Kabuhi nga Ginakontrol sang Disparatis

NAGBUNGGUANAY kamo sang isa ka tawo pagguwa mo sa imo balay. Nakasandad ka sa isa ka bato. Ang isa ka sahi sang pispis naghuni sa kagab-ihon. Nagasulitsulit ang imo damgo. Para sa madamo, ining mga hitabo ordinaryo lamang kag indi makahalalit. Apang para sa pila ka katawhan sa Katundan nga Aprika, mahimo ini kabigon subong mga patimaan, palatandaan, ukon mga mensahe gikan sa kalibutan sang mga espiritu. Maayo nga kapalaran ukon kalamidad ang ginahunahuna nga magaabot, depende sa patimaan kag sa interpretasyon sini.

Sa pagkamatuod, indi lamang mga taga-Aprika ang nagapati sa mga disparatis. Sa Tsina kag sa mga republika sang anay Unyon Sobyet, makapakibot ang kadamuon sang nagapati gihapon sa mga disparatis. Matuod ini bisan pa madamong tinuig na sila nga nagpuyo sa katilingban nga ateismo ang opisyal nga pagtuluuhan. Sa Nakatundan, madamo ang nagausisa sa horoscope, nahadlok sa Biernes Trese, kag nagalikaw sa itom nga mga kuring. Gintamod sang pila ka katawhan sa Malayo nga Aminhan ang aurora borealis subong isa ka palatandaan sang gira kag kalalat-an. Sa India, ginapalapta sang mga drayber sang trak ang AIDS bangod sang pagpati nga kinahanglan sila makighulid agod mapabilin nga mabugnaw ang ila lawas sa mainit nga panahon. Sa Japan, ang mga nagaobra sang tanel nagapati nga may malain nga matabo kon may magsulod nga isa ka babayi sa tanel samtang wala pa ini matapos. Madamo man ang nagapati sa mga disparatis sa organisado nga hampang. Ang isa ka volleyball player nagapati nga ang iya sunod-sunod nga pagdaug resulta sang iya pagsuksok sang itom nga medyas sa baylo nga puti. Wala katapusan ang listahan sini.

Kamusta ka? May yara ka bala ginatago, di-mahangpan nga kahadlok? Naapektuhan ka bala sang isa ka “pagpati, di-bug-os nga pagpati, ukon kustombre nga wala gid man sing makatarunganon nga paathag”? Ang imo sabat magapakita kon bala ang imo kabuhi ginakontrol sang disparatis, kay amo sini ang kahulugan sang tinaga nga “disparatis.”

Ang isa ka tawo nga nagatugot sa disparatis nga mag-apektar sa iya mga desisyon kag matag-adlaw nga rutina nagatugot sang iya kaugalingon nga makontrol sang isa ka butang nga wala gid niya mahangpan. Maalamon bala ini? Dapat bala kita magpasakop sa sining di-maathag kag basi malain nga impluwensia? Ang disparatis isa lamang bala ka di-makahalalit nga butang ukon makatalagam ini?