“Ang Tatlo ka Hari”—Sin-o Sila?

Masami nga ginapakita sa mga Belen ang tatlo ka may kunop nga mga lalaki nga nagasakay sa ila kamelyo, nga nagahinampot sa kwadra diin yara sa pasungan ang lapsag nga si Jesus. Ang mga dumuluaw nga nakapanapot sing matahom kinaandan nga ginatawag ang tatlo ka hari. Ano ang ginasiling sang Biblia tuhoy sa ila?

Suno sa Biblia, ining ginatawag nga tatlo ka hari kuno naghalin sa “nasidlangan nga mga bahin,” kag didto nila nahibaluan ang tuhoy sa pagkabun-ag ni Jesus. (Mateo 2:​1, 2, 9) Ayhan malawig nga tion ang paglakbay sining mga lalaki pakadto sa Judea. Sang nakita nila si Jesus sang ulihi, indi na sia isa ka bag-ong bun-ag nga lapsag nga yara sa kwadra. Sa baylo, nakita sang mga lalaki si Maria kag “ang bata” nga nagapuyo sa isa ka balay.​—⁠Mateo 2:11.

Ginatawag sang Biblia ining mga lalaki nga mga mago ukon “mga astrologo,” kag wala sini ginasugid kon pila sila. Ang The Oxford Companion to the Bible nagapaathag: “Ang koneksion sa ulot sang madyik kag sang astrolohiya ginapakita sa pagkawili sang mga dumuluaw sa bituon nga nagdul-ong sa ila sa Betlehem.” Maathag nga ginapakamalaut sang Biblia ang madyik kag ang Babilonianhon nga buhat sang pagtinguha nga magkuha sing impormasyon gikan sa mga bituon.​—⁠Deuteronomio 18:10-​12; Isaias 47:13.

Ang impormasyon nga ginhatag sa sining mga lalaki wala sing maayo nga resulta. Nagpukaw ini sang kaakig bangod sa kahisa sang malaut nga si Hari Herodes. Nagresulta man ini sa pagpalagyo nanday Jose, Maria, kag Jesus sa Egipto kag sa pagpamatay sa tanan nga mga bata nga lalaki sa Betlehem “halin sa duha ka tuig ang edad paubos.” Ginpat-od sing tul-id ni Herodes ang tion sang pagkabun-ag ni Jesus gikan sa nahibaluan niya halin sa mga astrologo. (Mateo 2:16) Bangod sang tanan nga kagamo nga gindulot sang ila pagduaw, makatarunganon maghinakop nga ang bituon nga ila nakita kag ang mensahe tuhoy sa “isa nga natawo nga hari sang mga Judiyo” naghalin sa kaaway sang Dios, si Satanas nga Yawa, nga luyag magpatay kay Jesus.​—⁠Mateo 2:​1, 2.