Kon Ano ang Nadumduman ni Josue
Kon Ano ang Nadumduman ni Josue
“SI Moises nga akon alagad patay na,” siling ni Jehova, “kag karon tindog ka, tabok ka sa sini nga Jordan, ikaw kag ining bug-os nga katawhan, pakadto sa duta nga ginahatag ko sa ila.” (Josue 1:2) Daw ano kabudlay ang pagahimuon ni Josue! Alagad sia ni Moises sa sulod sang 40 ka tuig. Karon ginasugo sia nga buslan ang iya agalon kag pangunahan ang masami malalison nga mga kaanakan sang Israel pakadto sa Ginsaad nga Duta.
Samtang ginabinagbinag ni Josue ang mga buluhaton sa unahan, ayhan naglabad sa iya hunahuna ang mga pagtilaw nga iya na naatubang kag nalampuwasan. Walay duhaduha nga ang nadumduman ni Josue nangin daku gid nga bulig sa iya sadto nga tion, kag mangin amo man sa mga Cristiano karon.
Halin sa Ulipon Pakadto sa Kumandante
Bahin sang handumanan ni Josue ang malawig nga tinuig sang pagkaulipon. (Exodo 1:13, 14; 2:23) Mahimo lamang naton madahumdahom kon ano gid ang mga naagihan ni Josue sadto nga tion, kay wala sing ginahatag nga detalye ang Biblia. Mahimo nakatuon si Josue nga mangin isa ka maayo nga organisador sang didto sia sa Egipto, kag mahimo nga nagbulig sia sa pag-organisar sang pagpalagyo sang mga Hebreo kag sang “daku nga nagasalakot nga kadam-an” gikan sa amo nga pungsod.—Exodo 12:38.
Si Josue katapo sang isa ka pamilya sa tribo sang Efraim. Ang iya lolo nga si Elisama amo ang pangulo sang tribo kag nagpanguna sa isa sang mga tigtatlo ka tribo nga grupo sa Israel nga may 108,100 ka hangaway. (Numeros 1:4, 10, 16; 2:18-24; 1 Cronica 7:20, 26, 27) Apang, sang ginsalakay sang mga Amaleknon ang Israel wala lamang madugay nga nagpalagyo sila gikan sa Egipto, si Josue ang gintangdo ni Moises agod mag-organisar sing depensa. (Exodo 17:8, 9a) Ngaa si Josue kag indi, halimbawa, ang iya lolo ukon ang iya amay? Ang isa ka panugyan amo: “Subong pangulo sang panguna nga tribo sang Efraim, kag subong isa nga nakilal-an na bangod sang iya kalantip sa pag-organisar, kag isa nga ginasaligan sing lubos sang mga tawo, [si Josue] ang ginpili ni Moises subong lider nga kalipikado gid nga magpili kag magpanguna sa mga hangaway.”
Bisan ano man ang rason, sang mapili sia, gintuman ni Josue kon ano gid ang ginsugo ni Moises. Bisan pa ang Israel wala sing eksperiensia sa pagpakig-away, si Josue kumbinsido nga magabulig ang Dios. Gani sang nagsiling si Moises sa iya, “buwas magatindog ako sa putukputukan sang pukatod, nga may sungkod sang matuod nga Dios sa akon kamot,” bastante na yadto agod makumbinsi si Josue. Mahimo nadumduman ni Josue nga bag-o lang ginlaglag ni Jehova ang pinakamakusog nga puwersa militar sadto nga tion. Sang masunod nga adlaw, sang ginbayaw ni Moises ang iya mga kamot kag padayon nga ginbayaw ini tubtob sa pagtunod sang adlaw, wala sing kaaway nga makadaug sa Israel, kag nalutos ang mga Amaleknon. Nian si Jehova nagsugo kay Moises nga isulat sa isa ka tulun-an kag ‘ipatalupangod sa igdulungog ni Josue’ ang Iya dekrito: “Panason ko sing bug-os ang handumanan ni Amalek gikan sa idalom sang langit.” (Exodo 17:9b-14) Huo, tumanon gid ni Jehova ini nga pamatbat.
Subong Alagad ni Moises
Ang hitabo may kaangtanan sa mga Amaleknon mahimo nga nagpasuod pa gid kanday Josue kag Moises. Kadungganan ni Josue nga mangin personal nga alagad, ukon “ministro,” ni Moises “halin sa iya pagkapamatan-on” tubtob sang mapatay si Moises, isa ka panag-on nga nagalawig sing mga 40 ka tuig.—Numeros 11:28.
Ini nga katungdanan nagakahulugan sing mga pribilehiyo kag mga responsibilidad. Halimbawa, sang si Moises, si Aaron, mga anak nga lalaki ni Aaron, kag ang 70 ka tigulang nga mga lalaki sa Israel nagtaklad sa Bukid Sinai kag nakakita sing palanan-awon sang himaya ni Jehova, mahimo nga upod nila si Josue. Sa iya katungdanan subong alagad, gin-updan niya si Moises nga magtaklad sa mas mataas pa nga bahin sang bukid kag nagpabilin sa malayo samtang si Moises nagsulod sa panganod nga nagasimbulo sang presensia ni Jehova. Sing talalupangdon, si Josue mahimo nga naghulat sa bukid sa sulod sang 40 ka adlaw kag 40 ka gab-i. Matutom sia nga naghulat sa pagbalik sang iya agalon, kay sang nagdulhog si Moises dala ang tapitapi sang Pamatuod, yara si Josue sa pagsug-alaw sa iya.—Exodo 24:1, 2, 9-18; 32:15-17.
Pagkatapos sang hitabo nga nagsimba ang Israel sa idolo nga tinday nga bulawan, padayon si Josue nga nag-alagad kay Moises sa tolda sang tilipunan sa guwa sang kampo. Didto si Jehova nakighambal kay Moises sing nawong sa nawong. Apang sang nagbalik si Moises sa kampo, si Josue “wala maghalin sa tunga sang tolda.” Mahimo nga ang iya presensia kinahanglan didto agod bantayan nga indi makasulod ang mga Israelinhon sa tolda bangod sang ila di-matinlo nga kahimtangan. Exodo 33:7, 11.
Serioso gid si Josue sa iya responsabilidad!—Ang pagpakig-upod niya kay Moises, nga suno sa istoryador nga si Josephus, mas magulang sing 35 ka tuig kay Josue, mahimo labi pa nga nagpabakod sang pagtuo ni Josue. Ang ila kaangtanan gintawag “ang pagpakig-angot sang hamtong kag pamatan-on, sang manunudlo kag estudyante,” nga nagresulta agod si Josue mangin “isa ka determinado, masaligan nga tawo.” Wala sing mga propeta kaangay ni Moises sa tunga naton karon, apang ang mga kongregasyon sang katawhan ni Jehova nagalakip sang mga tigulang na nga bangod sang ila eksperiensia kag espirituwalidad nangin isa ka matuod nga tuburan sang kabakod kag pagpalig-on. Ginaapresyar mo bala sila? Kag nagabenepisyo ka bala sa pagpakig-upod sa ila?
Isa ka Espiya sa Canaan
Ang isa ka importante nga hitabo sa kabuhi ni Josue natabo sang bag-o lang mabaton sang Israel ang Kasuguan. Ginpili sia nga magtiglawas sa iya tribo sa pag-espiya sa Ginsaad nga Duta. Bantog ining sugilanon. Ang tanan nga 12 ka espiya nag-ugyon nga ang duta matuod “nagailig sa gatas kag dugos,” subong sang ginsaad ni Jehova. Apang, ang napulo walay pagtuo nga nahadlok nga basi indi malutos kag mapahalin sang Israel ang mga nagapuyo sa duta. Si Josue kag si Caleb lang ang nagpalig-on sa katawhan nga indi magrebelde bangod sa kahadlok, kay si Jehova pat-od nga mangin kaupod nila. Sa sini, ang bug-os nga katilingban nagpamatok kag naghisugot nga batuhon ang duha. Ayhan nahimo gid nila ini kon wala si Jehova nagpasilabot paagi sa pagpakita sang iya himaya. Bangod wala sila sing pagtuo, ang Dios namatbat nga wala sing bisan isa sang mga narehistro sa Israel nga nagaedad halin 20 anyos pataas ang magakabuhi sa pagsulod sa Canaan. Sa mga ini, si Josue, si Caleb, kag ang mga Levinhon lamang ang nakaluwas.—Numeros 13:1-16, 25-29; 14:6-10, 26-30.
Indi bala nasaksihan sang tanan nga katawhan ang gamhanan nga mga buhat ni Jehova sa Egipto? Kon amo, ngaa nagtuo si Josue nga magabulig ang Dios samtang ang kalabanan nagpangduhaduha? Mahimo nga maathag nga nadumduman ni Josue ang tanan nga ginsaad kag ginhimo ni Jehova, kag ginpamalandungan niya ini. Mga tinuig sang ulihi nakasiling sia nga ‘wala sing isa ka tinaga sa tanan nga maayong tinaga nga ginpamulong ni Jehova sa Israel ang napaslawan. Ang tanan natuman.’ (Josue 23:14) Gani si Josue nagtuo nga ang tanan nga mga saad ni Jehova may kaangtanan sa palaabuton pat-od man nga matuman. (Hebreo 11:6) Magapahulag ini sa isa ka tawo nga mamangkot: ‘Kumusta naman ako? Ang akon bala pagpaninguha sa pagtuon kag sa pagpamalandong sa mga saad ni Jehova nagkumbinsi sa akon sang pagkamasaligan sini? Nagapati bala ako nga ang Dios magaamlig sa akon kag sa iya katawhan sa nagapakari nga dakung kapipit-an?’
Si Josue wala lamang nagpakita sing pagtuo kundi nagpakita man sia sing kaisog sa paghimo sang matarong. Sila lang ni Caleb ang nagdampig kay Jehova, kag ang bug-os nga katilingban naghisugot nga batuhon sila. Ano ayhan ang imo mahimo batyagon? Mahadlok ka bala? Si Josue wala mahadlok. Malig-on nga ginhambal nila ni Caleb ang ila ginapatihan. Mahimo kinahanglan nga himuon man naton ini sa pila ka adlaw bangod sang aton pagkamainunungon kay Jehova.
Ang sugilanon nahanungod sa mga espiya nagasugid man sa aton nga gin-islan ang ngalan ni Josue. Sa iya orihinal nga ngalan, nga Hoshea, nga nagakahulugan “Kaluwasan,” gindugang ni Moises ang silaba nga nagapatuhoy sa ngalan sang Dios kag gintawag sia nga Jehosue, ukon Josue—“Si Jehova ang Kaluwasan.” Ang Septuagint nagbadbad sang iya ngalan nga “Jesus.” (Numeros 13:8, 16) Suno gid sa sining bantog nga ngalan, maisog nga ginpahayag ni Josue nga si Jehova ang kaluwasan. Ang pag-ilis sa ngalan ni Josue mahimo nga ginpamensaran sing maayo. Nagapakita ini sang mataas nga pagtamod ni Moises sa kinaiya ni Josue kag nagasibu sa mangin pinasahi nga pribilehiyo ni Josue nga pangunahan ang isa ka bag-o nga henerasyon pakadto sa Ginsaad nga Duta.
Samtang ang ila mga ginikanan amat-amat nga nagakalamatay, ang mga Israelinhon naglibotlibot sa kahanayakan sa sulod sang 40 ka makakalapoy nga tinuig. Wala kita sing nahibaluan nahanungod kay Josue tuhoy sadto nga tion. Apang, mahimo nga madamo gid sia sing natun-an sa sini. Mahimo nga nasaksihan niya ang paghukom sang Dios sa mga rebelde nga sanday Kora, Datan, kag Abiram kag sa ila mga sumulunod kag sa mga nakigbahin sa mahigko nga pagsimba sa Baal sang Peor. Wala sing duhaduha nga daku Numeros 16:1-50; 20:9-13; 25:1-9.
gid ang kasubo ni Josue sang mahibaluan niya nga bangod sang kapaslawan ni Moises nga pakabalaanon si Jehova may kaangtanan sa mga tubig sang Meriba, si Moises indi man makasulod sa duta nga ginsaad.—Gintangdo nga Magbulos kay Moises
Sang malapit na mapatay si Moises, ginpangabay niya ang Dios nga magtangdo sang magabulos sa iya agod ang Israel indi mangin “kaangay sang karnero nga wala sing manugbantay.” Ang sabat ni Jehova? Si Josue, “isa ka tawo nga may espiritu,” tangduan sa atubangan sang bug-os nga katilingban. Magapamati sila sa iya. Daw ano nga rekomendasyon! Nakita ni Jehova ang pagtuo kag ikasarang ni Josue. Wala na sing liwan pa nga kalipikado nga tawo ang matugyanan nga magpanguna sa Israel. (Numero 27:15-20) Walay sapayan sini, nahibaluan ni Moises nga nagaatubang si Josue sing dalagku nga mga hangkat. Gani ginpalig-on ni Moises ang iya manugbulos nga “magpakaisog kag magpakabakod,” kay si Jehova magapadayon sa pag-upod sa iya.—Deuteronomio 31:7, 8.
Ginsulit mismo sang Dios ang kaanggid nga pagpalig-on kay Josue kag nagdugang: ‘Bantayi ang paghimo suno sa tanan nga kasuguan nga ginsugo sa imo sang akon alagad nga si Moises. Indi ka maglipas gikan sini pakadto sa tuo ukon sa wala, agod nga magpanghikot ka sing maalamon bisan diin ka makadto. Ining tulun-an sang kasuguan indi magbulag sa imo baba, kundi basahon mo ini sa mahinay nga tingog sa adlaw kag gab-i, agod makabantay ka sa paghimo suno sa tanan nga nasulat sa sini; kay nian magamadinalag-on ang imo dalanon kag nian makapanghikot ka sing maalamon. Wala bala ako magsugo sa imo? Magpakaisog ka kag magpakabakod. Dili ka mahadlok ukon mahangawa, kay si Jehova nga imo Dios nagaupod sa imo bisan diin ka makadto.’—Josue 1:7-9.
Upod sa mga tinaga ni Jehova nga nagtudok sa iya igdulungog kag upod sa iya mga naeksperiensiahan, paano pa makapangduhaduha si Josue? Ang ila kadalag-an nga maagaw ang duta ginpat-od. Siempre pa, mahimo mag-utwas ang mga kabudlayan, ang una apang indi pinakamahapos amo ang pagtabok sa nagabaha nga Suba Jordan. Apang, si Jehova mismo nagsugo: “Tindog ka, tabok ka sa sini nga Jordan.” Gani, may problema pa bala nga indi malubad?—Josue 1:2.
Ang masunod nga mga hitabo sa kabuhi ni Josue—ang paglutos sa Jerico, ang sunodsunod nga pagsakop sa ila mga kaaway, kag ang pagpanagtag sing kadutaan—nagapakita nga wala gid niya ginkalimtan ang mga saad sang Dios. Sang nagahilapit na ang katapusan sang iya mga adlaw, sang si Jehova naghatag sing kapahuwayan sa Israel gikan sa ila mga kaaway, gintipon ni Josue ang katawhan agod repasuhon kon paano nakig-angot ang Dios sa ila kag palig-unon sila nga mag-alagad sa Iya sing bug-os tagipusuon. Subong resulta, ang Israel hanuot nga nakigkatipan liwat kay Jehova, kag walay duhaduha nga napalig-on sa halimbawa sang ila lider, “ang Israel padayon nga nag-alagad kay Jehova sa tanan nga mga adlaw ni Josue.”—Josue 24:16, 31.
Si Josue isa ka maayo gid nga halimbawa sa aton. Ang mga Cristiano karon nagaatubang sing madamo nga mga pagtilaw sa pagtuo. Ang madinalag-on nga paglandas sini kinahanglanon agod mahuptan ang kahamuot ni Jehova kag matigayon sa ulihi ang iya mga saad. Nasandig ang kadalag-an ni Josue sa iya mabakod nga pagtuo. Matuod, wala naton makita sing personal ang gamhanan nga mga buhat sang Dios kaangay ni Josue, apang kon ang isa nagapangduhaduha, ang tulun-an sang Biblia nga nagadala sang ngalan ni Josue nagahatag sing pamatuod sang isa nga nakasaksi sa pagkamasaligan sang pulong ni Jehova. Kaangay ni Josue, ginapasalig kita sing kaalam kag kadalag-an kon basahon naton ang Pulong sang Dios adlaw-adlaw kag pat-uron nga ginaaplikar naton ini sa aton kabuhi.
Nasaklaw ka bala kon kaisa sa paggawi sang mga masigka-Cristiano? Dumduma ang pagbatas ni Josue sa sulod sang 40 ka tuig, nga bisan wala sia sing sala, napilitan sia nga maglibotlibot sa kahanayakan upod sa di-matutom nga mga kaupod. Nabudlayan ka bala sa pagpangapin sang imo ginapatihan? Dumduma ang ginhimo ni Josue kag ni Caleb. Bangod sang ila pagtuo kag pagkamatinumanon, naangkon nila ang isa ka pinakamaayo nga padya. Huo, si Josue nagtuo gid nga tumanon ni Jehova ang iya tanan nga mga saad. Kabay nga kita man.—Josue 23:14.
[Retrato sa pahina 10]
Si Josue kag si Caleb may pagsalig sa gahom ni Jehova
[Retrato sa pahina 10]
Ang pagpakig-upod kay Moises nagpabakod sang pagtuo ni Josue
[Retrato sa pahina 10]
Ang pagpanguna ni Josue nagpalig-on sa katawhan nga mangin matutom kay Jehova