Makabenepisyo Ka sa Diosnon nga mga Prinsipio

WALA sing duhaduha nga nahibaluan mo nga ang mga sapat ginapahulag sang kinaugali. Madamo nga makina ang gindesinyo sa pagsunod sa mga instruksion. Apang ang mga tawo gintuga gid nga pagatuytuyan sang mga prinsipio. Paano mo mapat-od ini? Ti, si Jehova, ang Ginhalinan sang tanan nga matarong nga mga prinsipio, nagsiling sang ginhimo niya ang unang mga tawo: “Himuon naton ang tawo sa dagway naton, suno sa kaanggid naton.” Ang Manunuga isa ka espiritu; wala sia sing pisikal nga lawas kaangay naton, busa yara kita sa iya “dagway” sa paagi nga sarang naton mapabanaag ang iya personalidad, nagapakita sa pila ka kasangkaron sang iya maayo nga mga kinaiya. Ang mga tawo may ikasarang sa pagtuytoy sang ila kabuhi suno sa mga prinsipio, buot silingon, suno sa kon ano ang ila ginapatihan nga pagsulundan sa husto nga buhat. Madamo sini nga prinsipio ang ginpasulat ni Jehova sa iya Pulong.​—⁠Genesis 1:​26; Juan 4:​24; 17:17.

‘Apang ang Biblia nagaunod sang ginatos ka prinsipio,’ mahimo isiling sang isa. ‘Imposible nga mahibaluan ko ini tanan.’ Matuod ini. Apang  binagbinaga ining katunayan: Samtang ang tanan nga diosnon nga prinsipio mapuslanon, ang pila mas mabug-at sangsa iban. Makita mo ini sa Mateo 22:37-39, diin ginpakita ni Jesus nga sa tunga sang mga sugo kag kaanggid nga mga prinsipio sang Mosaikong Kasuguan, ang pila mas importante sangsa iban.

Ano ang mas mabug-at nga mga prinsipio? Ang yabi nga mga prinsipio sa Biblia amo yadtong nagahilabot gid sa aton kaangtanan kay Jehova. Kon sundon naton ining mga prinsipio, ang Manunuga amo ang nagapanguna nga impluwensia sa aton moral nga kompas. Dugang pa, may mga prinsipio nga nagaapektar sang aton kaangtanan sa iban nga tawo. Ang pag-aplikar sini makabulig sa aton nga mapamatukan ang ako-anay, bisan ano man ang pagtawag sini.

Magsugod kita sa isa sang labing importante nga mga kamatuoran sa Biblia. Ano ini nga kamatuoran, kag ano ang epekto sini sa aton?

“Ang Labing Mataas sa Bug-os nga Duta”

Ginapaathag sang Balaan nga Kasulatan nga si Jehova amo ang aton Dakung Manunuga, ang Dios nga Labing Gamhanan. Indi gid sia matupungan ukon mabuslan. Amo ini ang panguna nga kamatuoran nga ginrekord sa Biblia.​—⁠Genesis 17:⁠1; Manugwali 12:1.

Ang isa sang mga manunulat sa tulun-an sang Salmo nagsiling tuhoy kay Jehovah: “Ikaw lamang ang Labing Mataas sa bug-os nga duta.” Si Hari David sang una nagsiling: “Imo ang ginharian, O Jehova, ang Isa man nga nagabayaw sang imo kaugalingon subong pangulo sa ibabaw sang tanan.” Kag ang bantog nga manalagna nga si Jeremias napahulag sa pagsulat: “Wala gid sing kaangay sa imo, O Jehova. Daku ka, kag daku ang imo ngalan sa kagamhanan.”​—⁠Salmo 83:18; 1 Cronica 29:11; Jeremias 10:6.

Paano naton maaplikar ining mga kamatuoran tuhoy sa Dios sa aton matag-adlaw nga pagkabuhi?

Maathag kon sin-o dapat ang unahon naton sa aton kabuhi​—⁠ang aton Manunuga kag ang Manughatag-Kabuhi. Busa, indi bala nagakaigo nga batuan ang bisan ano nga huyog nga padunggan ang aton kaugalingon​—⁠isa ka huyog nga mas mabaskog sa pila sangsa iban? Ang isa ka maalamon nga prinsipio nga makatuytoy amo ang “himua ang tanan nga butang sa kahimayaan sang Dios.” (1 Corinto 10:31) Si manalagna Daniel isa ka maayong halimbawa sa sini.

Ang kasaysayan nagasugid sa aton nga si Hari Nabocodonosor sang Babilonia natublag anay bangod sang isa ka damgo kag namilit nga hibaluon ang kahulugan sini. Samtang ang iban naligban, sibu nga ginsugiran ni Daniel ang hari sang luyag niya mahibaluan. Ginkuha bala ni Daniel ang kadayawan? Wala, kundi ginhatag niya ang himaya sa “Dios sa mga langit nga Manugpahayag sang mga tinago.” Si Daniel nagpadayon: “Wala ginpahayag ini nga tinago sa akon tungod sa bisan ano nga kaalam nga yari sa akon nga labi pa sa bisan kay sin-o nga nagakabuhi.” De-prinsipio nga tawo si Daniel. Indi katingalahan nga sa tulun-an sang Daniel, ginlaragway sia sing tatlo ka beses subong “nahamut-an sing daku” sa mga mata sang Dios.​—⁠Daniel 2:​28, 30; 9:​23; 10:​11, 19.

Makabenepisyo ka man kon ilugon mo si Daniel. Sa pagsunod sa halimbawa ni Daniel, ang panguna nga rason amo ang motibo. Sin-o ang dapat padunggan sa imo ginahimo? Bisan ano man ang imo kahimtangan, may ikasarang ka sa pagpanghikot suno sa sining importante gid nga prinsipio sa Biblia​—⁠si Jehova amo ang Soberanong Ginuo. Ang paghimo mo sini magahimo sa imo nga “nahamut-an sing daku” sa iya mga mata.

 Binagbinagon naton karon ang duha ka sadsaran nga prinsipio nga makatuytoy sa aton sa patag sang tawhanon nga mga kaangtanan. Walay sapayan sang lapnag nga pagpadaku sa kaugalingon, ini nga patag sa tawhanon nga mga kaangtanan ang labi nga makahalangkat.

“Sing Mapainubuson”

Ang mga nagauna sang ila kaugalingon halos wala sing kaayawan. Ang kalabanan luyag sang mas maayo nga pagkabuhi, kag luyag nila ini insigida. Para sa ila, ang kaugdang tanda sang kaluyahon. Ginatamod nila ang pagpailob nga isa ka butang nga dapat ipakita sang iban lamang. Kon tuhoy sa ila panimuot nga manguna, ang tanan puwede. Sa banta mo mahimo ka bala maggawi sing tuhay sa ila?

Adlaw-adlaw nga ginaatubang sang mga alagad sang Dios ini nga panimuot, apang indi ini dapat mag-impluwensia sa ila. Ginabaton sang hamtong nga mga Cristiano ang prinsipio nga “indi ang isa nga nagarekomendar sang iya kaugalingon ang ginakahamut-an, kundi ang tawo nga ginarekomendar ni Jehova.”​—⁠2 Corinto 10:18.

Makabulig ang pag-aplikar sing prinsipio sa Filipos 2:​3, 4. Nagapalig-on ini nga teksto sa imo nga indi maghimo “sing bisan ano bangod sang pagbinaisay ukon bangod sang pagkamaiyaiyahon, kundi sing mapainubuson nga ginakabig ang iban nga labaw sa inyo.” Sa amo ‘ginatuon [mo] ang mata, indi sa personal nga interes sang imo kaugalingon lamang nga mga butang, kundi sa personal man nga interes sang iban.’

Ang isa nga may nagakaigo nga panimuot tuhoy sa iya kaugalingon kag may maayo nga pagtulutimbang sang iya balor, amo si Gideon, isa ka hukom sa tunga sang dumaan nga mga Hebreo. Wala sia  magtinguha nga mangin lider sang Israel. Apang, sang gintangdo sia sa pagtungod sini nga papel, ginpatalupangod ni Gideon nga indi sia takus. “Ang akon isa ka libo amo ang pinakakubos sa Manases, kag ako ang pinakagamay sa panimalay sang akon amay,” paathag niya.​—⁠Hukom 6:12-16.

Dugang pa, pagkatapos nga ginpadaug ni Jehova si Gideon, nanggaritgarit sa pagpakig-away ang mga lalaki sa Efraim. Ano ang reaksion ni Gideon? Nagbatyag bala sia nga importante bangod sang kadalag-an? Wala. Ginlikawan niya ang kapahamakan paagi sa malum-ok nga panalabton. “Ano bala ang nahimo ko karon kon ipaanggid sa inyo?” Mapainubuson si Gideon.​—⁠Hukom 8:1-3.

Matuod, ang mga hitabo may kaangtanan kay Gideon madugay na. Apang, mapuslanon gihapon nga binagbinagon ining kasaysayan. Makita mo nga tuhay gid ang panimuot ni Gideon sa kon ano ang kinaandan karon, kag nagkabuhi sia nahisuno sa sini, para sa iya kaayuhan.

Ang nagapangibabaw nga panimuot nga nasentro sa kaugalingon makapatiko sang aton pagtamod sa kaugalingon. Ang mga prinsipio sa Biblia nagatadlong sining pagpatiko, nagatudlo sa aton sang aton matuod nga balor may kaangtanan sa Manunuga kag sa iban.

Paagi sa pagsunod sa mga prinsipio sang Biblia, malandas naton ining uso nga ako-anay. Indi na kita magamhan sing mga balatyagon ukon mga personalidad. Kon mas madamo ang aton matun-an tuhoy sa matarong nga mga prinsipio, labi nga makilala naton ang Ginahalinan sini. Huo, ang paghatag sing pinasahi nga igtalupangod sa diosnon nga mga prinsipio kon nagabasa sing Biblia takus sa panikasog.​—⁠Tan-awa ang kahon.

Ginhimo ni Jehova ang mga tawo nga mas labaw sa mga sapat, nga panguna nga ginapahulag sang kinaugali. Ang pagsunod sa kabubut-on sang Dios nagalakip sa pag-aplikar sing mga prinsipio sang Dios. Busa mahuptan naton nga maayo ang aton moral nga kompas, isa ka kompas nga magatuytoy sa aton sa bag-ong sistema nga himuon sang Dios. Ang Biblia nagahatag sa aton sing rason nga paabuton sa dili madugay ang bug-os duta nga bag-ong sistema diin “magapuyo ang pagkamatarong.”​—⁠2 Pedro 3:13.

[Kahon/Retrato sa pahina 6]

Ang Pila ka Mabuligon nga mga Prinsipio sa Biblia

Sa sulod sang pamilya:

“Padayon nga pangitaon sang kada isa, indi ang kaugalingon nga kaayuhan, kundi ang iya sang iban nga tawo.”​—⁠1 Corinto 10:24.

“Ang gugma  . . wala nagapangita sang kaugalingon nga mga kaayuhan.”​—⁠1 Corinto 13:​4, 5.

“Ang tagsatagsa sa inyo maghigugma man sang iya asawa subong sang iya kaugalingon.”​—⁠Efeso 5:33.

“Kamo nga mga asawa, magpasakop kamo sa inyo mga bana.”​—⁠Colosas 3:18.

“Magpamati ka sa imo amay nga nagpahanabo nga mapanganak ka, kag indi pagtamaya ang imo iloy bangod lamang tigulang na sia.”​—⁠Hulubaton 23:22.

Sa eskwelahan, sa trabaho, ukon sa negosyo:

“Ang madaya nga pares sang timbangan kalangil-aran . . . Ang malauton nagabaton sing malimbungon nga bayad.”​—⁠Hulubaton 11:​1, 18.

“Ang kawatan dili na magpangawat, kundi sa baylo magpangabudlay sia sing lakas.”​—⁠Efeso 4:28.

“Kon ang bisan sin-o indi magtrabaho, indi man sia pagpakan-on.”​—⁠2 Tesalonica 3:10.

“Bisan ano ang inyo ginahimo, himua ninyo ini sing bug-os kalag subong nga kay Jehova.”​—⁠Colosas 3:23.

“Buot namon maggawi sing bunayag sa tanan nga butang.”​—⁠Hebreo 13:18.

Panimuot sa manggad:

“Sia nga nagadali nga magmanggaranon indi magapabilin nga walay sala.”​—⁠Hulubaton 28:20.

“Ang nagahigugma sang pilak indi mabusog sing pilak.”​—⁠Manugwali 5:10.

Pagpabalor sa kaugalingon:

“Para sa mga tawo sa pagpangita sang ila kaugalingon nga himaya, himaya bala ini?”​—⁠Hulubaton 25:27.

“Kabay nga ang dumuluong, indi ang imo baba, ang magdayaw sa imo.”Hulubaton 27:2.

“Nagasiling ako sa tagsatagsa nga yara sa inyo nga dili maghunahuna sang iya kaugalingon sing mataas pa sa dapat niya paghunahunaon.”​—⁠Roma 12:3.

“Kon ang bisan sin-o maghunahuna kon daw sin-o sia samtang indi naman sia si sin-o, ginadaya niya ang iya kaugalingon nga hunahuna.”​—⁠Galacia 6:3.

[Retrato sa pahina 5]

Ginhatag ni Daniel ang nagakaigo nga pagpadungog sa Dios

[Retrato sa pahina 7]

Ang pagpakig-angot sa iban suno sa diosnon nga mga prinsipio nagaamot sa maayo nga mga kaangtanan kag kalipay

[Picture Credit Line sa pahina 7]

U.⁠S. Fish & Wildlife Service, Washington, D.C./Robert Bridges