Mainunungon nga Magpasakop sa Awtoridad nga Gintangdo sang Dios

“Si Jehova ang aton Hukom, si Jehova ang aton Manughatag-kasuguan, si Jehova ang aton Hari.”​​—⁠ISAIAS 33:22.

1. Ano nga mga butang ang naghimo sang dumaan nga Israel nga tumalagsahon sa tunga sang mga pungsod?

ANG pungsod sang Israel ginporma sang 1513 B.⁠C.⁠E. Sadto nga tion, wala ini sing kapital nga siudad, wala sing kaugalingon nga puluy-an nga duta, kag wala sing kitaon nga hari. Ang mga sakop sini mga ulipon anay. Apang, ini nga pungsod tumalagsahon sa isa pa ka paagi. Si Jehova nga Dios amo ang iya di-kitaon nga Hukom, Manughatag-kasuguan, kag Hari. (Exodo 19:​5, 6; Isaias 33:22) Wala sing iban nga pungsod ang makapangangkon sini!

2. Ano nga pamangkot ang nagautwas tuhoy sa kon paano naorganisar ang Israel, kag ngaa importante sa aton ang sabat?

² Sanglit si Jehova isa ka Dios sang kahim-ong, subong man isa ka Dios sang paghidait, paabuton naton nga ang pungsod nga ginagamhan niya organisado gid. (1 Corinto 14:33) Amo gid sini ang Israel. Apang paano ang isa ka dutan-on kag kitaon nga organisasyon madumalahan sang isa ka di-makita nga Dios? Mapuslanon nga binagbinagon naton kon paano gingamhan ni Jehova yadtong dumaan nga pungsod, nga ginatalupangod labi na kon paano ang iya mga pagpakig-angot sa Israel nagapadaku sang importansia sang mainunungon nga pagpasakop sa awtoridad nga gintangdo sang Dios.

Kon Paano Gingamhan ang Dumaan nga Israel

3. Anong praktikal nga mga kahimusan ang ginhimo ni Jehova agod matuytuyan ang iya katawhan?

³ Bisan pa si Jehova ang di-makita nga Hari sang Israel, nagtangdo sia sing matutom nga mga lalaki subong kitaon nga mga tiglawas niya. May mga pangulo, mga ulo sang pamilya sa partido sang lalaki, kag mga gulang nga nagaalagad sa katawhan subong mga manuglaygay kag mga hukom. (Exodo 18:​25, 26; Deuteronomio 1:15) Apang, indi kita dapat maghunahuna nga kon wala sing pagtuytoy sang Dios ining may salabton nga mga lalaki makapakita sing husto nga paghantop kag paghangop sa ila paghukom. Indi sila himpit, kag indi nila mabasa ang tagipusuon sang ila mga masigkasumilimba. Walay sapayan sini, ang mahinadlukon sa Dios nga mga hukom makahatag sa  ila mga masigkatumuluo sing makabulig nga laygay bangod napasad ini sa Kasuguan ni Jehova.​​—⁠Deuteronomio 19:15; Salmo 119:97-​100.

4. Ano nga mga huyog ang dapat likawan sang matutom nga mga hukom sang Israel, kag ngaa?

⁴ Apang, bilang hukom, indi lamang ihibalo sa Kasuguan ang kinahanglanon. Bangod di-himpit, dapat mangin alisto ang mga gulang nga punggan ang ila mismo malain nga mga huyog​​—⁠subong sang kakagod, pagdampig, kag kadalok​​—⁠nga mahimo magpatiko sang ila paghukom. Ginsilingan sila ni Moises: “Dili kamo magdampig sa paghukom. Pamatian ninyo ang magamay kag ang dalagku sing alangay. Dili kamo magkahadlok tungod sa tawo, kay ang paghukom iya sang Dios.” Huo, ang mga hukom sang Israel nagahukom para sa Dios. Daw ano yadto ka makahalawhaw nga pribilehiyo!​​—⁠Deuteronomio 1:​16, 17.

5. Dugang sa pagtangdo sing mga hukom, ano pa nga mga kahimusan ang ginhimo ni Jehova agod atipanon ang iya katawhan?

⁵ Naghimo si Jehova sing iban pa nga mga kahimusan agod atipanon ang espirituwal nga mga kinahanglanon sang iya katawhan. Bisan antes sila makalab-ot sa Ginsaad nga Duta, ginsugo niya sila nga magpatindog sing tabernakulo, ang sentro sang matuod nga pagsimba. Naghimo man sia sing kahimusan para sa pagkasaserdote agod magtudlo sang Kasuguan, maghalad sing sapat nga mga halad, kag magsunog sing incienso kon aga kag gab-i. Gintangdo sang Dios ang magulang ni Moises, nga si Aaron, subong amo ang nahauna nga mataas nga saserdote sang Israel kag ang mga anak nga lalaki ni Aaron nga amo ang magabulig sa ila amay sa iya mga katungdanan.​​—⁠Exodo 28:⁠1; Numeros 3:​10; 2 Cronica 13:​10, 11.

6, 7. (a) Ano ang relasyon sang mga saserdote kag sang di-saserdote nga mga Levinhon? (b) Ano nga leksion ang matun-an naton gikan sa katunayan nga ang mga Levinhon naghimo sing nanuhaytuhay nga mga buluhaton? (Colosas 3:23)

⁶ Ang pag-atipan sa espirituwal nga mga kinahanglanon sang pila ka milyon ka tawo isa ka daku gid nga hilikuton, kag diutay lamang ang mga saserdote. Gani ginhimo ang kahimusan nga buligan sila sang iban nga mga katapo sang tribo ni Levi. Ginsugo ni Jehova si Moises: “Ihatag mo ang mga Levinhon kay Aaron kag sa iya mga anak nga lalaki. Mga hinatag sila, nga hinatag sa iya gikan sa mga anak ni Israel.”​​—⁠Numeros 3:​9, 39.

⁷ Organisado gid ang mga Levinhon. Ginbahin sila sa tatlo ka pamilya​​—⁠ang mga Gersonhon, ang mga Kohatnon, kag ang mga Merarinhon​​—⁠ang tagsatagsa gintulinan sing buluhaton. (Numeros 3:​14-​17, 23-​37) Ang iban nga mga buluhaton mahimo nga daw mas importante sangsa iban, apang kinahanglanon tanan. Ang buluhaton sang Kohatnon nga mga Levinhon nagdala sa ila malapit sa sagrado nga kaban sang katipan kag sa mga kagamitan sang tabernakulo. Apang, ang tagsa ka Levinhon, Kohatnon man ukon indi, may dalayawon nga mga pribilehiyo. (Numeros 1:​51, 53) Makapasubo nga wala gin-apresyar sang iban ang ila mga pribilehiyo. Sa baylo nga magpasakop sing mainunungon sa awtoridad nga gintangdo sang Dios, nangin di-kontento sila kag nagpadaug sa pagkamatinaastaason, ambisyon, kag kahisa. Isa sa ila ang Levinhon nga si Kora.

“Tinguhaan Man Bala Ninyo ang Pagkasaserdote?”

8. (a) Sin-o si Kora? (b) Ano ayhan ang nangin kabangdanan nga gintamod ni Kora ang mga saserdote gikan sa tawhanon nga pagtamod?

⁸ Si Kora indi ang ulo sang panimalay ni Levi sa partido sang iya amay, kag indi man sia ang ulo  sang mga pamilya sang mga Kohatnon. (Numeros 3:​30, 32) Apang, isa sia ka talahuron nga pangulo sa Israel. Mahimo nga bangod sang iya mga katungdanan, suod nga nakaupod ni Kora si Aaron kag ang iya mga anak nga lalaki. (Numeros 4:​18, 19) Bangod nakita niya mismo ang mga di-kahimpitan sini nga mga tawo, mahimo nga nangatarungan si Kora: ‘Ini nga mga saserdote indi gid himpit, apang ginapaabot ako nga magpasakop sa ila! Kasan-o lang naghimo si Aaron sing bulawan nga tinday nga baka. Ang pagsimba sa sadto nga tinday nga baka nagdul-ong sa amon katawhan sa idolatriya. Kag karon si Aaron, nga utod ni Moises, isa ka mataas nga saserdote! Paboritismo gid ini! Kag kamusta naman ang mga anak ni Aaron, sanday Nadab kag Abihu? Gintamay nila ang ila mga pribilehiyo sa pag-alagad amo nga ginpatay sila ni Jehova!’⁠ * (Exodo 32:​1-5; Levitico 10:​1, 2) Kon ano man ang pangatarungan ni Kora, maathag nga gintamod na niya ang pagkasaserdote gikan sa tawhanon nga pagtamod. Nagdul-ong ini sa iya pagrebelde kay Moises kag kay Aaron kag, sang ulihi, kay Jehova.​​—⁠1 Samuel 15:23; Santiago 1:​14, 15.

9, 10. Ano ang panumbungon ni Kora kag sang iya kaupod nga mga rebelde batok kay Moises, kag ngaa dapat nga ginlikawan nila ini?

⁹ Bangod may impluwensia sia, indi nangin mabudlay kay Kora nga tipunon ang mga may kasubong niya sing panghunahuna. Sia, upod kay Datan kag kay Abiram, nakakita sing 250 ka kadampig​​—⁠mga pangulo tanan sang katilingban. Tingob sila nga nagpalapit kay Moises kag kay Aaron kag nagsiling: “Ang bug-os nga katilingban balaan tanan kag si Jehova yara sa tunga nila. Nian, ngaa nga nagapakataas kamo sa kongregasyon ni Jehova?”​​—⁠Numeros 16:​1-3.

¹⁰ Bangod sang ila nahibaluan, dapat kuntani ginlikawan sang mga rebelde nga hangkaton ang awtoridad ni Moises. Wala pa lang madugay antes sini, amo gid sini ang ginhimo ni Aaron kag ni Miriam. Sa katunayan, pareho gid sang kay Kora ang pangatarungan nila! Suno sa Numeros 12:​1, 2, namangkot sila: “Paagi lamang bala kay Moises nga nagpamulong si Jehova? Indi bala nga paagi man sa aton nga nagapamulong sia?” Nagapamati si Jehova. Ginsugo niya sanday Moises, Aaron, kag Miriam nga magtipon sa alagyan sang tolda nga tilipunan agod ipakita Niya kon sin-o nga lider ang iya ginpili. Nian, sing maathag si Jehova nagsiling: “Kon may manalagna sa inyo para kay Jehova, magapakilala ako sa iya sa palanan-awon. Magapakighambal ako sa iya sa damgo. Indi subong sini sa akon alagad nga si Moises! Gintulin sa iya ang akon bug-os nga balay.” Pagkatapos sini, temporaryo nga ginpadapuan ni Jehova si Miriam sing aro.​​—⁠Numeros 12:​4-7, 10.

11. Paano gin-atubang ni Moises ang kaso tuhoy kay Kora?

¹¹ Mahimo gid nga nahibaluan ni Kora kag sang iya mga kadampig ini nga hitabo. Indi gid makatarunganon ang ila pagrebelde. Walay sapayan sini, mapailubon nga nangatarungan si Moises sa ila. Ginlaygayan niya sila nga apresyahon ang ila mga pribilehiyo, sa pagsiling: “Diutay lamang bala ini nga butang sa inyo nga ang Dios sang Israel nagpain sa inyo gikan sa katilingban sang Israel agod mag-atubang kamo sa iya?” Indi, indi yadto ‘diutay lamang nga butang’! Daku ang pribilehiyo sang mga Levinhon. Ano pa ang handumon nila? Ang dugang pa nga ginsiling ni Moises nagbuyagyag sang pangatarungan sang ila tagipusuon: “Tinguhaan man bala ninyo ang pagkasaserdote?”⁠ * (Numeros 12:⁠3; 16:​9, 10) Apang, ano ang ginhimo ni Jehova sa sining pagrebelde batok sa awtoridad nga iya gintangdo?

Nagpasilabot ang Hukom sang Israel

12. Sa ano nakadepende ang padayon nga maayong relasyon sang Israel sa Dios?

¹² Sang ginhatag ni Jehova ang Kasuguan sa Israel, ginsingganan niya ang katawhan nga kon sila magmatinumanon, sila mangin “isa ka balaan nga pungsod” kag nga ini nga pungsod magapabilin nga balaan tubtob ginabaton nila ang kahimusan ni Jehova. (Exodo 19:​5, 6) Karon nga nagmakot na ang pagrebelde, tion na nga magpasilabot ang Hukom kag Manughatag-kasuguan sang Israel! Si Moises nagsiling kay Kora: “Ikaw kag ang  imo bug-os nga katilingban, mag-atubang kamo kay Jehova, ikaw kag sila kag si Aaron, buwas. Kag magdala ang tagsatagsa sang iya incensario, kag butangan ninyo ini sing incienso kag dalhon sang tagsatagsa ang iya incensario sa atubangan ni Jehova, duha ka gatos kag kalim-an ka incensario, kag ikaw kag si Aaron tig-isa ka incensario.”​​—⁠Numeros 16:​16, 17.

13. (a) Ngaa matinaastaason ang paghalad sang mga rebelde sing incienso sa atubangan ni Jehova? (b) Ano ang ginhimo ni Jehova sa mga rebelde?

¹³ Suno sa Kasuguan sang Dios, mga saserdote lamang ang makahalad sing incienso. Dapat narealisar sadtong mga rebelde nga ang isa ka indi saserdote nga Levinhon indi dapat maghalad sing incienso sa atubangan ni Jehova. (Exodo 30:⁠7; Numeros 4:16) Indi subong sini si Kora kag ang iya mga sumalakdag! Pagkadason nga adlaw ‘gintipon niya ang bug-os nga katilingban batok [kay Moises kag kay Aaron] sa alagyan sang tolda nga tilipunan.’ Ang rekord nagasugid sa aton: “Nagpamulong karon si Jehova kay Moises kag kay Aaron, nga nagasiling: ‘Magpain kamo gikan sa tunga sini nga katilingban, agod nga mapapas ko sila sa gilayon.’ ” Apang nagpakitluoy si Moises kag si Aaron nga luwason ang kabuhi sang katawhan. Ginpasugtan ni Jehova ang ila mga pakitluoy. Tuhoy kay Kora kag sa iya kadam-an, “nagguwa gikan kay Jehova ang kalayo kag naghalunhon sang duha ka gatos kag kalim-an ka lalaki nga naghalad sing incienso.”​​—⁠Numeros 16:19-​22, 35.⁠ *

14. Ngaa naghimo si Jehova sing malig-on nga aksion batok sa katilingban sang Israel?

¹⁴ Makapakibot nga ang mga Israelinhon nga nakasaksi sang ginhimo ni Jehova sa mga rebelde wala makapanuto sa natabo sa ila. “Sang adlaw nga madason ang bug-os nga katilingban sang katawhan sang Israel nagkumod batok kay Moises kag kay Aaron, nga nagasiling: ‘Ginpatay ninyo ang katawhan ni Jehova.’ ” Nagdampig ang mga Israelinhon sa mga manughimbon! Sang ulihi, naubos ang pagpailob ni Jehova. Sini nga tion, wala na sing bisan sin-o nga makapatunga para sa katawhan, bisan si Moises pa ukon si Aaron. Nagpadala si Jehova sing salot sa mga di-matinumanon, “kag ang mga napatay sa salot nakalab-ot sa napulog apat ka libo kag pito ka gatos, walay labot ang mga napatay bangod kay Kora.”​​—⁠Numeros 16:41-49.

15. (a) Ano ang mga rason nga dapat kuntani ginbaton nga walay pagpangalag-ag sang mga Israelinhon ang pagkalider ni Moises kag ni Aaron? (b) Ano ang gintudlo sa imo sini nga kasaysayan tuhoy kay Jehova?

¹⁵ Mahapos lang kuntani malikawan sadtong tanan nga katawhan ang ila kamatayon. Kon namensar lang sila kuntani. Kuntani ginpamangkot nila ang ila kaugalingon sing subong sini: ‘Sin-o ang nag-atubang kay Paraon bisan pa may katalagman nga basi patyon sila? Sin-o ang nakighambal nga hilwayon ang mga Israelinhon? Sin-o lamang ang gin-agda nga magtaklad sa Bukid Horeb sa tapos mahilway ang Israel agod makighambal sing nawong sa nawong sa anghel sang Dios?’ Sa pagkamatuod ang talalupangdon nga rekord ni Moises kag ni Aaron naghatag sing pamatuod sang ila pagkamainunungon kay Jehova kag sang ila gugma sa katawhan. (Exodo 10:28; 19:24; 24:12-​15) Wala malipay si Jehova nga patyon ang mga rebelde. Apang, sang maathag na nga desidido ang katawhan sa ila pagrebelde, naghulag sia. (Ezequiel 33:11) Ini tanan may daku nga kahulugan sa aton karon. Ngaa?

Pagkilala sa Alagyan Karon

16. (a) Ano nga ebidensia ang nagkumbinsi kuntani sa unang-siglo nga mga Judiyo nga si Jesus amo ang tiglawas ni Jehova? (b) Ngaa gin-islan ni Jehova ang Leviticanhon nga pagkasaserdote, kag ano ang iya gin-ilis sa sini?

¹⁶ May yara karon isa ka bag-o nga “pungsod” nga ang iya di-makita nga Hukom, Manughatag-kasuguan, kag Hari amo si Jehova. (Mateo 21:43) Ini nga “pungsod” ginporma sang nahauna nga siglo C.⁠E. Sadto nga tion, ang tabernakulo sang adlaw ni Moises gin-islan sang isa ka matahom nga templo sa Jerusalem, nga ginadumalahan gihapon sang mga Levinhon. (Lucas 1:​5, 8, 9) Apang, sang tuig 29 C.⁠E., isa pa ka templo, nga espirituwal, ang ginporma, kag si Jesucristo amo ang Mataas nga Saserdote sa sini. (Hebreo 9:​9, 11) Nag-utwas liwat ang hulusayon kon sin-o ang may awtoridad sang Dios. Sin-o ang gamiton ni Jehova sa pagpanguna  sa sining bag-o nga “pungsod”? Ginpamatud-an ni Jesus ang iya walay kondisyon nga pagkamainunungon sa Dios. Ginhigugma niya ang katawhan. Naghimo man sia sing madamong makatilingala nga mga tanda. Apang, kaangay sang ila tingkuyan nga mga katigulangan, wala ginbaton sang kalabanan nga Levinhon si Jesus. (Mateo 26:63-​68; Binuhatan 4:​5, 6, 18; 5:17) Sang ulihi, gin-islan ni Jehova ang Leviticanhon nga pagkasaserdote sing isa nga tuhay gid​​—⁠isa ka harianon nga pagkasaserdote. Ining harianon nga pagkasaserdote nagapadayon gihapon tubtob karon.

17. (a) Ano nga grupo ang nagahuman sa harianon nga pagkasaserdote karon? (b) Paano ginagamit ni Jehova ang harianon nga pagkasaserdote?

¹⁷ Sin-o ang nagahuman sining harianon nga pagkasaserdote karon? Ginasabat ni apostol Pedro ining pamangkot sa iya una nga inspirado nga sulat. Sa hinaplas nga mga katapo sang lawas ni Cristo, si Pedro nagsulat: “Kamo ‘pinili nga kaliwatan, harianon nga pagkasaserdote, balaan nga pungsod, katawhan nga pinasahi nga ginapanag-iyahan, agod mapahayag ninyo sing lapnag ang pagkahalangdon’ sang isa nga nagtawag sa inyo gikan sa kadudulman pakadto sa iya makatilingala nga kapawa.” (1 Pedro 2:9) Pasad sa sining mga pulong maathag nga, subong isa ka grupo, ang hinaplas nga mga sumulunod sang tikang ni Jesus amo ang nagahuman sining “harianon nga pagkasaserdote,” nga gintawag man ni Pedro nga “balaan nga pungsod.” Sila ang alagyan nga ginagamit ni Jehova sa paghatag sa iya katawhan sing instruksion kag espirituwal nga panuytoy.​​—⁠Mateo 24:45-​47.

18. Ano ang kaangtanan sang gintangdo nga mga gulang kag sang harianon nga pagkasaserdote?

¹⁸ Ang nagatiglawas sa harianon nga pagkasaserdote amo ang gintangdo nga mga gulang, nga may mga katungdanan sa mga kongregasyon sang katawhan ni Jehova sa bug-os nga duta. Ini nga mga lalaki takus nga tahuron kag sakdagon sing bug-os tagipusuon, hinaplas man sila ukon indi. Ngaa? Bangod, paagi sa iya balaan nga espiritu, gintangdo ni Jehova ang mga gulang sa ila mga katungdanan. (Hebreo 13:​7, 17) Paano ini natabo?

19. Sa anong paagi ang mga gulang ginatangdo sang balaan nga espiritu?

¹⁹ Ining mga gulang nakatuman sang mga kinahanglanon nga ginasambit sa Pulong sang Dios, nga produkto sang espiritu sang Dios. (1 Timoteo 3:​1-7; Tito 1:​5-9) Busa, sarang masiling nga gintangdo sila sang balaan nga espiritu. (Binuhatan 20:28) Ang mga gulang dapat nga pamilyar sa Pulong sang Dios. Kaangay sang Supremo nga Hukom nga nagtangdo sa ila, dapat man dumtan sang mga gulang ang daw may nadampigan nga paghukom.​​—⁠Deuteronomio 10:​17, 18.

20. Ano ang ginaapresyar mo sa maukod nga mga gulang?

²⁰ Sa baylo nga suayon ang ila awtoridad, ginaapresyar gid naton ang maukod nga mga gulang! Ang ila rekord sang matutom nga pag-alagad, sa masami sa sulod sang madamo nga dekada, nagapahulag sa aton nga saligan sila. Sila matutom nga  nagahanda kag nagadumala sang mga miting sang kongregasyon, nagapangabudlay upod sa aton sa pagbantala sing “maayong balita sang Ginharian,” kag nagahatag sing laygay gikan sa Kasulatan kon kinahanglan naton ini. (Mateo 24:14; Hebreo 10:​23, 25; 1 Pedro 5:2) Ginaduaw nila kita kon nagamasakit kita kag ginalugpayan kita kon nagakalisod kita. Mainunungon kag walay kakagod nga ginasakdag nila ang mga intereses sang Ginharian. Ang espiritu ni Jehova yara sa ila; ginakahamut-an niya sila.​​—⁠Galacia 5:​22, 23.

21. Ano ang dapat tandaan sang mga gulang, kag ngaa?

²¹ Sa pagkamatuod, ang mga gulang indi himpit. Bangod nahibaluan nila nga may mga limitasyon sila, wala sila nagapakaginuo sa panong, ang “palanublion sang Dios.” Sa baylo, ginakabig nila ang ila kaugalingon nga ‘mga masigkamanugpangabudlay para sa kalipay sang ila mga utod.’ (1 Pedro 5:⁠3; 2 Corinto 1:24) Ginahigugma sang mapainubuson kag maukod nga mga gulang si Jehova, kag nahibaluan nila nga sa dugang nga pag-ilog nila sa iya, dugang pa nga kaayuhan ang mahimo nila sa kongregasyon. Bangod sini, padayon sila nga nagatinguha nga palambuon ang diosnon nga mga kinaiya subong sang gugma, kaawa, kag pagpailob.

22. Paano ang pagrepaso sa kasaysayan ni Kora nagpalig-on sang imo pagtuo sa kitaon nga organisasyon ni Jehova?

²² Nalipay gid kita nga ang aton di-makita nga Manuggahom amo si Jehova, ang aton Mataas nga Saserdote amo si Jesucristo, ang aton mga manunudlo amo ang mga katapo sang hinaplas nga harianon nga pagkasaserdote, kag ang aton mga manuglaygay amo ang matutom nga Cristianong mga gulang! Bisan pa indi mahimo nga mangin himpit ang organisasyon nga ginadumalahan sang mga tawo, nalipay kita nga makaalagad kita sa Dios upod sa matutom nga mga masigkatumuluo, nga malipayon nga nagapasakop sa awtoridad nga gintangdo sang Dios!

[Mga nota]

Ano ang Imo Natun-an?

• Anong mahigugmaon nga mga aman ang ginhimo ni Jehova agod atipanon ang mga Israelinhon?

• Ngaa indi gid makatarunganon ang pagrebelde ni Kora batok kay Moises kag kay Aaron?

• Ano nga leksion ang matun-an naton sa pagpakig-angot ni Jehova sa mga rebelde?

• Paano naton mapakita nga ginaapresyar naton ang mga kahimusan ni Jehova karon?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Retrato sa pahina 9]

Ginakabig mo bala ang bisan ano nga asaynment sa pag-alagad kay Jehova nga isa ka pribilehiyo?

[Retrato sa pahina 10]

“Nian, ngaa nga nagapakataas kamo sa kongregasyon ni Jehova?”

[Retrato sa pahina 13]

Ang gintangdo nga mga gulang nagarepresentar sa harianon nga pagkasaserdote