Mga Pamangkot Gikan sa mga Bumalasa

Nakigkatipan bala si Jehova kay Abraham sa Ur ukon sa Haran?

Ang pinakauna nga kasaysayan sang pagpakigkatipan ni Jehova kay Abraham makita sa Genesis 12:​1-3, nga nagasiling: “Si Jehova nagsiling kay Abram: ‘Halin ka sa imo duta kag sa imo kahimataan kag sa balay sang imo amay pakadto sa duta nga akon igapakita sa imo; kag himuon ko gikan sa imo ang isa ka daku nga pungsod . . . Kag ang tanan nga pamilya sang duta pat-od nga magapakamaayo sang ila kaugalingon paagi sa imo.’ ”⁠ * Mahimo nga nakigkatipan si Jehova kay Abraham sang didto pa sia sa Ur kag ginsambit ini liwat sang si Abraham didto na sa Haran.

Sang unang siglo, ginpatuhuyan ni Esteban ang sugo ni Jehova nga si Abraham dapat magsaylo sa Canaan. Nagapamulong sa Sanhedrin, sia nagsiling: “Ang Dios sang himaya nagpahayag sa aton katigulangan nga si Abraham samtang didto pa sia sa Mesopotamia, sa wala pa sia magpuyo sa Haran, kag nagsiling sia sa iya, ‘Halin ka sa imo duta kag sa imo kahimataan kag magkadto ka sa duta nga ipakita ko sa imo.’ ” (Binuhatan 7:​2, 3) Si Abraham nagapuyo anay sa Ur, kag subong sang ginapahangop ni Esteban, didto niya una nga nabatian ang sugo nga magkadto sa Canaan. (Genesis 15:⁠7; Nehemias 9:7) Wala ginsambit ni Esteban ang pagpakigkatipan sang Dios kay Abraham, apang sa Genesis 12:1-3, ina nga katipan naangot sa sugo nga magkadto sa Canaan. Gani makatarunganon ang magpati nga si Jehova nakigkatipan kay Abraham sa Ur.

Apang, ginapakita sang isa ka mahalungon nga pagbasa sa kasaysayan sang Genesis nga ginsambit liwat ni Jehova ang iya katipan kay Abraham sa Haran, subong nga ginsulit kag ginpadaku niya ang iban pa nga mga aspeto sini sa pila ka tion sa Canaan. (Genesis 15:⁠5; 17:1-5; 18:18; 22:16-18) Suno sa Genesis 11:​31, 32, ang amay ni Abraham, nga si Tera, naghalin sa Ur kag nagsaylo sa Canaan, kag gin-updan nanday Abraham, Sara, kag Lot. Nag-abot sila sa Haran kag nagpuyo didto tubtob sang napatay si Tera. Si Abraham nagpuyo sa Haran sa iguigo nga kadugayon agod makatipon sing madawadawa nga manggad. (Genesis 12:5) Kag sang isa ka tion, si Nahor, nga utod ni Abraham, nagsaylo man didto.

Sa tapos marekord ang kamatayon ni Tera, ang Biblia nagasugid sang mga pulong ni Jehova kay Abraham kag nagapadayon: “Nian naglakat si Abram suno sa ginsiling ni Jehova sa iya.” (Genesis 12:4) Gani, ang Genesis 11:⁠31⁠–​​12:4 daw nagapahangop gid nga ginpamulong ni Jehova ang narekord sa Genesis 12:1-3 sa tapos nga napatay si Tera. Kon amo sina, naghalin si Abraham sa Haran kag nagsaylo sa duta nga gintudlo ni Jehova bilang pagtuman sa sugo nga bag-o niya lang mabatian, subong man sang nabatian niya anay mga tinuig na ang nakalipas sa Ur.

Suno sa Genesis 12:​1, si Jehova nagsugo kay Abraham: “Halin ka sa imo duta kag sa imo kahimataan kag sa balay sang imo amay.” Sadto anay ang “duta” ni Abraham amo ang Ur, kag yadto didto ang “balay” sang iya amay. Apang, ginsaylo sang amay ni Abraham ang iya panimalay sa Haran, kag gintawag ni Abraham yadto nga duog nga iya duta. Paglipas sang madamo nga tinuig sa Canaan, sang ginpadala niya ang iya tulugyanan sa ‘iya duta kag sa iya mga himata’ sa pagpangita sing asawa para kay Isaac, ang tulugyanan nagkadto sa “siudad sang Nahor” (mahimo nga sa Haran ukon sa malapit nga lugar). (Genesis 24:​4, 10) Nakita didto sang tulugyanan si Rebeca sa tunga sang mga himata ni Abraham, ang daku nga pamilya ni Nahor.​​—⁠Genesis 22:20-​24; 24:​15, 24, 29; 27:​42, 43.

Sa iya pamulongpulong sa Sanhedrin, si Esteban nagsiling tuhoy kay Abraham: “Sang mapatay ang iya amay, ginpaliton sia sang Dios sa sining duta nga inyo karon ginapuy-an.” (Binuhatan 7:4) Ini nagapakita nga si Jehova nakigkomunikar kay Abraham sa Haran. Makatarunganon ang magpati nga sadto nga tion ginhinambit liwat ni Jehova ang iya katipan kay Abraham subong sang ginsambit sa Genesis 12:​1-3, kay ang katipan natuman sang si Abraham nagsaylo sa Canaan. Gani, ang pagbinagbinag sang tanan nga katunayan nagadul-ong sa konklusion nga si Jehova mahimo nga nakigkatipan kay Abraham sa Ur kag ginsambit ini liwat sa Haran.

[Nota]