Ginapakamaayo Kag Ginaamligan ni Jehova ang mga Matinumanon
Ginapakamaayo kag Ginaamligan ni Jehova ang mga Matinumanon
“Tuhoy sa isa nga nagapamati sa akon, magapuyo sia nga may kalig-unan kag indi matublag sang kahadlok sa kalamidad.”—HULUBATON 1:33.
1, 2. Ngaa importante ang pagkamatinumanon sa Dios? Iilustrar.
ANG balahibuon kag dalag nga mga piso madurop nga nagatuka sa manubo nga mga hilamon nga wala gid sing hinalung-ong sa isa ka dapay nga nagalupadlupad sa ibabaw nila. Sa hinali lamang, ang munga nagkutak sing mabaskog subong paandam kag ginhumlad ang iya mga pakpak. Ang iya mga piso nagdinalagan pakadto sa iya, kag sa pila lamang ka segundo, luwas na sila sa katalagman sa idalom sang iya mga kuyos. Nag-isol ang dapay. * Ang leksion? Ang pagkamatinumanon nagaluwas sing kabuhi!
2 Ini nga leksion importante ilabi na sa mga Cristiano karon, kay nagapanikasog gid si Satanas nga biktimahon ang katawhan sang Dios. (Bugna 12:9, 12, 17) Ginatinguhaan niya nga laglagon ang aton espirituwalidad agod nga madula naton ang pabor ni Jehova kag ang paglaum nga kabuhi nga walay katapusan. (1 Pedro 5:8) Apang, kon magpabilin kita nga suod sa Dios kag magsunod sa panuytoy nga mabaton naton paagi sa iya Pulong kag organisasyon, masaligan naton ang iya pag-amlig. “Paagi sa iya mga kuyos balabagan niya ang pagpalapit sa imo, kag magadangop ka sa idalom sang iya mga pakpak,” sulat sang salmista.—Salmo 91:4.
Nabiktima ang Isa ka Malalison nga Pungsod
3. Ano ang resulta sang sulit-sulit nga paglalis sang Israel?
3 Sang ang pungsod sang Israel matinumanon kay Jehova, regular nga nakabenepisyo ini gikan sa iya mabinantayon nga pag-atipan. Apang, madamo nga beses nga ginbiyaan sang katawhan ang ila Magbubuhat kag nagliso sila sa mga dios nga kahoy kag bato—“mga butang nga indi matuod nga wala sing pulos kag indi makaluwas.” (1 Samuel 12:21) Pagligad sang pila ka siglo nga pagrebelde, ang bug-os nga pungsod nalatom sang apostasya kag indi na matabangan. Busa, si Jesus nanganduhoy: “Jerusalem, Jerusalem, ang nagapamatay sa mga manalagna kag nagabato sa mga pinadala sa iya,—makapila kuntani nga luyag ko tipunon ang imo mga anak, subong sang isa ka munga nga nagatipon sang iya mga piso sa idalom sang iya mga pakpak! Apang indi kamo luyag. Yari karon! Ang inyo balay ginapabay-an sa inyo.”— Mateo 23:37, 38.
4. Paano ang pagbiya ni Jehova sa Jerusalem nangin dayag sang 70 C.E.?
4 Ang pagbiya ni Jehova sa maluibon nga Israel makapasubo nga nangin dayag sang 70 C.E. Sadto nga tuig, daw subong bala nga gindagit sang Romanong hangaway, nga nagabayaw sang ila mga hayahay nga may laragway sang agila, ang Jerusalem agod pamatyon ang mga pumuluyo sini. Ang siudad puno sadto sing mga tawo nga nagsaulog sing Paskuwa. Wala sing nahimo ang ila madamo nga mga halad agod matigayon ang pabor sang Dios. Isa yadto ka makapasubo nga pahanumdom sang ginsiling ni Samuel sa malalison nga si Hari Saul: “May daku bala nga kahamuot si Jehova sa mga halad-nga-sinunog kag mga halad subong sang sa pagtuman sang tingog ni Jehova? Yari karon! 1 Samuel 15:22.
Ang pagtuman maayo pa sangsa halad, kag ang pagpamati sangsa sapay sang mga lalaki nga karnero.”—5. Ano nga sahi sang pagkamatinumanon ang ginapatuman ni Jehova, kag paano naton nahibaluan nga posible ini nga pagkamatinumanon?
5 Walay sapayan nga ginapatuman ni Jehova ang pagkamatinumanon, nahibaluan gid niya ang mga limitasyon sang di-himpit nga mga tawo. (Salmo 130:3, 4) Ang iya ginapatuman amo ang sinsero nga tagipusuon kag pagkamatinumanon nga napasad sa pagtuo, gugma, kag mapuslanon nga kahadlok nga indi sia mapahamut-an. (Deuteronomio 10:12, 13; Hulubaton 16:6; Isaias 43:10; Miqueas 6:8; Roma 6:17) Ini nga pagkamatinumanon posible kay napamatud-an na ini sang isa ka ‘daku nga panganod sang mga Saksi antes sang Cristianong panahon,’ nga naghupot sang ila integridad sa atubangan sang mabudlay nga mga pagtilaw, bisan sang kamatayon. (Hebreo 11:36, 37; 12:1) Ginpahalipay gid nila ang tagipusuon ni Jehova! (Hulubaton 27:11) Ang iban, matutom sang primero, apang wala magpadayon nga matinumanon. Ang isa sini amo si Hari Jehoas sang dumaan nga Juda.
Isa ka Hari nga Ginpalain sang Malain nga mga Kaupod
6, 7. Ano nga sahi sang hari si Jehoas samtang nagakabuhi si Jehoiada?
6 Si Hari Jehoas diutayan lang ginpatay sang lapsag pa sia. Sang magpito ka tuig si Jehoas, maisugon nga ginpaguwa sia sang mataas nga saserdote nga si Jehoiada gikan sa iya ginapanaguan kag ginhimo sia nga hari. Bangod ang mahinadlukon sa Dios nga si Jehoiada nag-alagad subong amay kag manuglaygay ni Jehoas, ang lanubo nga hari ‘nagpadayon sa paghimo sing matarong sa mga mata ni Jehova sa bug-os nga mga adlaw ni Jehoiada nga saserdote.’—2 Cronica 22:10–23:1, 11; 24:1, 2.
7 Isa sang maayo nga ginhimo ni Jehoas amo ang pagpakay-o niya sa templo ni Jehova—isa ka buhat nga “malapit sa tagipusuon ni Jehoas.” Ginpahanumdom niya ang mataas nga saserdote nga si Jehoiada nga kolektahon ang mga buhis para sa templo gikan sa Juda kag Jerusalem, nga “ginsugo ni Moises,” agod may igasto sa pagpakay-o. Mahimo gid nga nagmadinalag-on si Jehoiada sa pagpalig-on sa lanubo nga hari nga tun-an kag tumanon ang Kasuguan sang Dios. Subong resulta, madali nga natapos ang pagkay-o sa templo kag ang paghimo sing mga gamit para sa templo.—2 Cronica 24:4, 6, 13, 14; Deuteronomio 17:18.
8. (a) Ano gid ang nagdul-ong sa espirituwal nga pagkapukan ni Jehoas? (b) Ano sang ulihi ang ginhimo sang hari bangod sang iya pagkamalalison?
8 Makapasubo nga ang pagkamatinumanon ni Jehoas kay Jehova wala magdugay. Ngaa? Ang Pulong sang Dios nagasugid sa aton: “Sang patay na si Jehoiada ang mga prinsipe sang Juda nagkadto kag nagyaub sa hari. Sadto nga tion namati ang hari sa ila. Kag amat-amat nga ginbayaan nila ang balay ni Jehova nga Dios sang ila mga katigulangan kag nagsugod sa pag-alagad sa sagrado nga mga poste kag sa mga idolo, amo nga nag-abot ang kasingkal batok sa Juda kag sa Jerusalem bangod sini nga sala nila.” Bangod sang malain nga impluwensia sang mga prinsipe sang Juda, ginpabungulan man sang hari ang mga manalagna sang Dios, nga isa sini amo ang anak ni Jehoiada nga si Zacarias, nga maisugon nga nagsabdong kay Jehoas kag sa katawhan bangod sang ila pagkamalalison. Sa baylo nga maghinulsol, nagmando si Jehoas nga batuhon si Zacarias tubtob mapatay. Nangin mapintas gid kag malalison si Jehoas—bangod lamang nagpaimpluwensia sia sa malain nga mga kaupod!—2 Cronica 24:17-22; 1 Corinto 15:33.
9. Paano ang nadangatan ni Jehoas kag sang mga prinsipe nagapadaku sang kabuangan sang pagkamalalison?
9 Bangod ginbiyaan nila si Jehova, ano ang natabo kay Jehoas kag sa iya mga kaupod nga malaut nga mga prinsipe? Ginsalakay sang puwersa militar sang mga Sirianhon—nga ‘isa lamang ka 2 Cronica 24:23-25; 2 Hari 12:17, 18) Matuod gid ang ginsiling ni Jehova sa Israel: “Kon indi ka magpamati sa tingog ni Jehova nga imo Dios sa pagbantay sa paghimo sang tanan niya nga sugo kag sang iya mga palatukuran . . . , [ang mga] pagpakamalaut magaabot man sa imo kag magalambot sa imo”!—Deuteronomio 28:15.
diutay nga kadamuon sang mga lalaki’—ang Juda kag “ginlaglag nila ang tanan nga prinsipe sang katawhan.” Ginpilit man sang mga nagsalakay ang hari nga ihatag ang iya kaugalingon nga mga pagkabutang subong man ang mga bulawan kag mga pilak sa santuaryo. Bisan pa wala sadto ginpatay si Jehoas, nangin isa sia ka maluya kag balatianon nga tawo. Wala madugay pagkatapos sadto, ginpatay sia sang mga manughimbon gikan mismo sa iya mga alagad. (Isa ka Sekretaryo nga Ginluwas sang Pagkamatinumanon
10, 11. (a) Ngaa makabulig nga binagbinagon ang laygay ni Jehova kay Baruc? (b) Ano ang ginlaygay ni Jehova kay Baruc?
10 Nagaluya bala ang imo buot kon kaisa bangod pila lamang ka tawo nga masumalang mo sa Cristianong ministeryo ang nagapakita sing interes sa maayong balita? Nahisa ka bala kon kaisa sa mga manggaranon kag sa ila maluho nga estilo sang pagkabuhi? Kon amo, binagbinaga si Baruc, ang sekretaryo ni Jeremias, kag ang mahigugmaon nga laygay ni Jehova sa iya.
11 Ginasulat ni Baruc ang isa ka matagnaon nga mensahe sang nangin sentro sia sang igtalupangod ni Jehova. Ngaa? Bangod nagsugod si Baruc sa paghinakit sa iya kahimtangan sa kabuhi kag sa paghandum sa butang nga mas maayo pa sa iya pinasahi nga pribilehiyo sang pag-alagad sa Dios. Sang matalupangdan ining pagbag-o sang panimuot ni Baruc, ginhatagan sia ni Jehova sing maathag apang mainayuhon nga laygay, nga nagasiling: “Padayon ka nga nagapangita sing dalagku nga mga butang para sa imo kaugalingon. Indi ka na magpangita. Kay yari karon ako magapadala sing kapahamakan sa tanan nga unod, . . . kag ihatag ko sa imo ang imo kalag subong inagaw sa tanan nga duog nga imo kadtuan.”—Jeremias 36:4; 45:5.
12. Ngaa dapat naton likawan ang pagpangita sing “dalagku nga mga butang” para sa aton kaugalingon sa sistema sang mga butang karon?
12 Mahangpan mo bala sa ginsiling ni Jehova kay Baruc ang Iya daku nga kabalaka sa sining maayo nga tawo, nga nag-alagad sa iya sing matutom kag maisugon upod kay Jeremias? Sa karon man, daku ang kabalaka ni Jehova sa iya mga alagad nga ginasulay nga tilawan ang ginahunahuna nila nga mas maayo nga mga kahigayunan sa sining sistema sang mga butang. Makalilipay nga katulad ni Baruc, madamo sa ila ang namati sa mahigugmaon nga pagpasibu sang hamtong nga mga utod sa espirituwal. (Lucas 15:4-7) Huo, kabay nga mahantop naton tanan nga wala sing maayo nga palaabuton para sa bisan sin-o man nga nagapangita sing “dalagku nga mga butang” para sa ila kaugalingon sa sining sistema. Indi lamang nga mapaslawan sila sa pagsapo sing matuod nga kalipay kundi, malain pa, sa indi madugay magataliwan sila upod sining kalibutan kag sang tanan nga makagod nga mga kailigbon sini.—Mateo 6:19, 20; 1 Juan 2:15-17.
13. Ano nga leksion sa pagkamapainubuson ang ginatudlo sa aton sang kasaysayan tuhoy kay Baruc?
13 Ang kasaysayan tuhoy kay Baruc nagatudlo man sa aton sing maayo nga leksion sa pagkamapainubuson. Talupangda nga si Jehova wala maglaygay kay Baruc sing direkta kundi nagpamulong sia paagi kay Jeremias, nga ang iya mga di-kahimpitan kag mga batasan mahimo gid nga nahibaluan ni Baruc. (Jeremias 45:1, 2) Apang, wala ginpasundan ni Baruc ang iya bugal; mapainubuson nga ginkilala niya ang matuod nga ginhalinan sang laygay—si Jehova. (2 Cronica 26:3, 4, 16; Hulubaton 18:12; 19:20) Gani kon ‘makahimo kita sing sayop nga tikang antes naton matalupangdan ini’ kag makabaton kita sing kinahanglanon nga laygay gikan sa Pulong sang Dios, ilugon naton ang pagkahamtong, espirituwal nga paghantop, kag pagkamapainubuson ni Baruc.—Galacia 6:1.
14. Ngaa mapuslanon nga magmatinumanon kita sa mga nagapanguna sa aton?
14 Ang aton pagkamapainubuson nagabulig man sa mga nagahatag sing laygay. Ang Hebreo 13:17 nagasiling: “Mangin matinumanon sa mga nagapanguna sa inyo kag mangin mapinasakupon, kay ginabantayan nila ang inyo kalag nga subong nga magahatag sila sing husay; agod nga himuon nila ini nga may kalipay kag indi nga may pagbakho, kay mangin makahalalit ini sa inyo.” Daw ano kasunson nga nagapangamuyo sing hanuot ang mga gulang kay Jehova, nga nagapangabay sing kaisog, kaalam, kag pagkamataktikanhon nga kinahanglanon agod himuon ining mabudlay nga aspekto sang ila pagbantay nga hilikuton! ‘Kilalahon naton ini nga sahi sang mga tawo.’—1 Corinto 16:18.
15. (a) Paano ginpakita ni Jeremias ang iya pagsalig kay Baruc? (b) Paano ginpadyaan ang mapainubuson nga pagkamatinumanon ni Baruc?
15 Napasibu ni Baruc ang iya panghunahuna, kay ginhatagan pa sia ni Jeremias sing labing makahalangkat nga hilikuton—ang magkadto sa templo kag basahon sing mabaskog ang mensahe sang paghukom nga iya mismo ginsulat samtang ginadikta ini ni Jeremias. Nagtuman bala si Baruc? Huo, ginhimo niya ang “tanan nga ginsugo sa iya ni Jeremias nga manalagna.” Sa katunayan, ginbasa pa gani niya ang amo man nga mensahe sa mga prinsipe sang Jerusalem, nga pat-od nga nagkinahanglan sing daku nga kaisog. (Jeremias 36:1-6, 8, 14, 15) Sang mapukan ang siudad sa mga Babilonianhon pagligad sang mga 18 ka tuig, handurawa kon daw ano gid ang pagpasalamat ni Baruc nga naluwas sia bangod namati sia sa paandam ni Jehova kag nag-untat sa pagpangita sing “dalagku nga mga butang” para sa iya kaugalingon!—Jeremias 39:1, 2, 11, 12; 43:6.
Ang Pagkamatinumanon sa Tion sang Pagkibon Nagluwas sing mga Kabuhi
16. Paano si Jehova nagpakita sing kaluoy sa mga Judiyo sa Jerusalem sa tion sang pagkibon sang mga Babilonianhon sang 607 B.C.E.?
16 Sang malaglag ang Jerusalem sang 607 B.C.E., nangin talalupangdon liwat ang kaluoy sang Dios sa mga matinumanon. Samtang nagahingalayo ang pagkibon, si Jehova nagsiling sa mga Judiyo: “Yari karon, ginabutang ko sa atubangan ninyo ang dalan sang kabuhi kag ang dalan sang kamatayon. Ang nagapabilin sa sini nga siudad mapatay sa espada kag sa tiggulutom kag sa kamatay; apang ang nagaguwa kag magadampig sa mga Caldeanhon nga nagakibon sa inyo magapabilin nga buhi, kag ang iya kalag pat-od nga mangin iya subong inagaw.” (Jeremias 21:8, 9) Bisan pa ang mga pumuluyo sang Jerusalem takus nga laglagon, nagpakita si Jehova sing kaluoy sa mga nagtuman sa iya, bisan sa sadtong atrasado na nga tinion. *
17. (a) Sa anong duha ka paagi gintilawan ang pagkamatinumanon ni Jeremias sang ginsugo sia ni Jehova nga sugiran ang ginkibon nga mga Judiyo nga ‘magdampig sa mga Caldeanhon’? (b) Paano kita makabenepisyo gikan sa halimbawa ni Jeremias sang maisugon nga pagkamatinumanon?
17 Ang pagsiling sa mga Judiyo nga mag-ampo sila pat-od nga nagtilaw man sa pagkamatinumanon ni Jeremias. Ang isa ka rason amo nga makugi sia para sa ngalan sang Dios. Indi niya luyag nga tamayon ini sang mga kaaway nga magapadungog sang ila kadalag-an sa walay kabuhi nga mga idolo. (Jeremias 50:2, 11; Panalabiton 2:16) Dugang pa, nahibaluan ni Jeremias nga sa pagsugo sa katawhan nga mag-ampo, ginabutang niya ang iya mismo kabuhi sa daku nga katalagman, kay tamdon sang madamo ang isiling niya subong sedisyon. Apang, wala sia ginhadlukan, kundi matinumanon nga ginhambal niya ang mga pahayag ni Jehova. (Jeremias 38:4, 17, 18) Kaangay ni Jeremias, ginapamulong man naton ang mensahe nga indi naluyagan sang mga tawo. Amo man ini ang mensahe nga gintunaan sang pagtamay kay Jesus. (Isaias 53:3; Mateo 24:9) Gani indi kita dapat ‘magkurog sa mga tawo,’ kundi kaangay ni Jeremias, maisugon nga tumanon naton si Jehova, nga nagasalig sa iya sing bug-os.—Hulubaton 29:25.
Pagkamatinumanon sa Atubangan sang Pagsalakay ni Gog
18. Ano nga palaabuton nga mga pagtilaw sa pagkamatinumanon ang atubangon sang mga alagad ni Jehova?
18 Sa indi madugay, ang bug-os nga malaut nga sistema ni Satanas pagalaglagon sa isa ka wala pa matabo nga “dakung kapipit-an.” (Mateo 24:21) Walay duhaduha nga antes sini kag sa tion sini, makaeksperiensia ang katawhan sang Dios sing daku nga mga pagtilaw sa ila pagtuo kag pagkamatinumanon. Halimbawa, ginasugiran kita sang Biblia nga si Satanas, sa iya papel subong “Gog sa duta sang Magog,” bug-os kusog nga magasalakay sa mga alagad ni Jehova, kag gamiton niya ang iya mga puwersa nga ginalaragway subong isa ka “daku nga puwersa militar . . . , subong sang gal-um nga magatabon sa duta.” (Ezequiel 38:2, 14-16) Bangod diutay lamang sila kag wala sing armas, ang katawhan sang Dios magadangop sa “mga kuyos” ni Jehova nga ihumlad niya agod amligan ang mga matinumanon.
19, 20. (a) Ngaa importante gid ang pagkamatinumanon sang Israel sang didto sila sa Dagat nga Mapula? (b) Paano ang mapangamuyuon nga pagbinagbinag sang natabo sa Dagat nga Mapula makahatag sing benepisyo sa aton karon?
19 Ini nga kahimtangan nagapahanumdom sa aton sang tion sang Exodo sang Israel gikan sa Egipto. Sa tapos mabunal ang Egipto sing napulo ka makahalapay nga kalalat-an, gintuytuyan ni Jehova ang iya katawhan, indi sa laktod nga alagyan padulong sa Ginsaad nga Duta, kundi sa Dagat nga Mapula, diin madali sila makibon kag masalakay. Gikan sa militar nga pagtamod, daw makatalagam ini nga tikang. Kon didto ka sadto, tumanon mo bala ang ginsiling ni Jehova paagi kay Moises kag magmartsa sa Dagat nga Mapula upod ang bug-os nga pagsalig, bisan pa nahibaluan mo nga ang Ginsaad nga Duta yara sa tuhay nga direksion?—Exodo 14:1-4.
20 Kon padayunon naton ang pagbasa sa Exodo kapitulo 14, makita naton kon paano ginluwas ni Jehova ang iya katawhan paagi sa isa ka makahalawhaw nga pasundayag sang gahom. Mapalig-on gid ang aton pagtuo kon tun-an naton kag binagbinagon ini nga kasaysayan! (2 Pedro 2:9) Nian, ang malig-on nga pagtuo magapahulag sa aton nga tumanon si Jehova, bisan pa kon ang iya mga ginapatuman daw wala nagahisanto sa tawhanon nga pangatarungan. (Hulubaton 3:5, 6) Gani pamangkuta ang imo kaugalingon, ‘Nagapanikasog bala ako nga palig-unon ang akon pagtuo paagi sa maukod nga pagtuon sa Biblia, pangamuyo, kag pagpamalandong, subong man paagi sa regular nga pagpakig-upod sa katawhan sang Dios?’—Hebreo 10:24, 25; 12:1-3.
Ang Pagkamatinumanon Nagapatudok sing Paglaum
21. Ano nga mga pagpakamaayo, sa karon kag sa palaabuton, ang matigayon sang mga nagatuman kay Jehova?
21 Maeksperiensiahan bisan sa karon sang mga nagahimo sang pagkamatinumanon kay Jehova nga dalanon sang ila kabuhi ang katumanan sang Hulubaton 1:33, nga nagasiling: “Tuhoy sa isa nga nagapamati [sing matinumanon] sa akon, magapuyo sia nga may kalig-unan kag indi matublag sang kahadlok sa kalamidad.” Matuman gid sa dalayawon nga paagi ining makalugpay nga mga pulong sa tion sang nagapakari nga adlaw sang pagtimalos ni Jehova! Sa katunayan, si Jesus nagsiling sa iya mga disipulo: “Samtang ini nga mga butang nagasugod sa pagkahanabo, magtindog kamo sing tadlong kag ihangad ang inyo mga ulo, kay ang pagtubos sa inyo nagahilapit na.” (Lucas 21:28) Maathag nga ang mga nagatuman lamang sa Dios ang masaligon nga magasunod sa sining mga pulong.—Mateo 7:21.
22. (a) Ano ang rason nga makasalig ang katawhan ni Jehova? (b) Ano ang binagbinagon sa masunod nga artikulo?
22 Ang isa pa ka rason nga makasalig kita amo nga “ang Soberanong Ginuo nga si Jehova indi maghimo sing isa ka butang kon indi niya anay mapahayag ang iya kompidensial nga butang sa iya mga alagad nga mga manalagna.” (Amos 3:7) Sa karon, wala nagagamit si Jehova sing mga manalagna subong sang ginhimo niya sang una; sa baylo, ginsugo niya ang isa ka matutom nga ulipon nga klase nga mag-aman sing sibu sa tion nga espirituwal nga pagkaon sa iya panimalay. (Mateo 24:45-47) Gani, importante gid nga mangin matinumanon kita sa sini nga “ulipon”! Ipakita sang masunod nga artikulo nga ini nga pagkamatinumanon magapadayag man sang aton panimuot kay Jesus, ang agalon sang “ulipon.” Sia ang Isa nga dapat ‘tumanon sang katawhan.’—Genesis 49:10.
[Mga nota]
^ par. 1 Bisan pa masami ginalaragway nga mahagop, “ang isa ka munga handa manginmatay agod amligan ang iya mga piso,” siling sang publikasyon sang isa ka organisasyon nga nagaamlig sa mga sapat.
^ par. 16 Ginapakita sang Jeremias 38:19 nga madamo nga Judiyo ang ‘nagdampig’ sa mga Caldeanhon kag wala mapatay apang gindala nga bihag. Wala kita ginasugiran kon bala nag-ampo sila subong pagsunod sa ginsiling ni Jeremias. Walay sapayan, ang ila pagkaluwas nagapamatuod sa ginsiling sang manalagna.
Madumduman Mo Bala?
• Ano ang nangin resulta sang sulit-sulit nga paglalis sang Israel?
• Paano si Hari Jehoas naapektuhan sang iya mga kaupod, sang lanubo pa sia kag sang ulihi?
• Ano nga mga leksion ang matun-an naton gikan kay Baruc?
• Ngaa ang matinumanon nga katawhan ni Jehova wala sing dapat kahadlukan samtang nagahilapit ang katapusan sang karon nga sistema?
[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]
[Retrato sa pahina 13]
Sa idalom sang pagtuytoy ni Jehoiada, ang lanubo nga si Jehoas nangin matinumanon kay Jehova
[Retrato sa pahina 15]
Naimpluwensiahan si Jehoas sang iya malain nga mga kaupod nga ipapatay ang manalagna sang Dios
[Retrato sa pahina 16]
Tumanon mo ayhan si Jehova kag sa amo nasaksihan mo ang iya makahalawhaw nga gahom sa pagluwas?