Malikawan Mo ang Espirituwal nga Atake sa Tagipusuon

Ang isa sa pinakasampaton nga atleta sa kalibutan, nga may kalantip gid sa iya ikasarang kag daw maayo gid sing panglawas, hinali lang natumba kag napatay sa tion sang iya pag-ensayo. Ang atleta amo si Sergei Grinkov, isa ka ice skater nga duha ka beses nakatigayon sing medalya nga bulawan sa Olimpiada, nga ang karera nauntat sa tion nga nagsugod pa lang ini sa pagsikat​​—⁠sang nagapangidaron pa lamang sia sing 28-anyos. Isa gid ka trahedya! Ano ang kabangdanan? Isa ka atake sa tagipusuon. Ang iya kuno pagkapatay wala gid ginapaabot bangod wala sing bisan ano nga patimaan nga may balatian sia sa tagipusuon. Apang, nasapwan sang mga manugbulong nga nagdaku ang iya tagipusuon kag malala ang bara sa iya coronary arteries.

BISAN nga daw madamo nga atake sa tagipusuon ang nagakatabo nga wala sing patimaan, ang mga awtoridad sa medisina nagsiling nga talagsa lang ini nga kaso. Ang kamatuoran amo nga ang mga palatandaan kag iban pa nga mga rason subong sang indi pagginhawa sing maayo, sobra nga katambok, kag pagsakit sang dughan masami nga ginabale wala. Subong resulta, bisan pa indi sila mapatay sa tion sang atake sa tagipusuon, madamo ang nangin inutil gid sa ila bug-os nga kabuhi.

Ang kalabanan sa karon nga mga awtoridad sa medisina nagaugyon nga ang pagtapna sa atake sa tagipusuon nagakinahanglan sing padayon nga pagbantay sa ginakaon kag sa estilo sa pagkabuhi sang isa kag regular nga mga pagpakonsulta sa doktor.⁠ * Ini nga mga tikang, pati na ang matuod nga handum nga maghimo sing mga pagbalhin kon kinahanglanon, makabulig sing daku sa paglikaw sang isa ka tawo sa masubo nga mga epekto sang atake sa tagipusuon.

Apang, may yara isa pa ka bahin sang aton tagipusuon nga takus sa kapin pa nga atension. “Labaw sa tanan nga dapat bantayan, amligi ang imo tagipusuon,” paandam sang Biblia sa aton, “kay nagagikan sa sini ang mga tuburan sang kabuhi.” (Hulubaton 4:23) Siempre pa, ini nga kasulatan, nagapatuhoy gid sa malaragwayon nga tagipusuon. Kinahanglanon gid ang pagbantay agod amligan ang aton pisikal nga tagipusuon, apang labi pa ka importante  nga magpabilin kita nga alisto kon luyag naton amligan ang aton malaragwayon nga tagipusuon batok sa mga balatian nga magadul-ong sa kamatayon sa espirituwal.

Ang Pag-usisa sa Isa ka Malaragwayon nga Atake sa Tagipusuon

Kaangay sa pisikal nga balatian sa tagipusuon, ang isa ka pat-od nga paagi agod malikawan ang isa ka atake sa tagipusuon sa espirituwal nga paghambal amo ang paghibalo sang mga kabangdanan sini kag nian maghimo sing mga tikang kon ano ang himuon tuhoy sa sini. Gani binagbinagon naton ang pila ka butang nga ginabangdan sang mga problema sa tagipusuon​​—⁠sa literal kag malaragwayon.

Pagkaon. Ginabaton sang halos tanan nga ang junk food (witi-witi nga pagkaon), bisan pa manamit, nagahatag sing diutay lamang nga kaayuhan ukon wala gid sing kaayuhan sa kapagros. Sing kaanggid, ang junk food sa hunahuna madali lang matigayon kag makabuluyok sa mga igbalatyag, apang makahalit ini sa espirituwal nga kapagros sang isa. Madamo nga materyal ang malalangon nga ginabaligya paagi sa media, nga nagapakita sang di-nagakaigo nga sekso kag mga droga, kasingki, kag okulto. Ang pagpakaon sa hunahuna sini nga sahi sang pagkaon makamamatay sa malaragwayon nga tagipusuon. Ang Pulong sang Dios nagpaandam: “Ang tanan nga butang sa kalibutan​​—⁠ang kailigbon sang unod kag ang kailigbon sang mga mata kag ang pagpadayawdayaw sang palangabuhian sang isa​—⁠wala maghalin sa Amay, kundi naghalin sa kalibutan. Dugang pa, ang kalibutan nagataliwan kag amo man ang kailigbon sini, apang sia nga nagahimo sang kabubut-on sang Dios nagapabilin sing dayon.”​​—⁠1 Juan 2:​16, 17.

Ang masustansia nga mga pagkaon, kaangay sang mga prutas kag berde nga mga utanon, indi gid makagalana sa isa nga nagiyan sa junk food. Sing kaanggid, ang maayo kag matig-a nga espirituwal nga pagkaon mahimo indi tanto ka makailibog sa isa ka tawo nga naanad na sa pagpakaon sa iya hunahuna kag tagipusuon sing kalibutanon nga kalan-on. Sa sulod sang pila ka tion, mahimo mabuhi sia sa “gatas” sang Pulong sang Dios. (Hebreo 5:13) Sa ulihi, indi sia magauswag sa espirituwal nga pagkahamtong nga ginakinahanglan agod maabaga niya ang iya panguna nga espirituwal nga mga katungdanan sa Cristianong kongregasyon kag sa ministeryo. (Mateo 24:14; 28:19; Hebreo 10:​24, 25) Gintugutan sang pila sa sini nga kahimtangan nga magluya ang kalig-on nila sa espirituwal tubtob sa punto nga nangin di-aktibo sila ukon mabugnaw nga mga Saksi!

Ang isa pa ka katalagman amo nga ang naguwa nga panagway mahimo nga malalangon. Ang pakulahaw nga paghimo sang Cristianong mga katungdanan mahimo magdesmolar sa padayon nga pagluya sang isa ka malaragwayon nga tagipusuon nga ginapaluya sang tago nga pagpatuyang sa materyalistiko nga mga pilosopiya ukon kalingawan nga nagapakita sing imoralidad, kasingki, ukon okulto. Ining di-maayo nga espirituwal nga pagkaon daw may diutay nga epekto sa espirituwalidad sang isa, apang nagaparalisar ini sa malaragwayon nga tagipusuon sa amo man nga paagi nga ang indi maayo nga pagkaon makapatig-a sa arterya kag magahalit sa literal nga tagipusuon. Si Jesus nagpaandam batok sa pagtugot sa di-nagakaigo nga mga handum nga magsulod sa tagipusuon sang isa. Nagsiling sia: “Ang tagsatagsa nga padayon nga nagatan-aw sa isa ka babayi nga may daku nga pagkaibog sa iya nakahimo na sa iya sing panghilahi sa iya tagipusuon.” (Mateo 5:28) Huo,  ang di-maayo nga pagkaon sa espirituwal makadul-ong sa isa ka espirituwal nga atake sa tagipusuon. Apang, may dugang pa nga binagbinagon.

Ehersisyo. Nahibaluan gid nga ang isa ka sedentaryo (nagapungko sa kalabanan nga tion) nga estilo sang pagkabuhi mahimo magadul-ong sa atake sa tagipusuon. Sing kaanggid, ang isa ka sedentaryo nga estilo sang pagkabuhi sa espirituwal mahimo may makahalalit nga mga resulta. Halimbawa, mahimo ang isa ka tawo may pila ka pagpakigbahin sa Cristianong ministeryo, apang mahimo limitehan niya ini sa sarang matawag nga masulhay nga kahimtangan, nga nagahimo sing diutay lamang nga panikasog ukon wala gid nagapanikasog nga mangin “manugpangabudlay nga wala sing dapat ikahuya, nga nagagamit sing matadlong sang pulong sang kamatuoran.” (2 Timoteo 2:15) Ukon mahimo ang isa magatambong sa pila ka Cristianong miting apang pakulahaw nga nagahanda kag nagapakigbahin sa sini. Mahimo nga wala sing espirituwal nga mga tulumuron ukon wala sing gana ukon kakunyag sa espirituwal nga mga butang. Bangod kulang sa espirituwal nga pag-ehersisyo, ang bisan ano nga pagtuo nga natigayon niya sang una magaluya sa ulihi, kag mapatay pa gani. (Santiago 2:26) Ginpatalupangod ni apostol Pablo ining katalagman sang nagsulat sia sa Hebreong mga Cristiano, kay ang iban sa ila mahimo gid nga nahulog sa sining sedentaryo nga estilo sang pagkabuhi sa espirituwal. Talupangda kon paano sia nagpaandam tuhoy sa posible nga nagapatig-a nga epekto sini sa ila espirituwalidad. “Mag-andam kamo, mga kauturan, kay basi magtubo sa bisan sin-o sa inyo ang malaut nga tagipusuon nga walay pagtuo paagi sa pagpalayo sa buhi nga Dios; apang padayon nga maglinaygayay kamo adlaw-adlaw, samtang matawag pa ini nga ‘Karon nga adlaw,’ basi may isa sa inyo nga magtig-a bangod sa madaya nga gahom sang sala.”​​—⁠Hebreo 3:​12, 13.

Kahuol. Ang isa pa ka daku nga kabangdanan sang mga atake sa pisikal nga tagipusuon amo ang sobra nga kahuol. Sing kaanggid, ang kahuol ukon “kabalaka sa kabuhi,” madali makahalit sa malaragwayon nga tagipusuon, kag tunaan pa gani nga mag-untat sing bug-os ang biktima sa pag-alagad sa Dios. Suno gid sa tion ang paandam ni Jesus sa sini nga bahin: “Hatagi sing igtalupangod ang inyo kaugalingon nga ang inyo mga tagipusuon indi gid mabug-atan sang sobra nga pagkaon kag lakas nga pag-inom kag mga kabalaka sa kabuhi, kag yadto nga adlaw magaabot sa inyo sing hinali subong sang siod.” (Lucas 21:​34, 35) Ang kahuol makahalit man sa aton malaragwayon nga tagipusuon kon nagaantos kita bangod sang isa ka sekreto nga sala sa malawig na nga tion. Pasad sa eksperiensia, nahangpan ni Hari David ang kasakit nga naangot sa sining makahalalit nga kahuol sang sia nagsiling: “Walay sing bahin nga maayo sa akon tul-an bangod sang akon sala. Kay ang  akon kasaypanan nagalapaw sa akon ulo; kaangay sa isa ka mabug-at nga lulan tuman ini kabug-at para sa akon.”​​—⁠Salmo 38:​3, 4.

Sobra nga pagsalig sa kaugalingon. Madamong biktima sang atake sa tagipusuon ang may sobra gid nga pagsalig sa ila kahimtangan sa panglawas antes sila maatake sa tagipusuon. Ang pagpatan-aw ukon mga pagpabulong sa doktor masami nga ginabale wala na lang ukon ginakadlawan pa gani subong indi na kinahanglanon. Sing kaanggid, ang pila mahimo magabatyag nga sanglit madugaydugay na sila nga mga Cristiano, wala gid sing matabo sa ila. Mahimo patumbayaan nila ang pagpatan-aw sa espirituwal ukon pag-usisa sa kaugalingon tubtob mag-abot ang kalamidad. Importante nga huptan sa hunahuna ang maayong laygay batok sa sobra nga pagsalig sa kaugalingon nga ginhatag ni apostol Pablo: “Ang nagahunahuna nga nagatindog sia mag-andam nga indi sia mapukan.” Maalamon nga kilalahon naton ang aton di-himpit nga kahimtangan kag usisaon ang aton kaugalingon sa espirituwal sa tion kag tion.​​—⁠1 Corinto 10:12; Hulubaton 28:14.

Indi Pag-ibale Wala ang Nagapaandam nga mga Palatandaan

May nagakaigo gid nga rason nga ang Kasulatan nagahatag sing mataas nga pagpabalor sa kahimtangan sang malaragwayon nga tagipusuon. Sa Jeremias 17:​9, 10, aton mabasa: “Ang tagipusuon malimbungon labaw sa tanan nga butang kag makatalagam. Sin-o bala ang makahibalo sini? Ako, si Jehova, nagausisa sang tagipusuon, nagasayasat sang mga batubato, sa paghatag sa kada isa suno sa iya mga dalanon, suno sa bunga sang iya mga pagpakig-angot.” Apang magluwas sa pag-usisa sa aton tagipusuon, nagahimo man si Jehova sing mahigugmaon nga kahimusan nga magabulig sa aton sa paghimo sing kinahanglanon nga pag-usisa sa kaugalingon.

Paagi sa “matutom kag mainandamon nga ulipon,” ginahatagan kita sing sibu sa tion nga mga pahanumdom. (Mateo 24:45) Halimbawa, ang isa sang pangunang mga paagi diin ang aton malaragwayon nga tagipusuon mahimo magdaya sa aton amo ang pagganyat sa aton sa pagpaduyog sa kalibutanon nga mga pantasya. Di-realistiko ini nga mga imahinasyon, dalamguhanon, kag mga paglagawlagaw sang panghunahuna. Mahimo ini mangin makahalalit gid, ilabi na kon nagapukaw ini sa di-matinlo nga mga panghunahuna. Busa, dapat naton isikway ini sing bug-os. Kon ginakaugtan naton ang pagkamalinapason subong sang ginhimo ni Jesus, bantayan naton ang aton tagipusuon batok sa pagpaduyog sa kalibutanon nga mga pantasya.​​—⁠Hebreo 1:​8, 9.

Dugang pa, may yara kita bulig sang mahigugmaon nga mga gulang sa Cristianong kongregasyon. Bisan pa ginaapresyar naton ang kabalaka sa aton sang iban, salabton sang kada isa sa aton nga atipanon ang iya kaugalingon nga malaragwayon nga tagipusuon. Salabton sang tagsatagsa sa aton nga ‘pat-uron ang tanan nga butang’ kag ‘padayon nga tilawan kon yara kita sa pagtuo.’​​—⁠1 Tesalonica 5:​21; 2 Corinto 13:5.

Amligi ang Tagipusuon

Ang prinsipio sa Biblia nga “bisan ano ang ginasab-ug sang tawo, ini man ang iya anihon” naaplikar man sa kapagros sang aton malaragwayon nga tagipusuon. (Galacia 6:7) Sa masami, ang daw hinali nga kapahamakan sa espirituwal isa gali ka resulta sang isa ka malawig, likom nga pagpatuyang sa makahalit sa espirituwal nga mga paghimud-os subong sang pagtan-aw sing pornograpiya, sobra nga kabalaka sa materyal nga mga butang, ukon pagtinguha nga mangin prominente ukon may gahom.

Busa, agod amligan ang tagipusuon, importante nga bantayan ang espirituwal nga pagkaon sang isa. Sagura ang hunahuna kag tagipusuon paagi sa pagkaon sa Pulong sang Dios. Likawi ang junk food sa hunahuna nga madali matigayon kag makagalanyat gid sa unod apang nagaresulta lamang sa paghimo sa malaragwayon nga tagipusuon nga mangin kabalan. Ang salmista nagapaandam paagi sa isa ka nagakaigo​​—⁠kag nagahisanto sa medisina​​—⁠nga pagpaanggid: “Ang ila tagipusuon wala na nagabatyag subong sang tambok.”​​—⁠Salmo 119:70.

Kon may yara madugay nga sekreto nga mga sala, panikasugi nga dulaon ini kay basi nga magbara ini sa imo malaragwayon nga mga arterya. Kon ang kalibutan daw nagasugod nga makagalanyat tulukon kag daw nagatanyag sing daku nga kalipay  kag kasadya, pamalandungi ang maalamon nga laygay ni apostol Pablo. Nagsulat sia: “Ginasiling ko ini, mga kauturan, ang tion nga nabilin ginpalip-ot. Kutob karon . . . ang mga nagagamit sa kalibutan mangin subong sang mga wala nagagamit sini sing bug-os; kay ang danyag sining kalibutan nagabalhin.” (1 Corinto 7:​29-​31) Kag kon ang materyal nga mga manggad magsugod sa paghaylo, pamatii ang mga pulong ni Job: “Kon ginhimo ko ang bulawan subong akon paglaum, ukon sa bulawan ako nagasiling, ‘Ikaw ang akon salaligan!’ ina man kasaypanan nga dapat talupangdon sang mga hukom, kay ginpanghiwala ko kuntani ang matuod nga Dios sa ibabaw.”​​—⁠Job 31:​24, 28; Salmo 62:10; 1 Timoteo 6:​9, 10.

Sa paglaragway sa pagkaserioso sang batasan nga pagsikway sa pasad sa Biblia nga laygay, ang Biblia nagpaandam: “Ang tawo nga sulit-sulit nga ginasabdong apang nagapatig-a sang iya tingkoy hinali nga mabali, kag indi na magaayo.” (Hulubaton 29:1) Sa kabaliskaran, paagi sa pagtatap sa aton malaragwayon nga tagipusuon, maeksperiensiahan naton ang kalipay kag ang malinong nga panghunahuna nga nagagikan sa isa ka simple kag mahim-ong nga pagkabuhi. Amo sini pirme ang ginarekomendar nga dalanon sang matuod nga Cristianismo. Si apostol Pablo gin-inspirar sa pagsulat: “Ang matuod, isa ini ka paagi sang daku nga daug, ining diosnon nga debosyon upod ang pagkanaayawan sa kaugalingon. Kay wala kita sing nadala sa kalibutan, kag wala man kita sing madala nga bisan ano nga butang paguwa. Gani, kon may pagkaon kag panapton, mangin kontento na kita sa sining mga butang.”​​—⁠1 Timoteo 6:​6-8.

Huo, ang aton paghanas kag pag-ehersisyo sa dalanon sang diosnon nga debosyon amo ang magapat-od nga may yara kita isa ka mapagros kag mabakod nga malaragwayon nga tagipusuon. Paagi sa padayon nga pagbantay sing maayo sang aton espirituwal nga pagkaon, wala na kita sing lugar para sa malaglagon nga mga dalanon kag panghunahuna sining kalibutan nga bangdan sang ano man nga katalagman ukon halit sa aton espirituwalidad. Labaw sa tanan, paagi sa pagbaton sa mga aman ni Jehova paagi sa iya organisasyon, kabay nga regular kita nga magpatan-aw sang aton malaragwayon nga tagipusuon. Daku ang mahimo sini agod malikawan ang makapasubo nga mga resulta sang isa ka espirituwal nga atake sa tagipusuon.

[Nota]

[Blurb sa pahina 10]

ANG DI-MAAYO NGA ESPIRITUWAL NGA PAGKAON MAKAPATIG-A SANG ATON MALARAGWAYON NGA TAGIPUSUON SUBONG NGA ANG ISA KA DI-MAAYO NGA PAGKAON MAHIMO NGA MAGPATIG-A SA MGA ARTERYA KAG MAKAHALIT SA LITERAL NGA TAGIPUSUON

[Blurb sa pahina 10]

ANG SEDENTARYO NGA ESTILO SANG PAGKABUHI SA ESPIRITUWAL MAHIMO MAY SERIOSO NGA MGA RESULTA

[Blurb sa pahina 11]

“ANG KABALAKA SA KABUHI” MADALI NGA MAKAHALIT SA MALARAGWAYON NGA TAGIPUSUON

[Retrato sa pahina 11]

Ang pagpatumbaya sa aton espirituwal nga kapagros makadul-ong sa daku nga mga kasakitan

[Mga retrato sa pahina 13]

Ang pagpalambo sing maayo nga mga pamatasan sa espirituwal nagaamlig sa aton malaragwayon nga tagipusuon

[Picture Credit Line sa pahina 9]

AP Photo/David Longstreath