Mga Pamangkot Gikan sa mga Bumalasa

Ngaa ang 1 Corinto 10:8 nagasiling nga 23,000 ka Israelinhon ang napukan sa isa ka adlaw bangod sang pagpakighilawas, samtang ang Numeros 25:9 nagasiling nga 24,000?

May pila ka rason nga mahimo magpaathag sa sining kinatuhayan sa kadamuon nga ginsambit sa duha ka bersikulo. Ang pinakasimple mahimo nga ang matuod nga kadamuon yara sa ulot sang 23,000 kag 24,000, sa amo ginbilog ang numero agod nga wala ini sing waki sa taglinibo nga pag-isip (round off).

Binagbinaga ang isa pa ka posibilidad. Ginsambit ni apostol Pablo ang kasaysayan sang mga Israelinhon sa Sitim subong nagapaandam nga halimbawa sa mga Cristiano sa dumaan nga Corinto, isa ka siudad nga bantog sa imoral nga dalanon sang pagkabuhi. Sia nagsulat: “Dili kita magpakighilawas subong sang ginhimo sang iban sa ila, kag sa isa ka adlaw nagkapukan ang duha ka pulo kag tatlo ka libo.” Ginapatuhuyan ang mga ginpatay ni Jehova bangod sang pagpakighilawas, ginsambit ni Pablo ang kadamuon nga 23,000.​—⁠1 Corinto 10:8.

Apang, ang Numeros kapitulo 25 nagasugid sa aton nga “ang Israel nagsimpon kay Baal-peor. Kag ang kaakig sang GINUO nagdabdab batok sa Israel.” Nian, ginsugo ni Jehova si Moises nga patyon “ang tanan nga puno sang katawhan.” Kag ginsugo ni Moises ang mga hukom nga himuon ini nga sugo. Sang ulihi, sang ginpatay ni Finehas ang Israelinhon nga nagdala sing Midianhon nga babayi sa kampo, “nagtunong ang kamatay.” Ang kasaysayan natapos paagi sa pinamulong: “Sila nga napatay sa kamatay duha ka pulo kag apat ka libo.”​—⁠Numeros 25:​1-9.

Ang kadamuon nga ginhatag sa Numeros maathag nga naglakip sa “puno sang katawhan” nga ginpatay sang mga hukom kag sa mga ginpatay sing direkta ni Jehova. Ayhan mga isa ka libo ang mga puno nga ginpatay sang mga hukom, amo nga nangin 24,000 ang kadamuon. Kon bala ining mga puno, ukon mga lider, nagpakighilawas, nagpakigbahin sa mga kapiestahan, ukon nagkunsinti sa mga naghimo sini, nakasala sila paagi sa ‘pagsimpon kay Baal-peor.’

Tuhoy sa tinaga nga ‘pagsimpon,’ ginapaathag sang isa ka reperensia sa Biblia nga mahimo ini magkahulugan sing “pag-angot sang isa sa isa ka tawo.” Ang mga Israelinhon mga katawhan nga dedikado kay Jehova, apang sang ‘nagsimpon sila kay Baal-peor,’ ginguba nila ang ila pagkadedikado sa Dios. Pagligad sang mga 700 ka tuig, paagi kay manalagna Oseas, nagsiling si Jehova tuhoy sa mga Israelinhon: “Nagkadto sila sa Baal-peor, kag nagtugyan sang ila kaugalingon sa butang nga makahuluya, kag nangin kalangil-aran kaangay sang ila ginhigugma.” (Oseas 9:10) Ang tanan nga naghimo sini takus sa mabug-at nga paghukom sang Dios. Sa amo, ginpahanumdom ni Moises ang mga anak sang Israel: “Ang inyo mga mata makakita sang ginhimo sang GINUO bangod sang Baal-peor; kay ang tanan nga tawo nga nagsunod sang Baal-peor ginlaglag sila sang GINUO nga imo Dios gikan sa tunga ninyo.”​—⁠Deuteronomio 4:3.