Nabatas Nila ang mga Ungon sa Ila Unod

“Ginhatagan ako sing ungon sa unod, isa ka anghel ni Satanas, agod pirme magtampa sa akon.”​—⁠2 CORINTO 12:7.

1. Ano ang pila ka problema nga ginaatubang sang mga tawo sa karon?

MAY yara ka bala ginabatas nga pagtilaw karon? Kon amo, wala ka nagaisahanon. Sa sining “makahalanguyos nga mga tion nga mabudlay pakigbagayan,” ang matutom nga mga Cristiano nagaatubang sing daku nga pagpamatok, mga problema sa pamilya, balatian, mga kabalaka sa pinansial, mga kapiutan sa emosyon, pagkapatay sang mga hinigugma, kag iban pa nga mga pagtilaw. (2 Timoteo 3:1-5) Sa iban nga mga pungsod, ang kabuhi sang madamo nabutang sa katalagman bangod sang kakulang sing pagkaon kag mga inaway.

2, 3. Anong negatibo nga panimuot ang mahimo magresulta bangod sang tulad-ungon nga mga problema nga ginaatubang naton, kag ngaa makatalagam ini?

² Ining mga problema mahimo magpabatyag sa isa nga nabug-atan gid, ilabi na kon ang madamo nga kabudlayan nagadinungan. Talupangda ang ginasiling sang Hulubaton 24:10: “Nagaluya bala ang imo buot sa adlaw sang kapiutan? Ang imo kusog mangin diutay.” Huo, ang mga pagluya sing buot bangod sang mga pagtilaw sa aton makakuha sang aton kinahanglanon gid nga kusog kag makapaluya sang aton determinasyon nga magbatas tubtob sa katapusan. Paano ini matabo?

³ Ti, bangod sang pagluya sing buot, mahimo kita madaug sang aton balatyagon. Halimbawa, mahapos para sa aton nga padakuon ang aton mga kabudlayan kag kaluuyan ang kaugalingon. Mahimo pa gani ang iban magtu-aw sa Dios, “Ngaa ginatugutan mo nga matabo ini sa akon?” Kon ining negatibo nga panimuot matanom sa tagipusuon sang isa ka tawo, ang iya kalipay kag pagsalig mahimo madula. Ang isa ka alagad sang Dios mahimo nga maluyahan gid sing buot amo nga magauntat pa gani sia sa pagpakig-away sa “maayong pagpakig-away sang pagtuo.”​—⁠1 Timoteo 6:12.

4, 5. Sa pila ka hitabo, paano si Satanas nadalahig sa aton mga problema, apang sa ano kita makasiguro?

⁴ Indi gid si Jehova nga Dios ang nagapahanabo sang mga pagtilaw sa aton. (Santiago 1:13) Ang iban nga mga pagtilaw nagakahanabo sa aton bangod ginatinguhaan naton nga mangin matutom sa iya. Ang matuod, ang tanan nga nagaalagad kay Jehova nagahimo sang ila kaugalingon nga puntariya sang iya mortal nga kaaway, si Satanas nga Yawa. Bangod may yara na lamang sia malip-ot nga tion nga nabilin, ang malauton nga “dios sining sistema sang mga butang” nagatinguha nga pauntaton ang bisan sin-o nga nagahigugma kay Jehova sa paghimo sang Iya kabubut-on. (2 Corinto 4:4) Ginapit-an sing daku ni Satanas ang aton bug-os nga paghiliutod sa kalibutan tubtob sa masarangan niya. (1 Pedro 5:9) Matuod, indi direkta nga ginapahanabo ni Satanas ang tanan nga problema naton, apang mahimo niya hingalitan ang mga problema nga ginaatubang naton, nagapanikasog nga paluyahon pa gid kita.

⁵ Apang, bisan daw ano man ka kusog si Satanas ukon ang iya mga hinganiban, sarang naton sia madaug! Paano kita makasiguro sa sini? Bangod si Jehova nga Dios nagapakig-away para sa aton. Ginpat-od niya nga ang iya mga alagad indi ignorante sa mga taktika ni Satanas. (2 Corinto 2:11) Ang matuod, ang Pulong sang Dios madamo sing ginasugid sa aton tuhoy sa mga pagtilaw nga nagapapiot sa matuod nga mga Cristiano. Sa bahin ni apostol Pablo, gingamit sang Biblia ang ekspresyon nga “ungon sa unod.” Ngaa? Usisaon naton kon paano ginapaathag sang Pulong sang Dios ini nga mga tinaga. Nian makita naton nga  indi lamang gali kita ang nagakinahanglan sing bulig ni Jehova agod madaug ang mga pagtilaw.

Kon Ngaa ang mga Pagtilaw Kaangay sang mga Ungon

6. Ano ang buot silingon ni Pablo sa “ungon sa unod,” kag mahimo nga ano yadto nga ungon?

⁶ Si Pablo, subong nga gintilawan sing daku, gin-inspirar sa pagsulat: “Ginhatagan ako sing ungon sa unod, isa ka anghel ni Satanas, agod pirme magtampa sa akon, agod indi ako magpakataas sing labi.” (2 Corinto 12:7) Ano ining ungon sa unod ni Pablo? Ti, ang ungon nga nalubong sa panit pat-od gid nga masakit. Gani ang pagpaanggid nagapahangop sa butang nga naghatag sing kasakit kay Pablo​—⁠sa pisikal man, emosyonal, ukon duha sini. Si Pablo mahimo nag-antos sing balatian sa mata ukon sing iban pa nga balatian sa lawas. Ukon ang ungon mahimo naglakip sa mga indibiduwal nga nagduda sa mga kredensiyal ni Pablo subong apostol kag nagduhaduha sa iya hilikuton nga pagbantala kag pagpanudlo. (2 Corinto 10:10-12; 11:​5, 6, 13) Kon ano man ini, yadto nga ungon nagpabilin kay Pablo kag indi madula.

7, 8. (a) Ano ang ginapakita sang ekspresyon nga ‘pirme nagatampa’? (b) Ngaa importante nga mabatas naton ang bisan ano nga mga ungon nga nagapapiot sa aton karon?

⁷ Talupangda nga ang ungon pirme nagatampa kay Pablo. Talalupangdon nga ang Griegong berbo nga gingamit diri ni Pablo naghalin sa tinaga para sa “kamumuo.” Ini nga tinaga gingamit sing literal sa Mateo 26:67 kag sing malaragwayon sa 1 Corinto 4:11. Sa sining mga bersikulo, nagapaalinton ini sing ideya nga ginasumbag. Bangod sang daku nga kaakig ni Satanas kay Jehova kag sa Iya mga alagad, makapat-od kita nga nalipay ang Yawa nga ang ungon pirme nagatampa kay Pablo. Sa karon, nalipay man si Satanas kon ginatublag kita sang ungon sa unod.

⁸ Busa, kaangay ni Pablo, dapat naton tun-an kon paano batason ining mga ungon. Ang paghimo sini nagakahulugan sang aton mismo kabuhi! Tandai nga luyag ni Jehova nga palawigon ang aton kabuhi sing dayon sa iya bag-ong kalibutan, diin ang tulad-ungon nga mga problema indi na gid liwat magatublag sa aton. Agod buligan kita nga matigayon ining makalilipay nga padya, ang Dios naghatag sa aton sing madamong halimbawa sa iya balaan nga Pulong, ang Biblia, sa amo ginapakita nga madinalag-on nga nabatas sang iya matutom nga mga alagad ang mga ungon sa ila unod. Kaangay naton, ordinaryo man sila kag di-himpit nga mga tawo. Ang pagbinagbinag sa pila sining daku nga “panganod sang mga saksi” makabulig sa aton nga ‘magdalagan nga may pagbatas sang dalaganon nga ginabutang sa aton atubangan.’ (Hebreo 12:1) Ang pagpamalandong sa ginbatas nila makapabakod sang aton pagsalig nga sarang naton mabatas ang bisan ano nga mga ungon nga mahimo gamiton ni Satanas batok sa aton.

Ang mga Ungon nga Nagpapiot kay Mefiboset

9, 10. (a) Paano si Mefiboset nakatigayon sing ungon sa iya unod? (b) Ano nga kaayo ang ginpakita ni Hari David kay Mefiboset, kag paano naton mailog si David?

⁹ Binagbinaga si Mefiboset, ang anak sang abyan ni David nga si Jonatan. Sang si Mefiboset singko anyos, nag-abot ang balita nga ang iya amay, si Jonatan, kag ang iya lolo, si Hari Saul, ginpatay. Ang yaya sang bata kinugmat. Ang yaya “naghakwat sa iya . . . , apang sang nagdalagan [ang yaya] sa kakugmat agod magpalagyo, nahulog [si Mefiboset] kag napiang.” (2 Samuel 4:4) Ini nga pagkainutil mahimo nga nangin isa gid ka ungon kay Mefiboset nga dapat niya batason samtang nagadaku sia.

¹⁰ Pagligad sang mga pila ka tuig, bangod sang daku nga gugma ni Hari David kay Jonatan, ginpakitaan niya sing mahigugmaon nga kaayo si Mefiboset. Ginhatag ni David ang tanan nga pagkabutang ni Saul sa iya kag gintugyan ang alagad ni Saul nga si Siba subong manugdumala sining duta. Ginsilingan man ni David si Mefiboset: “Ikaw magakaon sa akon latok sing dalayon.” (2 Samuel 9:6-10) Pat-od gid nga ang mahigugmaon nga kaayo ni David naglipay kay Mefiboset kag nagpahaganhagan sa kasakit sang iya pagkainutil. Daw ano kaayo nga leksion! Dapat man naton pakitaan sing kaayo ang mga nagabatas sing ungon sa unod.

11. Ano ang ginsiling ni Siba tuhoy kay Mefiboset, apang paano naton nahibaluan nga kabutigan ang ginsiling niya? (Tan-awa ang nota.)

¹¹ Sang ulihi, isa pa ka ungon sa unod ang ginbatas ni Mefiboset. Ginpakalain sia sang iya alagad nga si Siba kay Hari David, nga sadto nagpalagyo sa Jerusalem bangod sang pagrebelde ni Absalom, nga anak ni David. Nagsiling si Siba nga si Mefiboset di-mainunungon nga nagpabilin sa Jerusalem  sa paglaum nga maangkon niya ang pagkahari.⁠ * Nagpati si David sa pagpakalain ni Siba kag ginhatag ang tanan nga pagkabutang ni Mefiboset sa sadtong butigon!​—⁠2 Samuel 16:1-4.

12. Ano ang reaksion ni Mefiboset sa iya kahimtangan, kag paano sia isa ka maayo nga halimbawa para sa aton?

¹² Apang, sang nasugilanon sang ulihi ni Mefiboset si David, ginsugiran niya ang hari sang matuod nga natabo. Nagapanghimos na sia sadto agod magbuylog kay David sang gintiplang sia ni Siba paagi sa pagboluntaryo nga maglakat bilang tal-us niya. Gintadlong bala ni David ang kasaypanan? Sing bahin. Gintunga niya ang pagkabutang sa duha ka lalaki. Isa pa ini ka posible nga ungon sa unod ni Mefiboset. Nagkasubo gid bala sia? Nagprotesta bala sia sa desisyon ni David, nagreklamo nga indi ini makatarunganon? Wala, mapainubuson niya nga ginbaton ang luyag sang hari. Gintuon niya ang igtalupangod sa maayo nga bahin sang mga butang, nagkasadya nga ang makatarunganon nga hari sang Israel nagpauli nga luwas. Si Mefiboset nagpahamtang sing isa ka maayo gid nga halimbawa paagi sa pagbatas sa pagkainutil, pagpakalain, kag kasubo.​—⁠2 Samuel 19:24-30.

Nabatas ni Nehemias ang mga Pagtilaw sa Iya

13, 14. Ano nga mga ungon ang ginbatas ni Nehemias sang nagpauli sia agod ipatindog liwat ang mga pader sang Jerusalem?

¹³ Handurawa ang malaragwayon nga mga ungon nga ginbatas ni Nehemias sang nagpauli sia sa wala pader nga siudad sang Jerusalem sang ikalima nga siglo B.⁠C.⁠E. Naabtan niya ang siudad nga halos wala sing inugpangapin, kag ang nagpalauli nga mga Judiyo didto indi organisado, naluyahan sing buot, kag di-matinlo sa mga mata ni Jehova. Bisan pa awtorisado ni Hari Artajerjes sa pagpatindog liwat sa mga pader sang Jerusalem, nabalitaan sang ulihi ni Nehemias nga wala maluyagan sang mga gobernador sang kaiping nga mga pungsod ang iya misyon. “Daw malain gid sa ila nga ang isa ka tawo nag-abot agod handumon ang kaayuhan sang mga anak ni Israel.”​—⁠Nehemias 2:10.

¹⁴ Ginhimo sining dumuluong nga mga manugpamatok ang tanan nga masarangan nila agod pauntaton ang hilikuton ni Nehemias. Ang ila mga pamahog, kabutigan, pasipala, pagpahadlok​—⁠pati na ang pagpadala sing mga lampitaw agod palas-ayon sia​—⁠mahimo nga kaangay gid sang dalayon nga mga ungon sa iya unod. Nagpadaug bala sia sa mga padugi sining mga kaaway? Wala! Nagsalig sia sing bug-os sa Dios, kag wala magluya. Sa amo, sang ang mga pader sang Jerusalem napatindog liwat, nangin dayon nga pamatuod ini sang mahigugmaon nga pagsuporta ni Jehova kay Nehemias.​​—⁠Nehemias 4:​1-​12; 6:​1-​19.

15. Anong mga problema sa tunga sang mga Judiyo ang nagpahuol sing daku kay Nehemias?

¹⁵ Subong gobernador, dapat man batason ni Nehemias ang madamong problema sa tunga sang  katawhan sang Dios. Ining mga problema subong sang mga ungon nga nagpahuol sa iya sing daku bangod naapektuhan sini ang kaangtanan sang mga tawo kay Jehova. Ang mga manggaranon mataas magpasaka, kag ginprenda sang ila imol nga mga utod ang ila uma kag ginbaligya pa gani ang ila mga kabataan sa pagkaulipon agod mabayaran ang mga utang kag ang buhis sa Persia. (Nehemias 5:​1-​10) Ginlapas sang madamo nga Judiyo ang Adlaw nga Inugpahuway kag wala nila ginsuportahan ang mga Levinhon kag ang templo. Subong man, ang iban nangasawa sing “Asdodnon, Amonhon, kag Moabnon.” Masakit gid ini kay Nehemias! Apang wala sing isa man sining mga ungon ang nagpauntat sa iya. Liwat-liwat sia nga nangin makugi nga tagsakdag sang matarong nga mga kasuguan sang Dios. Kaangay ni Nehemias, kabay nga indi kita mag-untat sa pag-alagad sing matutom kay Jehova bangod sang di-matutom nga paggawi sang iban.​​—⁠Nehemias 13:10-​13, 23-​27.

Madamo pa nga Matutom ang Nagbatas

16-18. Paano natublag sang binangig sa pamilya sanday Isaac kag Rebeca, Ana, David, kag Oseas?

¹⁶ Ang Biblia nagaunod sing madamo pa nga halimbawa sang mga tawo nga nagbatas sing mapiot nga mga kahimtangan nga kaangay sang mga ungon. Ang isa ka kinaandan nga kabangdanan sining mga ungon amo ang problema sa pamilya. Ang duha ka asawa ni Esau ‘nangin kapaitan sa espiritu ni Isaac kag ni Rebeca,’ nga mga ginikanan ni Esau. Nagsiling pa gani si Rebeca nga ginkangil-aran niya ang iya kabuhi upod sa sining mga asawa. (Genesis 26:​34, 35; 27:46) Handurawa man si Ana kag kon paano si Penina, nga isa pa ka asawa sang iya bana, “nagpaugtas sa iya sing tama” bangod baw-as si Ana. Ayhan masunson nga gin-antos sing isahanon ni Ana ini nga pagyaguta sa ila puluy-an. Dayag man sia nga ginpaugtas ni Penina​—⁠walay duhaduha sa atubangan sang mga himata kag mga abyan​—⁠samtang ang pamilya nagatambong sing piesta sa Silo. Kaangay ini sang paglubong pa gid sang ungon sa unod ni Ana.​​—⁠1 Samuel 1:​4-7.

¹⁷ Hunahunaa ang ginbatas ni David bangod sang binuang nga pagkahisa sang iya ugangan nga lalaki, nga si Hari Saul. Agod maluwas ang iya kabuhi, napilitan si David sa pag-istar sa mga lungib sa kahanayakan sang En-gedi, diin kinahanglan niya nga magtaklad sa pulupil-ason kag delikado nga mga kabatuhan. Mahimo nga makaulugot gid ang inhustisya, kay wala sia sing malain nga ginhimo kay Saul. Walay sapayan sini, si David tinuig nga naglaaslaas​—⁠ini tanan bangod sang kahisa ni Saul.​​—⁠1 Samuel 24:​14, 15; Hulubaton 27:4.

¹⁸ Handurawa ang binangig sa pamilya nga nagtublag kay manalagna Oseas. Ang iya asawa nangin makihilahion. Ang iya pagkaimoral kaangay gid sang mga ungon sa tagipusuon ni Oseas. Kag nag-antos sia sing dugang pa nga kalisang sang nagbun-ag ang iya asawa sing duha ka bata nga lalaki bangod sang iya pagpakighilawas!​​—⁠Oseas 1:​2-9.

19. Ano nga paghingabot ang nagpapiot kay manalagna Micaya?

¹⁹ Ang isa pa ka ungon sa unod amo ang paghingabot. Binagbinaga ang eksperiensia ni Micaya nga manalagna. Mahimo nga natublag gid ang matarong nga kalag ni Micaya sang makita niya ang malaut nga si Hari Ahab nga ginapalibutan  sang butig nga mga manalagna kag nagpati si Ahab sa ila daku nga kabutigan. Nian, sang ginsugiran ni Micaya si Ahab nga ining tanan nga manalagna nagapamulong sa “madayaon nga espiritu,” ano ang ginhimo sang lider sang mga madaya? Aba, ‘gintampa niya si Micaya sa pisngi’! Ang malain pa amo ang reaksion ni Ahab sa paandam ni Jehova nga ang pagpakig-away agod mabawi ang Ramot-gilead indi magmadinalag-on. Ginpabilanggo ni Ahab si Micaya nga may nabuhinan nga rasyon. (1 Hari 22:​6, 9, 15-​17, 23-​28) Dumduma man si Jeremias kag kon paano sia ginpakig-angutan sang iya posible magpatay nga mga manughingabot.​—⁠Jeremias 20:1-9.

20. Anong mga ungon ang ginbatas ni Noemi, kag paano sia ginpadyaan?

²⁰ Ang kamatayon sang mga hinigugma isa pa ka masakit nga kahimtangan nga mapaanggid sa ungon sa unod. Dapat batason ni Noemi ang masakit nga pagkapatay sang iya bana kag sang iya duha ka anak nga lalaki. Nagapangasubo gihapon bangod sining malisod nga mga hitabo, nagpauli sia sa Betlehem. Ginsilingan niya ang iya mga abyan nga indi sia pagtawgon nga Noemi, kundi Mara, ang ngalan nga nagapakita sang iya masakit nga mga inagihan. Apang, sang ulihi, ginpadyaan ni Jehova ang iya pagbatas sing isa ka apo nga lalaki nga nangin koneksion sa kaliwat padulong sa Mesias.​​—⁠Rut 1:​3-5, 19-​21; 4:​13-​17; Mateo 1:​1, 5.

21, 22. Paano gintublag si Job sang kadulaan, kag ano ang reaksion niya?

²¹ Hunahunaa ang kakugmat ni Job sang mabalitaan niya ang hinali kag masingki nga pagkapatay sang iya napulo ka pinalangga nga mga anak, subong man ang pagkadula sang tanan niya nga kasapatan kag ang pagtaliwan sang iya mga alagad. Sa hinali lamang, ang iya bug-os nga kalibutan daw narumpag! Nian, samtang ginakayasan pa sa sining mga hitabo, ginpadapuan sia ni Satanas sing balatian. Ayhan naghunahuna gid si Job nga mahimo sia mapatay sa sining malubha nga balatian. Indi gid maagwanta ang iya kasakit amo nga nagbatyag sia nga ang kamatayon mangin isa ka paumpaw.​​—⁠Job 1:​13-​20; 2:​7, 8.

²² Subong daw kulang pa ini tanan, ang iya asawa, bangod sang iya kalisod kag kalisang, nagpalapit sa iya kag nagtu-aw: “Pakamalauta ang Dios kag mapatay!” Daw ano gid ini nga ungon sa iya nagangutngot nga unod! Pagkatapos sini, sa baylo nga lugpayan sia, ginpakamalaut si Job sang iya tatlo ka abyan paagi sa nagapatalang nga pangatarungan, nagsumbong sa iya nga may likom sia nga sala kag naghaumhaum nga amo ini ang kabangdanan sang iya pag-antos. Ang ila sayop nga mga argumento labi pa nga nagpadulot sang mga ungon sa iya unod. Dumduma man nga wala makahibalo si Job kon ngaa natabo sa iya ining mabudlay gid nga mga butang; wala man sia makahibalo nga luwason ang iya kabuhi. Apang, “sa sini tanan wala makasala si Job ukon nagpasibangod sa Dios sang bisan ano nga butang nga di-nagakaigo.” (Job 1:22; 2:​9, 10; 3:⁠3; 14:13; 30:17) Bisan pa gintublag sing dulungan sang madamo nga ungon, wala gid niya pagbiyaan ang iya dalanon nga may integridad. Daw ano gid ka makapalig-on!

23. Ngaa nabatas sang mga matutom nga ginbinagbinag naton ang nagkalainlain nga mga ungon sa unod?

²³ Ang nasambit nga mga halimbawa wala gid nagarepresentar sang kabug-usan nga listahan. Madamo pa ang ginaunod sang Biblia. Dapat batason sining tanan nga matutom nga mga alagad ang ila malaragwayon nga mga ungon. Kag madamo gid kag lainlain nga problema ang ila gin-atubang! Apang, magkapareho sila sa isa ka butang. Wala sing isa sa ila ang nagbiya sang ila pag-alagad kay Jehova. Walay sapayan sining tanan nga masakit nga mga pagtilaw, nadaug nila si Satanas paagi sa kusog nga ginhatag ni Jehova sa ila. Paano? Sabton sang masunod nga artikulo ini nga pamangkot kag ipakita sa aton kon paano man naton mabatas ang bisan ano nga butang nga kaangay sang ungon sa aton unod.

[Nota]

Paano Mo Sabton?

• Ngaa ang mga problema nga ginaatubang naton mapaanggid sa mga ungon sa unod?

• Ano ang pila sang mga ungon nga ginbatas nanday Mefiboset kag Nehemias?

• Sa Makasulatanhon nga mga halimbawa sang mga lalaki kag mga babayi nga nagbatas sing nagkalainlain nga ungon sa unod, sin-o ang ilabi na nga makatalandog para sa imo, kag ngaa?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Mga retrato sa pahina 15]

Dapat batason ni Mefiboset ang pagkainutil, pagpakalain, kag kasubo

[Retrato sa pahina 16]

Nagpadayon si Nehemias walay sapayan sang pagpamatok