“Wala Pa Gid sing Iban nga Tawo nga Nakapamulong Kaangay Sini”

“Sila tanan naghatag sing maayo nga panaksi tuhoy sa iya kag natingala sa matahom nga mga pulong nga nagguwa sa iya baba.”​—⁠LUCAS 4:22.

1, 2. (a) Ngaa ang mga opisyal nga ginsugo sa pagdakop kay Jesus nagbalik nga indi sia dala? (b) Ano ang nagapakita nga indi lamang mga opisyal ang nagdayaw sa panudlo ni Jesus?

ANG mga opisyal napaslawan sa ila misyon. Ginsugo sila nga dakpon si Jesucristo, apang nagbalik sila nga indi sia dala. Ang puno nga mga saserdote kag ang mga Fariseo nangayo sing paathag: “Ngaa wala ninyo sia gindala diri?” Sa pagkamatuod, ngaa wala gindakop sang mga opisyal ang isa ka tawo nga wala gani magbato? Ang mga opisyal nagpaathag: “Wala pa gid sing iban nga tawo nga nakapamulong kaangay sini.” Nagdayaw gid sila sa panudlo ni Jesus amo nga wala nila gindakop ining mahidaiton nga tawo.⁠ *​​—⁠Juan 7:​32, 45, 46.

² Indi lamang ining mga opisyal ang nagdayaw sa panudlo ni Jesus. Ang Biblia nagasugid sa aton nga madamo nga tawo ang nagkari agod magpamati sa iya nga nagapamulong. Ang iya mga kasimanwa natingala sa “matahom nga mga pulong nga nagguwa sa iya baba.” (Lucas 4:22) Indi lamang makaisa nga nagpamulong sia gikan sa sakayan sa dakung kadam-an nga nagtipon sa baybayon sang Dagat sang Galilea. (Marcos 3:⁠9; 4:⁠1; Lucas 5:​1-3) Sang isa ka okasyon, ang “isa ka dakung kadam-an” nagpabilin upod sa iya sa sulod sang pila ka adlaw, nga wala gani makakaon.​—⁠Marcos 8:​1, 2.

3. Ano ang panguna nga rason kon ngaa si Jesus isa ka tumalagsahon nga manunudlo?

³ Ngaa si Jesus isa ka tumalagsahon nga manunudlo? Ang gugma amo ang panguna nga rason.⁠ * Ginhigugma ni Jesus ang mga kamatuoran nga ginpaalinton niya, kag ginhigugma niya ang mga tawo nga gintudluan niya. Apang si Jesus may tumalagsahon man nga ikasarang sa paggamit sing epektibo nga mga paagi sa pagpanudlo. Sa mga artikulo nga pagatun-an sa sining guwa, binagbinagon naton ang pila ka epektibo nga mga paagi nga gingamit niya kag kon paano naton ini mailog.

Simple kag Maathag

4, 5. (a) Ngaa naggamit si Jesus sing simple nga hambal sa iya pagpanudlo, kag ano ang talalupangdon sa sini? (b) Paano ang Sermon sa Bukid isa ka halimbawa sang simple nga pagpanudlo ni Jesus?

⁴ Ang mga may mataas sing tinun-an kinaandan na nga nagagamit sing hambal nga indi mahangpan sang ila mga tagpalamati. Apang kon ang aton ginahambal indi mahangpan sang iban, paano sila makapanginpulos sa aton ihibalo? Subong isa ka manunudlo, si Jesus wala gid maghambal nga indi mahangpan sang iban. Hunahunaa lamang kon daw ano kadamo nga bokabularyo ang magamit niya kuntani. Apang, walay sapayan nga madamo sia sing ihibalo, ginhunahuna niya ang iya mga tagpalamati, indi ang iya kaugalingon. Nahibaluan niya nga ang madamo sa ila “wala sing tinun-an kag kinaandan lamang.” (Binuhatan  4:13) Agod makapaalinton sa ila, naggamit sia sing hambal nga mahangpan nila. Ang mga tinaga mahimo nga simple lamang, apang ang mga kamatuoran nga ginpaalinton sini madalom.

⁵ Binagbinaga, halimbawa, ang Sermon sa Bukid, nga narekord sa Mateo 5:3⁠–​7:27. Ini nga sermon mahimo nga ginpamulong ni Jesus sa sulod sang 20 minutos lamang. Apang, ang mga panudlo sini madalom, nga nagabinagbinag sa kabangdanan sang panghilahi, diborsio, kag materyalismo. (Mateo 5:​27-​32; 6:​19-​34) Apang, wala ini maggamit sing mabudlay hangpon ukon nagapahambog nga mga ekspresyon. Ang matuod, madali ini mahangpan bisan sang isa ka bata! Indi katingalahan nga sang makatapos na sia, ang kadam-an​—⁠ayhan nagalakip sa madamong mangunguma, manugbantay, kag mangingisda⁠​—⁠“natingala sa iya paagi sang pagpanudlo”!​—⁠Mateo 7:28.

6. Maghatag sing halimbawa kon paano si Jesus nagpamulong sing simple apang puno sing kahulugan.

⁶ Paagi sa pirme nga paggamit sing maathag kag malip-ot nga hambal, si Jesus nagpamulong sing simple apang puno sing kahulugan. Sadto anay nga wala pa sing naimprinta nga mga libro, napatudok gid niya ang iya mensahe sa hunahuna kag tagipusuon sang iya mga tagpalamati. Talupangda ang pila ka halimbawa: “Wala sing bisan sin-o ang makapaulipon sa duha ka agalon; . . . indi kamo makapaulipon sa Dios kag sa Manggad.” “Mag-untat na kamo sa paghukom agod indi kamo paghukman.” “Paagi sa ila mga bunga makilala ninyo sila.” “Ang mga tawo nga mapagros wala nagakinahanglan sing manugbulong, kundi ang mga nagamasakit.” “Ang tanan nga nagagamit sing espada sa espada mapatay.” “Ibayad ninyo kay Cesar ang mga butang ni Cesar, apang ang mga butang sang Dios sa Dios.” “May kapin nga kalipay sa paghatag sangsa pagbaton.”⁠ * (Mateo 6:​24; 7:​1, 20; 9:​12; 26:52; Marcos 12:17; Binuhatan 20:35) Tubtob karon, nga halos 2,000 ka tuig na ang nakalipas sang ginpamulong ini ni Jesus, ining mapuwersa nga mga pulong madali madumduman.

Paggamit sing mga Pamangkot

7. Ngaa naggamit si Jesus sing mga pamangkot?

⁷ Si Jesus talalupangdon nga naggamit sing mga pamangkot. Masami sia nga naggamit sing pamangkot bisan pa nga kuntani indi uyang sa tiempo kon diretso nga isugid niya sa iya mga tagpalamati ang punto. Kon amo, ngaa naggamit sia sing mga pamangkot? Kon kaisa, naggamit sia sing nagadulot nga mga pamangkot agod ibuyagyag ang motibo sang mga nagapamatok sa  iya, nga paagi sa sini mapahipos sila. (Mateo 12:24-​30; 21:23-​27; 22:41-​46) Apang, sa madamo nga hitabo, si Jesus naggamit sing mga pamangkot agod ipaalinton ang mga kamatuoran, agod ipabutyag sang iya mga tagpalamati ang ila ginabatyag, kag agod pukawon kag hanason ang iya mga disipulo sa paghunahuna. Usisaon naton ang duha ka halimbawa, nga lunsay may kahilabtanan kay apostol Pedro.

8, 9. Paano si Jesus naggamit sing mga pamangkot agod buligan si Pedro nga mahibaluan ang husto nga sabat tuhoy sa pagbayad sing buhis sa templo?

⁸ Una, dumduma ang okasyon sang ginpamangkot si Pedro sang mga manugsukot sang buhis kon bala nagbayad si Jesus sing buhis sa templo.⁠ * Si Pedro, nga padasudaso kon kaisa, nagsabat, “Huo.” Apang, pila ka tion sang ulihi, si Jesus nangatarungan sa iya: “ ‘Ano sa banta mo, Simon? Gikan kay sin-o ang mga hari nagabaton sing mga balayran ukon buhis? Gikan sa ila mga anak ukon gikan sa mga estranghero?’ Sang nagsiling sia: ‘Gikan sa mga estranghero,’ si Jesus nagsiling sa iya: ‘Kon amo, ang mga anak hilway sa buhis.’ ” (Mateo 17:24-27) Ang punto sang mga pamangkot ni Jesus nangin maathag kay Pedro. Ngaa?

⁹ Sang panahon ni Jesus, ang mga miembro sang pamilya sang mga hari wala ginapabayad sing buhis. Gani, subong bugtong nga Anak sang langitnon nga Hari nga ginasimba sa templo, si Jesus indi dapat obligado nga magbayad sing buhis. Talupangda nga sa baylo nga basta lang nga sugiran si Pedro sing husto nga sabat, si Jesus epektibo apang mainayuhon nga naggamit sing mga pamangkot agod buligan si Pedro nga mahibaluan ang husto nga sabat​—⁠kag ayhan agod makita ang kinahanglanon nga magpamensar gid anay antes maghambal.

10, 11. Ano ang ginhimo ni Jesus sang ginlabo ni Pedro ang dulunggan sang isa ka tawo sang gab-i sang Paskwa sang 33 C.⁠E., kag paano ini nagapakita nga naapresyar ni Jesus ang balor sang mga pamangkot?

¹⁰ Ang ikaduha nga halimbawa natabo sang gab-i sang Paskwa sang 33 C.⁠E. sang nagkari ang isa ka guban sang mga tawo agod dakpon si Jesus. Ginpamangkot sang mga disipulo si Jesus kon bala dapat sila makig-away sa pagpangapin sa iya. (Lucas 22:49) Si Pedro wala na maghulat sing sabat kag ginlabo niya sang espada ang dulunggan sang isa ka tawo (bisan pa nga ayhan tuyo ni Pedro nga maghalit sing kapin pa). Supak sa kabubut-on sang iya agalon ang ginhimo ni Pedro, kay si Jesus handa na nga magpadakop. Ano ang reaksion ni Jesus? Sanglit pirme mapailubon, ginpamangkot niya si Pedro sing makatlo: “Ang tagayan nga ginhatag sa akon sang Amay, indi ko bala pag-imnon?” “Nagahunahuna ka bala nga indi ako makapangabay sa akon Amay nga padalhan ako sa sini nga tion sing kapin sa napulog duha ka lehiyon sang mga anghel? Kon amo sina, paano matuman ang Kasulatan nga dapat ini matabo sa sining paagi?”​—⁠Juan 18:11; Mateo 26:52-54.

¹¹ Hunahunaa sa makadali ini nga kasaysayan. Bangod ginapalibutan sang isa ka guban sang akig nga mga tawo, nakahibalo si Jesus nga malapit na sia mapatay kag ang pagtinlo sa ngalan sang iya Amay kag ang kaluwasan sang tawhanon nga pamilya nasandig sa iya. Apang, ginhimuslan niya yadto gid nga tion agod ipatudok sa hunahuna ni Pedro ang importante nga mga kamatuoran paagi sa mga pamangkot. Indi bala maathag nga naapresyar ni Jesus ang balor sang mga pamangkot?

 Maathag nga Hyperbole

12, 13. (a) Ano ang hyperbole? (b) Paano naggamit sing hyperbole si Jesus agod ipadaku ang kabuangan sang pagmulay sa magagmay nga mga kakulangan sang aton mga utod?

¹² Sa iya ministeryo, si Jesus masami nga naggamit sing isa pa ka epektibo nga paagi sang pagpanudlo​—⁠ang hyperbole. Isa ini ka hungod nga pagpasobra sing hambal sa katuyuan nga ipadaku ang isa ka butang. Paagi sa hyperbole, nagpahanduraw si Jesus sing butang nga mabudlay malipatan. Binagbinagon naton ang pila ka halimbawa.

¹³ Sa Sermon sa Bukid, sang ginpadaku ang kinahanglanon nga ‘mag-untat sa paghukom’ sa iban, si Jesus nagsiling: “Nian, ngaa ginatan-aw mo ang dagami sa mata sang imo utod, apang wala mo ginasapak ang balayanon sa imo kaugalingon nga mata?” (Mateo 7:​1-3) Mahanduraw mo bala ang kahimtangan? Ang isa nga palamulay sa iban nagahingyo nga kuhaon ang dagami sa “mata” sang iya utod. Ayhan ang kritiko magasiling nga ang iya utod indi makahangop sing maathag amo nga indi sia makadesisyon sing maayo. Apang ang mismo nga ikasarang sang kritiko sa pagdesisyon ginabalabagan sang “balayanon”​—⁠isa ka troso ukon tablon nga mahimo ginagamit sa pagsuporta sa atop. Isa gid ini ka di-malimtan nga paagi agod ipadaku kon daw ano ka binuang nga mulayon ang magagmay nga mga kakulangan sang aton mga utod samtang mahimo nga may yara kita daku nga mga kakulangan!

14. Ngaa ang mga pulong ni Jesus tuhoy sa pagsala sa hamlok kag paghalunhon sa kamelyo isa gid ka mapuwersa nga hyperbole?

¹⁴ Sang isa pa ka okasyon, ginpakamalaut ni Jesus ang mga Fariseo subong “mga tuytoy nga bulag, nga nagasala sang hamlok kag nagahalunhon sang kamelyo.” (Mateo 23:24) Isa gid ini ka mapuwersa nga paggamit sing hyperbole. Ngaa? Ang pagpaanggid sa magamay nga hamlok sa isa ka kamelyo, nga amo ang isa sang pinakadaku nga sapat nga nakilal-an sang mga tagpalamati ni Jesus, mapuwersa gid. Ginabanabana nga kapin sa 70 milyones ka hamlok ang kinahanglan agod magabug-at sing subong sa isa ka kinaandan nga kamelyo! Nakahibalo man si Jesus nga ginasala sa tela sang mga Fariseo ang ila alak. Ginahimo ini sang mga tawo nga estrikto sa kasuguan agod indi sila makatulon sing hamlok kag sa amo mangin mahigko. Apang, malaragwayon nila nga ginhalunhon ang kamelyo, nga suno sa seremonya mahigko man. (Levitico 11:​4, 21-24) Ang punto ni Jesus maathag. Mauti nga ginhimo sang mga Fariseo ang pinakamagamay sa mga ginapatuman sang Kasuguan, apang ginlapas nila ang mas mabug-at nga mga butang​—⁠ang “katarungan kag kaluoy kag katutom.” (Mateo 23:23) Ginbuyagyag ni Jesus kon sin-o gid sila!

15. Ano ang pila ka leksion nga gintudlo ni Jesus paagi sa paggamit sing hyperbole?

1⁵ Sa iya bug-os nga ministeryo, si Jesus masami nga naggamit sing hyperbole. Binagbinaga ang pila ka halimbawa. “Pagtuo nga subong kadaku sa [diutay nga] lamigas sang mustasa” nga makasaylo sang bukid​—⁠si Jesus wala na sing makita pa nga isa ka mas epektibo nga paagi agod ipadaku nga bisan ang diutay nga pagtuo may daku nga mahimo. (Mateo 17:20) Isa ka daku nga kamelyo nga nagapanikasog nga makalapos sa buho sang dagom​—⁠ginailustrar gid sini kon daw ano kabudlay para sa isa ka manggaranon nga tawo nga mag-alagad sa Dios samtang ginahuptan niya ang materyalistiko nga estilo sang kabuhi! (Mateo 19:24) Wala ka bala natingala sa maathag nga mga panghambal ni Jesus kag sa iya ikasarang nga matigayon ang labing daku nga epekto paagi sa pinakadiutay nga mga pulong?

Di-masuay nga Lohiko nga Pangatarungan

16. Sa anong paagi gingamit pirme ni Jesus ang iya kaalam?

¹⁶ Bangod himpit sing hunahuna, si Jesus lantip sa pagpangatarungan sing lohiko sa mga tawo. Apang, wala gid niya gingamit sing sayop ini nga ikasarang. Sa iya pagpanudlo, gingamit niya pirme ang iya kaalam sa pagpauswag sa kamatuoran. Kon kaisa, naggamit sia sing mapuwersa nga lohiko agod suayon ang butig nga mga panumbungon sang iya relihioso nga mga manugpamatok. Sa madamo nga hitabo, naggamit sia sing lohiko nga pangatarungan agod tudluan ang iya mga disipulo sing importante nga mga leksion. Tan-awon naton ang lantip nga ikasarang ni Jesus sa paggamit sing lohiko.

17, 18. Anong mapuwersa nga lohiko ang gingamit ni Jesus agod suayon ang butig nga panumbungon sang mga Fariseo?

¹⁷ Binagbinaga ang okasyon sang gin-ayo ni Jesus ang tawo nga ginsudlan sing demonyo kag sia bulag kag apa. Sang mabatian ini, ang mga Fariseo nagsiling: “Ini nga tawo wala nagasubol sang mga demonyo luwas nga paagi kay Beelzebub  [si Satanas], ang manuggahom sang mga demonyo.” Talupangda nga ginbaton sang mga Fariseo nga kinahanglan ang labaw sa tawo nga gahom agod subulon ang mga demonyo ni Satanas. Apang, agod ang mga tawo indi magtuo kay Jesus, ginpadungog nila ang iya gahom kay Satanas. Agod ipakita nga wala nila ginpamensaran sing maayo ang ila argumento sa lohiko nga konklusion sini, si Jesus nagsabat: “Ang tagsa ka ginharian nga natunga batok sa iya kaugalingon mahapay, kag ang tagsa ka siudad ukon panimalay nga natunga batok sa iya kaugalingon indi magtindog. Sa amo man nga paagi, kon si Satanas nagasubol kay Satanas, natunga sia batok sa iya kaugalingon; nian, paano makatindog ang iya ginharian?” (Mateo 12:22-26) Si Jesus daw nagasiling: ‘Kon ako, nga siling ninyo, ahente ni Satanas, nagadula sang ginhimo ni Satanas, nian si Satanas nagapanghikot batok sa iya kaugalingon nga mga interes kag mapukan sa ulihi.’ Mapuwersa gid nga pangatarungan, indi bala?

¹⁸ Nian si Jesus dugang pa nga nangatarungan tuhoy sini. Nakahibalo sia nga ang iban nga mga disipulo sang mga Fariseo nagsubol sing mga demonyo. Gani, namangkot sia sing isa ka simple apang mabudlay nga pamangkot: “Kon nagasubol ako sing mga demonyo paagi kay Beelzebub, paagi kay sin-o sila ginasubol sang inyo mga anak [ukon mga disipulo]?” (Mateo 12:27) Ang argumento ni Jesus, sa isa ka kahulugan, amo ini: ‘Kon, sa pagkamatuod, ako nagasubol sing mga demonyo paagi sa gahom ni Satanas, nian ang inyo mga disipulo nagapanghikot sa idalom sini man nga gahom.’ Ano ang masiling sang mga Fariseo? Indi gid nila pagbatunon nga ang ila mga disipulo nagpanghikot sa idalom sang gahom ni Satanas. Paagi sa di-masuay nga lohiko, ginhimo ni Jesus nga makahalam-ot ang ila panumbungon batok sa iya.

19, 20. (a) Sa anong positibo nga paagi si Jesus naggamit sing lohiko? (b) Paano gingamit ni Jesus ang ‘daw ano pa ka labaw’ nga pangatarungan bilang sabat sa pangabay sang iya mga disipulo nga tudluan sila nga mangamuyo?

¹⁹ Luwas sa paggamit sing lohiko agod pahipuson ang mga nagapamatok sa iya, si Jesus naggamit sing lohiko kag makabuluyok nga mga argumento agod itudlo ang positibo kag makalilipay nga mga kamatuoran tuhoy kay Jehova. Madamo nga beses nga naggamit sia sang matawag naton nga ‘daw ano pa ka labaw’ nga pangatarungan, kag ginbuligan niya ang iya mga tagpalamati sa pag-uswag gikan sa pamilyar nga kamatuoran agod palig-unon ang ila pagtuo. Usisaon naton ang duha lamang ka halimbawa.

²⁰ Bilang sabat sa pangabay sang iya mga disipulo nga tudluan niya sila nga mangamuyo, ginsaysay ni Jesus ang ilustrasyon tuhoy sa isa ka tawo nga bangod sang iya “maisog nga pagpamilit,” sang ulihi nahaylo niya ang iya nagaalang-alang nga abyan nga ihatag ang iya ginapangabay. Ginlaragway man ni Jesus ang kahanda sang mga ginikanan nga “maghatag sing maayong mga dulot” sa ila mga kabataan. Nian sia naghinakop: “Kon kamo, bisan pa malaut, makahibalo maghatag sing maayong mga dulot sa inyo mga anak, daw ano pa ka labaw nga ang Amay sa langit magahatag sing balaan nga espiritu sa mga nagapangayo sa iya!” (Lucas 11:1-13) Ang punto ni Jesus ginapasad, indi sa pagkaanggid, kundi sa pagkatuhay. Kon ang isa ka nagaalang-alang nga abyan mahaylo sa ulihi nga ihatag ang ginakinahanglan sang iya isigkatawo, kag kon ang di-himpit nga tawhanon nga mga ginikanan nagaatipan sa mga kinahanglanon sang ila mga kabataan, daw ano pa ka labaw nga ang aton mahigugmaon nga langitnon nga Amay magahatag sang iya balaan nga espiritu sa iya mainunungon nga mga alagad nga mapainubuson nga nagapangamuyo sa iya!

21, 22. (a) Ano nga pangatarungan ang gingamit ni Jesus sang naghatag sia sing laygay may kaangtanan sa pagkabalaka sa materyal nga mga butang? (b) Sa tapos marepaso ang pila ka paagi sang pagpanudlo ni Jesus, ano ang mahinakop naton?

²¹ Naggamit man si Jesus sing kaanggid nga pangatarungan sang naghatag sia sing laygay may kaangtanan sa pagkabalaka sa materyal nga mga  butang. Sia nagsiling: “Talupangda ninyo sing maayo nga ang mga uwak wala nagasab-ug ukon nagaani, kag wala sila sing damisag ukon tambobo, apang ginapakaon sila sang Dios. Daw ano pa kamo kamahal sa mga pispis? Talupangda ninyo sing maayo kon paano nagatubo ang mga liryo; wala sila nagapangabudlay ukon nagapamurong . . . Apang, kon ang hilamon sa latagon nga karon yara kag buwas idap-ong sa dapog ginapanaptan sang Dios sing subong, daw ano pa ka labaw nga panaptan niya kamo, kamo nga diutay sing pagtuo!” (Lucas 12:​24, 27, 28) Huo, kon ginaatipan ni Jehova ang mga pispis kag mga bulak, daw ano pa ka labaw nga atipanon niya ang iya mga alagad! Ining mapatugsilingon apang mapuwersa nga pangatarungan walay duhaduha nga nagtandog sa tagipusuon sang mga tagpalamati ni Jesus.

²² Sa tapos marepaso ang pila ka paagi sang pagpanudlo ni Jesus, mahinakop gid naton nga ang mga opisyal nga wala magdakop sa iya wala gid nagahambal sing sobra sang nagsiling sila: “Wala pa gid sing iban nga tawo nga nakapamulong kaangay sini.” Apang nakilal-an gid si Jesus sa paggamit niya sing mga ilustrasyon, ukon mga parabola, sa iya pagpanudlo. Ngaa gingamit niya ini nga paagi? Kag ngaa epektibo gid ang iya mga ilustrasyon? Ining mga pamangkot binagbinagon sa masunod nga artikulo.

[Mga nota]

Madumduman Mo Bala?

• Anong mga halimbawa ang nagapakita nga si Jesus nagtudlo sing simple kag maathag?

• Ngaa naggamit si Jesus sing mga pamangkot sa iya panudlo?

• Ano ang hyperbole, kag paano gingamit ni Jesus ining paagi sa pagpanudlo?

• Paano gingamit ni Jesus ang lohiko nga pangatarungan agod tudluan ang iya mga disipulo sing makalilipay nga mga kamatuoran tuhoy kay Jehova?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Retrato sa pahina 9]

Si Jesus naggamit sing maathag nga hambal nga mahangpan sang ordinaryo nga mga tawo

[Retrato sa pahina 10]

Ang mga Fariseo ‘nagsala sang hamlok apang ginhalunhon ang kamelyo’