Ang mga Kasuguan sang Dios Para sa Aton Kaayuhan

“Daw ano ang paghigugma ko sang imo kasuguan!”​—⁠SALMO 119:97.

1. Ano ang kinaandan nga panimuot sa pagtuman sa mga kasuguan sang Dios?

ANG pagtuman sa mga kasuguan sang Dios indi kinaandan karon. Para sa madamo, ang pagpasakop sa indi makita nga mataas nga awtoridad daw wala sing pulos. Nagapuyo kita sa isa ka panahon nga nagabag-obag-o ang mga talaksan sa moral, nga indi maathag kon ano gid ang husto kag sayop, kag indi maathag nga mga pagsulundan. (Hulubaton 17:15; Isaias 5:20) Nagapakita sang panghunahuna nga kinaandan sa di-relihioso nga mga katilingban, ang kasan-o lang nga surbe nagsiling nga “luyag sang kalabanan nga Amerikano nga sila mismo ang mamat-od sang kon ano ang husto, maayo kag importante.” Luyag nila ang “matinuguton nga Dios kag indi estrikto nga mga kasuguan. Indi nila luyag ang poderuso kag may moral ukon iban pa nga may panindugan nga mga superyor.” Ang isa ka analista sa katilingban nagsiling nga sa karon “ang mga indibiduwal ginapaabot nga amo ang mamat-od kon ano nga kabuhi ang matarong kag putli.” Siling pa niya: “Ang bisan ano nga porma sang mataas nga awtoridad dapat magpasibu sang mga kasuguan sini suno sa mga kinahanglanon sang mga tawo.”

2. Paano ang una nga pagsambit sing kasuguan sa Biblia naangot sing suod sa pagpakamaayo kag kahamuot sang Dios?

² Bangod madamo gid ang nagapangduhaduha sa balor sang mga kasuguan ni Jehova, kinahanglan nga palig-unon naton ang aton kombiksion nga ang mga talaksan sang Dios para sa aton kaayuhan. Makawiwili nga talupangdon ang rekord diin ang kasuguan una nga ginsambit sa Biblia. Sa Genesis 26:​5, mabasa naton ang mga pinamulong sang Dios: “Si Abraham . . . padayon nga nagtuman sang iya mga obligasyon sa akon, sang akon mga sugo, sang akon mga palatukuran, kag sang akon mga kasuguan.” Ginhambal ini nga mga pulong siniglo pa antes ginhatag ni Jehova ang detalyado nga Mosaikong kasuguan sa mga kaliwatan ni Abraham. Paano ginpadyaan sang Dios ang pagkamatinumanon ni Abraham, pati na ang pagtuman sa Iya mga kasuguan? Si Jehova nga Dios nagsaad sa iya: “Paagi sa imo binhi ang tanan nga pungsod sang duta pat-od nga magapakamaayo sang ila kaugalingon.” (Genesis 22:18) Sa amo, ang pagkamatinumanon sa mga kasuguan sang Dios naangot sing suod sa pagpakamaayo kag kahamuot sang Dios.

3. (a) Ano nga balatyagon ang ginpabutyag sang isa ka salmista tuhoy sa kasuguan ni Jehova? (b) Ano nga mga pamangkot ang dapat naton talupangdon?

³ Ang isa sang mga salmista nga mahimo isa ka prinsipe sang Juda kag magahari sa ulihi, nagpabutyag sing balatyagon nga di-kinaandan nga naangot sa kasuguan. Sia nagtuaw sa Dios: “Daw ano ang paghigugma ko sang imo kasuguan!” (Salmo 119:97) Indi lamang ini silabo sang balatyagon. Ekspresyon ini sang gugma para sa kabubut-on sang Dios nga ginpahamtang sa iya kasuguan. May amo man sini nga balatyagon si Jesucristo, ang himpit nga Anak sang Dios. Ginlaragway sa tagna si Jesus nga nagasiling: “Sa paghimo sang imo kabubut-on, O Dios ko, nagakalipay ako, kag ang imo kasuguan yari  sa akon nasulod nga mga bahin.” (Salmo 40:⁠8; Hebreo 10:9) Kamusta naman kita? Nalipay man bala kita sa paghimo sang kabubut-on sang Dios? Kumbinsido bala kita sa kapuslanan kag mga benepisyo sang mga kasuguan ni Jehova? Ano ang papel sang pagtuman sa mga kasuguan sang Dios sa aton pagsimba, sa aton matag-adlaw nga pagkabuhi, sa aton mga desisyon, kag sa aton kaangtanan sa iban? Agod mahigugma ang kasuguan sang Dios, maayo nga mahangpan naton kon ngaa may kinamatarong ang Dios sa paghatag sing mga kasuguan kag sa pagpatuman sini.

Si Jehova​—⁠Ang May Kinamatarong nga Manughatag sing Kasuguan

4. Ngaa si Jehova ang supremo kag may kinamatarong nga Manughatag sing kasuguan?

⁴ Subong Manunuga, si Jehova ang supremo kag may kinamatarong nga Manughatag sing kasuguan sa uniberso. (Bugna 4:11) Si manalagna Isaias nagsiling: “Si Jehova ang aton Manughatag-sing-kasuguan.” (Isaias 33:22) Sia ang nagpahamtang sing pisikal nga mga kasuguan sa buhi kag indi buhi nga mga tinuga. (Job 38:4-38; 39:1-12; Salmo 104:5-19) Subong tinuga sang Dios, ang tawo napaidalom sa pisikal nga mga kasuguan ni Jehova. Kag bisan ang tawo may kahilwayan sa moral kag makapangatarungan, mangin malipayon lamang sia kon sundon niya ang mga kasuguan sang Dios sa moral kag espirituwal.​—⁠Roma 12:⁠1; 1 Corinto 2:14-16.

5. Kon tuhoy sa mga kasuguan sang Dios, paano na napamatud-an nga matuod ang prinsipio sa Galacia 6:7?

⁵ Subong sang aton nahibaluan, indi masupak ang pisikal nga mga kasuguan ni Jehova. (Jeremias 33:​20, 21) Kon supakon sang isa ka tawo ang pila ka pisikal nga mga kasuguan, subong sang kasuguan sa grabidad, maeksperiensiahan niya ang mga resulta. Sing kaanggid, ang mga kasuguan sang Dios sa moral indi man masupak kag indi mapatiko ukon malapas nga indi mahalitan. Ginapatuman gid ini kaangay man sang iya pisikal nga mga kasuguan, bisan pa nga indi dayon makita ang resulta. “Ang Dios indi tiliawtiawan. Kay bisan ano ang ginasab-ug sang tawo, ini man ang iya anihon.”​—⁠Galacia 6:⁠7; 1 Timoteo 5:24.

Ang Kasangkaron sang Kasuguan ni Jehova

6. Daw ano kasangkad ang mga kasuguan sang Dios?

⁶ Ang labing talalupangdon nga pagpadayag sang kasuguan sang Dios amo ang Kasuguan ni Moises. (Roma 7:12) Sang ulihi, gin-islan ni Jehova nga Dios ang Mosaikong Kasuguan sang “kasuguan ni Cristo.”⁠ * (Galacia 6:⁠2; 1 Corinto 9:21) Subong mga Cristiano nga napaidalom sa “himpit nga kasuguan nga natungod sa kahilwayan,” nahangpan naton nga wala ginlimitehan sang Dios ang iya mga sugo sa pila ka bahin sang aton kabuhi, subong sa mga doktrina ukon seremonyal nga mga rito. Ang iya mga talaksan nagadalahig sang tanan nga aspekto sang kabuhi, lakip ang mga butang may kaangtanan sa pamilya, mga transaksion sa negosyo, paggawi sa tuhay nga sekso, mga panimuot sa mga masigka-Cristiano, kag pagpakigbahin sa matuod nga pagsimba.​—⁠Santiago 1:​25, 27.

7. Maghatag sing mga halimbawa sang importante nga mga kasuguan sang Dios.

⁷ Halimbawa, ang Biblia nagasiling: “Wala sing mga makihilawason, ni mga sumilimba sa idolo, ni mga makihilahion, ni mga lalaki nga ginagamit ang kaugalingon para sa di-kinaugali nga mga katuyuan, ni mga lalaki nga nagahulid sa mga lalaki, ni mga makawat, ni mga tawo nga sakon, ni mga palahubog, ni mga mapasipalahon, ni mga nagapangilkil ang makapanubli sang ginharian sang Dios.” (1 Corinto 6:​9, 10) Huo, ang pagpakighilahi kag pagpakighilawas indi lamang isa ka “pagpakigrelasyon.” Ang homoseksuwal nga mga buhat indi lamang isa ka “alternatibo nga estilo sang pagkabuhi.” Ini pati na ang pagpangawat, pagbutig kag pagbutangbutang paglapas tanan sang kasuguan ni Jehova. (Salmo 101:⁠5; Colosas 3:⁠9; 1 Pedro 4:15) Ginpakamalaut ni Santiago ang pagpadayawdayaw, kag ginlaygayan kita ni Pablo nga likawan ang binuang nga hinambal kag malaw-ay nga linahog. (Efeso 5:⁠4; Santiago 4:16) Para sa mga Cristiano, ini nga mga kasuguan sa paggawi bahin sang himpit nga kasuguan sang Dios.​—⁠Salmo 19:7.

8. (a) Ano ang kinaugali sang kasuguan ni Jehova? (b) Ano ang sadsaran nga kahulugan sang Hebreo nga tinaga para sa “kasuguan”?

⁸ Ining importante nga mga regulasyon sa Pulong ni Jehova nagapakita nga ang iya kasuguan indi lamang listahan sang walay balatyagon kag estrikto nga mga pagsulundan. Ginahimo sini nga mangin balanse kag mabungahon ang kabuhi,  lakip ang mga paggawi nga mapuslanon. Ang kasuguan sang Dios makapalig-on, matarong, kag makatudlo. (Salmo 119:72) Ang tinaga nga “kasuguan” nga gingamit sang salmista ginbadbad gikan sa Hebreo nga tinaga nga toh·rahʹ. Ang isa ka iskolar sa Biblia nagsiling: “Ini nga tinaga ginporma gikan sa isa ka berbo nga nagakahulugan sing pagtuytoy, paggiya, pagpuntariya, pagpaabante. Busa ang kahulugan . . . sini amo ang kasuguan sang paggawi.” Para sa salmista ang kasuguan isa ka dulot halin sa Dios. Indi bala dapat nga pabaloran man naton ini, ginatugutan ini nga magdihon sang aton kabuhi?

9, 10. (a) Ngaa kinahanglan naton ang masaligan nga panuytoy? (b) Paano lamang naton matigayon ang makalilipay kag madinalag-on nga kabuhi?

⁹ Ang tanan nga tinuga nagakinahanglan sing masaligan nga panuytoy. Matuod ini bisan kay Jesus kag sa iban nga mga anghel, nga mas mataas sa tawo. (Salmo 8:⁠5; Juan 5:30; 6:38; Hebreo 2:⁠7; Bugna 22:​8, 9) Kon ining himpit nga mga tinuga makabenepisyo sa panuytoy sang Dios, mas labi na gid nga makabenepisyo ang di-himpit nga mga tawo! Ang maragtas sang tawo kag ang aton mismo eksperiensia nagapamatuod nga husto ang ginsiling ni manalagna Jeremias: “Nahibaluan ko, O Jehova, nga ang dalanon sang tawo wala sa iya kaugalingon. Wala sa tawo nga nagalakat bisan ang pagtuytoy sa iya tikang.”​—⁠Jeremias 10:23.

¹⁰ Kon handum naton ang makalilipay kag madinalag-on nga kabuhi, dapat kita magpatuytoy sa Dios. Nahibaluan ni Hari Solomon ang katalagman sang pagkabuhi suno sa personal nga mga talaksan nga wala ang panuytoy sang Dios: “May dalanon nga matarong sa tawo, apang ang katapusan sini mga dalanon sang kamatayon.”​—⁠Hulubaton 14:12.

Mga Rason sa Pagpakabahandi sa Kasuguan ni Jehova

11. Ngaa handumon naton nga mahangpan ang kasuguan sang Dios?

¹¹ Maayo gid nga palambuon naton ang isa ka tudok nga handum nga mahangpan ang kasuguan ni Jehova. Ginpabutyag sang salmista ini nga handum sang sia nagsiling: “Kuhaa ang tabon sa akon mga mata, agod makita ko ang makatilingala nga mga butang gikan sa imo kasuguan.” (Salmo 119:18) Kon labi pa nga makilala naton ang Dios kag mahibaluan ang iya mga dalanon, labi pa nga mahangpan naton ang pinamulong ni Isaias: “Ako, si Jehova, amo ang imo Dios, ang Isa nga nagatudlo sa imo sa kapuslanan, ang Isa nga nagatuytoy sa imo sa dalanon nga dapat mo laktan. O kon talupangdon mo lamang ang akon mga sugo!” (Isaias 48:​17, 18) Luyag gid ni Jehova nga malikawan sang iya katawhan ang kalamidad kag magkalipay sila sa kabuhi paagi sa pagsunod sa iya mga sugo. Binagbinagon naton ang pila ka panguna nga rason kon ngaa dapat naton pakabahandion ang kasuguan sang Dios.

12. Paano ang ihibalo ni Jehova sa aton nagahimo sa iya nga labing maayo nga Manughatag sing kasuguan?

1² Ang kasuguan sang Dios nagahalin sa Isa nga nakakilala gid sa aton. Bangod si Jehova amo ang aton Manunuga, lohiko lamang nga kilala gid niya ang mga tawo. (Salmo 139:​1, 2; Binuhatan 17:24-28)  Ang aton suod nga mga abyan, mga himata, kag bisan gani ang aton mga ginikanan indi makakilala sa aton subong sang pagkilala sa aton ni Jehova. Ti, mas kilala pa gani kita sang Dios sangsa pagkilala naton sa aton kaugalingon! Indi matupungan ang ihibalo sang aton Manunuga tuhoy sa aton espirituwal, emosyonal, mental, kag pisikal nga mga kinahanglanon. Samtang ginatalupangod niya kita, ginapakita niya ang daku nga paghangop sa aton pagkahuman, sa aton mga luyag, kag sa aton mga handum. Nahangpan ni Jehova ang aton mga limitasyon, apang nahibaluan man niya ang aton ikasarang sa paghimo sing maayo. Ang salmista nagsiling: “Sia gid nakahibalo sang aton pagkahuman, nagadumdom nga kita yab-ok.” (Salmo 103:14) Busa, magabatyag kita nga may kalig-unan sa espirituwal samtang ginatinguhaan naton nga maglakat sa iya kasuguan, kinabubut-on nga nagapasakop sang aton kaugalingon sa mga panuytoy sang Dios.​—⁠Hulubaton 3:19-26.

13. Ngaa makasalig kita nga nagakabalaka gid si Jehova sa aton kaayuhan?

¹³ Ang kasuguan sang Dios nagahalin sa Isa nga nagahigugma sa aton. Nagakabalaka gid ang Dios sa aton dayon nga kaayuhan. Indi bala nagsakripisyo sia sing daku sa paghatag sang iya Anak “subong gawad nga kabaylo sang madamo”? (Mateo 20:28) Indi bala nga nagsaad si Jehova nga ‘indi sia magtugot nga sulayon kita labaw sa aton masarangan’? (1 Corinto 10:13) Indi bala nga nagapasalig sa aton ang Biblia nga sia ‘nagaulikid sa aton’? (1 Pedro 5:7) Wala na sing isa nga mas mahigugmaon kag mas interesado sa paghatag sing mapuslanon nga mga panuytoy para sa tawhanon nga tinuga sangsa kay Jehova. Nahibaluan niya kon ano ang maayo para sa aton kag kon ano ang nagapahalipay kag nagapasubo sa aton. Bisan pa mga di-himpit kita kag nagahimo sing mga sayop, kon ginatinguhaan naton nga himuon ang matarong, ginapakita niya ang iya gugma sa aton sa mga paagi nga magaresulta sa kabuhi kag mga pagpakamaayo.​—⁠Ezequiel 33:11.

14. Sa anong importante nga paagi nga tuhay ang kasuguan sang Dios sa tawhanon nga mga ideya?

¹⁴ Wala gid nagabag-o ang kasuguan sang Dios. Sa magamo nga tion diin kita nagakabuhi, si Jehova isa ka igang sang kalig-unan, nga nagaluntad sing walay katubtuban. (Salmo 90:2) Sia nagsiling tuhoy sa iya kaugalingon: “Ako si Jehova; wala ako nagabag-o.” (Malaquias 3:6) Masaligan gid ang mga talaksan sang Dios nga narekord sa Biblia​—⁠indi kaangay sang padayon nga nagabag-⁠obag-o nga ideya sang mga tawo. (Santiago 1:17) Halimbawa, pila ka tuig nga ang mga sikologo nagsiling nga padakuon ang bata nga ginapagustuhan, apang sang ulihi nagbag-o ang iban sa ila panghunahuna kag gin-aku nila nga nagsala sila. Ang mga talaksan kag panuytoy sang kalibutan tuhoy sa sini nagabulubag-o nga daw ginahuyop sang hangin. Apang wala nagabag-o ang Pulong ni Jehova. May laygay ang Biblia sa sulod sang mga siniglo kon paano padakuon sing mahigugmaon ang kabataan. Si apostol Pablo nagsulat: “Mga amay, dili ninyo pagpaakiga ang inyo mga anak, kundi padayon sila nga padakua sa disiplina kag sa nagatadlong nga panghunahuna ni Jehova.” (Efeso 6:4) Makapalig-on gid mahibaluan nga wala nagabag-o ang mga talaksan ni Jehova kag masaligan naton ini!

Mga Pagpakamaayo Para sa mga Nagatuman sang mga Kasuguan sang Dios

15, 16. (a) Ano ang mangin resulta kon iaplikar naton ang mga talaksan ni Jehova? (b) Paano mangin maayo nga panuytoy ang mga kasuguan sang Dios sa pag-asawahay?

¹⁵ Paagi sa iya manalagna nga si Isaias, ang Dios nagsiling: “Ang pulong nga nagaguwa sa akon baba . . . magamadinalag-on.” (Isaias 55:11) Kon tinguhaan gid naton nga sundon ang mga talaksan nga masapwan sa iya Pulong, pat-od gid nga magamadinalag-on kita, makahimo sing mapuslanon nga mga butang, kag makasapo sing kalipay.

¹⁶ Binagbinaga kon paano ang mga kasuguan sang Dios isa ka maayo nga panuytoy agod magmadinalag-on ang pag-asawahay. “Ang pag-asawahay mangin dungganon sa tunga sang tanan,” sulat ni Pablo, “kag ang higdaan sang pag-asawahay mangin wala sing dagta, kay hukman sang Dios ang mga makihilawason kag makihilahion.” (Hebreo 13:4) Ang mga tiayon dapat mangin matinahuron kag mahigugmaon sa isa kag isa: “Ang tagsatagsa  sa inyo maghigugma man sang iya asawa subong sang iya kaugalingon; sa pihak nga bahin, ang asawa dapat man may tudok nga pagtahod sa iya bana.” (Efeso 5:33) Ang sahi sang gugma nga kinahanglanon ginapaathag sa 1 Corinto 13:4-8: “Ang gugma mapinasensiahon kag mainayuhon. Ang gugma indi maimon, wala ini nagapahambog, wala nagapahabok, wala nagagawi sing di-nagakaigo, indi maiyaiyahon, indi maakigon. Wala ini nagaisip sang kahalitan. Wala ini nagakalipay sa kalautan, kundi nagakalipay sa kamatuoran. Ginaantos sini ang tanan nga butang, ginapatihan ang tanan nga butang, ginalauman ang tanan nga butang, ginabatas ang tanan nga butang. Ang gugma wala gid nagakapaslawi.” Ang pag-asawahay nga may subong sini nga sahi sang gugma indi maguba.

17. Ano nga mga benepisyo ang matigayon sa pag-aplikar sa mga talaksan ni Jehova sa paggamit sing alkohol?

¹⁷ Ang isa pa ka pamatuod nga ang mga talaksan ni Jehova mapuslanon, amo ang katunayan nga ginapakamalaut niya ang pagpahubog. Ginadilian pa gani niya ang ‘pag-inom sang isa sing madamo nga alak.’ (1 Timoteo 3:​3, 8; Roma 13:13) Madamo ang nagabalatian bangod sang sobra nga pag-inom bangod ginasikway nila ang mga talaksan sang Dios sa sini nga butang. Nangin batasan na sang iban ang todo nga pag-inom agod “makarelaks sila,” bangod sang indi pagsapak sa laygay sang Biblia nga maghaganhagan. Madamo nga problema ang nagautwas bangod sang sobra nga pag-inom, lakip ang pagkadula sang pagtahod, di-maayo nga pagtamdanay sa pamilya ukon pagkaguba sang pamilya, nausik nga kinitaan, kag pagkadula sang trabaho. (Hulubaton 23:19-21, 29-35) Indi bala isa ka pangamlig ang mga talaksan ni Jehova tuhoy sa paggamit sing alkohol?

18. Praktikal bala ang mga kasuguan sang Dios sa pinansial nga mga butang? Ipaathag.

¹⁸ Ang mga talaksan sang Dios nangin praktikal man sa pinansial nga mga butang. Ginapalig-on  sang Biblia ang mga Cristiano nga mangin bunayag kag mapisan. (Lucas 16:10; Efeso 4:28; Colosas 3:23) Bangod ginasunod nila ini nga laygay, madamo nga Cristiano ang ginpataasan sing posisyon ukon nagpabilin sa ila trabaho bisan ang iban ginpahalin. May pinansial man nga mga kaayuhan nga matigayon kon likawan sang isa ka tawo ang indi makasulatanhon nga mga batasan kag mga pagkagiyan subong sang pagsugal, pagpanigarilyo, kag pag-abuso sa droga. Wala sing duhaduha nga makahunahuna ka sing iban pa nga halimbawa sang pagkapraktikal sang mga talaksan sang Dios sa pinansial.

19, 20. Ngaa maalamon nga batunon kag sundon ang mga kasuguan sang Dios?

¹⁹ Mahapos para sa di-himpit nga mga tawo nga maglisa sa mga kasuguan kag mga talaksan sang Dios. Hunahunaa ang mga Israelinhon sa Bukid Sinai. Ang Dios nagsiling sa ila: “Kon tumanon ninyo sing maayo ang akon tingog kag sundon gid ang akon katipan, nian pat-od nga kamo mangin akon pinasahi nga pagkabutang gikan sa tanan sang iban pa nga katawhan.” Sila nagsabat: “Ang tanan nga pinamulong ni Jehova himuon namon.” Apang baliskad gid sa ila ginhimo! (Exodo 19:​5, 8; Salmo 106:12-43) Sa kabaliskaran, batunon naton kag sundon ang mga talaksan sang Dios.

²⁰ Maalamon kag makalilipay nga magpabilin kita sing suod sa indi mapaanggid nga mga kasuguan nga ginhatag ni Jehova agod tuytuyan kita sa aton kabuhi. (Salmo 19:7-11) Agod mahimo ini sing madinalag-on, kinahanglan man nga mahangpan naton ang mga prinsipio sang Dios. Ini ang topiko sa masunod nga artikulo.

[Nota]

Madumduman Mo Bala?

• Ngaa makasalig kita nga ang mga kasuguan sang Dios para sa aton kaayuhan?

• Ano ang mga rason nga dapat naton pakabahandion ang kasuguan ni Jehova?

• Sa anong mga paagi nga mapuslanon ang mga kasuguan sang Dios?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Retrato sa pahina 13]

Ginpakamaayo gid si Abraham bangod sang pagtuman niya sang kasuguan ni Jehova

[Mga retrato sa pahina 15]

Bangod sang mga kabalaka sa masako karon nga pagkabuhi, madamo ang naglisa gikan sa kasuguan sang Dios

[Retrato sa pahina 17]

Kaangay sang isa ka parola sa igang, malig-on kag wala nagabag-o ang kasuguan sang Dios