Pag-atipan sa mga Tigulang—Isa ka Cristianong Responsibilidad

“Tubtob sa katigulangon ako Sia, kag bisan tubtob sa pagkaubanon dalhon ko kamo.” —Isaias 46:4.

1, 2. Paano ang pag-atipan sang aton langitnon nga Amay tuhay sa pag-atipan sang tawhanon nga mga ginikanan?

GINAPADAKU sang matutom nga mga ginikanan ang ila mga kabataan halin sa pagkalapsag, pagkabata, kag pagkatin-edyer. Bisan pa maghamtong na ang mga kabataan kag may kaugalingon na nga mga pamilya, mahigugmaon gihapon nga ginaatipan kag ginaalay-ayan sila sang ila mga ginikanan.

² Bisan pa limitado lamang ang mahimo sang mga tawo sa ila mga kabataan, ang aton langitnon nga Amay mahigugmaon pirme nga magaatipan kag magaalay-ay sa iya matutom nga mga alagad. Nagsiling si Jehova sa iya pinili nga katawhan sang una nga panahon: “Tubtob sa katigulangon ako Sia, kag bisan tubtob sa pagkaubanon dalhon ko kamo.” (Isaias 46:4) Makapasalig gid ini nga mga pulong para sa tigulang nga mga Cristiano! Wala ginabayaan ni Jehova ang mga nagapabilin nga mainunungon sa iya. Sa baylo, nagasaad sia nga sakdagon, alay-ayan, kag ubayan sila sa ila bug-os nga kabuhi, bisan tubtob sa katigulangon.​—Salmo 48:14.

3. Ano ang binagbinagon sa sining artikulo?

³ Paano naton mailog ang mahigugmaon nga pag-ulikid ni Jehova sa mga tigulang? (Efeso 5:1, 2) Binagbinagon naton ang mga paagi diin ang hamtong na nga mga kabataan, mga manugtatap sang kongregasyon, kag indibiduwal nga mga Cristiano makaatipan sa mga kinahanglanon sang tigulang na nga mga katapo sang aton bug-os kalibutan nga paghiliutod.

 Ang Aton Responsibilidad Subong mga Kabataan

4. Ano ang responsibilidad sang Cristianong mga kabataan sa ila mga ginikanan?

⁴ “Padunggi ang imo amay kag ang imo iloy.” (Efeso 6:2; Exodo 20:12, NW). Paagi sa sining simple apang makahulugan nga pagbalikwat gikan sa Hebreong Kasulatan, ginpahanumdom ni apostol Pablo ang mga kabataan sang ila responsibilidad sa ila mga ginikanan. Apang paano ining mga pulong maaplikar sa pag-atipan sa mga tigulang? Ang isa ka makapahalipay nga halimbawa sang antes-Cristiano nga panahon magabulig sa aton nga masabat ining pamangkot.

5. (a) Ano ang nagapakita nga wala malipatan ni Jose ang iya mga obligasyon sa iya pamilya? (b) Ano ang buot silingon sang pagpadungog sa aton mga ginikanan, kag anong maayo nga halimbawa ang ginpahamtang ni Jose may kaangtanan sini?

⁵ Sa kapin sa 20 ka tuig, si Jose wala sing komunikasyon sa iya tigulang na nga amay, ang patriarka nga si Jacob. Apang, palangga gihapon ni Jose si Jacob, nga iya amay. Sa katunayan, sang nagpakilala si Jose sa iya mga utod kon sin-o sia, namangkot sia: “Buhi pa bala ang akon amay?” (Genesis 43:7, 27; 45:3) Tiggulutom sadto sa duta sang Canaan. Gani, naglihug si Jose nga isiling sa iya amay, “Kari sa akon, dili ka magpalantang; magapuyo ka sa duta sang Gosen, kag mangin malapit ka sa akon . . . Kag didto saguron ko ikaw.” (Genesis 45:9-11; 47:12) Huo, ang pagpadungog sa tigulang nga mga ginikanan nagalakip sang pag-amlig kag pag-aman sa ila sing materyal nga mga butang kon indi nila masarangan nga atipanon ang ila kaugalingon. (1 Samuel 22:1-4; Juan 19:25-27) Malipayon nga ginbaton ni Jose ini nga responsibilidad.

6. Paano ginpakita ni Jose ang hanuot nga gugma sa iya amay, kag paano naton mailog ang iya halimbawa?

⁶ Bangod sang pagpakamaayo ni Jehova, si Jose nangin isa sa pinakamanggaranon kag pinakagamhanan nga tawo sa Egipto. (Genesis 41:40) Apang wala niya ginkabig ang iya kaugalingon nga tuman ka importante ukon tuman kasako agod padunggan ang iya 130-anyos nga amay. Sang mabalitaan niya nga nagapakari si Jacob (ukon Israel), “si Jose nagtakod sang iya kangga kag nagtaklad sa pagbaton kay Israel nga iya amay sa Gosen; kag nagpakilala sia sa iya, kag naghakos sa iya liog, kag naghibi sing malawig sa iya liog.” (Genesis 46:28, 29) Ini nga pag-abiabi indi lamang isa ka pormal nga pagpakita sing pagtahod. Palangga gid ni Jose ang iya tigulang nga amay kag wala sia mahuya nga ipakita ang iya gugma. Kon ang aton mga ginikanan tigulang na, ginapakita man bala naton sing maalwan ang aton pagpalangga sa ila?

7. Ngaa luyag ni Jacob nga ilubong sia sa Canaan?

⁷ Ang debosyon ni Jacob kay Jehova mabakod gihapon tubtob sang napatay sia. (Hebreo 11:21) Bangod sang iya pagtuo sa mga saad sang Dios, si Jacob nagpangabay nga ilubong sia sa Canaan. Ginpadunggan ni Jose ang iya amay paagi sa pagsunod sa sini nga pangabay, walay sapayan sang daku nga kagastuhanan kag panikasog.​—Genesis 47:29-31; 50:7-14.

8. (a) Ano ang aton panguna nga motibo sa pag-atipan sa tigulang nga mga ginikanan? (b) Ano ang ginhimo sang isa ka bug-os tion nga alagad agod maatipan ang iya tigulang nga mga ginikanan? (Tan-awa ang kahon sa pahina 17.)

⁸ Ano ang nagpahulag kay Jose nga atipanon ang iya amay? Bisan pa nga bangod ini sang iya gugma kag pagtan-aw sing utang nga kabalaslan sa isa nga naghatag sa iya sing kabuhi kag nagpadaku sa iya, pat-od gid nga luyag man ni Jose nga pahamut-an si Jehova. Dapat amo man kita sini. Si Pablo nagsulat: “Kon ang balong babayi may mga kabataan ukon mga apo, patun-a sila sing una  sang ila diosnon nga katungdanan ayon sa ila kaugalingon nga panimalay kag sa pagbalos sa ila mga ginikanan; kay ini kalahamut-an sa itululok sang Dios.” (1 Timoteo 5:4) Sa pagkamatuod, bangod sang aton gugma kay Jehova kag sang aton matinahuron nga pagtahod sa iya, mapahulag kita nga atipanon ang aton tigulang nga mga ginikanan, bisan ano pa nga mga kabudlayan ang nadalahig. *

Kon Paano Mapakita sang mga Gulang nga Nagaulikid Sila

9. Sin-o ang gintangdo ni Jehova sa pagbantay sa panong, pati na sa tigulang nga mga Cristiano?

⁹ Sang malapit na sia mapatay, ginpatuhuyan ni Jacob si Jehova subong “ang Dios nga nagapakaon sa akon sa bug-os kong kabuhi tubtob sining adlaw.” (Genesis 48:15) Sa karon, si Jehova nagaatipan sang iya dutan-on nga mga alagad paagi sa Cristianong mga manugtatap, ukon mga gulang, sa idalom sang pagtuytoy sang iya Anak, nga si Jesucristo, “ang pangulo nga manugbantay.” (1 Pedro 5:2-4, NW) Paano mailog sang mga manugtatap si Jehova samtang ginaatipan nila ang tigulang nga mga katapo sang panong?

10. Ano ang nahimo agod maamanan sing materyal nga bulig ang tigulang nga mga Cristiano? (Tan-awa ang kahon sa pahina 19.)

¹⁰ Wala pa lang madugay sa tapos natukod ang Cristianong kongregasyon, ang mga apostoles nagtangdo sing “pito ka lalaki . . . nga puno sang espiritu kag kaalam” agod dumalahan ang “pagpanagtag adlaw-adlaw” sing pagkaon sa tunga sang imol nga Cristianong mga balong babayi. (Binuhatan 6:1-6, NW) Sang ulihi, ginsugo ni Pablo ang manugtatap nga si Timoteo nga listahon ang huwaran nga tigulang nga mga balong babayi nga takus makabaton sing materyal nga bulig. (1 Timoteo 5:3, 9, 10) Sa karon man, ang mga manugtatap sang kongregasyon kinabubut-on nga nagahimo sing kahimusan agod buligan ang tigulang nga mga Cristiano kon kinahanglanon. Apang, kapin pa ang nadalahig sa pag-atipan sa matutom nga mga tigulang.

11. Ano ang ginsiling ni Jesus tuhoy sa imol nga babaying balo nga nag-amot sing diutay lamang?

¹¹ Sang malapit na matapos ang iya ministeryo sa duta, si Jesus naglingkod sa templo kag ‘nagtan-aw kon paano ang kadam-an nagabutang sing kuarta sa bahandian.’ Nian may isa sia nga nakita. Ang rekord nagasiling: “Nag-abot ang isa ka imol nga babaying balo, kag nagbutang sia sing duha ka lepta, nga among isa ka diutay.” Gintawag ni Jesus ang iya mga gintutun-an kag nagsiling sa ila: “Sa pagkamatuod, nagasiling ako sa inyo, ining imol nga babaying balo nagbutang sing labi pa sa tanan nga amot sa bahandian. Kay sila tanan nag-amot gikan sa ila kabuganaan; apang sia sa iya kinawad-on nagbutang sang tanan niya, bisan ang tanan nga iya inugpangabuhi.” (Marcos 12:41-44) Ang kantidad nga gin-amot sang babaying balo diutay lamang,  apang nahibaluan ni Jesus nga ginapabaloran gid sang iya langitnon nga Amay ining bug-os kalag nga pagpakita sing debosyon. Walay sapayan sang edad sang imol nga babaying balo, wala ginpasapayanan ni Jesus ang ginhimo niya.

12. Paano mapakita sang mga gulang ang ila apresasyon sa amot nga ginhimo sang tigulang nga mga Cristiano?

¹² Kaangay ni Jesus, wala ginapasapayanan sang Cristianong mga manugtatap ang ginahimo sang mga tigulang sa pagsakdag sa matuod nga pagsimba. Ang mga gulang may rason nga dayawon ang mga tigulang tungod sang ila pagpakigbahin sa ministeryo, pagkomento sa mga miting, maayo nga impluwensia sa kongregasyon, kag sang ila pagbatas. Ang sinsero nga pagpalig-on makabulig sa mga tigulang nga makasapo sing ‘kabangdanan sa pagpabugal’ sa ila sagrado nga pag-alagad, sa amo malikawan nila nga malugaw-an paagi sa pagpaanggid sang ila kaugalingon sa kon ano ang mahimo sang iban nga mga Cristiano ukon sa kon ano ang ila mismo nahimo sang nagligad.​—Galacia 6:4.

13. Sa anong mga paagi magamit sang mga gulang ang mga kinaadman kag eksperiensia sang mga tigulang?

¹³ Sarang mapakita sang mga gulang ang pagkilala sa mapuslanon nga bulig sang tigulang nga mga Cristiano paagi sa paggamit sang ila eksperiensia kag mga kinaadman. Kon kaisa, mahimo magamit sa mga pasundayag ukon mga interbyu ang huwaran nga mga tigulang. “Ang tumalambong nagapamati gid sing maayo kon ginainterbyu ko ang isa ka tigulang nga utod nga lalaki ukon babayi nga nagpadaku sang ila mga kabataan sa kamatuoran,” siling sang isa ka gulang. Ang mga gulang sa isa ka kongregasyon nagreport nga madinalag-on nga nabuligan sang isa ka 71-anyos nga payunir nga utod nga babayi ang mga manugbantala sang Ginharian nga mangin tayuyon sa pag-alagad sa latagon. Ginapalig-on man niya sila sa paghimo sang “panguna nga mga butang,” subong sang pagbasa sing Biblia kag sang adlaw-adlaw nga mga teksto kag dayon pamalandungan ang ila ginabasa.

14. Paano ang isa ka hubon sang mga gulang nagpakita sing apresasyon sa ila tigulang nga kaupod nga manugtatap?

¹⁴ Ginaapresyar man sang mga gulang ang bulig sang ila kaupod nga tigulang nga mga manugtatap. Si José, nga setentahon ang edad kag madugay na nga nagaalagad subong gulang, gin-operahan sining karon lang. Bangod madugay ang iya pagpaayo, naghunahuna sia nga buy-an ang iya pribilehiyo sa pag-alagad subong nagadumala nga manugtatap. “Nakibot ako sa reaksion sang iban nga  mga gulang,” siling ni José. “Sa baylo nga batunon ang akon panugda, ginpamangkot nila ako kon ano ang ila mabulig agod padayon ko nga maatipan ang akon mga responsibilidad.” Sa bulig sang isa ka bataon nga gulang, si José padayon nga nag-alagad sing malipayon subong nagadumala nga manugtatap, kag nangin isa ini ka pagpakamaayo sa kongregasyon. Ang isa ka kaupod nga gulang nagsiling: “Ginaapresyar gid sang mga kauturan ang ginahimo ni José subong isa ka gulang. Palangga kag ginatahod nila sia bangod sang iya eksperiensia kag huwaran nga pagtuo. Ginapalig-on niya ang amon kongregasyon.”

Pag-atipan sa Isa kag Isa

15. Ngaa dapat mangin interesado ang tanan nga mga Cristiano sa kaayuhan sang mga tigulang sa tunga nila?

¹⁵ Indi lamang ang mga kabataan nga may tigulang nga mga ginikanan kag ang gintangdo nga mga alagad ang dapat mag-ulikid sa mga tigulang. Ginapaanggid ang Cristianong kongregasyon sa tawhanon nga lawas, si Pablo nagsulat: “Ginpahamtang sang Dios ang lawas sing tingob, nga nagahatag sing bugana pa nga dungog sa kubos nga bahin, agod nga walay pagbinahinbahin sa lawas, kundi ang mga bahin magkabalaka ang isa tungod sa isa.” (1 Corinto 12:24, 25) Ang isa ka badbad nagasiling: “Ang tanan nga nagkalainlain nga bahin [sang lawas] nagakabalaka sa kaayuhan sang kada isa.” (Knox) Agod magpanghikot sing nahiusa ang Cristianong kongregasyon, ang tagsa ka katapo dapat magkabalaka sa kaayuhan sang iya masigkatumuluo, pati na sang mga tigulang.​—Galacia 6:2.

16. Paano kita makapakita sing interes sa mga tigulang kon nagatambong kita sa Cristianong mga miting?

¹⁶ Ang isa ka maayo nga kahigayunan nga mapakita naton ang aton interes sa mga tigulang amo ang Cristianong mga miting. (Filipos 2:4; Hebreo 10:24, 25) Ginasugilanon bala naton ang mga tigulang sa sini nga mga higayon? Bisan pa nagakaigo nga kamustahon sila tuhoy sa ila panglawas, aton bala ‘mapaambit ang pila ka espirituwal nga mga hiyas,’ ayhan paagi sa pagsugid sing isa ka makapalig-on nga eksperiensia ukon isa ka Makasulatanhon nga panghunahuna? Sanglit ang iban nga mga tigulang limitado lamang ang paggihogiho, mainayuhon nga palapitan naton sila sa baylo nga paabuton nga sila ang magpalapit sa aton. Kon indi sia gawa makabati, ayhan kinahanglan maghambal kita sing malagday kag sing maathag. Kag agod “may pagbayluhanay sing pagpalig-on,” dapat kita mamati sing maayo kon nagahambal ang isa ka tigulang.​—Roma 1:11, 12, NW.

17. Paano naton mapakita ang pag-ulikid sa tigulang nga mga Cristiano nga nagatener na lamang sa balay?

¹⁷ Ano naman kon ang iban nga mga tigulang indi makatambong sa Cristianong mga miting? Ginapakita sang Santiago 1:27 (NW) nga katungdanan naton “ang pag-atipan sa mga ilo kag balo nga mga babayi sa ila  kapipit-an.” Ang isa ka kahulugan sang Griegong berbo nga ginbadbad nga “pag-atipan” amo ang “pagduaw.” (Binuhatan 15:36) Kag ginaapresyar gid sang mga tigulang ang aton pagduaw! Sang nabilanggo sa Roma sang mga 65 C.E., ang “tigulang” nga si Pablo nagaisahanon lamang. Nahidlaw sia sa iya masigkamanugpangabudlay nga si Timoteo, gani nagsulat sia: “Magtinguha ka gid sa pagkari sing madali sa akon.” (Filemon 9; 2 Timoteo 1:3, 4; 4:9) Bisan pa indi sila literal nga mga bilanggo, ang iban nga mga tigulang nagatener na lamang sa balay bangod sang mga problema sa lawas. Kon sa aton pa, mahimo nagasiling sila, ‘Palihug, duawa ninyo ako sa gilayon.’ Ginahimo bala naton ini nga mga pangabay?

18. Ano nga mga benepisyo ang resulta sang pagduaw naton sa mga tigulang?

¹⁸ Indi pagpakadiutaya ang mapuslanon nga mga epekto sang pagduaw sa isa ka tigulang nga espirituwal nga utod. Sang ang Cristiano nga si Onesiforo yara sa Roma, maukod nga ginpangita niya si Pablo, kag sang nakita niya sia, ‘masunson nga ginpaumpawan niya sia.’ (2 Timoteo 1:16, 17) “Luyag ko makaupod ang mga bataon,” siling sang isa ka tigulang nga utod nga babayi. “Ang naluyagan ko gid amo nga ginatratar nila ako nga daw katapo sang ila pamilya. Nagapalig-on gid ini sa akon.” Ang isa pa ka tigulang nga Cristianong babayi nagsiling: “Ginaapresyar ko gid kon may magpadala sing kard sa akon, magtelepono sa akon bisan sa sulod lang sang pila ka minuto, ukon magduaw sa akon bisan sing makadali lang. Kaangay ini sang paghaklo sing lab-as nga hangin.”

Si Jehova Nagapadya sa mga Nagaulikid

19. Ano nga mga pagpakamaayo ang maagom bangod sang pag-atipan sa mga tigulang?

¹⁹ Ang pag-atipan sa mga tigulang nagaresulta sa madamong pagpakamaayo. Ang pagpakig-upod sa mga tigulang kag pagbenepisyo sa ila ihibalo kag eksperiensia isa na ka pinasahi nga kahigayunan. Ang mga manug-atipan nagaagom sing daku pa nga kalipay nga nagagikan sa paghatag, subong man sing balatyagon nga may hinimuan kag nasulod nga kalinong bangod natuman nila ang ila Makasulatanhon nga responsibilidad. (Binuhatan 20:35) Dugang pa, ang mga nagaatipan sa mga tigulang indi dapat mahadlok nga patumbayaan sila kon magtigulang na sila. Ang Pulong sang Dios nagapasalig sa aton: “Ang kalag nga maalwan nagatambok, kag ang nagabunyag bunyagan man sia.”​—Hulubaton 11:25.

20, 21. Paano ginatamod ni Jehova ang mga nagaatipan sa mga tigulang, kag ano dapat ang determinasyon naton?

²⁰ Si Jehova nagapadya sa mahinadlukon-sa-Dios nga mga kabataan, mga manugtatap, kag iban pa nga matinatapon nga mga Cristiano bangod sang di-mahamkunon nga pag-atipan sa mga kinahanglanon sang tigulang nga mga masigkatumuluo. Ini nga espiritu nahisanto sa sining hulubaton: “Ang nagakaawa sa imol nagapahulam sa GINUO, kag ang iya maayo nga buhat bayaran sia niya.” (Hulubaton 19:17) Kon ginapahulag kita sang gugma nga pakitaan sing kahamuot ang kubos kag imol, ginakabig sang Dios ini nga paghatag subong pahulam nga bayaran niya sing mga pagpakamaayo. Balusan man niya kita bangod sang mahigugmaon nga pag-atipan sa aton tigulang nga mga masigkatumuluo, ang madamo sa ila ‘mga imol sining kalibutan apang manggaranon sa pagtuo.’​—Santiago 2:5.

²¹ Daw ano gid kaalwan ang bayad sang Dios! Nagalakip ini sang kabuhi nga walay katapusan. Para sa kalabanan nga mga alagad ni Jehova, kabuhi nga dayon ini sa paraiso nga duta, diin ang mga epekto sang napanubli nga sala dulaon kag ang matutom nga mga tigulang ipasag-uli sa kapagsik sang pagkapamatan-on. (Bugna 21:3-5) Samtang ginahulat naton inang makalilipay nga tion, kabay nga padayon naton nga tumanon ang aton Cristianong responsibilidad nga atipanon ang mga tigulang.

[Nota]

Ano ang Imo Sabat?

• Paano mapadunggan sang mga kabataan ang tigulang nga mga ginikanan?

• Paano mapakitaan sing apresasyon sang mga gulang ang tigulang nga mga katapo sang panong?

• Ano ang mahimo sang indibiduwal nga mga Cristiano agod ipakita ang ila matuod nga interes sa mga tigulang?

• Ano nga mga pagpakamaayo ang resulta bangod sang pag-atipan sa tigulang nga mga Cristiano?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Kahon sa pahina 17]

Sang ang Iya mga Ginikanan Nagkinahanglan sing Bulig

Si Philip nagaboluntaryo sa konstruksion sa Liberia sang 1999 sang nakabaton sia sing balita nga grabe ang iya amay. Bangod nahibaluan niya nga indi ini masarangan sang iya iloy, namat-od sia nga magpauli agod atipanon ang pagpabulong sa iya amay.

“Indi mahapos nga magpamat-od sa pagpauli,” hinumdom ni Philip, “apang nagapati ako nga ang akon una nga obligasyon amo ang akon mga ginikanan.” Sa nagsunod nga tatlo ka tuig, ginsaylo niya ang iya mga ginikanan sa isa ka mas nagakaigo nga puluy-an kag sa bulig sang mga masigka-Cristiano sa ila lugar, ginkay-o nila ini agod magbagay sa pinasahi nga mga kinahanglanon sang iya amay.

Mas handa na karon ang iloy ni Philip sa pag-atubang sa malubha nga mga problema sa lawas sang iya amay. Sining karon lang, ginbaton ni Philip ang imbitasyon nga magboluntaryo sa sanga talatapan sang mga Saksi ni Jehova sa Macedonia.

[Kahon sa pahina 19]

Wala Nila Ginpasapayanan ang Iya mga Kinahanglanon

Sang si Ada, nga isa ka 85-anyos nga Cristiano sa Australia, indi na makahalin sa iya puluy-an bangod sang problema sa lawas, ang mga gulang sang kongregasyon naghimo sing kahimusan sa pagbulig. Nag-organisar sila sing isa ka grupo sang mga masigkatumuluo nga makabulig sa iya. Ini nga mga utod nalipay sa paghimo sang mga hilikuton subong sang pagtinlo, paglaba, pagluto, kag pagpamalaklon.

Ini nga bulig ginsugdan halos 10 ka tuig na ang nagligad. Sa karon, kapin na sa 30 ka masigka-Saksi ni Jehova ang nakabulig sa pag-atipan kay Ada. Padayon sila nga nagaduaw sa iya, ginabasahan sia sang mga publikasyon sa Biblia, ginasugiran sia sang espirituwal nga pag-uswag sang mga kauturan sa kongregasyon, kag tayuyon nga nagapangamuyo upod sa iya.

Ang isa ka Cristianong gulang sa ila kongregasyon nagkomento: “Ginakabig gid sang mga nagaatipan kay Ada nga isa ka pribilehiyo ang pagbulig sa iya. Madamo ang napalig-on sang iya matutom nga pag-alagad sa sulod sang madamo nga mga tuig, kag indi gid nila mapasapayanan ang iya mga kinahanglanon.”

[Retrato sa pahina 16]

Maalwan bala kita sa pagpakita sang aton pagpalangga sa tigulang nga mga ginikanan?

[Mga retrato sa pahina 18]

Sarang mapakita sang tanan sa kongregasyon ang ila gugma sa tigulang nga mga masigkatumuluo