Pag-usisa sa Pila ka Mito Tuhoy sa Kamatayon

SA BUG-OS nga maragtas, ang tawo nagapalibog kag nagakabalaka sa masubo nga pagpaabot sa kamatayon. Dugang pa, ang kahadlok sa kamatayon ginagatungan sang pagsamo sa mga ideya sang butig nga relihion, popular nga mga kustombre, kag madugay na nga mga pagpati. Ang problema sa kahadlok sa kamatayon amo nga mahimo sini maparalisar ang ikasarang sang isa sa pagkalipay sa kabuhi kag dulaon ang pagsalig sang isa nga ang kabuhi may kabilinggan.

Ang popular nga relihion amo ilabi na ang mabasol sa pagpalapnag sing madamong mito tuhoy sa kamatayon. Paagi sa pag-usisa sa pila sini sa bulig sang kamatuoran sang Biblia, tan-awa kon ang imo paghantop sa kamatayon mahimo mapaathag.

Mito 1: Ang kamatayon amo ang kinaugali nga katapusan sang kabuhi.

“Ang kamatayon . . . isa ka importante nga bahin sang aton kabuhi,” siling sang libro nga Death​—⁠The Final Stage of Growth. Ginapakita sang mga komento subong sini nga ang kamatayon normal kag kinaugali nga katapusan sang tanan nga buhi nga organismo. Gani, ini nga pagpati nagresulta sa pilosopiya nga ang kabuhi walay katuyuan kag sa paghingalit sa mga tawo.

Apang ang kamatayon amo gid bala ang kinaugali nga katapusan sang kabuhi? Indi tanan nga manugpanalawsaw nagapati sa sini. Halimbawa, si Calvin Harley, isa ka biologo nga nagatuon sang pagtigulang sang tawo, nagsiling sa isa ka interbyu nga wala sia nagapati nga ang mga tawo “gindesinyo nga mapatay.” Ang immunologist nga si William Clark nagsiling: “Ang kamatayon indi kinahanglan nga mangin bahin sang kahulugan sang kabuhi.” Kag si Seymour Benzer, sang California Institute of Technology, mahunahunaon nga nagsiling nga “ang pagtigulang mas nagakaigo nga malaragway indi subong isa ka relo kundi subong isa ka alagisod nga hitabo, nga sarang naton mabag-o.”

Sang gintun-an sang mga sientipiko ang desinyo sang mga tawo, naligban sila. Natukiban nila nga ginhatagan kita sing mga kinaiya kag mga ikasarang nga labaw sa ginakinahanglan sang aton 70- tubtob 80-ka-tuig nga kalawigon sang kabuhi. Halimbawa, natukiban sang mga sientipiko nga ang utok sang tawo may daku nga ikasarang sa memorya. Ginbanabana sang isa ka manugpanalawsaw nga masarangan sang aton utok ang impormasyon nga “makapuno sa mga beinte milyones ka tomo, nga subong kadamo sa pinakadaku nga mga librarya sa kalibutan.” Nagapati ang pila ka neuroscientist nga sa kinaandan nga kalawigon sang kabuhi, ginagamit lamang sang tawo ang 1/100 sang 1 porsiento (.0001) sang masarangan sang iya utok. Nagakaigo nga mamangkot, ‘Ngaa may utok kita nga may amo sini ka daku nga ikasarang samtang diutay man lang gali sini ang aton magamit sa kinaandan nga kalawigon sang kabuhi?’

Binagbinaga man ang indi natural nga reaksion sang mga tawo sa kamatayon! Para sa kalabanan, ang kamatayon sang asawa, bana, ukon bata mahimo nga amo ang pinakamasakit nga maagihan sa bug-os nga kabuhi. Ang bug-os nga emosyon sang tawo masami nga matublag sa malawig nga tion sa tapos mapatay ang isa ka hinigugma. Bisan ang mga nagasiling nga ang kamatayon natural lamang sa tawo nabudlayan sa pagbaton sa ideya  nga tapuson sang ila kamatayon ang tanan nga butang. Ang British Medical Journal nagsiling tuhoy sa “kinaandan nga ginahaumhaum sang mga eksperto nga ang tanan luyag mabuhi sing malawig kon mahimo.”

Bangod sang kinaandan nga reaksion sang tawo sa kamatayon, sang iya tumalagsahon nga ikasarang sa pagdumdom kag sa pagtuon, kag sang iya nasulod nga paghandum para sa walay katapusan nga kabuhi, indi bala maathag nga ginhimo sia agod mabuhi? Sa pagkamatuod, gintuga sang Dios ang mga tawo, indi nga ang kamatayon mangin kinaugali nga katapusan, kundi nga may paglaum nga mabuhi sing walay latid. Talupangda ang ginsiling sang Dios sa una nga mag-asawa subong palaabuton nila: “Magmabungahon kamo kag magbuad kag pun-a ninyo ang duta kag gamhi ini, kag magpakaagalon kamo sa kaisdaan sang dagat kag sa nagalupad nga mga tinuga sang langit kag sa tagsa ka buhi nga tinuga nga nagagiho sa duta.” (Genesis 1:28) Daw ano ka makalilipay kag mapinadayunon ini nga palaabuton!

Mito 2: Ginakuha sang Dios ang mga tawo sa kamatayon agod mangin kaupod niya.

Ang nagatagumatayon nga 27-anyos nga iloy nga may tatlo ka kabataan nagsiling sa isa ka Katoliko nga madre: “Indi ka magsulod diri kag silingan ako nga kabubut-on ini sang Dios para sa akon. . . . Naugot ako kon may iban pa nga maghambal sini sa akon.” Apang, amo ini ang ginatudlo sang madamong relihion tuhoy sa kamatayon​—⁠nga ginakuha sang Dios ang mga tawo agod mangin malapit sa iya.

Mapintas gid bala ang Manunuga amo nga walay kaluoy nga ginapahanabo niya nga mapatay kita, bisan pa nahibaluan niya nga magapahanusbo gid ini sa aton? Wala, wala ini ginapahanabo sang Dios sang Biblia. Suno sa 1 Juan 4:​8, “Ang Dios gugma.” Talupangda nga wala ini nagasiling nga ang Dios may gugma ukon nga ang Dios mahigugmaon, kundi ini nagasiling nga ang Dios gugma. Ang gugma sang Dios tuman ka daku, tuman ka putli, tuman ka himpit, gani makita ini sa iya personalidad kag mga buhat amo nga masiling nga sia amo gid ang personipikasyon sang gugma. Indi ini isa ka Dios nga nagakuha sang mga tawo sa kamatayon agod mangin malapit sa iya.

Madamo ang naligban kon diin kag kon ano ang kahimtangan sang mga patay bangod sang mga panudlo sang butig nga relihion. Langit, impierno, purgatoryo, Limbo​—⁠ini kag ang lainlain pa nga mga destinasyon indi mahangpan kag makahaladlok gid. Sa pihak nga bahin, ang Biblia nagasugid sa aton nga ang mga patay walay hinalung-ong; ang ila kahimtangan kaanggid sa katulugon. (Manugwali 9:​5, 10; Juan 11:11-14) Sa amo, indi kita dapat magkabalaka sa kon ano ang matabo sa aton sa tapos mapatay, subong nga wala kita nagakabalaka kon makita naton ang isa nga nagakatulog sing mahamuok. Si Jesus nagsiling tuhoy sa isa ka tion nga “ang tanan nga yara sa handumanan nga mga lulubngan . .  magaguwa” sa bag-o nga kabuhi sa paraiso nga duta.​—⁠Juan 5:​28, 29; Lucas 23:43.

Mito 3: Ginakuha sang Dios ang mga bata agod mangin mga anghel.

Ginsambit ni Elisabeth Kübler-Ross, nga nagtuon sa mga tawo nga nagamasakit kag malapit na lang mapatay, ang isa pa ka kinaandan nga paghangop sang relihioso nga mga tawo. Nagalaragway sang isa ka matuod nga hitabo, nagsiling sia nga “di-maalamon nga singganan ang isa ka bata nga babayi nga napatyan sing manghod nga lalaki nga palangga gid sang Dios ang mga bata nga lalaki amo nga gindala niya sa langit si toto Juan.” Ini nga hambal nagahatag sing sayop nga pagtamod sa Dios kag wala ini nagapabanaag sang iya personalidad kag panimuot. Nagsiling pa si Dr. Kübler-Ross: “Sang maghamtong ining bata nga babayi ang iya kaakig sa Dios wala gid madula, kag nagresulta ini sa depresyon sa isip sang ang iya mismo anak nga lalaki napatay paglipas sang tatlo ka dekada.”

Ngaa kuhaon sang Dios ang isa ka bata agod makakuha sing isa pa ka anghel​—⁠subong nga daw mas kinahanglan sang Dios ang bata sangsa iya mga ginikanan? Kon matuod nga ginakuha sang Dios ang mga bata, wala bala ini nagahimo sa iya nga isa ka di-mahigugmaon kag makagod nga Manunuga? Tuhay sa sining paghantop, ang Biblia nagasiling: “Ang gugma gikan sa Dios.” (1 Juan 4:7) Pahanabuon bala sang Dios sang gugma ang kamatayon nga indi gani mabaton nga rasonable bisan sang mga tawo?

 Gani ngaa nagakapatay ang mga bata? Ang bahin nga sabat sang Biblia narekord sa Manugwali 9:11: “Ang tion kag wala ginapaabot nga hitabo nagakahanabo sa ila tanan.” Kag ang Salmo 51:5 nagasugid sa aton nga kita tanan di-himpit, makasasala, kutob sa tion sang pagpanamkon sa aton, kag ang madangatan sang tanan nga tawo karon amo ang kamatayon bangod sang madamo nga kabangdanan. Kon kaisa antes pa mabun-ag, mahimo na mahanabo ang kamatayon. Sa iban nga kaso, ang mga bata nagakapatay bangod sang trahedya ukon aksidente. Ang Dios indi mabasol sa sining pagkapatay.

Mito 4: Ang iban nga mga tawo ginapaantos sa tapos mapatay.

Madamong relihion ang nagatudlo nga ang mga malauton nagakadto sa kalayuhon nga impierno kag ginapaantos sing dayon. Ini bala nga panudlo makatarunganon kag suno sa Kasulatan? Ang kalawigon sang kabuhi sang tawo 70 ukon 80 ka tuig lamang. Bisan pa ang isa ka tawo tuman kalaut sa bug-os niya nga kabuhi, isa bala ka makatarunganon nga silot ang walay katapusan nga pagpaantos? Indi. Indi gid makatarunganon nga paantuson ang isa ka tawo sing dayon sa mga sala nga ginhimo niya sa malip-ot nga tion sang kabuhi.

Ang Dios lamang ang makasugid sang nagakatabo sa tapos mapatay ang tawo, kag ginsugid niya ini sa iya nasulat nga Pulong, ang Biblia. Amo sini ang ginasiling sang Biblia: “Subong nga ang [sapat] nagakapatay, sa amo nagakapatay ang [tawo]; kag sila tanan may isa lamang ka espiritu . . . Ang tanan nagakadto sa isa ka duog. Sila tanan gikan sa yab-ok, kag sila tanan nagabalik sa yab-ok.” (Manugwali 3:​19, 20) Wala diri ginasambit ang kalayuhon nga impierno. Ang mga tawo nagabalik sa yab-ok​—⁠sa indi pagluntad​—⁠kon mapatay sila.

Agod mag-antos, ang isa ka tawo dapat nga may pangalibutan. May pangalibutan bala ang mga patay? Sa liwat, ang Biblia nagasabat: “Ang mga buhi nakahibalo nga mapatay sila; apang nahanungod sa mga patay, wala sila makahibalo sing bisan ano, ukon may padya pa sila, bangod ang ila handumanan nalimtan.” (Manugwali 9:5) Imposible nga maeksperiensiahan sang mga patay, nga “wala . . . makahibalo sing bisan ano,” ang kasakit sa bisan diin nga lugar.

Mito 5: Ang kamatayon nagakahulugan sing permanente nga katapusan sang pagluntad naton.

Wala na kita nagaluntad kon mapatay kita, apang wala ini nagakahulugan nga ang tanan natapos na. Nahibaluan sang matutom nga si Job nga magakadto sia sa lulubngan, sa Sheol, kon mapatay sia. Apang pamatii ang iya pangamuyo sa Dios:  “O kabay pa kuntani nga taguon mo ako sa Sheol, nga huptan mo kuntani ako nga tinago tubtob nga magtaliwan ang imo kaakig, nga tangduan mo ako kuntani sing pinat-od nga tion kag dumdumon ako! Kon ang mapagros nga tawo mapatay, mabuhi pa bala sia? . . . Magapanawag ka, kag ako magasabat sa imo.”​—⁠Job 14:13-15.

Nagapati si Job nga kon matutom sia tubtob sa kamatayon, dumdumon sia sang Dios kag banhawon sa ulihi. Amo ini ang ginapatihan sang tanan nga mga alagad sang Dios sang una nga panahon. Ginpamatud-an mismo ni Jesus ini nga paglaum kag ginpakita nga gamiton sia sang Dios sa pagbanhaw sa mga patay. Ang mga pulong mismo ni Cristo nagapasalig sini sa aton: “Ang oras magaabot nga ang tanan nga yara sa handumanan nga mga lulubngan makabati sang tingog [ni Jesus] kag magaguwa, ang mga nakahimo sing maayong mga butang sa pagkabanhaw nga sa kabuhi, yadtong nakahimo sing malaut nga mga butang sa pagkabanhaw nga sa paghukom.”​—⁠Juan 5:​28, 29.

Sa dili madugay dulaon sang Dios ang tanan nga kalautan kag paluntaron ang bag-ong kalibutan sa idalom sang langitnon nga pagdumala. (Salmo 37:​10, 11; Daniel 2:44; Bugna 16:​14, 16) Ang resulta amo ang isa ka paraiso sa bug-os nga duta, nga ginapuy-an sang mga tawo nga nagaalagad sa Dios. Sa Biblia aton mabasa: “Nabatian ko ang mabaskog nga tingog gikan sa trono nga nagasiling: ‘Yari karon! Ang kayangkayang sang Dios upod sa mga tawo, kag magapuyo sia kaupod nila, kag sila mangin iya katawhan. Kag ang Dios gid magaupod sa ila. Kag pahiran niya ang tagsa ka luha sa mga mata nila, kag wala na sing kamatayon, ukon kalisod ukon paghibi ukon kasakit pa. Ang nahaunang mga butang nagtaliwan.’ ”​—⁠Bugna 21:​3, 4.

Hilway sa Kahadlok

Ang ihibalo tuhoy sa paglaum nga pagkabanhaw kag ang ihibalo tuhoy sa Isa nga amo ang tuburan sina nga kahimusan makalugpay sa imo. Si Jesus nagsaad: “Mahibaluan ninyo ang kamatuoran, kag ang kamatuoran magahilway sa inyo.” (Juan 8:32) Nagalakip ina sang paghilway sa aton gikan sa kahadlok sa kamatayon. Si Jehova amo lamang ang aktuwal nga makabalhin sang proseso sang pagtigulang kag kamatayon kag makahatag sa aton sing kabuhi nga dayon. Mapatihan mo bala ang mga saad sang Dios? Huo, mapatihan mo ini bangod ang Pulong sang Dios pirme nagakatuman. (Isaias 55:11) Ginapalig-on ka namon nga magtuon sing dugang pa tuhoy sa mga katuyuan sang Dios para sa katawhan. Ang mga Saksi ni Jehova malipay sa pagbulig sa imo.

[Blurb sa pahina 6]

Ang problema sa kahadlok sa kamatayon amo nga mahimo sini maparalisar ang ikasarang sang isa sa pagkalipay sa kabuhi

[Tsart sa pahina 7]

PILA KA KINAANDAN NGA MGA MITO TUHOY SA KAMATAYON ANO ANG GINASILING SANG KASULATAN?

● Ang kamatayon amo ang Genesis 1:28; 2:17; Roma 5:12

kinaugali nga katapusan sang kabuhi

● Ginakuha sang Dios ang mga tawo Job 34:15; Salmo 37:​11, 29; sa kamatayon agod mangin kaupod niya 115:16

● Ginakuha sang Dios ang mga bata Salmo 51:⁠5; 104:​1, 4; Hebreo agod mangin mga anghel 1:​7, 14

● Ang iban nga mga tawo Salmo 146:⁠4; Manugwali 9:​5, 10; ginapaantos sa tapos mapatay Roma 6:23

● Ang kamatayon nagakahulugan Job 14:​14, 15; Juan 3:16; sing permanente nga katapusan 17:⁠3; Binuhatan 24:15

sang pagluntad naton

[Retrato sa pahina 8]

Ang paghibalo sang kamatuoran tuhoy sa kamatayon nagahilway sa aton gikan sa kahadlok

[Picture Credit Line sa pahina 5]

Barrators​—⁠Giampolo/The Doré Illustrations For Dante’s Divine Comedy/Dover Publications Inc.