Kay Sin-o Ka Dapat Mangin Mainunungon?

“Ang aton pungsod: . . . Kabay nga husto sia pirme; apang pungsod naton sia, husto man sia ukon sayop.”​—⁠Stephen Decatur, opisyal sang navy sang Estados Unidos, 1779-​1820.

ANG wala sing pangduhaduha nga pagkamainunungon sa pungsod ginakabig sang madamo subong amo ang panguna nila nga katungdanan. Mahimo balikwaton sang iban ang mga pinamulong ni Stephen Decatur, ‘Ang akon relihion, kabay nga husto ini pirme; apang relihion ko ini, husto man ini ukon sayop.’

Ang matuod, ang pungsod ukon relihion nga aton ginaunungan masami nga nasandig sa aton natawhan nga duog, apang ang desisyon tuhoy sa kon sin-o ang aton dapat unungan importante gid amo nga indi ini dapat nasandig sa kon ano ang natabuan lang. Apang, ang pag-usisa sa pagkamainunungon nga gindak-an sang isa nagakinahanglan sing kaisog kag nagatuga sing kabudlayan.

Isa ka Pagtilaw sa Pagkamainunungon

Ang isa ka babayi nga nagdaku sa Zambia nagsiling: “Relihioso ako halin sang bata pa ako. Ang pagpangadi adlaw-adlaw sa altar sang pamilya, pagsaulog sang relihioso nga mga adlaw, kag ang  regular nga pagsimba mga bahin sang pagpadaku sa akon. Ang akon relihion kag pagsimba naangot sing suod sa akon kultura, komunidad, kag pamilya.”

Apang, sang nagtin-edyer sia, gintun-an niya ang Biblia upod sa mga Saksi ni Jehova kag wala magdugay pagkatapos sini gin-islan niya ang iya relihion. Pagkadimainunungon bala ini?

Si Zlatko nagdaku sa Bosnia, kag sa pila ka tion nagpakig-away sia sa inaway nga natabo sa iya pungsod. Nagtuon man sia sing Biblia upod sa mga Saksi ni Jehova. Sa karon nagapangindi na sia sa pagpakigbahin sa inaway batok kay bisan sin-o. Indi bala sia mainunungon?

Ang imo sabat sa sining mga pamangkot nasandig sa imo pagtamod. Ang babayi nga ginsambit kaina nagsiling: “Sa amon komunidad, ang pag-ilis sang relihion isa ka di-mapatawad kag makahuluya nga buhat; ginkabig ini nga pagkadimainunungon, pagluib sa pamilya kag sa komunidad.” Subong man, ginkabig sang mga kaupod anay ni Zlatko sa militar subong mga traidor ang bisan sin-o nga indi magpakig-away dampig sa ila. Apang ginabatyag sinang babayi kag ni Zlatko nga ang mas mataas nga porma sang pagkamainunungon​—⁠ang pagkamainunungon sa Dios​—⁠amo ang nagpahulag sa ila. Sing kapin ka importante, paano ginatamod sang Dios ang mga luyag mag-unong sa iya?

Matuod nga Pagkamainunungon—⁠Isa ka Pagpakita sing Gugma

Si Hari David nagsiling kay Jehova nga Dios: “Sa mainunungon ikaw magaunong.” (2 Samuel 22:26) Ang Hebreong tinaga nga ginbadbad nga “mainunungon” nagapaalinton sing ideya sang kaayo nga mahigugmaon nga nagaangot sini sa isa ka butang tubtob nga ang katuyuan sini may kaangtanan sa sina nga butang matuman. Kaangay sa panimuot sang isa ka iloy nga may ginapasuso nga lapsag, mahigugmaon nga ginaangot ni Jehova ang iya kaugalingon sa mga mainunungon sa iya. Si Jehova nagsiling sa iya mainunungon nga mga alagad sang dumaan nga Israel: “Malimtan bala sang isa ka asawa ang iya ginapasuso nga sa amo indi sia magkaluoy sa anak sang iya tiyan? Bisan ini nga mga babayi malipat, apang ako mismo indi malipat sa imo.” (Isaias 49:15) Ang mga tawo nga handa nga unahon sa ila kabuhi ang pagkamainunungon sa Dios makasalig sang iya mahigugmaon nga pag-atipan.

Ang pagkamainunungon kay Jehova napasad sa gugma. Nagapahulag ini sa isa ka tawo nga higugmaon ang ginahigugma ni Jehova kag dumtan ang malaut nga mga butang nga ginadumtan ni Jehova. (Salmo 97:10) Sanglit ang nagapanguna nga kinaiya ni Jehova amo ang gugma, ang pagkamainunungon sa Dios nagabulig sa isa ka tawo nga indi manghikot sing di-mahigugmaon sa iban. (1 Juan 4:8) Gani kon bangod sang pagkamainunungon sa Dios ginaislan sang isa ka tawo ang iya relihioso nga mga pagpati, wala ini nagakahulugan nga wala na niya ginahigugma ang iya pamilya.

Pagkamainunungon sa Dios​—⁠Isa ka Mapuslanon nga Puwersa

Ginpaathag sang babayi nga ginsambit kaina ang iya ginbuhat sa sining paagi: “Sa akon pagtuon sa Biblia, nakilala ko si Jehova subong amo ang matuod nga Dios, kag napalambo ko ang personal nga kaangtanan sa iya. Tuhay si Jehova sa bisan ano nga mga dios nga ginsimba ko anay; himpit ang iya pagkatimbang sa gugma, katarungan, kaalam, kag gahom. Sanglit ginapatuman ni Jehova ang eksklusibo nga debosyon, dapat ko talikdan ang iban nga mga dios.

“Sulit-sulit nga ginsilingan ako sang akon mga ginikanan nga wala gid sila nahamuot sa akon kag nga ginpaslaw ko sila. Nabudlayan gid ako sa sini, bangod importante sa akon ang kahamuot sang akon mga ginikanan. Apang, samtang nagadugang ang akon ihibalo sa kamatuoran sang Biblia, nangin maathag ang dapat ko pilion. Indi ko matalikdan si Jehova.

“Ang pagkamainunungon kay Jehova sa baylo nga sa relihioso nga mga tradisyon wala nagakahulugan nga indi ako mainunungon sa akon pamilya. Gintinguhaan ko nga ipakita sa ila paagi sa akon mga pulong kag buhat nga nahangpan ko ang ila ginabatyag. Apang kon indi ako mainunungon kay Jehova, nian mahimo nga indi sia makilala sang akon pamilya, kag mangin isa gid ina ka buhat sang pagkadimainunungon.”

Subong man, indi traidor ang isa ka tawo  kon bangod sa pagkamainunungon sa Dios, magapabilin sia nga neutral sa politika kag indi magpakigbahin sa inaway batok sa iban. Amo sini ang paathag ni Zlatko sa iya ginhimo: “Bisan pa ginpadaku ako nga Cristiano sa ngalan, indi subong sini ang akon ginpangasawa. Sang nagdabdab ang inaway, ginkinahanglan sang magtimbang nga bahin ang akon pag-unong. Napilitan ako magpili kon diin magdampig. Nakigbahin ako sa inaway sa sulod sang tatlo ka tuig kag tunga. Sang ulihi, nagpalagyo kami sang akon asawa sa Croatia, diin nakasumalang kami sang mga Saksi ni Jehova.

“Bangod sang amon pagtuon sa Biblia, nahangpan namon nga dapat una gid nga mangin mainunungon kami kay Jehova kag nga luyag niya nga higugmaon namon ang amon isigkatawo walay sapayan sang iya relihion ukon rasa. Sa karon, nahiusa kami sang akon asawa sa pagsimba kay Jehova, kag natun-an ko nga indi mahimo nga mag-unong ako sa Dios kag magpakig-away batok sa akon isigkatawo.”

Pagkamainunungon nga Ginadihon sang sibu nga Ihibalo

Bangod si Jehova ang aton Manunuga, ang pagkamainunungon sa iya dapat gid nga mangin una sa tanan iban pa nga dapat kita mangin mainunungon. (Bugna 4:11) Apang, agod indi mangin panatiko kag malaglagon ang aton pagkamainunungon sa Dios, dapat nadihon ini sang sibu nga ihibalo. Ang Biblia nagalaygay sa aton: “Magbag-o kamo sa puwersa nga nagapahikot sa inyo hunahuna, kag magsuklob sing bag-o nga personalidad nga gintuga suno sa kabubut-on sang Dios sa matuod nga . . . pagkamainunungon.” (Efeso 4:​23, 24) Ang bantog nga tawo nga nagsulat sinang inspirado nga mga pinamulong may kaisog nga usisaon ang pagkamainunungon nga gindak-an niya. Ang iya pagpangusisa nagresulta sa mapuslanon nga pagbag-o.

Huo, nag-atubang si Saulo sang mga pagtilaw tuhoy sa pagkamainunungon, subong sang madamo sa karon. Nagdaku si Saulo sa estrikto nga mga tradisyon sang iya pamilya, kag nangin mainunungon gid sia sa relihion nga iya natawhan. Bangod sang pagkamainunungon sa iya relihion, napahulag pa gani sia nga maghimo sing kasingki batok sa mga wala nagaugyon sa iya pagtamod. Nakilala si Saulo nga nagasulong sa mga puluy-an sang mga Cristiano kag nagaganoy sa ila agod silutan kag patyon pa gani.​—⁠Binuhatan 22:​3-5; Filipos 3:​4-6.

Apang, sang nakatigayon na si Saulo sing sibu nga ihibalo sa Biblia, ginhimo niya ang ginkabig sang iya mga katubotubo nga daw imposible. Gin-islan niya ang iya relihion. Si Saulo, nga nakilala sang ulihi nga si apostol Pablo, namat-od nga mangin mainunungon sa Dios sa baylo nga sa tradisyon. Ang pagkamainunungon sa Dios pasad sa sibu nga ihibalo nagpahulag kay Saulo nga mangin matinuguton, mahigugmaon, kag makapalig-on, nga kabaliskaran sa iya anay malaglagon kag panatiko nga panimuot.

Ngaa Dapat Mangin Mainunungon?

Ang pagtugot nga ang aton pagkamainunungon dihunon sang mga talaksan sang Dios nagahatag sing talalupangdon nga mga benepisyo. Halimbawa, ang 1999 nga report sang Australian Institute of Family Studies nagsiling nga nalakip sa importante nga mga butang para sa nagadugay kag makaalayaw nga mga pag-asawahay amo ang “pagsalig kag katutom . . . [kag] ang pagkaespirituwal.” Nasapwan sang amo man nga pagtuon nga ang “malig-on kag makaalayaw nga mga pag-asawahay”  nagabulig sa mga lalaki kag babayi nga mangin mas malipayon, mas mapagros, kag mas malawig ang kabuhi kag ang malig-on nga mga pag-asawahay nagahatag sa mga kabataan sing mas maayo nga kahigayunan nga maagom ang malipayon nga kabuhi.

Sa walay kapat-uran nga kalibutan karon, ang pagkamainunungon kaangay sang isa ka lubid nga nagaangot sa ginatabangan nga indi kahibalo maglangoy sa manugsalbar nga sakayan. Kon ang “ginatabangan” wala sing pagkamainunungon, masapwan niya ang iya kaugalingon nga ginabolabola sang mga balod kag hangin. Apang kon ang iya pagkamainunungon wala sa lugar, daw subong ini nga ang iya lubid naangot sa nagalugdang nga barko. Kaangay ni Saulo, masapwan niya ang iya kaugalingon nga ginaganoy padulong sa malaglagon nga buhat. Apang, ang pagkamainunungon kay Jehova, pasad sa sibu nga ihibalo, isa ka lubid nga nagahatag sa aton sing kalig-unan kag nagadul-ong sa aton kaluwasan.​—⁠Efeso 4:13-15.

Si Jehova nagasaad sa mga mainunungon sa iya: “Si Jehova mahigugmaon sang katarungan, kag indi niya pagbiyaan ang mga mainunungon sa iya. Tubtob sa walay latid nga tion pat-od nga amligan sila.” (Salmo 37:28) Sa indi madugay, ang tanan nga mainunungon kay Jehova pasudlon sa isa ka paraiso nga duta, diin wala na sing kasubo kag kasakit kag magakalipay sila sa mapinadayunon nga mga kaangtanan nga wala sing pagbinahinbahin sa relihion kag politika.​—⁠Bugna 7:​9, 14; 21:​3, 4.

Bisan karon, natukiban sang minilyon ka indibiduwal sa bug-os nga globo nga ang matuod nga kalipay matigayon lamang paagi sa pagkamainunungon nila kay Jehova. Ngaa indi ka magpabulig sa mga Saksi ni Jehova sa pag-usisa sang imo pagtamod tuhoy sa pagkamainunungon sa kapawa sang kamatuoran sang Biblia? Ang Biblia nagasugo sa aton: “Padayon ninyo nga tilawan kon yara kamo sa pagtuo, padayon ninyo nga pamatud-an kon ano gid kamo.”​—⁠2 Corinto 13:5.

Kinahanglan ang kaisog sa pag-usisa sa aton pagtuo kag kon ngaa mainunungon kita sa sini, apang ang mga padya takus gid sa panikasog kon ang resulta nagapasuod pa sa aton kay Jehova nga Dios. Ginpabutyag sang babayi nga ginsambit kaina ang balatyagon sang madamo nga tawo sang nagsiling sia: “Natun-an ko nga ang pagkamainunungon kay Jehova kag sa iya mga talaksan nagabulig sa aton nga mangin balanse sa aton mga pagpakig-angot sa aton pamilya kag mangin maayo pa nga mga katapo sang komunidad. Bisan daw ano pa kabudlay ang mga pagtilaw, kon mainunungon kita kay Jehova, mangin mainunungon man sia sa aton.”

[Mga retrato sa pahina 6]

Ang sibu nga ihibalo nagpahulag kay Saulo nga islan ang ginapakitaan niya sing pagkamainunungon

[Retrato sa pahina 7]

Ngaa indi mo pag-usisaon ang imo pagkamainunungon sa kapawa sang kamatuoran sang Biblia?

[Picture Credit Lines sa pahina 4]

Churchill, upper left: U.⁠S. National Archives photo; Joseph Göbbels, far right: Library of Congress