Ang Mag-utod nga Lalaki nga Nagpalambo sing Magkatuhay nga Panimuot

ANG mga desisyon sang mga ginikanan nagaapektar gid sa ila mga kabataan. Matuod gid ini sa karon subong man sadto sa hardin sang Eden. Ang rebelyuso nga dalanon nanday Adan kag Eva naghalit gid sing daku sa tanan nga katawhan. (Genesis 2:​15, 16; 3:​1-6; Roma 5:12) Apang, ang kada isa sa aton may kahigayunan nga magpalambo sing maayo nga kaangtanan sa aton Manunuga kon luyag naton. Ginailustrar ini sa kasaysayan ni Cain kag ni Abel, ang una nga mag-utod nga lalaki sa maragtas sang tawo.

Wala sing rekord sa Kasulatan nga nakigsugilanon pa ang Dios kanday Adan kag Eva pagkatapos sila gintabog sa Eden. Walay sapayan sina, nakigsugilanon si Jehova sa ila mga anak nga lalaki. Walay duhaduha nga natun-an ni Cain kag ni Abel gikan sa ila mga ginikanan kon ano ang natabo. Nakita nila “ang mga kerubin kag ang nagaidlab nga espada nga nagabalabad sa pagbantay sang dalan padulong sa kahoy sang kabuhi.” (Genesis 3:24) Nasaksihan man sining mga lalaki ang pagkamaminatud-on sang ginsiling sang Dios nga ang balhas kag kasakit amo ang kaupod sang kabuhi.​​—⁠Genesis 3:​16, 19.

Pat-od nga nahibaluan man ni Cain kag ni Abel ang mga pinamulong ni Jehova sa man-ug: “Butangan ko sing kaawayon sa tunga mo kag sang babayi kag sa tunga sang imo binhi kag sang iya binhi. Dugmukon ka niya sa ulo kag dugmukon mo sia sa tikod.” (Genesis 3:15) Ang nahibaluan ni Cain kag ni Abel tuhoy kay Jehova makabulig sa ila nga magpalambo sing nahamut-an nga kaangtanan sa iya.

Ang pagpamalandong sa tagna ni Jehova kag sa iya mga kinaiya subong isa ka mahigugmaon nga Manugpakamaayo dapat nagpabatyag kanday Cain kag Abel sing handum nga mahamut-an sila sang Dios. Apang tubtob sa ano nga kasangkaron nila palambuon ina nga handum? Magahulag ayhan sila sa ila duna nga handum nga simbahon ang Dios kag palambuon ang ila espirituwalidad tubtob sa punto nga magtuo sa iya?​​—⁠Mateo 5:⁠3.

Ang Mag-utod Naghatag sing Dulot

Wala nagdugay, si Cain kag si Abel naghatag sing dulot sa Dios. Ginpresentar ni Cain ang mga bunga sang duta, kag si Abel naman nagdulot sing mga pinakaali sang iya panong. (Genesis 4:​3, 4) Ining mga lalaki mahimo nga mga 100 ka tuig na, kay 130 si Adan sang nangin amay sia sa iya ikatlo nga anak nga lalaki nga si Set.​​—⁠Genesis 4:​25; 5:3.

Ang ila mga dulot nagpakita nga ginkilala ni Cain kag ni Abel ang ila makasasala nga kahimtangan kag ginahandum ang kahamuot sang Dios. Pat-od nga nahatagan sila sing bisan diutay lamang nga ideya sa saad ni Jehova tuhoy sa man-ug kag sa Binhi sang babayi. Wala ginsambit kon daw ano ka damo nga tion kag panikasog ang ginhinguyang ni Cain kag ni Abel sa pagpalambo sang ila nahamut-an nga kaangtanan kay Jehova. Apang ang reaksion sang Dios sa ila mga dulot nagabuyagyag kon ano ang nasulod nga mga panghunahuna sang kada isa.

Ang pila ka iskolar nagpanugda nga gintamod ni Eva si Cain subong ang “binhi” nga magalaglag sa man-ug, kay sang natawo si Cain nagsiling sia: “Nag-anak ako sing lalaki sa bulig ni Jehova.” (Genesis 4:1) Kon amo man sini ang ginhunahuna ni Cain, nagsala gid sia. Sa pihak nga bahin, naghalad si Abel nga may pagtuo. Busa, “bangod sa pagtuo si Abel nagdulot sa Dios sing halad nga daku pa ang bili sangsa kay Cain.”​​—⁠Hebreo 11:4.

Indi lamang ang pagtigayon ni Abel sing espirituwal nga paghantop kag kakulangan naman sini ni Cain ang magkatuhay sa sining mag-utod. Tuhay man sila sang panimuot. Busa, “samtang gintan-aw ni Jehova nga may kahamuot si Abel kag  ang iya halad, wala niya gintan-aw nga may bisan ano nga kahamuot si Cain kag ang iya halad.” Mahimo nga pagpakitakita lamang ang paghunahuna ni Cain sa iya dulot kag pakulahaw lamang ang pagpresentar sini. Apang wala ginkahamut-an sang Dios ang pormalidad lamang nga pagsimba. Napalambo ni Cain ang malaut nga tagipusuon, kag nahantop ni Jehova nga may sayop sia nga mga motibo. Ang reaksion ni Cain sa pagsikway sang iya halad nagpakita sang iya matuodtuod nga panimuot. Sa baylo nga tadlungon ang iya panimuot kag mga motibo, “si Cain nagsingkal sing tama, kag nahulog ang iya nawong.” (Genesis 4:⁠5) Nabuyagyag sa iya paggawi ang malaut nga mga ideya kag mga tinutuyo.

Paandam kag Reaksion

Sa pagkahibalo sang panimuot ni Cain, ginlaygayan sia sang Dios nga nagasiling: “Ngaa bala nga nagsingkal ka kag ngaa bala nga nahulog ang imo nawong? Kon nagahimo ka sing maayo, indi ka bala pagbayawon? Apang kon wala ka nagahimo sing maayo, ang sala nagahukmong sa gawang, kag mangin sa imo ang iya handum; kag imo bala, sa bahin mo, daugon ini?”​​—⁠Genesis 4:​6, 7.

May leksion ini para sa aton. Sa pagkamatuod, ang sala yara lamang nagapanilag sa puwertahan nga nagapangita sing kahigayunan nga tukbon kita. Apang, ginhatagan kita sang Dios sing kahilwayan sa pagbuot, kag makapili kita nga himuon kon ano ang husto. Gin-agda ni Jehova si Cain nga ‘maghimo sing maayo,’ apang wala Niya sia ginpilit nga magbag-o. Ginpili ni Cain ang iya kaugalingon nga dalanon.

Ang inspirado nga kasaysayan nagapadayon: “Pagkatapos sina si Cain nagsiling kay Abel nga iya utod: ‘Makadto kita sa latagon.’ Gani natabo nga sang didto na sila sa latagon ginsalakay ni Cain si Abel nga iya utod kag ginpatay sia.” (Genesis 4:8) Busa si Cain nangin di-matinumanon, walay patugsiling nga manugpatay. Wala gid sia nagpakita sing bisan diutay nga paghinulsol sang ginpamangkot sia ni Jehova: “Diin bala si Abel nga imo utod?” Sa baylo, sa matigdas kag maparas nga paagi, nagsabat si Cain: “Ambot. Manugbantay bala ako sang akon utod?” (Genesis 4:9) Ining pagbinutig kag pagpanghiwala sang responsabilidad nagpadayag sang malubha nga kapintas ni Cain.

Ginpakamalaut ni Jehova si Cain kag gintabog sia sa ugsaran sang Eden. Ang pagpakamalaut nga ginpadapat na sa duta mahimo nga ginpadapat pa gid kay Cain, kag ang duta indi na mangin mabungahon bisan kultibahon pa ini ni Cain. Mangin isa sia ka manlulugayaw kag pugante sa duta. Ang reklamo ni Cain sa kabug-at  sang pamatbat sa iya nagapahayag sing kabalaka nga basi timalusan sia bangod sa pagpatay niya sa iya utod, apang wala sia magpakita sing matuod nga paghinulsol. Nagbutang si Jehova sing “tanda” para kay Cain​​—⁠mahimo nga isa ka solemne nga sugo nga ginkilala kag gintuman sang iban kag gintuyo sa pagpugong nga basi patyon sia bangod sang pagtimalos.​​—⁠Genesis 4:​10-​15.

Nian si Cain “naghalin sa atubangan ni Jehova kag nagpuyo sa duta sang Paglaaslaas sa sidlangan sang Eden.” (Genesis 4:16) Nagdala sing isa ka asawa gikan sa iya mga utod nga babayi ukon mga hinablos nga babayi, nagtukod sia sing isa ka siudad nga ginhingalanan niya sunod sa iya subang nga anak nga lalaki, si Enoc. Ang kaliwat ni Cain nga si Lamec nangin masingki man kaangay sang iya di-diosnon nga katigulangan. Apang ang linya sang pamilya ni Cain napapas sa Anaw sang adlaw ni Noe.​​—⁠Genesis 4:​17-​24.

Leksion Para sa Aton

Makatuon kita gikan sa kasaysayan ni Cain kag ni Abel. Ginlaygayan ni apostol Juan ang mga Cristiano nga higugmaon ang kada isa, “indi kaangay ni Cain, nga naghalin sa isa nga malauton kag nagpatay sang iya utod.” Ang “mga binuhatan [ni Cain] malaut, apang ang iya sang iya utod matarong.” Nagsiling man si Juan: “Ang tagsatagsa nga nagadumot sang iya utod manugpatay-sing-tawo, kag nakahibalo kamo nga walay manugpatay-sing-tawo ang may kabuhi nga walay katapusan nga nagapabilin sa iya.” Huo, ang aton pagpakig-angot sa aton masigka-Cristiano makaapektar sa aton kaangtanan sa Dios kag sa aton palaabuton nga kabuhi. Indi kita mahimo makadumot sa aton masigkatumuluo kag sa gihapon makatigayon sing kahamuot sang Dios.​​—⁠1 Juan 3:​11-​15; 4:⁠20.

Pat-od nga pareho ang pagpadaku kay Cain kag kay Abel, apang si Cain nagkulang sing pagtuo sa Dios. Sa pagkamatuod, ginpakita niya ang espiritu sang Yawa, ang orihinal nga ‘manugpatay sing tawo kag amay sang kabutigan.’ (Juan 8:44) Ginapakita sang dalanon ni Cain nga kita tanan may pililian, ang luyag magpakasala nagapain sang ila kaugalingon sa Dios, kag ginapakamalaut ni Jehova ang mga di-mahinulsulon.

Si Abel, sa pihak nga bahin, nagtuo kay Jehova. Sa pagkamatuod, “bangod sa pagtuo si Abel nagdulot sa Dios sing halad nga daku pa ang bili sangsa kay Cain, nga paagi sini nga pagtuo nagpanaksi sia nga matarong sia, nga ang Dios nagpanaksi may kaangtanan sa iya mga dulot.” Bisan wala sing ginsambit si Abel ni isa ka pulong sa Kasulatan, paagi sa iya huwaran nga pagtuo, “nagahambal pa” gihapon sia.​​—⁠Hebreo 11:4.

Si Abel ang nahauna sa malaba nga listahan sang mga nagahupot sing integridad. Ang iya dugo, nga ‘nagasinggit kay Jehova gikan sa duta,’ wala ginakalipatan. (Genesis 4:​10; Lucas 11:48-​51) Kon magtuo kita kaangay sang ginhimo ni Abel, makaagom man kita sing hamili kag nagadugay nga kaangtanan kay Jehova.

[Kahon sa pahina 22]

ANG MANGUNGUMA KAG ANG MANUGBANTAY-KARNERO

Ang pagkultibar sa duta kag ang pagtatap sa kasapatan amo ang pila sang orihinal nga hatag-Dios nga mga katungdanan ni Adan. (Genesis 1:​28; 2:​15; 3:23) Nangin mangunguma ang iya anak nga si Cain, kag si Abel naman nangin manugbantay sing karnero. (Genesis 4:2) Apang, sanglit puro utanon kag mga prutas lamang ang pagkaon sang katawhan antes sang Anaw, ngaa kinahanglan magsagod sing karnero?​​—⁠Genesis 1:​29; 9:​3, 4.

Agod magbuad, kinahanglan sang karnero ang pagtatap sang tawo. Ang hilikuton ni Abel nagapamatuod nga nagasagod na sing salaguron nga mga sapat ang tawo sa panugod pa lamang sang maragtas sang katawhan. Wala nagasiling ang Kasulatan nga ang mga tawo antes sang Anaw nagagamit sing gatas sang sapat subong pagkaon, apang ang delana sang karnero sarang magamit bisan sang mga nagakaon sing utan lamang. Kag kon mapatay ang karnero, madamo sing gamitan ang panit sini. Halimbawa, agod panaptan si Adan kag si Eva, nag-aman si Jehova “sing malaba nga panapton nga panit.”​​—⁠Genesis 3:⁠21.

Bisan ano pa, rasonable nga haumhaumon nga si Cain kag si Abel nagkooperar anay sa isa kag isa. Nagapatubas sila sang isa ka butang nga kinahanglanon sang iban sa pamilya para makapanapot kag makakaon.

[Retrato sa pahina 23]

Ang “mga binuhatan [ni Cain] malaut, apang ang iya sang iya utod matarong”