Paano Mo Mahuptan ang Timbang nga Pagtamod sa Kuwarta?

Ang gugma sa kuwarta kag ang handum para sa mga pagkabutang indi bag⁠-⁠o; ni ang Biblia wala nagasambit sini, nga daw subong bala nga karon lang ini natabo. Madugay na gid ini. Sa Kasuguan, ginsugo sang Dios ang mga Israelinhon: “Indi ka magkaibog sang balay sang imo isigkatawo . . . ukon sang bisan ano nga butang nga iya sang imo isigkatawo.”​—⁠Exodo 20:17.

ANG gugma sa kuwarta kag sa mga pagkabutang kinaandan na sang panahon ni Jesus. Binagbinaga ini nga report tuhoy sa pagpakigsugilanon ni Jesus sa isa ka “manggaranon gid” nga pamatan-on nga lalaki. “Si Jesus nagsiling sa iya: ‘Isa ka butang ang nakulang pa sa imo: Ibaligya mo ang tanan nga butang nga yara sa imo kag ipanagtag sa imol nga mga tawo, kag matigayon mo ang bahandi sa langit; kag kari, mangin sumulunod ko.’ Sang mabatian niya ini, nagkasubo gid sia, kay manggaranon gid sia.”​—⁠Lucas 18:18-23.

Timbang nga Pagtamod sa Kuwarta

Apang, sala ang maghinakop nga ginapakamalaut sang Biblia ang kuwarta mismo ukon ang bisan ano nga paggamit sa sini. Ginapakita sang Biblia nga ang kuwarta praktikal nga pangamlig batok sa kaimulon kag sa kaupod nga mga problema sini, kag nagabulig ini sa mga tawo nga matigayon ang ila mga kinahanglanon. Si Hari Solomon nagsulat: “Ang kaalam pangamlig subong nga ang kuwarta pangamlig.” Kag: “Ang tinapay para sa pagkadlaw sang mga mamumugon, kag ang alak nagapasadya sang kabuhi; apang ang kuwarta nagasabat sang tanan nga butang.”​—⁠Manugwali 7:12; 10:19.

Ang husto nga paggamit sang kuwarta ginakahamut-an sang Dios. Halimbawa, si Jesus nagsiling: “Magpakig-abyan kamo paagi sa di-matarong nga manggad.” (Lucas 16:⁠9) Nalakip sa sini ang pag-amot sing kuwarta sa pagpauswag sang matuod nga pagsimba sa Dios, kay luyag gid naton nga mangin Abyan naton ang Dios. Bilang pagsunod sa halimbawa sang iya amay, nga si David, nag-amot si Solomon sing daku nga kantidad sang kuwarta kag bilidhon nga mga butang para sa pagpatindog sang templo ni Jehova. Ang isa pa ka sugo sa mga Cristiano amo ang pagbulig sa materyal sa mga nagakinahanglan. “Magbulig sa mga kinahanglanon sang mga balaan,” siling ni apostol Pablo. Nagsiling pa sia: “Sunda ang dalanon sang pagkamaabiabihon.” (Roma 12:13) Masami nga nagalakip ini sang paggasto sing kuwarta. Apang, kamusta naman ang gugma sa kuwarta?

‘Ang Kaluyag sa Pilak’

Ginbinagbinag sing detalyado ni Pablo ang “gugma sa kuwarta”​—⁠ukon sing literal, ang “kaluyag sa pilak”⁠​—⁠​sang nagsulat sia sa iya masigka-Cristiano nga si Timoteo nga isa ka pamatan-on. Ang laygay ni Pablo makita sa 1 Timoteo 6:6-19. Nagkomento sia sa “gugma sa kuwarta” subong bahin sang iya panguna nga pagbinagbinag sang materyal nga mga butang. Dapat naton tun-an sing mahalungon ang inspirado nga mga komento ni Pablo, bangod sang pagpadaku sang katilingban karon sa kuwarta. Ini nga pag-usisa mapuslanon gid bangod ginapakita sini ang sekreto kon paano ‘makapanguyapot sing hugot sa matuod nga kabuhi.’

Si Pablo nagpaandam: “Ang gugma sa kuwarta amo ang gamot sang tanan makahalalit nga mga butang, kag paagi sa paghingamo sini nga gugma ang iban nagtalang gikan sa pagtuo kag nagsuntok sang ila mga kaugalingon sing madamong kasakitan.” (1 Timoteo 6:10) Wala ginasiling sini nga teksto nga ang kuwarta amo mismo ang malaut​—⁠kag subong man sang iban pa nga kasulatan. Wala man ginasiling sang apostol nga ang kuwarta amo ang panguna nga kabangdanan sang “makahalalit nga  mga butang” ukon nga ang kuwarta amo gid ang ginatunaan sang tanan nga problema. Sa baylo, ang gugma sa kuwarta mahimo mangin kabangdanan​—⁠bisan pa indi lamang ang kabangdanan⁠​—⁠​sang tanan nga sahi sang “makahalalit nga mga butang.”

Magbantay Batok sa Kakagod

Ang kamatuoran nga ang kuwarta mismo wala ginapakamalaut sa Kasulatan indi dapat magpakadiutay sang paandam ni Pablo. Ang mga Cristiano nga nagasugod sa paghigugma sa kuwarta may katalagman nga maapektuhan sang tanan nga sahi sang problema, ang pinakamalain sa sini amo ang pagpahilayo sa pagtuo. Ginpadaku ini nga kamatuoran paagi sa ginsiling ni Pablo sa mga Cristiano sa Colosas: “Busa, patya ninyo ang mga bahin sang inyo lawas nga yara sa ibabaw sang duta may kaangtanan sa . . . malaut nga handum, kag pagkamahamkunon, nga amo ang idolatriya.” (Colosas 3:⁠5) Paano mangin idolatriya ang pagkamahamkunon, kakagod, ukon “ang gugma sa kuwarta”? Nagakahulugan bala ini nga sala ang maghandum sing mas daku nga balay, mas bag-o nga salakyan, ukon sang mas daku-sing-suweldo nga trabaho? Indi, ini mismo nga mga butang indi malain. Ang pamangkot amo: Ano ang nagapahulag sa tagipusuon sang isa nga handumon ang bisan diin sini nga mga butang, kag kinahanglan gid bala ini?

Ang kinatuhayan sa ulot sang normal nga handum kag sang kakagod mahimo mapaanggid sa kinatuhayan sa ulot sang diutay nga kalayo nga makaluto sing pagkaon kag sang nagadabadaba nga kalayo nga nagapapas sa kagulangan. Ang maayo kag nagakaigo nga handum mapuslanon. Nagapahulag ini sa aton nga magpanghikot kag mangin mapatubason. Ang Hulubaton 16:26 nagasiling: “Ang kalag sang mapisan nga manugpangabudlay nagpangabudlay sing lakas para sa iya, kay ang iya baba nagapilit sa iya.” Apang ang kakagod makatalagam kag malaglagon. Indi ini mapunggan nga handum.

Ang pagpugong amo ang panguna nga problema. Ang kuwarta bala nga aton ginasupot ukon ang materyal nga mga butang nga aton ginahandum makabusog sang aton mga kinahanglanon, ukon nagahimo bala ini sa aton nga mga ulipon sang kuwarta? Amo ina kon ngaa nagsiling si Pablo nga ang “makagod nga tawo . . . nagakahulugan nga nagasimba sa idolo.” (Efeso 5:⁠5) Sa pagkamatuod ang kakagod sa isa ka butang nagakahulugan nga nagapadala kita sa sini​—⁠nga daw ginahimo naton nga aton agalon, aton dios, ang butang nga aton ginaalagad. Sa kabaliskaran, ang Dios nagasugo: “Indi ka maghupot sing iban nga mga dios sa atubangan ko.”​—⁠Exodo 20:3.

Ang aton kakagod nagapakita man nga wala kita nagasalig nga tumanon sang Dios ang iya saad nga ihatag niya ang aton mga kinahanglanon. (Mateo 6:33) Kon amo, ang kakagod katumbas sang pagtalikod sa Dios. “Idolatriya” ini sa sini man nga kahulugan. Indi katingalahan nga nagpaandam gid si Pablo batok sa sini!

Naghatag man si Jesus sang direkta nga paandam batok sa kakagod. Ginsugo niya kita nga magbantay batok sa paghandum sang butang nga wala naton ginapanag-iyahan: “Hupti ninyo nga nagamuklat ang inyo mga mata kag magbantay batok sa tanan nga sahi sang pagkamahamkunon, kay bisan pa may kabuganaan ang isa ka tawo ang iya kabuhi indi resulta sang mga butang nga ginapanag-iyahan niya.” (Lucas 12:15) Suno sa sini nga pinamulong kag sa masunod nga ilustrasyon ni Jesus, ang kakagod napasad sa binuang nga pagpati nga ang importante sa kabuhi amo ang kon daw ano kadamo ang ginapanag-iyahan sang isa. Mahimo nga ini kuwarta, tindog, gahom, ukon kaanggid nga mga butang. Posible nga mangin makagod sa bisan ano man nga butang nga mahimo matigayon. Mahimo kita maghunahuna nga ang pagtigayon sina nga butang magapakontento sa aton. Apang suno sa Biblia kag sa eksperiensia sang tawo, ang Dios lamang ang makapaayaw​—⁠kag magapaayaw⁠​—⁠​sang aton matuod nga mga kinahanglanon, subong sang ginpangatarungan ni Jesus sa iya mga sumulunod.​—⁠Lucas 12:22-31.

Ang katilingban sa karon nga masako kag nahuyog sa pagpamakal kag sa pagbaligya nagapukaw gid sang kakagod. Bangod naimpluwensiahan sang malimbungon apang epektibo nga mga paagi, madamo ang napapati nga kulang gihapon ang ginapanag-iyahan nila. Kinahanglan nila ang mas madamo, mas daku, kag mas maayo nga mga butang. Samtang wala kita nagalaum nga bag-uhon ang kalibutan sa palibot naton, paano naton mapamatukan ini nga huyog?

Pagkakontento Kontra Kakagod

Ginhatag ni Pablo ang alternatibo sa kakagod, nga amo ang pagkakontento. Sia nagsiling: “Gani, kon may pagkaon kag panapton, mangin kontento na kita sa sining mga butang.” (1 Timoteo 6:⁠8) Ini nga paglaragway sang tanan nga kinahanglanon gid naton​—⁠“pagkaon kag panapton”⁠​—⁠​daw indi makatarunganon pamatian. Madamo nga tawo ang nawili  sa mga programa sa telebisyon diin ginaduaw sang mga tumalan-aw ang kilala nga mga tawo nga nagaistar sa dalagku kag maluho nga mga balay. Indi ina ang paagi agod matigayon ang pagkakontento.

Siempre pa, wala ginasugo ang mga alagad sang Dios nga magkabuhi sing hungod sa kaimulon. (Hulubaton 30:​8, 9) Apang, ginapahanumdom sa aton ni Pablo kon ano gid ang kaimulon: kulang sing pagkaon, panapton, kag puluy-an nga iguigo lang agod mabuhi kon diin nagapuyo ang isa. Sa pihak nga bahin, kon may yara kita sining mga butang, may rason na kita agod mangin kontento.

Sinsero gid bala si Pablo sa sina nga paglaragway sa pagkakontento? Posible gid bala nga mangin kontento sa panguna lamang nga mga kinahanglanon​—⁠pagkaon, panapton, kag puluy-an? Nahibaluan gid ini ni Pablo. Personal niya nga naeksperiensiahan ang kamanggaran kag pinasahi nga mga bentaha sang mataas nga tindog sa Judiyong komunidad kag sang banwahanon sang Roma. (Binuhatan 22:28; 23:⁠6; Filipos 3:⁠5) Nag-antos man si Pablo sing daku nga kabudlayan sa iya mga hilikuton subong misyonero. (2 Corinto 11:23-​28) Sa sining tanan, natun-an niya ang sekreto nga nagbulig sa iya nga huptan ang pagkakontento. Ano yadto?

“Natun-an Ko ang Sekreto”

Si Pablo nagpaathag sa isa sang iya mga sulat: “Nahibaluan ko gid kon paano mangin imol, nahibaluan ko gid kon paano mangin bugana. Sa tanan nga butang kag sa tanan nga kahimtangan natun-an ko ang sekreto kon paano mabusog kag kon paano magutom, kon paano mangin bugana kag kon paano mabatas ang kinawad-on.” (Filipos 4:12) Masinaligon kag malaumon gid si Pablo! Mahapos haumhaumon nga maayo gid ang iya pagkabuhi sang ginsulat niya ining mga pulong apang indi amo sina. Bilanggo sia sadto sa Roma!​—⁠Filipos 1:12-14.

Kon binagbinagon inang masubo nga kamatuoran, isa ini ka mabaskog nga mensahe tuhoy sa pagkakontento indi lamang sa materyal nga mga pagkabutang kundi sa mga kahimtangan man. Ang sobra nga manggad ukon kabudlayan mahimo magtilaw sang aton mga prioridad. Ginsambit ni Pablo ang espirituwal nga kamanggaran nga nagbulig sa iya nga mangin kontento ano man ang iya kahimtangan sa materyal: “Sa tanan nga butang may kusog ako bangod sa [Dios] nga nagahatag sing gahom sa akon.” (Filipos 4:13) Sa baylo nga magsandig sa iya mga pagkabutang, madamo man ukon diutay, ukon sa iya kahimtangan, maayo man ukon malain, nagsalig si Pablo nga ihatag sang Dios ang iya mga kinahanglanon. Nagresulta ini sa pagkakontento.

Ang halimbawa ni Pablo importante ilabi na kay Timoteo. Ginpalig-on sang apostol ini nga pamatan-on nga sundon ang paagi sang pagkabuhi nga ginauna ang diosnon nga debosyon kag ang suod nga kaangtanan sa Dios sangsa manggad. Si Pablo nagsiling: “Apang, ikaw, O tawo sang Dios, palagyo ka sa sining mga butang. Apang sunda ang pagkamatarong, diosnon nga debosyon, pagtuo, gugma, pagbatas, kalmado nga buot.” (1 Timoteo 6:11) Mahimo nga ginpatuhoy ini nga mga pulong kay Timoteo, apang nagapatuhoy ini sa tanan nga luyag magpadungog sa Dios kag magtigayon sing malipayon gid nga kabuhi.

Dapat magbantay si Timoteo batok sa kakagod subong sang iban pa nga Cristiano. Mahimo gid nga may manggaranon nga mga tumuluo sa kongregasyon sa Efeso, diin didto sia sang nagsulat si Pablo sa iya. (1 Timoteo 1:⁠3) Gindala ni Pablo ang maayong balita tuhoy kay Cristo sa sining mainuswagon nga  sentro sang komersio, kag madamo ang iya nakumbertir. Walay duhaduha nga pila sa ila ang manggaranon nga mga tawo, kaangay man sa pila sa Cristianong kongregasyon karon.

Gani, ang pamangkot, ilabi na suno sa panudlo sang 1 Timoteo 6:6-10, amo: Ano ang dapat himuon sang mga tawo nga manggaranon kon luyag nila padunggan ang Dios? Si Pablo nagsiling nga dapat nila usisaon ang ila panimuot. Ang kuwarta mahimo magpabatyag sa isa nga supisyente sa kaugalingon. Si Pablo nagsiling: “Tulini ang mga manggaranon sa karon nga sistema sang mga butang nga indi sila magmatinaastaason, kag ipahamtang nila ang ila paglaum, indi sa walay kapat-uran nga mga manggad, kundi sa Dios, nga nagahatag sa aton sing tanan nga butang sing bugana para sa aton ikalipay.” (1 Timoteo 6:17) Dapat tun-an sang manggaranon nga mga tawo nga indi ipahamtang ang pagsalig sa ila kuwarta; dapat sila magsalig sa Dios, ang panguna nga ginahalinan sang tanan nga manggad.

Apang ang panimuot bahin lamang sang solusyon agod magmadinalag-on. Sa ulihi, dapat tun-an sang manggaranon nga mga Cristiano ang maalamon nga paggamit sang ila manggad. Si Pablo naglaygay: ‘Maghimo sing maayo, mangin manggaranon sa maayong mga buhat, mangin maalwan, handa sa pagpaambit.’​—⁠1 Timoteo 6:18.

Ang “Matuod nga Kabuhi”

Ang panguna nga punto sang laygay ni Pablo amo nga dapat naton dumdumon ang relatibo nga kabilihanan sang materyal nga mga butang. Ang Pulong sang Dios nagasiling: “Ang bilidhon nga mga butang sang manggaranon amo ang iya mabakod nga banwa, kag subong ini sang nagaamlig nga pader sa iya hunahuna.” (Hulubaton 18:11) Huo, sa ulihi, ang kalig-unan nga mahatag sang manggad mangin sa hunahuna lamang kag madayaon gid. Sala nga ihugod naton ang aton kabuhi sa sini sa baylo nga tigayunon ang kahamuot sang Dios.

Bangod sang pagkawalay kapat-uran sang materyal nga manggad, indi gid malig-on nga ipahamtang naton ang aton paglaum sa sini. Ang matuod nga paglaum dapat nahamtang sa isa ka butang nga mabakod, importante, kag mapinadayunon. Ang Cristianong paglaum nahamtang sing malig-on sa aton Manunuga, si Jehova nga Dios, kag sa iya saad nga kabuhi nga walay katapusan. Samtang matuod nga indi mabakal sang kuwarta ang kalipay, ilabi na gid nga indi mabakal sang kuwarta ang kaluwasan. Ang pagtuo lamang naton sa Dios ang makahatag sa aton sini nga paglaum.

Gani manggaranon man kita ukon imol, sundon naton ang dalanon sang pagkabuhi nga magahimo sa aton nga “manggaranon sa Dios.” (Lucas 12:21) Wala na sing mas bilidhon pa sangsa kalahamut-an nga tindog sa Manunuga. Ang tanan nga panikasog agod huptan ini nagabulig nga ‘matipon naton para sa aton kaugalingon ang maayo nga sadsaran para sa palaabuton, agod makapanguyapot kita sing hugot sa matuod nga kabuhi.’​—⁠1 Timoteo 6:19.

[Retrato sa pahina 7]

Natun-an ni Pablo ang sekreto sang pagkakontento

[Mga retrato sa pahina 8]

Mahimo kita mangin malipayon kag kontento sa kon ano ang yara sa aton