Magpakita sing “Bug-os nga Kalulo sa Tanan nga Tawo”

“Padayon sila nga pahanumduma . . . nga mangin makatarunganon, nagapakita sing bug-os nga kalulo sa tanan nga tawo.”​—TITO 3:​1, 2.

1. Ngaa indi pirme mahapos nga ipakita ang kalulo?

“MANGIN mga manug-ilog kamo sa akon,” sulat ni apostol Pablo, “subong nga ako man kay Cristo.” (1 Corinto 11:⁠1) Ginapanikasugan gid nga sundon sang tanan nga alagad sang Dios karon ini nga laygay. Matuod, indi ini mahapos, kay napanubli naton gikan sa aton una nga mga ginikanan ang mahamkunon nga mga handum kag panimuot nga wala nagahisanto sa halimbawa ni Cristo. (Roma 3:​23; 7:​21-​25) Walay sapayan sini, mahimo naton tanan mapakita ang kalulo kon manikasog kita. Apang ang pagsalig sa aton lamang kaugalingon nga kusog indi bastante. Ano pa ang kinahanglan?

2. Paano naton mapakita ang “bug-os nga kalulo sa tanan nga tawo”?

² Ang diosnon nga kalulo bahin sang mga bunga sang balaan nga espiritu. Kon sundon naton ang pagtuytoy sang aktibo nga kusog sang Dios, labi pa nga mangin talalupangdon sa aton ang mga bunga sini. Paagi lamang sini nga mapakita naton ang “bug-os nga kalulo” sa tanan. (Tito 3:⁠2) Binagbinagon naton kon paano naton mailog ang halimbawa ni Jesus kag “mapaumpawan” ang mga nagapakig-upod sa aton.​—Mateo 11:29; Galacia 5:​22, 23.

 Sa Pamilya

3. Ano nga mga kahimtangan sa pamilya ang pamatuod sang espiritu sang kalibutan?

³ Ang isa ka kahimtangan nga importante ang kalulo amo ang sa sulod sang pamilya. Ginbulubanta sang World Health Organization nga ang panglawas sang mga kababayin-an may daku nga katalagman sa kasingki sa sulod sang pamilya sangsa mga aksidente sa trapiko kag sa malaria kon tingubon. Halimbawa, sa London, Inglaterra, 25 porsiento sang tanan nga ginreport nga masingki nga krimen natabo sa sulod sang pamilya. Masami makasumalang ang mga pulis sing mga tawo nga nagapautwas sang ila mga balatyagon paagi sa “sininggitanay kag maparas nga paghambal.” Ang malain pa, ang pila ka mag-asawa nagtugot nga ang “madinumtanon nga kapaitan” mag-apektar sa ila kaangtanan. Ini tanan isa ka makapasubo nga pamatuod sang “espiritu sang kalibutan” kag ining kinaiya wala sing duog sa Cristianong mga pamilya.​—Efeso 4:⁠31; 1 Corinto 2:​12.

4. Ano ang epekto sang kalulo sa pamilya?

⁴ Agod mapamatukan ang kalibutanon nga mga huyog, kinahanglan naton ang espiritu sang Dios. “Kon diin ang espiritu ni Jehova, didto ang kahilwayan.” (2 Corinto 3:​17) Ang gugma, kaayo, pagpugong sa kaugalingon, kag pagkamapinasensiahon nagapabakod sang paghiusa sang di-himpit nga mga bana kag mga asawa. (Efeso 5:​33) Ang malulo nga panimuot nagapaluntad sing mas malipayon nga kahimtangan sa puluy-an kag kabaliskaran gid ini sang binangig kag binaisay nga nagaguba sang madamo nga pamilya. Ang ginasiling sang isa ka tawo importante, apang ang paagi kon paano niya ginapabutyag ang iya kaugalingon amo ang nagapaalinton sang iya panimuot. Ang mga kabalaka kag mga kahadlok nga ginapabutyag sing malulo nagapahaganhagan sang mga kahuol. Ang maalam nga  si Hari Solomon nagsulat: “Ang panalabton, kon malulo, nagapalugpay sang kasingkal, apang ang matigdas nga pulong nagapaibwal sang kaakig.”​—Hulubaton 15:⁠1.

5. Paano makabulig ang kalulo sa isa ka puluy-an nga nabahinbahin sa relihion?

⁵ Ang kalulo importante sa isa ka puluy-an nga nabahinbahin sa relihion. Upod ang maayo nga mga buhat, makabulig ini agod ang mga wala nagaugyon mabuyok nga magpalapit kay Jehova. Ginlaygayan ni Pedro ang Cristianong mga asawa: “Magpasakop kamo sa inyo mga bana, agod nga, bisan ang wala nagatuman sang pulong, madaug sila sa walay pulong paagi sa paggawi sang ila mga asawa, bangod nasaksihan nila ang inyo putli nga paggawi nga may tudok nga pagtahod. Kag indi pagtuguti nga ang inyo pagpamuni mangin ang naguwa nga pagpanalapid sang buhok kag ang pagsuksok sing bulawan nga mga puni ukon ang pagsul-ob sing naguwa nga mga panapton, kundi tuguti nga ini amo ang tinago nga pagkatawo sang tagipusuon sa di-madinulunton nga panapton sang malinong kag malulo nga espiritu, nga may daku gid nga bili sa mga mata sang Dios.”—1 Pedro 3:1-4.

6. Paano mapabakod sang kalulo ang kaangtanan sang mga ginikanan kag kabataan?

⁶ Ang kaangtanan sang mga ginikanan kag kabataan sarang mangin makapahuol, ilabi na gid kon kulang sing gugma kay Jehova. Apang sa tanan nga Cristianong mga panimalay, kinahanglan ang pagpakita sing kalulo. Ginlaygayan ni Pablo ang mga amay: “Dili ninyo pagpaakiga ang inyo mga anak, kundi padayon sila nga padakua sa disiplina kag sa nagatadlong nga panghunahuna ni Jehova.” (Efeso 6:4) Kon mangibabaw ang kalulo sa isa ka pamilya, mangin mabakod ang kaangtanan sang mga ginikanan kag kabataan. Si Dean, isa sa lima ka kabataan, naghinumdom tuhoy sa iya amay: “Malulo si Tatay. Wala gid ako sing madumduman nga nagbaisay kami—bisan sang tin-edyer pa ako. Pirme gid sia malulo, bisan pa nga akig sia. Kon kaisa wala niya ako ginapaguwa sa akon kuwarto ukon ginakuhaan niya ako sing pila ka pribilehiyo, apang wala gid kami nagabaisay. Indi lamang amay namon sia. Abyan man namon sia, kag indi namon luyag nga malugaw-an sia.” Makabulig gid ang kalulo agod mapabakod pa gid ang kaangtanan sang mga ginikanan kag kabataan.

Sa Aton Ministeryo

7, 8. Ngaa importante nga magpakita sing kalulo sa ministeryo sa latagon?

⁷ Ang isa pa ka kahimtangan nga importante ang kalulo amo ang ministeryo sa latagon. Samtang ginapaambit naton ang maayong balita sang Ginharian sa iban, masalapuan naton ang mga tawo nga may nanuhaytuhay nga panimuot. Ang iban malipayon nga nagapamati sa mensahe sang paglaum nga aton ginadala. Ang iban naman, bangod sang nagkalainlain nga mga rason, mahimo mamatok. Diri sini nga daku ang mabulig sang kinaiya nga kalulo sa pagbulig sa aton nga matuman ang aton hilikuton nga mangin mga saksi tubtob sa ukbong sang duta.​—Binuhatan 1:⁠8; 2 Timoteo 4:⁠5.

⁸ Si apostol Pedro nagsulat: “Pakabalaana ang Cristo subong Ginuo sa inyo mga tagipusuon, handa pirme sa pagpangapin sa tagsa nga nagapangayo sa inyo sing pangatarungan tuhoy sa paglaum nga yara sa inyo, apang ginahimo ini nga may malulo nga buot kag daku nga pagtahod.” (1 Pedro 3:15) Bangod ginatahod gid naton si Cristo subong aton Huwaran, ginatinguhaan gid naton nga ipakita ang kalulo kag pagtahod kon nagapanaksi kita sa mga masakit maghambal. Ini nga buhat pirme nagapatubas sing tumalagsahon nga mga resulta.

9, 10. Isaysay ang isa ka eksperiensia nga nagapakita sang balor sang kalulo sa ministeryo sa latagon.

⁹ Sang ginbuksan sang iya asawa ang nanuktok sa ganhaan, nagapamati lamang si Keith. Sang mahibaluan nga mga Saksi ni Jehova ang ila bisita, naakig nga ginpasibangdan sang asawa ni Keith ang mga Saksi nga mapintas sa kabataan. Nagpabilin nga kalma ang utod nga lalaki. Malulo sia nga nagsabat: “Ginakasubo ko nga amo sina ang imo ginabatyag. Mahimo ko bala mapakita sa imo kon ano ang ginapatihan sang mga Saksi ni Jehova?” Nagapamati si Keith sa paghambalanay kag nagkadto sia sa ganhaan agod pahalinon ang utod nga lalaki.

¹⁰ Sang ulihi, naghinulsol ang mag-asawa nga indi maayo ang ginpakita nila sa ila bisita. Natandog sila sang iya kalulo. Sa ila kakibot, nagbalik ang utod nga lalaki sang masunod nga semana,  kag nagsugot si Keith kag ang iya asawa nga ipaathag niya ang Makasulatanhon nga basihan sang iya ginapatihan. “Sa sulod sang nagsunod nga duha ka tuig, ginpamatian namon ang ginasiling sang iban nga mga Saksi,” siling nila sang ulihi. Nagpasugot sila nga magtuon sa Biblia, kag sang ulihi ginbawtismuhan sila bilang simbulo sang ila dedikasyon kay Jehova. Daw ano ini ka makapalig-on para sa Saksi nga una nga nagduaw kay Keith kag sa iya asawa! Nagkitaay ang Saksi kag ang mag-asawa pagligad sang pila ka tuig kag natukiban niya nga espirituwal nga mga utod na niya sila. Nagmadinalag-on ang kalulo.

11. Sa anong paagi nga ang kalulo makabulig agod batunon sang isa ka tawo ang Cristianong kamatuoran?

¹¹ Bangod sang iya inagihan subong soldado, naghinakit si Harold kag ginduhaduhaan niya ang pagluntad sang Dios. Nagdugang pa gid ang problema ni Harold bangod nangin inutil sia sang mabungguan sia sang salakyan nga ginamaneho sang hubog nga drayber. Sang nagduaw ang mga Saksi ni Jehova sa iya puluy-an, ginhambalan niya sila nga indi na sia pagduawon. Apang isa ka adlaw, si Bill, nga isa ka Saksi, maduaw kuntani sa isa ka interesado nga duha lang ka ganhaan gikan kay Harold. Bangod nagsayop, nanuktok si Bill sa ganhaan ni Harold. Sang ginbuksan ni Harold ang ganhaan, nga nagagamit sing duha ka baston, nangayo gilayon sing pasaylo si Bill, nagapaathag nga ang iya tuyo duawon amo ang kaingod. Ano ang reaksion ni Harold? Lipod sa ihibalo ni Bill, natan-aw gali ni Harold ang isa ka balita sa telebisyon tuhoy sa pagtukod sang mga Saksi sing isa ka bag-o nga Kingdom Hall sa tuman kalip-ot nga tion. Bangod nagdayaw gid sia nga makita ang madamo nga tawo nga nagapanghikot sing nahiusa, ginbag-o niya ang iya panimuot sa mga Saksi. Natandog sang malulo nga pagpangayo sing pasaylo kag makapahamuot nga kinaiya ni Bill, namat-od si Harold nga magpaduaw sa mga Saksi. Nagtuon sia sa Biblia, nag-uswag, kag nangin bawtismado nga alagad ni Jehova.

Sa Kongregasyon

12. Anong kalibutanon nga mga paggawi ang dapat batuan sang mga katapo sang Cristianong kongregasyon?

¹² Ang ikatlo nga kahimtangan nga importante ang kalulo amo ang sa Cristianong kongregasyon. Ang sinuay kinaandan na sa katilingban karon. Ang mga debate, mga baisay, kag binangig kinaandan na sa tunga sadtong may kalibutanon nga pagtamod. Kon kaisa, ining kalibutanon nga kinaiya amat-amat nga nagasulod sa Cristianong kongregasyon kag subong resulta may mga binangig kag binaisay. Nagakasubo ang responsable nga mga kauturan samtang ginaatipan nila ining mga kahimtangan. Walay sapayan, ang gugma kay Jehova kag sa ila mga kauturan amo ang nagapahulag sa ila nga tinguhaan nga buligan nga makapanumbalik ang mga nakasala.​—Galacia 5:​25, 26.

13, 14. Ano ang mangin resulta sang ‘pagtudlo sing malulo sa mga wala nagaugyon’?

 ¹³ Sang nahauna nga siglo, binudlayan si Pablo kag ang iya kaupod nga si Timoteo sa pagpakig-angot sa pila ka tawo sa sulod sang kongregasyon. Ginpaandaman ni Pablo si Timoteo nga mag-andam batok sa mga kauturan nga kaangay sang mga suludlan nga “di-dungganon.” “Ang ulipon sang Ginuo indi dapat makig-away,” pangatarungan ni Pablo, “kundi dapat mangin mainayuhon sa tanan, sangkol sa pagpanudlo, nagapugong sang iya kaugalingon sa idalom sang kalautan, nagatudlo sing malulo sa mga wala nagaugyon.” Kon magpabilin kita nga malulo ukon kalmado bisan ginapaakig, ang mga nagasupak mahimo magbag-o sang ila panghunahuna. Kag subong resulta, sarang ni Jehova, subong sang ginsulat pa ni Pablo, ‘hatagan sila sing paghinulsol nga nagadul-ong sa sibu nga ihibalo sa kamatuoran.’ (2 Timoteo 2:​20, 21, 24, 25) Talupangda nga gin-angot ni Pablo ang kahugmay kag pagpugong sa kalulo.

¹⁴ Ginahimo ni Pablo ang iya ginbantala. Sang nakig-atubang sa “tuman kaayo nga mga apostoles” sa kongregasyon sang Corinto, ginlaygayan niya ang iya mga kauturan: “Karon ako mismo, si Pablo, nagalaygay sa inyo suno sa kalulo kag kaayo sang Cristo, bisan pa manubo ako sa panan-aw ninyo, apang maisog ako kon malayo sa inyo.” (2 Corinto 10:1; 11:5) Gin-ilog gid ni Pablo si Cristo. Talupangda nga nagpakiluoy sia sa sining mga kauturan “suno sa kalulo” ni Cristo. Amo kon ngaa nalikawan niya nga mangin hambog kag mangin diktador. Wala sing duhaduha nga napahulag sang iya pagpalig-on yadtong may mabinatunon nga tagipusuon. Napasag-uli niya ang naguba nga mga kaangtanan kag nakabulig sa pagpasad sing paghidait kag paghiusa sa kongregasyon. Indi bala nagakadapat nga tinguhaan naton nga sundon ining halimbawa? Labi na gid nga dapat ilugon sang mga gulang sanday Cristo kag Pablo.

15. Ngaa importante ang kalulo kon nagalaygay?

¹⁵ Ang responsabilidad sa pagbulig sa iban wala lamang ginahimo sa mga tinion nga nabutang sa katalagman ang paghidait kag paghiusa sang kongregasyon. Antes maguba ang mga relasyon, kinahanglan sang mga kauturan ang mahigugmaon nga panuytoy. “Mga kauturan, bisan pa ang isa ka tawo makahimo sing sayop nga tikang antes niya matalupangdan ini, kamo nga may espirituwal nga mga kalipikasyon magtinguha nga pasibuon ina nga tawo,” laygay ni Pablo. Apang paano? “Sa espiritu sang pagkalulo, samtang ginabantayan sang kada isa ang iya kaugalingon, kay basi masulay man kamo.” (Galacia 6:1) Ang paghupot sing ‘malulo nga espiritu’ indi pirme mahapos, ilabi na kay ang tanan nga Cristiano, lakip ang gintangdo nga mga lalaki, may makasasala nga mga huyog. Sa pihak nga bahin, ang kalulo sang manuglaygay amo ang magapahapos nga magpasibu ang nakasala.

16, 17. Ano ang sarang makabulig agod malikawan ang pagpangalag-ag nga iaplikar ang laygay?

¹⁶ Sa orihinal nga Griego, ang tinaga nga ginbadbad nga “pasibuon” mapatuhoy man sa pagtadlong sang nabali nga mga tul-an, isa ka masakit  nga proseso. Ang nagapasalig nga doktor nga nagauli sang nabali nga tul-an nagahambal tuhoy sa positibo nga mga benepisyo sang proseso. Ang iya kakalma makapaumpaw. Ang iya makapasalig nga paathag makapaumpaw sa idalom sang masakit gid nga kahimtangan. Sing kaanggid, ang pagpasibu sa espirituwal mahimo masakit. Apang ang kalulo makabulig agod mas mahapos ini batunon, sa amo nagapasag-uli sang maayo nga mga kaangtanan kag nagahanda sa nakasala nga bag-uhon ang iya dalanon. Bisan pa sa primero mahimo pamatukan ang laygay, ang kalulo sa bahin sang nagalaygay magabulig agod madula ang pagpangalag-ag nga sundon ang makatarunganon nga laygay sa Kasulatan.​—Hulubaton 25:15.

¹⁷ Kon ginabuligan mo ang iban nga magpasibu, may katalagman pirme nga masaypan ang imo laygay subong kritisismo. Ang isa ka manunulat nagkomento sing subong sini: “Kon ginasabdong mo ang iban daku gid ang posibilidad nga mangin prangka ka kag estrikto, gani kinahanglan mo ang kahagop.” Ang pagpalambo sing kalulo nga naghalin sa pagkamapainubuson magabulig sa Cristianong manuglaygay nga malikawan ining katalagman.

“Sa Tanan nga Tawo”

18, 19. (a) Ngaa mahimo mabudlayan ang mga Cristiano nga ipakita ang kalulo kon nagapakig-angot sa sekular nga mga awtoridad? (b) Ano ang makabulig sa mga Cristiano nga mapakita ang kalulo sa mga tawo nga may awtoridad, kag ano ang mahimo nga resulta?

¹⁸ Ang isa ka bahin nga nabudlayan ang madamo sa pagpakita sing kalulo amo ang pagpakig-angot sa sekular nga mga awtoridad. Ang matuod, may pila nga yara sa awtoridad nga matigdas kag wala sing pagpatugsiling. (Manugwali 4:1; 8:9) Apang, ang aton gugma kay Jehova magabulig sa aton nga batunon ang iya supremo nga awtoridad kag magpasakop sing relatibo sa mga awtoridad sang gobierno nga takus sa ila. (Roma 13:​1, 4; 1 Timoteo 2:​1, 2) Bisan pa kon limitehan sang mga tawo nga yara sa mataas nga palangakuan ang aton pagsimba kay Jehova sing dayag, nalipay kita nga mangita sing mga paagi nga sarang naton madulot ang aton halad sang pagdayaw.​—Hebreo 13:15.

¹⁹ Wala kita nagapakig-away bisan ano man ang matabo. Ginatinguhaan naton nga mangin makatarunganon samtang wala ginakompromiso ang matarong nga mga prinsipio. Sa sining paagi, nagmadinalag-on ang aton mga kauturan sa pagpadayon sang ila ministeryo sa 234 ka kadutaan sa bug-os nga kalibutan. Ginasunod naton ang laygay ni Pablo nga “magpasakop kag mangin matinumanon sa mga panguluhan kag sa mga awtoridad subong mga gumalahom, nga mangin handa para sa tagsa ka maayong buhat, nga dili maghambal sing mahaliton kay bisan sin-⁠o, dili mangin palaaway, mangin makatarunganon, nagapakita sing bug-os nga kalulo sa tanan nga tawo.”​—Tito 3:1, 2.

20. Ano ang mga padya para sa mga nagapakita sing kalulo?

²⁰ Bugana nga mga pagpakamaayo ang ginatigana sa tanan nga nagapakita sing kalulo. “Malipayon ang mga malulo,” siling ni Jesus, “kay sila magapanubli sang duta.” (Mateo 5:5) Para sa hinaplas sang espiritu nga mga kauturan ni Cristo, ang ila pagpabilin nga malulo nagapat-od sang ila kalipay kag pribilehiyo nga maggahom sa duta nga sakop sang Ginharian. Kon tuhoy sa “dakung kadam-an” sang “iban nga mga karnero,” padayon sila nga nagapakita sing kalulo kag nagalaum nga mabuhi sa Paraiso sa duta. (Bugna 7:9; Juan 10:16; Salmo 37:11) Daw ano ka makalilipay nga palaabuton! Busa, dili gid naton pagpatumbayaan ang laygay ni Pablo sa mga Cristiano sa Efeso: “Ako, nga bilanggo sa Ginuo, nagapakitluoy sa inyo nga maglakat sing takus sa pagtawag nga gintawag sa inyo, nga may bug-os nga pagpaubos sang hunahuna kag kalulo.”—Efeso 4:1, 2.

Sa Pagrepaso

• Ano nga mga pagpakamaayo ang matigayon paagi sa pagpakita sing kalulo

• sa pamilya?

• sa ministeryo sa latagon?

• sa kongregasyon?

• Ano nga mga padya ang ginasaad para sa mga malulo?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Retrato sa pahina 21]

Ang kalulo ilabi na nga importante sa isa ka puluy-an nga nabahinbahin sa relihion

[Retrato sa pahina 21]

Ginapabakod sang kalulo ang kaangtanan sang pamilya

[Retrato sa pahina 23]

Mangatarungan nga may kalulo kag tudok nga pagtahod

[Retrato sa pahina 24]

Ang kalulo sang manuglaygay mahimo makabulig sa nakasala