Si Jehova Isa ka Dios nga Mainantuson
Si Jehova Isa ka Dios nga Mainantuson
“Si Jehova, isa ka Dios nga maluluy-on kag mainayuhon, mahinay sa pagpangakig kag bugana sa mahigugmaon nga kaayo.”—EXODO 34:6.
1, 2. (a) Sin-o sang nagligad ang nakabenepisyo gikan sa pagkamainantuson ni Jehova? (b) Ano ang kahulugan sang tinaga nga “pagkamainantuson”?
ANG katawhan sang adlaw ni Noe, ang mga Israelinhon nga naglatas sa kahanayakan kaupod ni Moises, ang mga Judiyo nga nagkabuhi sang si Jesus yari sa duta—ang tanan nagkabuhi sa idalom sang nagkalainlain nga mga sirkunstansia. Apang ang tanan nakabenepisyo sa isa ka mainayuhon nga kinaiya ni Jehova—ang pagkamainantuson. Para sa iban, nagkahulugan ini sang ila mismo kaluwasan. Kag ang pagkamainantuson ni Jehova mahimo man magkahulugan sang aton kaluwasan.
2 Ano ang pagkamainantuson? San-o ini ginapakita ni Jehova, kag ngaa? Ang “pagkamainantuson” ginahatagan sing kahulugan subong “ang mapailubon nga pagbatas sa sayop ukon pagpaakig, lakip ang pagpangindi nga madulaan sing paglaum nga mag-uswag ang naguba nga kaangtanan.” Busa, ini nga kinaiya may yara katuyuan. Ginatan-aw sini ilabi na ang kaayuhan sang isa nga nagatuga sing di-maayo nga kahimtangan. Apang, ang pagkamainantuson wala nagakahulugan sang pagkunsinti sa sayop. Kon ang katuyuan sang pag-antos nahimo na ukon kon wala na sing pulos nga antuson pa ang kahimtangan, ang pagkamainantuson nagatapos.
3. Ano ang katuyuan sang pagkamainantuson ni Jehova, kag ano ang limitasyon sini?
3 Bisan pa ang mga tawo mahimo magmainantuson, si Jehova amo ang nagapanguna nga halimbawa sa sini nga kinaiya. Sa mga tinuig sugod sang ginguba sang sala ang kaangtanan sa ulot ni Jehova kag sang iya tawhanon nga mga tinuga, ang aton Manunuga nagpakita sing mapailubon nga pagbatas kag nag-aman sing paagi agod mapauswag sang mahinulsulon nga mga tawo ang ila kaangtanan sa iya. (2 Pedro 3:9; 1 Juan 4:10) Apang kon matuman na sang iya pagkamainantuson ang katuyuan sini, ang Dios magapanghikot batok sa batinggilan nga mga makasasala, nga amo ang paglaglag sa karon nga sistema sang mga butang.—2 Pedro 3:7.
Nahisanto sa Panguna nga mga Kinaiya sang Dios
4. (a) Paano ginpabutyag sa Hebreong Kasulatan ang ideya sang pagkamainantuson? (Tan-awa man ang footnote.) (b) Paano ginlaragway ni manalagna Nahum si Jehova, kag ano ang ginapakita sini tuhoy sa pagkamainantuson ni Jehova?
4 Sa Hebreong Kasulatan, ang ideya sang pagkamainantuson ginapabutyag sang duha ka Hebreong tinaga nga literal nga nagakahulugan sing “kadakuon sang buho sang ilong” kag ginabadbad nga “mahinay sa pagpangakig” sa New World Translation. * Tuhoy sa pagkamainantuson sang Dios, si manalagna Nahum nagsiling: “Si Jehova mahinay sa pagpangakig kag daku sa gahom, kag indi gid magpugong si Jehova sa pagsilot.” (Nahum 1:3) Gani, ang pagkamainantuson ni Jehova indi tanda sang kaluyahon kag indi walay limitasyon. Ang kamatuoran nga ang labing gamhanan nga Dios mahinay man sa pagpangakig kag daku sa gahom nagapakita nga ang iya pagkamainantuson resulta sang pagpugong nga may katuyuan. May gahom sia sa pagsilot, apang hungod niya nga wala ini gilayon ginahimo agod hatagan ang nakasala sing higayon nga magbag-o. (Ezequiel 18:31, 32) Busa, ang pagkamainantuson ni Jehova isa ka pagpakita sang iya gugma, kag ginapasundayag sini ang iya kaalam sa paggamit sang iya gahom.
5. Sa anong paagi ang pagkamainantuson ni Jehova nagahisanto sa iya katarungan?
5 Ang pagkamainantuson ni Jehova nahisanto man sa iya katarungan kag pagkamatarong. Ginpakilala niya ang iya kaugalingon kay Moises subong “isa ka Dios nga maluluy-on kag mainayuhon, mahinay sa pagpangakig [“mainantuson,” King James Version] kag bugana sa mahigugmaon nga kaayo kag sa kamatuoran.” (Exodo 34:6) Mga tinuig sang ulihi, si Moises nag-amba sing pagdayaw kay Jehova: “Ang tanan niya nga dalanon katarungan. Isa ka Dios sang katutom, nga sa iya wala sing inhustisya; matarong kag matadlong sia.” (Deuteronomio 32:4) Huo, ang kaluoy, pagkamainantuson, katarungan, kag pagkatadlong ni Jehova nagapanghikot tanan sing hisantuanay.
Ang Pagkamainantuson ni Jehova Antes sang Anaw
6. Anong talalupangdon nga pamatuod sang pagkamainantuson ang ginpakita ni Jehova sa kaliwatan nanday Adan kag Eva?
6 Ang pagrebelde nanday Adan kag Eva sa Eden nagguba sing permanente sang ila hamili nga kaangtanan sa ila mahigugmaon nga Manunuga, si Jehova. (Genesis 3:8-13, 23, 24) Ang ila mga anak, nga nakapanubli sang sala, pagkadihimpit, kag kamatayon, naapektuhan sini nga pagkanahamulag. (Roma 5:17-19) Bisan pa ang nahaunang mag-asawa nagpakasala sing hungod, gintugutan sila ni Jehova nga makatigayon sing mga anak. Sang ulihi, mahigugmaon sia nga nag-aman sing paagi agod ang mga kaliwat nanday Adan kag Eva makapasag-uli sa iya. (Juan 3:16, 36) Si apostol Pablo nagpaathag: “Ginarekomendar sang Dios ang iya mismo nga gugma sa aton amo nga, samtang mga makasasala pa kita, si Cristo napatay tungod sa aton. Busa, labi na gid sanglit ginpahayag kita nga matarong karon paagi sa iya dugo, nga maluwas kita sa kasingki paagi sa iya. Kay kon, sang kaaway pa kita, ginpasag-uli kita sa Dios paagi sa kamatayon sang iya Anak, labi pa, karon nga ginpasag-uli kita, nga maluwas kita paagi sa iya kabuhi.”—Roma 5:8-10.
7. Paano nagpakita si Jehova sing pagkamainantuson antes sang Anaw, kag ngaa ang paglaglag sa kaliwatan antes sang Anaw makatarunganon?
7 Ang pagkamainantuson ni Jehova nakita sang adlaw ni Noe. Kapin sa isa ka siglo antes sang Anaw, “nakita sang Dios ang duta kag, yari karon! guba ini, bangod ginguba sang tanan nga unod ang ila dalanon sa duta.” (Genesis 6:12) Apang, sa isa ka limitado nga tion, ginpakita ni Jehova ang pagkamainantuson sa katawhan. Sia nagsiling: “Ang akon espiritu indi magsumpong sing dayon sa tawo kay sia man unod. Gani ang iya mga adlaw mangin isa ka gatos kag duha ka pulo ka tuig.” (Genesis 6:3) Sa sulod sining 120 ka tuig, ang matutom nga si Noe gintugutan sa pagpamilya kag—sang ginsugiran sang sugo sang Dios—sa pagtukod sing arka kag sa pagpaandam sa iya mga kontemporaryo tuhoy sa nagapakari nga Anaw. Si apostol Pedro nagsulat: “Naghulat ang pagpailob [ang kinaiya nga may kaangtanan sa pagkamainantuson] sang Dios sang mga adlaw ni Noe, samtang ginahimo ang arka, diin pila ka tawo, nga amo, walo ka kalag, ang naluwas sa tubig.” (1 Pedro 3:20) Matuod, ang mga tawo nga indi bahin sang panimalay ni Noe ‘wala magsapak’ sang iya ginbantala. (Mateo 24:38, 39) Apang paagi sa pagsugo kay Noe sa paghimo sing arka kag sa pag-alagad ayhan sa sulod sang mga pila ka dekada subong “manugbantala sang pagkamatarong,” ginhatagan ni Jehova ang mga kontemporaryo ni Noe sing nagakaigo nga kahigayunan nga maghinulsol sa ila masingki nga mga dalanon kag mag-alagad sa Iya. (2 Pedro 2:5; Hebreo 11:7) Ang kalaglagan sang ulihi sadtong malaut nga kaliwatan makatarunganon gid.
Huwaran nga Pagkamainantuson Para sa Israel
8. Paano ang pagkamainantuson ni Jehova ginpakita para sa pungsod sang Israel?
8 Ang pagkamainantuson ni Jehova para sa Israel naglawig sing kapin sa 120 ka tuig. Sa kapin sa 1,500 ka tuig sang ila maragtas subong pinili nga katawhan sang Dios, pirme gintilawan sang mga Israelinhon kon tubtob diin gid ang pagkamainantuson sang Dios. Pila lamang ka semana pagkatapos nga ginluwas sila sing milagruso gikan sa Egipto, nagsimba sila sa idolo, nga nagapakita sing daku nga di-pagtahod sa ila Manluluwas. (Exodo 32:4; Salmo 106:21) Sang nagsunod nga mga dekada, ang mga Israelinhon nagyamo tuhoy sa pagkaon nga milagruso nga gin-aman ni Jehova sa desyerto, nagkumod batok kanday Moises kag Aaron, nagpamulong batok kay Jehova, kag nakighilawas upod sa mga pagano, nakigbahin pa gani sa pagsimba kay Baal. (Numeros 11:4-6; 14:2-4; 21:5; 25:1-3; 1 Corinto 10:6-11) Makatarunganon kuntani nga ginlaglag ni Jehova ang iya katawhan, apang nagpakita sia sing pagkamainantuson.—Numeros 14:11-21.
9. Paano si Jehova napamatud-an nga isa gid ka Dios nga mainantuson sang panahon sang mga Hukom kag sang mga hari?
9 Sang panahon sang mga Hukom, ang mga Israelinhon sulit-sulit nga naghimo sing idolatriya. Sang ginhimo nila ini, ginpabay-an sila ni Jehova sa ila mga kaaway. Apang sang naghinulsol sila kag nangayo sa iya sing bulig, ginpakita niya ang pagkamainantuson kag nagbangon sia sing mga hukom agod luwason sila. (Hukom 2:17, 18) Sadtong malawig nga panag-on sang mga hari, ang pila ka hari nagpakita sing eksklusibo nga debosyon kay Jehova. Kag bisan sa idalom sang matutom nga mga hari, masunson nga ginsimpunan sang mga tawo ang matuod nga pagsimba sing butig nga pagsimba. Sang nagbangon si Jehova sing mga manalagna agod magpaandam batok sa pagkadimatutom, masami nga ginpili sang katawhan nga pamatian ang garok nga mga saserdote kag ang butig nga mga manalagna. (Jeremias 5:31; 25:4-7) Sa pagkamatuod, ginhingabot sang mga Israelinhon ang matutom nga mga manalagna ni Jehova kag ginpatay pa gani ang iban sa ila. (2 Cronica 24:20, 21; Binuhatan 7:51, 52) Walay sapayan sini, si Jehova padayon nga nagpakita sing pagkamainantuson.—2 Cronica 36:15.
Ang Pagkamainantuson ni Jehova Wala Matapos
10. San-o ang pagkamainantuson ni Jehova nakalab-ot sa limitasyon sini?
10 Apang, ginapakita sang maragtas nga ang pagkamainantuson 2 Hari 17:5, 6) Kag gintugutan niya ang mga Babilonianhon nga sakupon ang duha-ka-tribo nga ginharian sang Juda kag laglagon ang Jerusalem kag ang templo sini sang 607 B.C.E.—2 Cronica 36:16-19.
sang Dios may limitasyon. Sang 740 B.C.E., gintugutan niya ang mga Asirianhon nga pukanon ang napulo-ka-tribo nga ginharian sang Israel kag ipatapok ang mga pumuluyo sini. (11. Paano ginpakita ni Jehova ang pagkamainantuson bisan sang ginapatuman niya ang iya paghukom?
11 Apang, bisan sang ginapatuman ang iya paghukom batok sa Israel kag Juda, si Jehova wala malipat nga magmainantuson. Paagi sa iya manalagna nga si Jeremias, gintagna ni Jehova ang pagpasag-uli sa iya pinili nga katawhan. Sia nagsiling: “Sa tapos nga matuman ang kapituan ka tuig sa Babilonia iliso ko ang akon igtalupangod sa inyo, kag pamatud-an ko sa inyo ang akon maayo nga pulong sa pagpabalik sa inyo sa sini nga duog. Kag tugutan ko nga makita ninyo ako . . . Kag tingubon ko ang inyo hubon sang mga bihag kag tipunon ko kamo gikan sa tanan nga pungsod kag gikan sa tanan nga duog nga ginpalapta ko kamo.”—Jeremias 29:10, 14.
12. Paano ang pagbalik sang mga Judiyo nga nagkalabilin sa Juda napamatud-an nga sa idalom sang panuytoy sang Dios may kaangtanan sa pagkari sang Mesias?
12 Nagbalik matuod sa Juda ang nagkalabilin gikan sa tinapok nga mga Judiyo kag ginpasag-uli ang pagsimba kay Jehova sa ginpatindog liwat nga templo sa Jerusalem. Sa katumanan sang mga katuyuan ni Jehova, ining nagkalabilin mangin kaangay sang “tun-og gikan kay Jehova,” nga nagahatag sing karepreskuhan kag kauswagan. Mangin maisog kag makusog man sila kaangay sang “leon sa tunga sang mga kasapatan sa kagulangan.” (Miqueas 5:7, 8) Ining naulihi nga ekspresyon mahimo nga natuman sang panahon sang mga Macabeo sang gintabog sang mga Judiyo sa idalom sang pamilya sang mga Macabeo ang ila mga kaaway gikan sa Ginsaad nga Duta kag gindedikar liwat ang templo, nga nadagtaan sadto. Busa ang duta kag ang templo gintipigan agod nga ang isa pa ka matutom nga nagkalabilin magaabiabi sa Anak sang Dios kon mag-abot sia didto subong ang Mesias.—Daniel 9:25; Lucas 1:13-17, 67-79; 3:15, 21, 22.
13. Bisan sa tapos ginpatay sang mga Judiyo ang iya Anak, paano padayon nga ginpakitaan sila ni Jehova sing pagkamainantuson?
13 Bisan sa tapos ginpatay sang mga Judiyo ang iya Anak, padayon nga ginpakitaan sila ni Jehova sing pagkamainantuson sa sulod sang tatlo ka tuig kag tunga, ginhatagan sila sing eksklusibo nga kahigayunan nga matawag agod mangin bahin sang espirituwal nga binhi ni Abraham. (Daniel 9:27) * Antes kag pagkatapos sang tuig 36 C.E., ginbaton sang pila ka Judiyo ini nga panawagan, kag busa, subong sa ginsiling sang ulihi ni Pablo, “isa ka nagkalabilin ang naglutaw suno sa pagpili bangod sa di-bagay nga kaayo.”—Roma 11:5.
14. (a) Sang 36 C.E., kay sin-o ginhatag ang pribilehiyo nga mangin bahin sang espirituwal nga binhi ni Abraham? (b) Paano ginpabutyag ni Pablo ang iya balatyagon tuhoy sa paagi sang pagpili ni Jehova sa mga katapo sang espirituwal nga Israel?
14 Sang 36 C.E., ginhatag sa nahauna nga tion ang pribilehiyo nga mangin bahin sang espirituwal nga binhi ni Abraham sa mga tawo nga indi Judiyo Galacia 3:26-29; Efeso 2:4-7) Nagapabutyag sing tudok nga apresasyon sa kaalam kag katuyuan sa likod sang maluluy-on nga pagkamainantuson ni Jehova, nga paagi sini ginapatubas niya ang kabug-usan nga kadamuon sadtong gintawag nga magahuman sa espirituwal nga Israel, si Pablo nagtu-aw: “O pagkadalom sang kamanggaran kag kaalam kag ihibalo sang Dios! Pagkadimatungkad sang iya mga paghukom kag pagkadimausoy sang iya mga dalanon!”—Roma 11:25, 26, 33; Galacia 6:15, 16.
ukon proselita. Ang bisan sin-o nga naghulag nakabaton man sang di-bagay nga kaayo kag pagkamainantuson ni Jehova. (Pagkamainantuson Para sa Iya Ngalan
15. Ano ang panguna nga rason sang pagkamainantuson sang Dios, kag ano nga hulusayon ang nagakinahanglan sing tion agod mahusay?
15 Ngaa nagpakita si Jehova sing pagkamainantuson? Una agod ipadaku ang iya balaan nga ngalan kag ibindikar ang iya pagkasoberano. (1 Samuel 12:20-22) Ang hulusayon sa moral nga ginpautwas ni Satanas tuhoy sa paggamit ni Jehova sang Iya pagkasoberano nagakinahanglan sing tion agod mahusay sing makaalayaw sa atubangan sang tanan nga tinuga. (Job 1:9-11; 42:2, 5, 6) Gani, sang ang katawhan niya ginpigos sa Egipto, nagsiling si Jehova kay Paraon: “Bangod sini gintipigan ko ikaw nga buhi, agod ipakita sa imo ang akon gahom kag agod mapahayag ang akon ngalan sa bug-os nga duta.”—Exodo 9:16.
16. (a) Paano ginpaposible sang pagkamainantuson ni Jehova ang paghanda sing katawhan para sa iya ngalan? (b) Paano mapakabalaan ang ngalan ni Jehova kag mabindikar ang iya pagkasoberano?
16 Ang mga pulong ni Jehova kay Paraon ginbalikwat sang ginpaathag ni apostol Pablo ang papel sang pagkamainantuson sang Dios sa paghimaya sa Iya balaan nga ngalan. Kag nian si Pablo nagsulat: “Karon, kon ang Dios, walay sapayan nga may kabubut-on nga ipakita ang iya kaakig kag ipakilala ang iya gahom, nagbatas nga may daku nga pagpailob sa mga suludlan sang kaakig nga ginhimo nga takus sa kalaglagan, agod mapahibalo niya ang kamanggaran sang iya himaya sa mga suludlan sang kaluoy, nga ginhanda niya nga daan para sa kahimayaan, nga amo, kita, nga gintawag niya indi lamang gikan sa mga Judiyo, kundi gikan man sa mga pungsod, ano ini? Subong man ini sa ginsiling niya sa Oseas: ‘Ang indi ko katawhan tawgon ko nga “katawhan ko.” ’ ” (Roma 9:17, 22-25) Bangod nagpakita si Jehova sing pagkamainantuson, nakakuha sia gikan sa mga pungsod sing “katawhan para sa iya ngalan.” (Binuhatan 15:14) Sa idalom sang ila Ulo, nga si Jesucristo, ining “mga balaan” mga manunubli sang Ginharian nga gamiton ni Jehova sa pagpakabalaan sang Iya daku nga ngalan kag sa pagbindikar sang Iya pagkasoberano. —Daniel 2:44; 7:13, 14, 27; Bugna 4:9-11; 5:9, 10.
Ang Pagkamainantuson ni Jehova Nagaresulta sa Kaluwasan
17, 18. (a) Paagi sa paghimo sang ano nga mahimo naton ginamulay sing di-hungod si Jehova tungod sa pagpakita niya sing pagkamainantuson? (b) Paano kita ginapalig-on nga tamdon ang pagkamainantuson ni Jehova?
17 Kutob sa una nga malaglagon nga pagpakasala sang tawo tubtob karon, ginpakita ni Jehova ang iya kaugalingon nga isa ka mainantuson nga Dios. Ang pagkamainantuson niya antes sang Anaw naghatag sing tion agod mahatag ang nagakaigo nga paandam kag matukod ang paagi sang kaluwasan. Apang ang iya pagpailob naglab-ot sa limitasyon sini, kag ang Anaw nag-abot. Amo man sa karon, ginapakita ni Jehova ang daku nga pagkamainantuson, kag mas malawig ini sangsa mahimo ginapaabot sang iban. Apang, indi ini rason agod madulaan sing paglaum. Ang paghimo sini mangin katumbas sa pagmulay sa pagkamainantuson sang Dios. Si Pablo namangkot: “Ginatamay mo bala ang kamanggaran sang iya kaayo kag pagpailob kag pagkamainantuson, bangod wala ka makahibalo nga ang kinaiya nga kaayo sang Dios nagatinguha sa pagtuytoy sa imo sa paghinulsol?”—Roma 2:4.
18 Wala sing isa sa aton ang makahibalo kon tubtob diin naton kinahanglan ang pagkamainantuson sang Dios agod mapat-od nga kahamut-an niya kita para sa kaluwasan. Si Pablo nagalaygay sa aton nga ‘panikasugan naton ang aton kaugalingon nga kaluwasan nga may kahadlok kag pagkurog.’ (Filipos 2:12) Si apostol Pedro nagsulat sa iya mga masigka-Cristiano: “Si Jehova indi mahinay may kaangtanan sa iya saad, subong sang ginakabig sang iban nga kahinayon, kundi mapailubon sia sa inyo bangod indi niya luyag nga ang bisan sin-o malaglag kundi luyag niya nga ang tanan makadangat sa paghinulsol.”—2 Pedro 3:9.
19. Sa anong paagi mahimuslan naton ang pagkamainantuson ni Jehova?
19 Gani, magpailob kita sa kon paano ginahusay ni Jehova ang mga butang. Sundon naton ang dugang nga laygay ni Pedro kag ‘kabigon ang pagpailob sang aton Ginuo nga kaluwasan.’ Kay sin-o kaluwasan? Kaluwasan naton kag, sang di-maisip nga iban nga kinahanglan pa makabati sing “maayong balita sang ginharian.” (2 Pedro 3:15; Mateo 24:14) Magabulig ini sa aton nga pakabahandion ang daku nga kaalwan ni Jehova sa pagpakita sing pagkamainantuson kag magapahulag sa aton nga magmainantuson sa pagpakig-angot naton sa iban.
[Mga nota]
^ par. 4 Sa Hebreo, ang tinaga para sa “ilong” ukon “buho sang ilong” (ʼaph) masami ginagamit sing malaragwayon sa kaakig. Bangod ini sang akig nga pagginhawa ukon pagpusnga sang isa ka tawo nga akig.
^ par. 13 Para sa dugang nga paathag tuhoy sini nga tagna, tan-awa ang libro nga Binagbinaga ang Tagna ni Daniel!, pahina 191-4, nga ginbalhag sang mga Saksi ni Jehova.
Mapaathag Mo Bala?
• Ano ang kahulugan sa Biblia sang tinaga nga “pagkamainantuson”?
• Paano ginpakita ni Jehova ang iya pagkamainantuson antes sang Anaw, pagkatapos sang pagkabihag sa Babilonia, kag sang unang siglo C.E.?
• Tungod sa anong importante nga mga rason ginpakita ni Jehova ang pagkamainantuson?
• Paano naton dapat tamdon ang pagkamainantuson ni Jehova?
[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]
[Retrato sa pahina 9]
Ang pagkamainantuson ni Jehova antes sang Anaw naghatag sa mga tawo sing nagakaigo nga kahigayunan nga maghinulsol
[Retrato sa pahina 10]
Sa tapos mapukan ang Babilonia, ang mga Judiyo nakabenepisyo gikan sa pagkamainantuson ni Jehova
[Retrato sa pahina 11]
Sang unang siglo, ang mga Judiyo kag mga di-Judiyo nakabenepisyo sa pagkamainantuson ni Jehova
[Mga retrato sa pahina 12]
Ginahimuslan karon sang mga Cristiano ang pagkamainantuson ni Jehova