, ayhan bangod sang daku nga papel nga gintungdan nila sa rebelyuso nga buhat sang pagsimba sa bulawan nga tinday nga baka. Ang iban nga mga makasasala nakaeksperiensia sing kalalat-an gikan kay Jehova. (Exodo 32:​28, 35) Isa gid ka leksion para kay bisan sin-o nga nagabasa sang Pulong sang Dios apang nagapamat-od para sa ila kaugalingon kon ano ang luyag nila tumanon!

‘Magpalagyo Gikan sa Pagpakighilawas’

17. Ano nga hitabo ang ginapatuhuyan sang 1 Corinto 10:8?

¹⁷ Ang isa ka bahin diin ang undanon nga kailigbon mahimo magdul-ong sa espirituwal nga pagkamalipaton ginpatalupangod ni Pablo sang nagsiling sia: “Ni indi kita maanad sa pagpakighilawas, subong sang iban sa ila nga nakighilawas, agod mapukan lamang, duha ka pulo kag tatlo ka libo sa ila sa isa ka adlaw.” (1 Corinto 10:8) Ginapatuhuyan diri ni Pablo ang isa ka hitabo sa Kapatagan sang Moab sa katapusan sang 40-ka-tuig nga paglakbay sang mga Israelinhon sa kahanayakan. Ang mga Israelinhon bag-o lang nakabaton sing bulig ni Jehova agod madaug ang mga pungsod sa sidlangan  sang Jordan, apang madamo ang nangin malipaton kag di-mapasalamaton. Sa dulunan sang Ginsaad nga Duta, nasulay sila sa seksuwal nga imoralidad kag sa di-matinlo nga pagsimba kay Baal sang Peor. Mga 24,000 ang ginlaglag, ginpangunahan sang 1,000 sa ila ang iban sa paghimo sing sala.​—⁠Numeros 25:9.

18. Ano nga sahi sang paggawi ang mahimo magdul-ong sa seksuwal nga imoralidad?

¹⁸ Ang katawhan karon ni Jehova kilala tungod sa ila mataas nga mga talaksan sa moral. Apang sang ginsulay sing seksuwal nga imoralidad, nalipatan na sang iban nga mga Cristiano ang tuhoy sa Dios kag sa iya mga prinsipio. Nangin malipaton sila nga manugpalamati. Sang primero, ang pagsulay mahimo nga wala nagadalahig sa isa ka buhat sang pagpakighilawas. Mahimo nga isa ini ka huyog sa pagtan-aw sing mausisaon sa pornograpiya, sa pagpatuyang sa di-nagakaigo nga paglahog ukon pagpakiat, ukon sa pagpakig-upod sing suod sa mga indibiduwal nga maluya sa moral. Ini tanan nga butang nagdul-ong sa mga Cristiano sa makasasala nga paggawi.​—⁠1 Corinto 15:33; Santiago 4:4.

19. Anong Makasulatanhon nga laygay ang nagabulig sa aton nga ‘magpalagyo gikan sa pagpakighilawas’?

¹⁹ Kon ginasulay sa paggawi sing imoral, dapat naton pirme hunahunaon si Jehova. Sa baylo, dapat naton sundon ang mga pahanumdom sa iya Pulong. (Salmo 119:​1, 2) Subong mga Cristiano, ginahimo sang kalabanan sa aton ang aton bug-os nga masarangan agod magpabilin nga matinlo sa moral, apang ang paghimo sang kon ano ang matarong sa mga mata sang Dios nagakinahanglan sing padayon nga panikasog. (1 Corinto 9:27) Sa mga Cristiano sa Roma, si Pablo nagsulat: “Ang inyo pagkamatinumanon natalupangdan sang tanan. Gani nagakalipay ako sa inyo. Apang luyag ko nga mangin maalamon kamo kon ano ang maayo, apang wala sing namang-an sa kon ano ang malain.” (Roma 16:19) Subong nga ang 24,000 ka Israelinhon ginpatay bangod sang ila mga sala, ang mga makihilawason kag ang iban pa nga mga makasasala di-kalahamut-an nga hukman ni Jehova sa dili madugay. (Efeso 5:3-6) Kon amo, sa baylo nga mangin malipaton nga mga manugpalamati, dapat kita padayon nga ‘magpalagyo gikan sa pagpakighilawas.’​—⁠1 Corinto 6:18.

Apresyaha Pirme ang mga Aman ni Jehova

20. Paano ginbutang sa pagtilaw sang mga Israelinhon si Jehova, kag ano ang resulta?

²⁰ Ang kalabanan nga mga Cristiano wala gid magpasulay sa seksuwal nga imoralidad. Apang, dapat kita maghalong nga wala naton ginatugutan ang aton kaugalingon nga maglakat sa dalan nga nagadul-ong sa pirme nga pagkumod nga mahimo magresulta sa indi pagkahamuot sang Dios. Si Pablo nagalaygay sa aton: “Ni indi naton pag-ibutang sa pagtilaw si Jehova, subong sang iban [sang mga Israelinhon] nga nagbutang sa iya sa pagtilaw, agod malaglag lang paagi sa mga man-ug. Ni indi kamo mangin mga palakumod, subong sang pagkumod sang iban sa ila, agod laglagon lamang sang manuglaglag.” (1 Corinto 10:​9, 10) Ang mga Israelinhon nagkumod batok kanday Moises kag Aaron​—⁠huo, bisan batok sa Dios mismo​—⁠nagreklamo tuhoy sa manna nga gin-aman sing milagruso. (Numeros 16:41; 21:5) Wala bala tanto naakig si Jehova bangod sang ila pagkumod sangsa ila pagpakighilawas? Ginapakita sang rekord sang Biblia nga madamong palakumod ang ginpatay sang mga man-ug. (Numeros 21:6) Sa nauna nga hitabo, kapin sa 14,700 ka rebelyuso nga palakumod ang ginlaglag. (Numeros 16:49) Gani indi naton pag-ibutang sa pagtilaw ang pagpailob ni Jehova paagi sa pagtamod sing di-matinahuron sa iya mga aman.

21. (a) Ano nga laygay ang gin-inspirar kay Pablo nga isulat? (b) Suno sa Santiago 1:​25, paano kita tunay nga magmalipayon?

²¹ Sang nagsulat sa mga masigka-Cristiano, gintapos ni Pablo ang listahan sang mga paandam paagi sa laygay: “Karon ining mga butang nahanabo sa ila subong mga halimbawa, kag ginsulat sila subong paandam sa aton nga naabutan sang katapusan sang sistema sang mga butang. Busa ang nagahunahuna nga nagatindog sia mag-andam nga indi sia mapukan.” (1 Corinto 10:​11, 12) Kaangay sang mga Israelinhon, nakabaton kita sing madamong  pagpakamaayo gikan kay Jehova. Apang, indi kaangay sa ila, kabay nga indi gid naton pagkalimtan kag apresyahon naton ang maayo nga mga butang nga ginahimo sang Dios para sa aton. Kon ginabug-atan kita sang mga kabalaka sang kabuhi, binagbinagon naton ang dalayawon nga mga saad nga masapwan sa iya Pulong. Kabay nga dumdumon naton ang aton hamili nga kaangtanan kay Jehova kag padayon nga himuon ang hilikuton nga pagbantala sing Ginharian nga ginsalig sa aton. (Mateo 24:14; 28:​19, 20) Ini nga dalanon pat-od nga magahatag sa aton sing matuod nga kalipay, kay ang Kasulatan nagasaad: “Sia nga nagatan-aw sa himpit nga kasuguan nga natungod sa kahilwayan kag nagapadayon sa sini, ini nga tawo, bangod sia nangin, indi malipaton nga manugpamati, kundi manugtuman sang hilikuton, mangin malipayon sa paghimo niya sini.”​—⁠Santiago 1:25.

Paano Mo Sabton?

• Paano kita mangin malipaton nga mga manugpalamati?

• Ngaa ang bug-os nga pagkamatinumanon sa Dios kinahanglanon?

• Paano kita ‘makapalagyo gikan sa pagpakighilawas’?

• Ano ang dapat nga mangin panimuot naton sa mga aman ni Jehova?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Retrato sa pahina 15]

Ginkalimtan sang mga Israelinhon ang gamhanan nga mga binuhatan ni Jehova para sa ila

[Retrato sa pahina 16]

Ang katawhan ni Jehova determinado nga huptan ang mataas nga mga talaksan sa moral