Magbenepisyo sa Mahigugmaon nga Kaayo ni Jehova

“Sin-o ang maalam? . . . Talupangdon niya ang mga buhat sang mahigugmaon nga kaayo ni Jehova.”​—⁠SALMO 107:43.

1. San-o una nga gingamit sa Biblia ang Hebreong tinaga nga ginbadbad “mahigugmaon nga kaayo,” kag ano nga mga pamangkot tuhoy sa sining kinaiya ang binagbinagon naton?

SANG nagligad nga mga 4,000 ka tuig, ang hinablos ni Abraham nga si Lot nagsiling tuhoy kay Jehova: “Ginapakadaku mo ang imo mahigugmaon nga kaayo.” (Genesis 19:19) Amo ini ang una nga tion nga ang Hebreong tinaga nga ginbadbad “mahigugmaon nga kaayo” mabasa sa Biblia. Ginsambit man nanday Jacob, Noemi, David, kag sang iban pa nga mga alagad sang Dios ini nga kinaiya ni Jehova. (Genesis 32:10; Rut 1:⁠8; 2 Samuel 2:6) Sa katunayan, ang mga termino nga “mahigugmaon nga kaayo” kag “mga mahigugmaon nga kaayo” mabasa sing mga 250 ka beses sa New World Translation of the Holy Scriptures. Apang ano ang mahigugmaon nga kaayo ni Jehova? Kay sin-o ini anay ginpakita? Kag paano kita makabenepisyo sa sini karon?

2. Ngaa ang Hebreong tinaga nga ginbadbad “mahigugmaon nga kaayo” mabudlay hatagan sing kahulugan, kag ano ang isa pa ka nagakaigo nga badbad sini?

² Sa Kasulatan, ang “mahigugmaon nga kaayo” isa ka badbad sang Hebreong tinaga nga masangkad gid sing kahulugan amo nga ang kalabanan nga lenguahe wala sing isa lamang ka tinaga nga eksakto nga nagapabutyag sang bug-os nga kahulugan sini. Gani, ang mga badbad subong sang “gugma,” “kaluoy,” kag “katutom” wala nagapaathag sing sibu kag sing bug-os sang masangkad gid nga kahulugan sini. Apang, ang mas masangkad nga badbad nga “mahigugmaon nga kaayo” “indi malayo sa bug-os nga kahulugan sang tinaga,” siling sang Theological Wordbook of the Old Testament. Nagakaigo nga ginahatag sang New World Translation of the Holy Scriptures​​—⁠With References ang “mainunungon nga gugma” subong isa pa ka badbad sang Hebreong termino nga ginbadbad “mahigugmaon nga kaayo.”​—⁠Exodo 15:13; Salmo 5:⁠7; footnote.

Tuhay sa Gugma kag Pagkamainunungon

3. Paano magkatuhay ang mahigugmaon nga kaayo kag ang gugma?

³ Ang mahigugmaon nga kaayo, ukon mainunungon nga gugma, malapit nga naangot sa mga kinaiya nga gugma kag pagkamainunungon. Apang, tuhay ini sa sining mga kinaiya sa importante nga mga paagi. Talupangda kon paano magkatuhay ang mahigugmaon nga kaayo kag ang gugma. Ang gugma sarang maaplikar sa mga butang kag mga ideya. Ang Biblia nagasiling tuhoy sa “nagahigugma sang alak kag lana” kag “nagahigugma sang kaalam.” (Hulubaton 21:17; 29:3) Apang ang mahigugmaon nga kaayo naaplikar sa mga tawo, indi sa mga ideya ukon sa wala kabuhi nga mga butang. Halimbawa, nadalahig ang mga tawo sang nagsiling ang Exodo 20:6 nga si Jehova “nagapakita sing mahigugmaon nga kaayo sa linibo ka kaliwatan.”

4. Paano ang mahigugmaon nga kaayo tuhay sa pagkamainunungon?

⁴ Ang Hebreong tinaga nga ginbadbad “mahigugmaon nga kaayo” may mas masangkad man nga kahulugan sangsa tinaga nga “pagkamainunungon.” Sa pila ka lenguahe, ang “pagkamainunungon” masami nga ginagamit sa panimuot nga dapat ipakita sang isa nga kubos sa isa nga mas mataas sa iya. Apang subong sang ginasiling sang isa ka manugpanalawsaw, sa pagtamod sang Biblia, ang mahigugmaon nga kaayo “mas masami nga nagapatuhoy sa kabaliskaran gid sini: ang mas mataas mainunungon sa mga maluya ukon kubos ukon sakop.” Sa amo, si Hari David nangabay kay Jehova: “Pasilaka ang imo nawong sa imo alagad. Luwasa ako sa imo mahigugmaon nga kaayo.” (Salmo 31:16) Si Jehova, ang isa nga gamhanan ukon mas mataas, ginapangabay nga magpakita sing mahigugmaon nga kaayo, ukon mainunungon nga gugma, sa isa nga kubos, si David. Sanglit ang kubos wala sing awtoridad  sa mas mataas, ang ginpakita nga mahigugmaon nga kaayo sa sining kaso kinabubut-on, wala ginpilit.

5. (a) Ano nga mga kinaiya sang mahigugmaon nga kaayo sang Dios ang talalupangdon gid sa iya Pulong? (b) Ano nga pagpakita sang mahigugmaon nga kaayo ni Jehova ang binagbinagon naton?

⁵ “Sin-o ang maalam?” pamangkot sang salmista. “Talupangdon niya ang mga buhat sang mahigugmaon nga kaayo ni Jehova.” (Salmo 107:43) Ang mahigugmaon nga kaayo ni Jehova mahimo magresulta sa kaluwasan kag pagtipig. (Salmo 6:⁠4; 119:​88, 159) Isa ini ka proteksion kag isa ka importante nga butang nga nagadul-ong sa kaumpawan gikan sa mga kabudlayan. (Salmo 31:​16, 21; 40:11; 143:12) Bangod sini nga kinaiya, ang kapatawaran sa sala posible. (Salmo 25:7) Paagi sa pagrepaso sa pila ka kasaysayan sa Kasulatan kag sa pagtalupangod sa iban pa nga mga teksto sa Biblia, makita naton nga ang mahigugmaon nga kaayo ni Jehova (1) ginapakita paagi sa espesipiko nga mga buhat kag (2) naeksperiensiahan sang iya matutom nga mga alagad.

Pagluwas​—⁠Isa ka Pagpakita sing Mahigugmaon nga Kaayo

6, 7. (a) Paano ginpakadaku ni Jehova ang iya mahigugmaon nga kaayo sa bahin ni Lot? (b) San-o ginsambit ni Lot ang mahigugmaon nga kaayo ni Jehova?

⁶ Ayhan ang labing maayo nga paagi agod mahibaluan ang kasangkaron sang mahigugmaon nga kaayo ni Jehova amo ang pag-usisa sa mga kasaysayan sa Kasulatan nga nagadalahig sa sining kinaiya. Sa Genesis 14:1-16, makita naton nga si Lot, nga hinablos ni Abraham, gindala nga bihag sang mga kaaway. Apang ginluwas ni Abraham si Lot. Nabutang liwat sa katalagman ang kabuhi ni Lot sang mamat-od si Jehova nga laglagon ang  malaut nga siudad sang Sodoma, diin nagapuyo si Lot kag ang iya pamilya.​—⁠Genesis 18:20-​22; 19:​12, 13.

⁷ Antes gid lang malaglag ang Sodoma, gin-updan sang mga anghel ni Jehova si Lot kag ang iya pamilya paguwa sa siudad. Sadtong tion, si Lot nagsiling: “Ang imo alagad nakasapo sing pabor sa imo panulok amo nga ginapakadaku mo ang imo mahigugmaon nga kaayo, nga ginpakita mo sa akon agod matipigan nga buhi ang akon kalag.” (Genesis 19:​16, 19) Paagi sa sining mga pulong ginbaton ni Lot nga ginpakitaan sia ni Jehova sing tumalagsahon nga mahigugmaon nga kaayo paagi sa pagluwas sa iya. Sa sining halimbawa, ang mahigugmaon nga kaayo sang Dios ginpakita paagi sa pagluwas kag pagtipig.​—⁠2 Pedro 2:7.

Ang Mahigugmaon nga Kaayo ni Jehova kag ang Iya Panuytoy

8, 9. (a) Ano ang misyon sang alagad ni Abraham? (b) Ngaa nangamuyo ang alagad para sa mahigugmaon nga kaayo sang Dios, kag ano ang natabo samtang nagapangamuyo sia?

⁸ Sa Genesis kapitulo 24, mabasa naton ang isa pa ka pagpakita sing mahigugmaon nga kaayo, ukon mainunungon nga gugma, sang Dios. Nagasaysay ini sang pagsugo ni Abraham sa iya alagad nga maglakbay pakadto sa pungsod sang mga paryente ni Abraham agod pangitaan sing asawa ang iya anak nga si Isaac. (Bersikulo 2-4) Ang iya misyon mabudlay, apang ginpasalig ang alagad nga tuytuyan sia sang anghel ni Jehova. (Bersikulo 7) Sang ulihi nakalab-ot ang alagad sa isa ka bubon sa guwa sang “siudad ni Nahor” (ayhan Haran ukon kaingod nga duog) sa tion gid nga nagahinampot ang mga babayi agod magsag-ub sing tubig. (Bersikulo 10, 11) Sang nakita niya nga nagapalapit ang mga babayi, nahibal-an niya nga nag-abot na ang tion nga importante gid sa mangin resulta sang iya misyon. Apang paano niya pilion ang husto nga babayi?

⁹ Nahibaluan sang alagad ni Abraham nga kinahanglan niya ang bulig sang Dios, gani nagpangamuyo sia: “Jehova ang Dios sang akon agalon nga si Abraham, palihug, pahanabuon mo nga matabo ini sa akon atubangan sa sini nga adlaw kag magpakita ka sing mahigugmaon nga kaayo sa akon agalon nga si Abraham.” (Bersikulo 12) Paano ipakita ni Jehova ang iya mahigugmaon nga kaayo? Nagpangayo ang alagad sing isa ka espesipiko nga tanda agod makilala niya ang lin-ay nga ginpili sang Dios. (Bersikulo 13, 14) Ginhimo gid sang isa ka babayi ang ginpangabay sang alagad kay Jehova. Daw subong bala nga nabatian sang lin-ay ang pangamuyo sang alagad! (Bersikulo 15-20) Nakibot sa sini, ang alagad “nagtulok sa iya nga may katingala.” Apang, pila pa ka importante nga mga katunayan ang kinahanglan mahibaluan. Ining matahom bala nga lin-ay isa sang mga paryente ni Abraham? Kag dalaga pa bala sia? Gani ang alagad padayon nga ‘naghipos agod mahibaluan kon bala ginhimo ni Jehova nga madinalag-on ang iya paglakbay ukon wala.’​—⁠Bersikulo 16, 21.

10. Ngaa nakasiling ang alagad ni Abraham nga nagpakita si Jehova sing mahigugmaon nga kaayo sa iya agalon?

¹⁰ Wala magdugay pagkatapos sadto, nagpakilala ang lin-ay subong “anak ni Betuel nga anak ni Milca, nga ginpanganak niya kay Nahor” nga utod ni Abraham. (Genesis 11:26; 24:24) Sadto nga tion narealisar sang alagad nga ginsabat ni Jehova ang iya pangamuyo. Nalipay gid, nagduko sia kag nagsiling: “Pakamaayuhon si Jehova nga Dios sang akon agalon nga si Abraham, nga wala magbiya sang iya mahigugmaon nga kaayo kag sang iya pagkamasaligan sa akon agalon. Samtang yara ako sa dalan, gintuytuyan ako ni Jehova pakadto sa balay sang mga utod sang akon agalon.” (Bersikulo 27) Paagi sa paghatag sing panuytoy, nagpakita ang Dios sing mahigugmaon nga kaayo sa agalon sang alagad, si Abraham.

Ang Mahigugmaon nga Kaayo sang Dios Nagahatag sing Kaumpawan kag Proteksion

11, 12. (a) Sa tion sang anong mga pagtilaw nga naeksperiensiahan ni Jose ang mahigugmaon nga kaayo ni Jehova? (b) Paano ginpakita ang mahigugmaon nga kaayo sang Dios sa bahin ni Jose?

¹¹ Masunod, binagbinagon naton ang Genesis kapitulo 39. Nasentro ini sa apo-sa-tuhod ni Abraham nga si Jose, nga ginbaligya sa pagkaulipon  sa Egipto. Apang, “si Jehova kaupod ni Jose.” (Bersikulo 1, 2) Sa katunayan, bisan ang Egiptohanon nga agalon ni Jose, nga si Potifar, nagsiling nga si Jehova kaupod ni Jose. (Bersikulo 3) Apang, nag-atubang si Jose sa isa ka mabug-at kaayo nga pagtilaw. Ginbutangbutangan sia nga ginhimuslan niya ang asawa ni Potifar kag gani ginbilanggo sia. (Bersikulo 7-20) Didto ‘sa bilangguan’ nga ‘ginsakit nila ang iya mga tiil sa mga grilyos, ginbutang sa mga salsalon ang iya kalag.’​—⁠Genesis 40:15; Salmo 105:18.

¹² Ano ang natabo sadtong mabudlay gid nga eksperiensia? “Si Jehova padayon nga kaupod ni Jose kag padayon nga nagpakita sing mahigugmaon nga kaayo sa iya.” (Bersikulo 21a) Ginsugdan sang isa ka partikular nga buhat sang mahigugmaon nga kaayo ang isa ka serye sang mga hitabo nga nagdul-ong sang ulihi sa kaumpawan gikan sa mga kabudlayan nga naeksperiensiahan ni Jose. Gintugutan ni Jehova si Jose nga “makasapo sing pabor sa mga mata sang punong opisyal sang bilangguan.” (Bersikulo 21b) Tungod sini, gintangduan sang opisyal si Jose sing isa ka masaligan nga katungdanan. (Bersikulo 22) Masunod, nakilala ni Jose ang tawo nga nagsambit sa iya kay Paraon, ang manuggahom sa Egipto. (Genesis 40:​1-4, 9-​15; 41:​9-​14) Bangod sini, ginpataasan sang hari ang posisyon ni Jose nga mangin ikaduha nga manuggahom sa Egipto, nga nagresulta sa paghimo niya sing nagaluwas-kabuhi nga buhat sang may tiggulutom sa Egipto. (Genesis 41:37-​55) Nag-antos si Jose sugod sang 17 anyos sia kag naglawig ini sing kapin sa dose ka tuig! (Genesis 37:​2, 4; 41:46) Apang sa sulod sadtong tinuig sang  kasisit-an kag kapipit-an, ginpakita ni Jehova nga Dios ang iya mahigugmaon nga kaayo kay Jose paagi sa pag-amlig sa iya gikan sa daku nga kalamidad kag sa pagtipig sa iya agod magtungod sing isa ka pinasahi nga papel sa pagtuman sa katuyuan sang Dios.

Ang Mahigugmaon nga Kaayo sang Dios Wala Nagakapaslawan

13. (a) Ano nga pagpakita sing mahigugmaon nga kaayo ni Jehova ang mabasa sa Salmo 136? (b) Ano gid ang mahigugmaon nga kaayo?

¹³ Sulit-sulit nga ginpakita ni Jehova ang iya mahigugmaon nga kaayo sa mga Israelinhon. Ginasaysay sang Salmo 136 nga bangod sang iya mahigugmaon nga kaayo, ginluwas niya sila (Bersikulo 10-15), gintuytuyan (Bersikulo 16), kag gin-amligan. (Bersikulo 17-20) Ginpakita man sang Dios ang iya mahigugmaon nga kaayo sa mga indibiduwal. Ang isa ka tawo nga nagapakita sing mahigugmaon nga kaayo sa mga isigkatawo nagahimo sini sing boluntaryo agod pun-an ang isa ka importante nga kinahanglanon. Tuhoy sa mahigugmaon nga kaayo, ang isa ka reperensia sa Biblia nagasiling: “Isa ini ka buhat nga nagatipig ukon nagapauswag sang kabuhi. Pagpasilabot ini tungod sa isa nga nagaantos sing kapiutan ukon kasisit-an.” Ginalaragway ini sang isa ka iskolar subong “gugma nga ginapakita paagi sa buhat.”

14, 15. Ngaa mapat-od naton nga si Lot isa ka nahamut-an nga alagad sang Dios?

¹⁴ Ginapakita sa aton sang ginbinagbinag naton nga kasaysayan sa Genesis nga si Jehova wala gid nagakapaslawan sa pagpakita sing mahigugmaon nga kaayo sa mga nagahigugma sa iya. Sanday Lot, Abraham, kag Jose nagkabuhi sa nanuhaytuhay nga kahimtangan kag nag-atubang sing magkatuhay gid nga mga pagtilaw. Di-himpit sila nga mga tawo, apang nahamut-an sila nga mga alagad ni Jehova, kag nagkinahanglan sila sang bulig sang Dios. Malugpayan kita sa paghibalo nga ang aton mahigugmaon kag langitnon nga Amay nagapakita sing mahigugmaon nga kaayo sa sining mga indibiduwal.

¹⁵ Si Lot nakahimo sang pila ka di-maalamon nga desisyon nga nagresulta sa mga kabudlayan. (Genesis 13:​12, 13; 14:​11, 12) Apang, nagpakita man sia sing dalayawon nga mga kinaiya. Sang nag-abot ang duha ka anghel sang Dios sa Sodoma, gin-abiabi sila ni Lot. (Genesis 19:1-3) May pagtuo nga ginpaandaman niya ang iya mga umagad nga lalaki tuhoy sa nagahilapit nga paglaglag sa Sodoma. (Genesis 19:14) Ang pagtamod sang Dios kay Lot mabasa naton sa 2 Pedro 2:7⁠-9, nga nagasiling: “Ginluwas [ni Jehova] ang matarong nga si Lot, nga natublag sing daku sang pagpatuyang sang masinupakon-sa-kasuguan nga mga tawo sa maulag nga paggawi​—⁠ kay yadtong matarong nga tawo bangod sang iya nakita kag nabatian samtang nagapuyo sa tunga nila sa adlaw-adlaw nagpaantos sa iya matarong nga kalag bangod sang ila malinapason nga mga buhat​—⁠ makahibalo si Jehova kon paano luwason ang mga tawo nga may diosnon nga debosyon gikan sa pagtilaw.” Huo, si Lot matarong nga tawo, kag ginapahangop sang mga pulong diri nga isa sia ka tawo nga may diosnon nga debosyon. Kaangay niya, matigayon naton ang mahigugmaon nga  kaayo sang Dios samtang ginahimo naton ang ‘balaan nga paggawi kag mga buhat sang diosnon nga debosyon.’​—⁠2 Pedro 3:​11, 12.

16. Anong paborable nga mga pulong ang ginasiling sang Biblia tuhoy kay Abraham kag kay Jose?

¹⁶ Maathag nga ginapakita sang kasaysayan sa Genesis kapitulo 24 ang suod nga kaangtanan ni Abraham kay Jehova. Ang una nga bersikulo nagasiling nga “ginpakamaayo ni Jehova si Abraham sa tanan nga butang.” Gintawag sang alagad ni Abraham si Jehova nga “Dios sang akon agalon nga si Abraham.” (Bersikulo 12, 27) Kag si disipulo Santiago nagsiling nga si Abraham “ginpahayag nga matarong” kag “gintawag sia nga ‘abyan ni Jehova.’ ” (Santiago 2:21-23) Matuod man ini kay Jose. Ang suod nga kaangtanan sa ulot ni Jehova kag ni Jose ginapadaku sa bug-os nga Genesis kapitulo 39. (Bersikulo 2, 3, 21, 23) Dugang pa, si disipulo Esteban nagsiling tuhoy kay Jose: “Ang Dios kaupod niya.”​—⁠Binuhatan 7:9.

17. Ano ang matun-an naton gikan sa halimbawa ni Lot, ni Abraham, kag ni Jose?

¹⁷ Ang mga nakabaton sang mahigugmaon nga kaayo sang Dios nga bag-o lang naton ginbinagbinag, mga indibiduwal nga may maayo nga kaangtanan kay Jehova nga Dios kag nag-alagad para sa iya katuyuan sa nanuhaytuhay nga paagi. Nag-atubang sila sing mga balagbag nga wala kuntani nila malandas kon sa ila kaugalingon lamang. Nataya diri ang pagtipig sa kabuhi ni Lot, ang pagpadayon sang kaliwat ni Abraham, kag ang pag-amlig sa katungdanan ni Jose. Si Jehova lamang ang makahatag sang mga kinahanglanon sining diosnon nga mga tawo, kag ginhimo gid niya ini paagi sa pagpasilabot paagi sa mga buhat sang mahigugmaon nga kaayo. Agod maagom naton sing dayon ang mahigugmaon nga kaayo ni Jehova nga Dios, dapat may suod man kita nga kaangtanan sa iya, kag dapat naton padayon nga himuon ang iya kabubut-on.​—⁠Esdras 7:​28; Salmo 18:50.

Ang mga Alagad sang Dios Ginapakamaayo

18. Ano ang ginapakita sang nanuhaytuhay nga teksto sa Biblia tuhoy sa mahigugmaon nga kaayo ni Jehova?

¹⁸ Ang mahigugmaon nga kaayo ni Jehova ‘nagpuno sa duta,’ kag ginapasalamatan gid naton ining kinaiya sang Dios! (Salmo 119:64) Tinagipusuon nga ginahimo naton ang sulit-sulit nga ginasiling sang salmista: “O magpasalamat ang mga tawo kay Jehova tungod sa iya mahigugmaon nga kaayo kag tungod sa iya makatilingala nga binuhatan sa mga anak sang mga tawo.” (Salmo 107:​8, 15, 21, 31) Nagakalipay kita nga ginapakita ni Jehova ang iya mahigugmaon nga kaayo sa iya nahamut-an nga mga alagad​—⁠subong mga indibiduwal ukon subong isa ka grupo. Sa pangamuyo, gintawag ni manalagna Daniel si Jehova nga “matuod nga Dios, ang Isa nga dungganon kag ang Isa nga makapulunaw, nga nagahupot sang katipan kag sang mahigugmaon nga kaayo sa mga nagahigugma sa iya kag sa mga nagatuman sang iya mga sugo.” (Daniel 9:4) Si Hari David nangamuyo: “Padayuna ang imo mahigugmaon nga kaayo sa mga nakakilala sa imo.” (Salmo 36:10) Nagapasalamat gid kita nga ginapakita ni Jehova ang mahigugmaon nga kaayo sa iya mga alagad!​—⁠1 Hari 8:​23; 1 Cronica 17:13.

19. Ano nga mga pamangkot ang binagbinagon naton sa masunod nga artikulo?

¹⁹ Sa pagkamatuod, ginapakamaayo kita subong katawhan ni Jehova! Dugang sa pagbenepisyo gikan sa gugma sang Dios nga ginapakita sa katawhan sa kabilugan, naagom naton ang pinasahi nga mga pagpakamaayo bangod sang mahigugmaon nga kaayo, ukon mainunungon nga gugma, sang aton langitnon nga Amay. (Juan 3:16) Nagabenepisyo kita sa sining hamili nga kinaiya ni Jehova ilabi na sa tion sang pagkinahanglan. (Salmo 36:7) Apang paano naton mailog ang mahigugmaon nga kaayo ni Jehova nga Dios? Subong mga indibiduwal, ginapakita bala naton ining talalupangdon nga kinaiya? Ini kag ang iban pa nga mga pamangkot may kaangtanan sa sini binagbinagon sa masunod nga artikulo.

Madumduman Mo Bala?

• Ano ang isa pa ka pagbadbad sang Kasulatan sa “mahigugmaon nga kaayo”?

• Paano ang mahigugmaon nga kaayo tuhay sa gugma kag pagkamainunungon?

• Sa anong mga paagi nagpakita si Jehova sing mahigugmaon nga kaayo kay Lot, kay Abraham, kag kay Jose?

• Ano nga pasalig ang matigayon naton gikan sa pagpakita anay ni Jehova sing mahigugmaon nga kaayo?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Retrato sa pahina 13]

Nahibaluan mo bala kon paano ang Dios nagpakita sing mahigugmaon nga kaayo kay Lot?

[Mga retrato sa pahina 15]

Bangod sang iya mahigugmaon nga kaayo, gintuytuyan ni Jehova ang alagad ni Abraham

[Mga retrato sa pahina 16]

Ginpakita ni Jehova ang mahigugmaon nga kaayo paagi sa pag-amlig kay Jose