Padayon Sila nga Nagalakat sa Kamatuoran
Padayon Sila nga Nagalakat sa Kamatuoran
“Wala na ako sing daku pa nga rason sa pagpasalamat sangsa sining mga butang, sa pagpamati nga ang akon mga anak padayon nga nagalakat sa kamatuoran.”—3 JUAN 4.
1. Sa ano nasentro ang “kamatuoran sang maayong balita”?
SI Jehova nahamuot lamang sa mga nagasimba sa iya sa “espiritu kag kamatuoran.” (Juan 4:24) Ginatuman nila ang kamatuoran, ginabaton ang kabug-usan sang Cristianong mga panudlo nga napasad sa Pulong sang Dios. Ining “kamatuoran sang maayong balita” nasentro kay Jesucristo kag sa pagbindikar sang pagkasoberano ni Jehova paagi sa Ginharian. (Galacia 2:14) Gintugutan sang Dios nga “manghikot ang kasaypanan” sa mga nagapasulabi sa kabutigan, apang ang kaluwasan nasandig sa pagtuo sa maayong balita kag paglakat sa kamatuoran.—2 Tesalonica 2:9-12; Efeso 1:13, 14.
2. Para sa ano ilabi na nga nagpasalamat si apostol Juan, kag ano ang kaangtanan niya kay Gayo?
2 Ang mga manugbantala sang Ginharian mga ‘masigkamanugpangabudlay sa kamatuoran.’ Kaangay ni apostol Juan kag sang iya abyan nga si Gayo, malig-on sila nga nagpanguyapot sa kamatuoran kag naglakat sa sini. Ginahunahuna si Gayo, si Juan nagsulat: “Wala na ako sing daku pa nga rason sa pagpasalamat sangsa sining mga butang, sa pagpamati nga ang akon mga anak padayon nga nagalakat sa kamatuoran.” (3 Juan 3-8) Bisan pa kon indi ang tigulang na nga si Juan ang nagtudlo sang kamatuoran kay Gayo, bangod sang edad, Cristianong pagkahamtong, kag amaynon nga pagpalangga sang apostol, nagakaigo lang nga kabigon ining mas bataon nga lalaki subong isa sang espirituwal nga mga anak ni Juan.
Ang Kamatuoran kag Cristianong Pagsimba
3. Ano ang katuyuan kag kapuslanan sang mga miting nga ginhiwat sang una nga mga Cristiano?
3 Agod magtuon sing kamatuoran, ang una nga mga Cristiano nagtipon subong mga kongregasyon, sa masami sa pribado nga mga puluy-an. (Roma 16:3-5) Subong resulta, napalig-on sila kag nagpukaw sa isa kag isa sa gugma kag maayong mga buhat. (Hebreo 10:24, 25) Tuhoy sa nagpangangkon nga mga Cristiano sang ulihi, si Tertullian (mga 155–pagligad sang 220 C.E.) nagsulat: “Nagatipon kami agod magbasa sang mga tulun-an sang Dios . . . Paagi sining balaan nga mga pulong ginpabakod namon ang amon pagtuo, ginpalig-on ang amon paglaum, ginpamatud-an ang amon pagsalig.”—Apology, kapitulo 39.
4. Ano ang bahin sang pag-amba sa Cristianong mga miting?
4 Ang pag-amba isa ka bahin sang mga miting sang una nga mga Cristiano. (Efeso 5:19; Colosas 3:16) Si Propesor Henry Chadwick nagsulat nga suno sa isa ka kritiko sang ikaduha nga siglo nga si Celsus, ang mga ambahanon sang nagpangangkon nga mga Cristiano “tuman katahom amo nga nasubuan sia sa epekto sini sa iya emosyon.” Si Chadwick nagsiling pa: “Si Clemente sang Alejandria amo ang nahauna nga Cristianong manunulat nga nagbinagbinag kon ano nga sahi sang musika ang nagakaigo nga gamiton sang mga Cristiano. Nagsiling sia nga indi ini dapat naangot sa musika sang erotiko nga mga saot.” (The Early Church, pahina 274-5) Subong nga nagaamba ang una nga mga Cristiano kon magtipon sila, gani ang mga Saksi ni Jehova masami nga nagaamba sing pasad-Biblia nga makapahulag nga mga ambahanon nga nagadayaw sa Dios kag sa Ginharian.
5. (a) Paano ginhatag ang espirituwal nga panuytoy sa unang Cristiano nga mga kongregasyon? (b) Paano gin-aplikar sang matuod nga mga Cristiano ang mga pulong ni Jesus sa Mateo 23:8, 9?
5 Sa unang Cristiano nga mga kongregasyon, ang mga manugtatap nagtudlo sang kamatuoran, kag ang ministeryal nga mga alagad nagbulig sa mga masigkatumuluo sa nanuhaytuhay nga paagi. (Filipos 1:1) Ang nagadumala nga hubon nga nagsandig sa Pulong kag balaan nga espiritu sang Dios naghatag sing espirituwal nga panuytoy. (Binuhatan 15:6, 23-31) Wala gingamit ang relihioso nga mga titulo bangod ginsugo ni Jesus ang iya mga disipulo: “Indi kamo magpatawag nga Rabbi, kay isa lamang ang inyo manunudlo, samtang kamo tanan mag-ulutod. Dugang pa, indi kamo magtawag nga amay kay bisan sin-o nga tawo sa duta, kay isa lamang ang inyo Amay, ang Isa nga langitnon.” (Mateo 23:8, 9) Sa sini kag sa madamong iban pa nga paagi, magkaanggid ang una nga mga Cristiano kag ang mga Saksi ni Jehova.
Ginhingabot Bangod sang Pagbantala sing Kamatuoran
6, 7. Bisan pa nagabantala sila sang mensahe tuhoy sa paghidait, paano ginpakig-angutan ang matuod nga mga Cristiano?
6 Bisan pa ginbantala nila ang mensahe sang Ginharian tuhoy sa paghidait, ginhingabot ang una nga mga Cristiano subong nga ginhingabot si Jesus. (Juan 15:20; 17:14) Gintawag sang istoryador nga si John L. von Mosheim ang mga Cristiano sang unang siglo nga “grupo sang wala gid nagapanghalit nga mga tawo, nga wala gid sing malain nga tinutuyo batok sa kaayuhan sang estado.” Si Dr. Mosheim nagsiling nga “naugot ang mga Romano batok sa mga Cristiano bangod simple lang ang ila pagsimba, nga tuhay gid sa sagrado nga mga ritwal sang iban nga katawhan.” Nagsiling pa sia: “Wala sila sing mga halad, templo, imahen, orakulo, ukon relihioso nga mga komunidad; kag tuman na ini nga pakahuy-an sila sang ignorante nga kadam-an, nga naghunahuna nga wala sing relihion nga wala sini. Gani ginkabig sila nga wala nagapati sa Dios; kag, suno sa kasuguan sang Roma, ang ginsumbong nga wala nagapati sa Dios ginapakilala nga mga peste sa tawhanon nga katilingban.”
7 Ang mga pari, panday, kag iban pa nga mga tawo nga ang ila pangabuhian nasandig sa idolatriya nagsugyot sa mga pumuluyo batok sa mga Cristiano, nga wala nagpakigbahin sa idolatroso nga mga buhat. (Binuhatan 19:23-40; 1 Corinto 10:14) Si Tertullian nagsulat: “Ginbasol nila ang mga Cristiano sa tagsa ka kalamidad sa Estado, sa tagsa ka malain nga nagakatabo sa katawhan. Kon magbaha ang Tiber, kon indi mag-awas ang Nilo para matubigan ang mga kaumhan, kon indi mag-ulan ukon kon maglinog, kon may tiggulutom, kon may kalalat-an, ginasinggit sa gilayon: ‘Ihaboy ang mga Cristiano sa leon!’ ” Ano man ang matabo, ang matuod nga mga Cristiano ‘nagalikaw sa mga diosdios.’—1 Juan 5:21.
Ang Kamatuoran kag Relihioso nga mga Selebrasyon
8. Ngaa wala ginasaulog sang mga nagalakat sa kamatuoran ang Paskwa?
8 Ang mga nagalakat sa kamatuoran nagalikaw sa mga selebrasyon nga wala napasad sa Kasulatan bangod ang ‘kapawa wala sing paghiambit sa kadudulman.’ (2 Corinto 6:14-18) Halimbawa, wala sila nagaselebrar sang Paskwa, nga ginahiwat kon Disiembre 25. “Wala sing nakahibalo sang eksakto nga petsa sang pagkabun-ag ni Cristo,” siling sang The World Book Encyclopedia. Ang The Encyclopedia Americana (1956 nga Edisyon) nagsiling: “Ang Saturnalia, nga isa ka kapiestahan nga ginasaulog sa tungatunga sang Disiembre, nangin sulundan sang madamo nga kinabatasan sa kinasadya sa Paskwa.” Ang M’Clintock and Strong’s Cyclopædia nagsiling: “Ang pagsaulog sang Paskwa wala ginsugo sang Dios, kag wala man ini maghalin sa Bag-ong Testamento.” Kag ang libro nga Daily Life in the Time of Jesus nagsiling: “Ang mga panong . . . nagapasilong kon tigtulugnaw; kag maathag sa sini lamang nga kamatuoran nga ang petsa sang Paskwa suno sa tradisyon, sa tigtulugnaw, indi gid husto, bangod ang Ebanghelyo nagasiling nga ang mga manugbantay sang mga karnero yara sa latagon.”—Lucas 2:8-11.
9. Ngaa wala ginasaulog sang mga alagad ni Jehova sang una kag sa karon ang Paskwa sang Pagkabanhaw?
9 Gintuyo kuntani nga saulugon sa Paskwa sang Pagkabanhaw ang pagkabanhaw ni Cristo, apang ang masaligan nga mga reperensia nagaangot sini sa butig nga pagsimba. Ang The Westminster Dictionary of the Bible nagsiling nga ang Paskwa sang Pagkabanhaw “amo sa ginsuguran ang kapiestahan kon tigpamulak agod padunggan ang Teutoniko nga diosa sang kapawa kag tigpamulak nga ginatawag sa Anglo-Saxon nga Eastre,” ukon Eostre. Dugang pa, ang Encyclopædia Britannica (ika-11 nga Edisyon) nagsiling: “Wala sing pamatuod nga ginsaulog ang Paskwa sang Pagkabanhaw sa Bag-ong Testamento.” Ang Paskwa sang Pagkabanhaw indi isa ka selebrasyon sang una nga mga Cristiano kag wala ginasaulog sang katawhan ni Jehova karon.
10. Ano nga selebrasyon ang ginsugdan ni Jesus, kag sin-o ang nagasaulog sini sing nagakaigo?
10 Wala ni Jesus ginsugo ang iya mga sumulunod nga saulugon ang iya pagkabun-ag ukon pagkabanhaw, apang ginsugdan niya ang Memoryal sang iya mahalaron nga kamatayon. (Roma 5:8) Sa pagkamatuod, amo lamang ini ang ginsugo niya nga saulugon sang iya mga disipulo. (Lucas 22:19, 20) Ginasaulog gihapon sang mga Saksi ni Jehova ining tuigan nga okasyon, nga ginatawag man nga Panihapon sang Ginuo.—1 Corinto 11:20-26.
Ang Kamatuoran Ginabantala sa Bug-os nga Duta
11, 12. Paano ginasakdag sang mga nagalakat sa kamatuoran ang ila hilikuton sa pagbantala?
11 Ginkabig nga pribilehiyo sang mga nakahibalo sang kamatuoran ang paggamit sang ila tion, kusog, kag iban pa nga pagkabutang sa hilikuton nga pagbantala sang maayong balita. (Marcos 13:10) Ang pagbantala sang una nga mga Cristiano ginsakdag paagi sa boluntaryo nga mga donasyon. (2 Corinto 8:12; 9:7) Si Tertullian nagsulat: “Bisan pa may suludlan sang natipon nga kuwarta, indi ini kuwarta nga ginbayad sa pagsulod sa ganhaan, nga daw subong bala ang relihion isa ka transaksion sa negosyo. Makaisa kada bulan, ang tagsa nagadala sing diutay nga kuwarta—ukon kon san-o niya luyag, kag kon luyag lamang niya, kag kon masarangan niya; bangod wala sing bisan sin-o nga ginapilit; kinabubut-on ini nga dulot.”—Apology, kapitulo 39.
12 Ang bug-os kalibutan nga pagbantala sang Ginharian sang mga Saksi ni Jehova ginasakdag
man sang boluntaryo nga mga donasyon. Magluwas sa mga Saksi, ginkabig man sang mapinasalamaton kag interesado nga mga tawo nga isa ka pribilehiyo ang pagsakdag sini nga hilikuton paagi sa ila mga amot. Magkaanggid man diri ang una nga mga Cristiano kag ang mga Saksi ni Jehova.Ang Kamatuoran kag Personal nga Pagginawi
13. Kon tuhoy sa ila pagginawi, ano nga laygay ni Pedro ang ginatuman sang mga Saksi ni Jehova?
13 Subong mga nagalakat sa kamatuoran, gintuman sang una nga mga Cristiano ang laygay ni apostol Pedro: “Hupti ang inyo maayong pagginawi sa tunga sang mga pungsod, agod, paagi sa butang nga ginahambal nila batok sa inyo subong mga malauton, sila subong resulta sang inyo maayong binuhatan nga ila nasaksihan magahimaya sa Dios sa adlaw sang iya pag-usisa.” (1 Pedro 2:12) Ginatuman sing serioso sang mga Saksi ni Jehova ini nga mga pulong.
14. Ano ang Cristianong pagtamod sa imoral nga kalingawan?
14 Bisan sang nagsulod na ang apostasya, ang nagpangangkon nga mga Cristiano naglikaw sa imoral nga mga buhat. Si W. D. Killen, propesor sa maragtas sang simbahan, nagsulat: “Sang ikaduha kag ikatlo nga siglo ang teatro sa tagsa ka daku nga banwa isa ka duog nga ginakalangkagan; kag bisan pa ang kalabanan nga mga artista imoral gid nga mga tawo, ang ila mga palaguwaon nagapaayaw sa malaut nga mga handum sadto. . . . Ginkangil-aran sang tanan nga matuod nga mga Cristiano ang teatro. . . . Ginlikawan nila ang kalautan sini; kag ang dalayon nga pagpatuhoy sini sa pagano nga mga dios kag mga diosa batok gid sa ila relihioso nga mga pagpati.” (The Ancient Church, pahina 318-19) Ang matuod nga mga sumulunod ni Jesus karon nagalikaw man sa malaw-ay kag nagapakanubo sa moral nga mga sahi sang kalingawan.—Efeso 5:3-5.
Ang Kamatuoran kag ang “Superyor nga mga Awtoridad”
15, 16. Sin-o ang “superyor nga mga awtoridad,” kag paano sila ginatamod sang mga nagalakat sa kamatuoran?
15 Walay sapayan sang maayong pagginawi sang una nga mga Cristiano, nasal-an sila sang kalabanan nga mga emperador sang Roma. Ang istoryador nga si E. G. Hardy nagsiling nga gintamod sila sang mga emperador subong “talamayon nga mga panatiko.” Ginpakita sa pagsulatay nanday Gobernador Pliny nga Bataon sang Bitinia kag Emperador Trajan nga sa kabilugan wala makahibalo ang mga gumalahom sa matuod nga kinaiya sang Cristianismo. Paano ginatamod sang mga Cristiano ang Estado?
16 Kaangay sang una nga mga sumulunod ni Jesus, ang mga Saksi ni Jehova nagapasakop sing relatibo sa “superyor nga mga awtoridad” sang gobierno. (Roma 13:1-7) Kon may saligmato sa ulot sang ginasugo sang tawo kag sang kabubut-on sang Dios, amo sini ang ila panindugan: “Dapat namon tumanon ang Dios subong manuggahom sa baylo sang mga tawo.” (Binuhatan 5:29) Ang libro nga After Jesus—The Triumph of Christianity nagsiling: “Bisan pa wala nagapakigbahin ang mga Cristiano sa pagsimba sa emperador, wala sila nagasugyot sa mga guban, kag ang ila relihion, bisan pa tuhay kag kon kaisa makapaakig sa pagtamod sang mga pagano, indi gid makatalagam sa emperyo.”
17. (a) Ano nga panguluhan ang ginsakdag sang una nga mga Cristiano? (b) Paano gin-aplikar sang matuod nga mga sumulunod ni Cristo sa ila kabuhi ang mga pulong sa Isaias 2:4?
17 Ang una nga mga Cristiano mga sumalakdag sang Ginharian sang Dios, subong nga ang mga patriarka nga sanday Abraham, Isaac, kag Jacob nagtuo sa sining ginsaad nga ‘siudad nga gintukod sang Dios.’ (Hebreo 11:8-10) Kaangay sang ila Agalon, ang mga disipulo ni Jesus ‘indi bahin sang kalibutan.’ (Juan 17:14-16) Kag kon tuhoy sa tawhanon nga mga inaway kag mga kinagamo, gintinguhaan nila ang paghidait paagi sa ‘pagsalsal sang ila mga espada nga mangin mga punta sang arado.’ (Isaias 2:4) Natalupangdan ang makawiwili nga pagkaanggid, ang isa ka manunudlo sang maragtas sang simbahan nga si Geoffrey F. Nuttall nagsiling: “Ang panimuot sang una nga mga Cristiano sa inaway kaangay sa mga tawo nga nagapakilala subong mga Saksi ni Jehova kag nabudlayan gid kita sa pagbaton sini.”
18. Ngaa wala sing rason ang bisan ano nga gobierno nga kahadlukan ang mga Saksi ni Jehova?
18 Subong neutral nga mga indibiduwal nga nagapasakop sa “superyor nga mga awtoridad,” ang mga Cristiano indi isa ka katalagman sa bisan anong politikal nga kagamhanan, kag amo man ang mga Saksi ni Jehova. “Isa ka pagpasobra kag binuang nga panghunahuna ang magpati nga ang mga Saksi ni Jehova isa ka katalagman sa isa ka politikal nga rehimen,” sulat sang isa ka editoryalista sa Aminhan nga Amerika. “Subong gid sila ka masinulundon kag mahigugmaon sa paghidait nga mahimo sang isa ka relihion.” Ang nasanagan nga mga awtoridad nakahibalo nga wala sing dapat kahadlukan sa mga Saksi ni Jehova.
19. Kon tuhoy sa mga buhis, ano ang masiling sa una nga mga Cristiano kag sa mga Saksi ni Jehova?
19 Ang isa ka paagi nga nagpakita sing pagtahod ang una nga mga Cristiano sa “superyor nga mga awtoridad” amo ang pagbayad sang ila mga buhis. Sa pagsulat kay Emperador Antoninus Pius (138-161 C.E.) sang Roma, si Justin Martyr nagsiling nga ang mga Cristiano “handa gid” sa pagbayad sang ila mga buhis. (First Apology, kapitulo 17) Kag ginsilingan ni Tertullian ang mga gumalahom sang Roma nga ang ila mga manugsukot sang buhis may “utang nga kabalaslan sa mga Cristiano” bangod sang ila matutom nga pagbayad sang mga buhis. (Apology, kapitulo 42) Nakabenepisyo ang Marcos 12:17) Ginasunod sang katawhan ni Jehova karon ini nga laygay kag gindayaw sila bangod sang ila pagkabunayag, subong sa pagbayad sang buhis.—Hebreo 13:18.
mga Cristiano gikan sa Pax Romana, ukon Romano nga Paghidait, upod sa kasuguan kag kahimusan sini, maayong mga dalan, kag medyo hilway sa katalagman nga pagbiyahe sa dagat. Ginakilala ang ila utang sa katilingban, gintuman nila ang mga pulong ni Jesus: “Ibayad ninyo kay Cesar ang mga butang ni Cesar, apang ang mga butang sang Dios sa Dios.” (Ang Kamatuoran—Nagapahiusa nga Higot
20, 21. Kon tuhoy sa isa ka mahidaiton nga paghiliutod, ano ang matuod sa una nga mga Cristiano kag sa mga alagad ni Jehova karon?
20 Bangod naglakat sila sa kamatuoran, nahiusa ang una nga mga Cristiano sa mahidaiton nga paghiliutod, subong sang mga Saksi ni Jehova sa karon. (Binuhatan 10:34, 35) Ang isa ka sulat nga ginbalhag sa The Moscow Times nagsiling: “Kilala [ang mga Saksi ni Jehova] nga mainabyanon, mabuot, kag mapainubuson nga mga tawo nga mahapos gid pakig-angutan, nga wala nagapilit sa iban nga mga tawo kag pirme nagatinguha sing paghidait sa ila kaangtanan sa iban . . . Wala sing nagahamham, palahubog ukon nagiyan sa droga sa tunga nila, kag simple lang ang rason: Ginapanikasugan lamang nila nga tuytuyan sang ila pasad-Biblia nga mga pagpati ang tanan nila nga ginahimo ukon ginasiling. Kon ang tanan nga tawo sa kalibutan magtinguha lang nga magkabuhi suno sa Biblia katulad sang mga Saksi ni Jehova, indi gid amo sini kapintas ang aton kalibutan.”
21 Ang Encyclopedia of Early Christianity nagsiling: “Ginkabig ang una nga simbahan subong bag-o nga pamilya sang tawo diin ang anay makiawayon nga mga grupo, ang mga Judiyo kag mga Gentil, mahimo magkabuhi sing tingob sa paghidait.” Ang mga Saksi ni Jehova bug-os kalibutan man nga mga mag-ululutod nga mahigugmaon sa paghidait—isa gid ka bag-ong kalibutan nga katilingban. (Efeso 2:11-18; 1 Pedro 5:9; 2 Pedro 3:13) Sang nakita sang pangulo nga opisyal sa seguridad sang Pretoria Show Grounds sa Bagatnan nga Aprika kon paano nagtipon didto sing mahidaiton ang mga Saksi nga lainlain sing rasa subong mga delegado sang kombension, sia nagsiling: “Ang tanan matinahuron, mga tawo nga nagasugilanunay sing mainabyanon, ang panimuot nga ginpakita sang nagligad nga pila ka adlaw—ini tanan nagapamatuod sa mataas nga moralidad sang mga katapo sang inyo katilingban, kag ang tanan nagakabuhi sing tingob kaangay sang isa ka malipayon nga pamilya.”
Ginpakamaayo sa Pagtudlo sing Kamatuoran
22. Ano ang nagakatabo bangod ginapadayag sang mga Cristiano ang kamatuoran?
22 Paagi sa ila pagginawi kag pagbantala, si Pablo kag ang iban pa nga mga Cristiano ‘nagpadayag sang kamatuoran.’ (2 Corinto 4:2) Wala ka bala nagaugyon nga ang mga Saksi ni Jehova nagahimo man sini kag nagatudlo sang kamatuoran sa tanan nga pungsod? Madamo pa nga tawo sa bug-os nga duta ang nagabaton sang matuod nga pagsimba kag nagadugok sa “bukid sang balay ni Jehova.” (Isaias 2:2, 3) Kada tuig, linibo ang ginabawtismuhan bilang simbulo sang ila dedikasyon sa Dios, nga nagaresulta sa pagkahuman sang madamong bag-o nga mga kongregasyon.
23. Paano mo ginatamod ang mga nagatudlo sang kamatuoran sa tanan nga pungsod?
23 Bisan lainlain sing ginhalinan, nahiusa ang katawhan ni Jehova sa matuod nga pagsimba. Ang gugma nga ila ginapakita nagapakilala sa ila subong mga disipulo ni Jesus. (Juan 13:35) Makita mo bala nga ‘ang Dios matuod nga yara sa tunga nila’? (1 Corinto 14:25) Ginasuportahan mo bala ang mga nagatudlo sang kamatuoran sa tanan nga pungsod? Kon amo, kabay nga ipakita mo ang dalayon nga pagpasalamat sa kamatuoran kag matigayon ang pribilehiyo nga maglakat sa sini sing dayon.
Paano Mo Sabton?
• Sa paagi sang pagsimba, ano ang pagkaanggid sang una nga mga Cristiano kag sang mga Saksi ni Jehova?
• Ano lamang ang relihioso nga selebrasyon nga ginasaulog sang mga nagalakat sa kamatuoran?
• Sin-o ang “superyor nga mga awtoridad,” kag paano sila ginatamod sang mga Cristiano?
• Paano nagapahiusa ang kamatuoran?
[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]
[Retrato sa pahina 21]
Isa gid ka pagpakamaayo ang Cristianong mga miting sa mga nagalakat sa kamatuoran
[Mga retrato sa pahina 23]
Ginsugo ni Jesus ang iya mga sumulunod nga saulugon ang Memoryal sang iya mahalaron nga kamatayon
[Retrato sa pahina 24]
Kaangay sang una nga mga Cristiano, ang mga Saksi ni Jehova nagatahod sa “superyor nga mga awtoridad”