Magdiretso sa kaundan

Magdiretso sa listahan sang kaundan

Batuna ang Panuytoy sang Buhi nga Dios

Batuna ang Panuytoy sang Buhi nga Dios

Batuna ang Panuytoy sang Buhi nga Dios

“Magliso kamo . . . pa Dios nga buhi nga naghimo sang langit kag duta kag dagat kag sang tanan nga yara sa ila.”—BINUHATAN 14:15.

1, 2. Ngaa nagakaigo nga kilalahon si Jehova subong “ang Dios nga buhi”?

PAGKATAPOS nga gin-ayo nanday apostol Pablo kag Bernabe ang isa ka tawo, ginpasalig ni Pablo ang mga tumalan-aw sa Listra: “Mga tawo man kami, nga kaangay sing kinaugali sa inyo, kag nagadala sa inyo sang maayong balita, nga magliso kamo gikan sa sining walay pulos nga mga butang pa Dios nga buhi nga naghimo sang langit kag duta kag dagat kag sang tanan nga yara sa ila.”—Binuhatan 14:15.

2 Matuod gid nga si Jehova, indi isa ka wala-kabuhi nga idolo, kundi “ang Dios nga buhi”! (Jeremias 10:10; 1 Tesalonica 1:​9, 10) Magluwas nga buhi, si Jehova amo ang Tuburan sang aton kabuhi. “Sia gid nagahatag sa tanan nga tawo sing kabuhi kag ginhawa kag sang tanan nga butang.” (Binuhatan 17:25) Interesado sia nga magkalipay kita sa kabuhi, sa karon kag sa palaabuton. Si Pablo nagsiling pa nga ang Dios ‘wala magpabaya sa iya kaugalingon nga walay saksi, kay naghimo sia sing maayo kag naghatag sa inyo sing ulan sa langit kag mga panag-on nga mapatubason, nga nagapuno sang inyo mga tagipusuon sing pagkaon kag kasadya.’—Binuhatan 14:17.

3. Ngaa makasalig kita sa panuytoy nga ginahatag sang Dios?

3 Ang interes sang Dios sa aton kabuhi nagahatag sa aton sing rason agod saligan ang iya panuytoy. (Salmo 147:8; Mateo 5:​45) Ang iban mahimo nga indi magbaton sang iya panuytoy kon masapwan nila ang isa ka sugo sang Biblia nga indi nila mahangpan ukon daw madumilion. Apang, ang pagsalig sa panuytoy ni Jehova maalamon gid. Sa pag-ilustrar: Bisan pa ang isa ka Israelinhon wala nakahangop sa kasuguan nga indi magtandog sa patay nga lawas, nakabenepisyo sia sa pagtuman sini. Una, ang iya pagtuman labi nga nagpasuod sa iya sa Dios nga buhi; ikaduha, nagbulig ini sa iya nga malikawan ang mga balatian.—Levitico 5:2; 11:24.

4, 5. (a) Antes sang Cristianong dag-on, ano nga panuytoy tuhoy sa dugo ang ginhatag ni Jehova? (b) Paano naton mahibaluan nga ang panuytoy sang Dios tuhoy sa dugo nagadalahig sa mga Cristiano?

4 Kaanggid man ini sa panuytoy sang Dios tuhoy sa dugo. Ginsilingan niya si Noe nga ang mga tawo indi dapat magkaon ukon mag-inom sing dugo. Kag sa Kasuguan, ginpahayag sang Dios nga ang gintugot lamang nga paggamit sing dugo amo ang sa halaran—para sa kapatawaran sang sala. Paagi sa sini nga mga sugo, ginpahamtang sang Dios ang sadsaran para sa labaw sa tanan nga paggamit sing dugo—ang pagluwas sing mga kabuhi paagi sa gawad ni Jesus. (Hebreo 9:​14) Huo, ang panuytoy sang Dios nagapakita sang iya pag-ulikid sa aton kabuhi kag kaayuhan. Ginabinagbinag ang Genesis 9:4, ang iskolar sa Biblia sang ika-19 nga siglo nga si Adam Clarke nagsulat: “Ining sugo [kay Noe] maid-id nga ginatuman gihapon sang mga Cristiano sa sidlangan . . . Wala sing ginkaon nga dugo sa idalom sang kasuguan, bangod ginpatuhuyan sini ang dugo nga ginpaagay tungod sa sala sang kalibutan; kag sa idalom sang Ebanghelyo indi ini dapat kaunon, bangod dapat ini tamdon pirme subong nagalaragway sa dugo nga ginpaagay bilang kabayaran sa mga sala.”

5 Mahimo ginapatuhuyan sining iskolar ang sadsaran nga ebanghelyo, ukon maayong balita, nga nasentro kay Jesus. Nagalakip ini sang pagpadala sang Dios sa iya Anak agod mapatay tungod sa aton, sa pag-ula sang iya dugo agod mahimo naton matigayon ang kabuhi nga wala sing katapusan. (Mateo 20:28; Juan 3:​16; Roma 5:​8, 9) Nagalakip man ini sa sugo sang ulihi nga ang mga sumulunod ni Cristo maglihi sa dugo.

6. Ano nga mga pagsulundan tuhoy sa dugo ang ginhatag sa mga Cristiano, kag ngaa?

6 Nahibaluan mo nga ginhatagan sang Dios ang mga Israelinhon sing ginatos ka pagsulundan. Sang napatay si Jesus, ang iya mga disipulo indi na obligado sa pagtuman sadtong tanan nga kasuguan. (Roma 7:​4, 6; Colosas 2:​13, 14, 17; Hebreo 8:​6, 13) Apang, sang ulihi nag-utwas ang isa ka hulusayon tuhoy sa sadsaran nga salabton—ang pagsirkunsidar sa mga lalaki. Ang mga di-Judiyo bala nga luyag makabenepisyo gikan sa dugo ni Cristo dapat sirkunsidahon, nga nagapakita nga yara sila gihapon sa idalom sang Kasuguan? Sang 49 C.E., ginlubad sang Cristianong nagadumala nga hubon ang hulusayon. (Binuhatan, kapitulo 15) Sa panuytoy sang espiritu sang Dios, ang mga apostoles kag ang tigulang nga mga lalaki naghinakop nga ang obligado nga pagsirkunsidar natapos upod sa Kasuguan. Apang, ang pila ka pagsulundan nga ginhatag sang Dios padayon gihapon nga ginapatuman sa mga Cristiano. Sa isa ka sulat sa mga kongregasyon, ang nagadumala nga hubon nagsulat: “Ginpakamaayo sang Espiritu Santo kag namon nga indi na kamo paglulanan pa luwas sining mga butang nga kinahanglan: nga maglihi kamo sa mga butang nga ginhalad sa mga diosdios kag sa dugo kag sa nakuga kag sa pagkamakihilawason. Kon maglikaw kamo sa ila sini, mangin maayo sa inyo.”—Binuhatan 15:28, 29.

7. Daw ano ka importante para sa mga Cristiano nga ‘maglihi sa dugo’?

7 Maathag nga ginkabig sang nagadumala nga hubon ang ‘paglihi sa dugo’ nga importante gid sa moral subong sang paglihi sa seksuwal nga imoralidad ukon pagsimba sa mga diosdios. Ginapamatud-an sini nga ang pagdumili tuhoy sa dugo serioso. Ang mga Cristiano nga di-mahinulsulon nga nagahimo sing idolatriya ukon seksuwal nga imoralidad “indi makapanubli sang ginharian sang Dios”; “ang ila bahin mangin sa . . . ikaduhang kamatayon.” (1 Corinto 6:​9, 10; Bugna 21:8; 22:15) Talupangda ang kabaliskaran: Ang pagsikway sa panuytoy sang Dios tuhoy sa pagkasagrado sang dugo magaresulta sa walay katapusan nga kamatayon. Ang pagtahod sa halad ni Jesus makadul-ong sa kabuhi nga wala sing katapusan.

8. Ano ang nagapakita nga ang mga Cristiano sang una nagtuman sang panuytoy sang Dios tuhoy sa dugo?

8 Paano ginhangop kag ginsunod sang mga Cristiano sang una ang panuytoy sang Dios tuhoy sa dugo? Dumduma ang ginsiling ni Clarke: “Sa idalom sang Ebanghelyo indi ini dapat kaunon, bangod dapat ini tamdon pirme subong nagalaragway sa dugo nga ginpaagay bilang kabayaran sa mga sala.” Ginapamatud-an sang maragtas nga gintamod sing serioso sang mga Cristiano sang una ini nga butang. Si Tertullian nagsulat: “Binagbinaga yadtong mahamkunon nga mga ginauhaw, sa palaguaon sa arena, nga nagakuha sang lab-as nga dugo sang malaut nga mga kriminal . . . kag nagadala sini agod ibulong sa ila kuyap.” Samtang ang mga pagano nagakaon sing dugo, si Tertullian nagsiling nga ang mga Cristiano “wala gani bisan dugo sang mga sapat sa [ila] kalan-on . . . Sa mga pagtilaw sa mga Cristiano ginahatagan ninyo sila sing mga soriso nga may dugo. Sa pagkamatuod, nahibaluan gid ninyo, nga supak [ini] sa kasuguan para sa ila.” Huo, walay sapayan sang mga katalagman nga mapatay, ang mga Cristiano indi magkaon sing dugo. Ang panuytoy sang Dios importante gid sa ila.

9. Ano pa ang nalakip sa paglihi sa dugo magluwas sa direkta nga indi pagkaon sing dugo?

9 Mahimo hunahunaon sang iban nga ang buot silingon lamang sang nagadumala nga hubon amo nga ang mga Cristiano indi dapat magkaon ukon mag-inom sing dugo mismo ukon indi magkaon sing karne nga wala mapadugo ukon kalan-on nga may simpon nga dugo. Matuod, amo yadto ang una nga kahulugan sang sugo sang Dios kay Noe. Kag ang mga apostoles nagsugo sa mga Cristiano nga ‘maglihi sa mga nakuga,’ mga karne nga may dugo nga nabilin sa sini. (Genesis 9:​3, 4; Binuhatan 21:25) Apang, nahibaluan sang mga Cristiano sang una nga indi lamang amo sini ang nadalahig. Kon kaisa ginakaon ukon ginainom ang dugo bilang bulong. Si Tertullian nagsiling nga agod mabulong ang kuyap, ang iban nga mga pagano nagainom sing lab-as nga dugo. Kag ayhan may iban pa nga ginagamitan ang dugo sa pagbulong sing balatian ukon nagapapagros kuno sing lawas. Gani, para sa mga Cristiano, ang paglihi sa dugo nagalakip sang indi paggamit sini subong “bulong.” Amo sini ang ila panindugan bisan yara sa katalagman ang ila kabuhi.

Ang Dugo Subong Bulong

10. Ano ang pila ka paagi nga ang dugo ginagamit subong bulong, kag ano nga pamangkot ang nagautwas?

10 Kinaandan na karon ang paggamit sing dugo subong bulong. Ang mga pagtayon sang una nagalakip sang puro nga dugo—nga ginakuha sa nagadonar, ginatago, kag ginatayon sa pasyente, ayhan isa ka tawo nga napilasan sa inaway. Sang ulihi natun-an sang mga manugpanalawsaw ang pagbahin sing dugo sa panguna nga mga elemento. Paagi sa pagtayon sing mga elemento, sarang matayon sang mga doktor ang gindonar nga dugo sa madamo pa nga pasyente, ayhan ang plasma sa isa ka nahalitan nga tawo kag ang pula nga mga selula sa isa naman. Ang padayon nga panalawsaw nagpakita nga ang isa ka elemento, subong sang plasma sang dugo, sarang maproseso agod makakuha sing pila ka bahin, nga mahimo mahatag sa iban pa nga mga pasyente. Ang mga tikang sa sini nga proseso nagapadayon, kag may ginareport nga bag-o nga mga paggamit sa mga bahin. Ano dapat ang reaksion sang isa ka Cristiano tuhoy sini? Namat-od sia nga indi gid magpatayon sing dugo, apang ginapalig-on sia sang iya doktor nga batunon ang isa ka panguna nga elemento, ayhan ang ginpain nga pula nga mga selula. Ukon ang pagbulong mahimo maggamit sing magagmay lamang nga bahin nga ginkuha sa isa ka elemento sang dugo. Paano dapat magdesisyon ang isa ka alagad sang Dios sa sini nga mga hulusayon, nga ginahunahuna nga ang dugo sagrado kag ang dugo ni Cristo nagaluwas-kabuhi sa bug-os gid nga kahulugan?

11. Ano ang madugay na nga panindugan sang mga Saksi sa medisina may kaangtanan sa dugo?

11 Sang nagligad nga mga dekada gin-athag sang mga Saksi ni Jehova ang ila panindugan. Halimbawa, nagsulat sila sing artikulo nga ginbalhag sa The Journal of the American Medical Association (Nobiembre 27, 1981; gin-imprinta liwat sa How Can Blood Save Your Life? pahina 27-​9). * Ini nga artikulo nagkutlo gikan sa Genesis, Levitico, kag Binuhatan. Ini nagsiling: “Bisan pa ini nga mga bersikulo wala ginpabutyag sa mga termino sa medisina, gintamod ini sang mga Saksi subong pagdumili sa pagtayon sing puro nga dugo, ginpain nga mga RBC [red blood cells], kag plasma, subong man sa pagtayon sing WBC [white blood cell] kag platelet.” Ang libro sang 2001 nga Emergency Care, sa idalom sang “Composition of the Blood,” nagsiling: “Ang dugo may yara madamo nga elemento: ang plasma, ang pula kag puti nga mga selula sang dugo, kag ang mga platelet.” Sa amo, nahisuno sa mga katunayan sa medisina, ang mga Saksi nagapangindi sa pagpatayon sing puro nga dugo ukon sing bisan ano sa apat ka panguna nga mga elemento sini.

12. (a) Ano nga panindugan ang ginpresentar tuhoy sa mga bahin nga ginkuha sa panguna nga mga elemento sang dugo? (b) Diin masapwan ang dugang nga mga impormasyon tuhoy sa sini?

12 Ang artikulo sa medisina nagpadayon: “Ang relihioso nga paghangop sang mga Saksi wala nagadumili sing bug-os sa paggamit sing [mga bahin] subong sang albumin, immune globulin, kag mga bulong sa hemophiliac; ang tagsa ka Saksi dapat magdesisyon sing indibiduwal kon bala batunon niya ini.” Sugod sang 1981, madamo nga bahin (ginkuha nga magagmay nga mga bahin gikan sa isa sang apat ka panguna nga elemento) ang ginpain agod gamiton sa pagbulong. Sing nahisuno, ang Hunyo 15, 2000 nga Ang Lalantawan, nagahatag sing mabuligon nga impormasyon tuhoy sini sa artikulo nga “Mga Pamangkot Gikan sa mga Bumalasa.” Agod makabulig sa minilyon ka mga bumalasa karon, ang sabat gin-imprinta liwat sa pahina 29-31 sini nga magasin. Nagahatag ini sang mga detalye kag pangatarungan, apang makita mo nga ang ginasiling sini nagahisanto sa importante nga mga ideya nga ginpresentar sang 1981.

Ang Papel sang Imo Konsiensia

13, 14. (a) Ano ang konsiensia, kag paano ini nadalahig may kaangtanan sa dugo? (b) Ano nga panuytoy tuhoy sa pagkaon sing karne ang ginhatag sang Dios sa Israel, apang ano nga mga pamangkot ang mahimo nag-utwas?

13 Ini nga impormasyon nagakinahanglan sing paggamit sang imo konsiensia sa pagdesisyon. Ngaa? Nagaugyon ang mga Cristiano nga dapat sundon ang panuytoy sang Dios, apang, sa pila ka kahimtangan dapat maghimo sing personal nga mga desisyon, kag nadalahig diri ang konsiensia. Ang konsiensia amo ang duna nga ikasarang sa pagbanabana kag pagdesisyon, sa masami may kaangtanan sa mga hulusayon sa moral. (Roma 2:14, 15) Apang, nahibaluan mo nga ang mga dikta sang konsiensia magkatuhay. * Ang Biblia nagasambit nga ang pila may “maluya nga konsiensia,” nga nagapahangop nga ang konsiensia sang iban mabakod. (1 Corinto 8:​12, NW) Nanuhaytuhay ang kadasigon sang pag-uswag sang mga Cristiano sa pagtuon sa kabubut-on sang Dios, sa paghibalo sang iya panghunahuna, kag sa pag-aplikar sini sa paghimo nila sing mga desisyon. Mailustrar naton ini paagi sa mga Judiyo kag sa pagkaon sing karne.

14 Maathag nga ginasiling sang Biblia nga ang isa ka tawo nga matinumanon sa Dios indi magkaon sing wala mapadugo nga karne. Importante gid ini amo nga bisan sa tion sang emerhensia sang ang Israelinhon nga mga soldado nagkaon sing wala mapadugo nga karne, nakasala sila sing mabug-at. (Deuteronomio 12:15, 16; 1 Samuel 14:31-​35) Apang, mahimo nag-utwas ang mga pamangkot. Kon ang isa ka Israelinhon nag-ihaw sing karnero, daw ano kadasig nga dapat niya patuluon ang dugo? Dapat bala niya gutron ang puwak agod mag-ilig ang dugo? Kinahanglan bala nga bitayon sing suli ang karnero? Daw ano kalawig? Ano ang iya himuon sa daku nga baka? Bisan sa tapos mapatulo, ang iban nga dugo mahimo mabilin sa karne. Sarang bala niya kaunon ini nga karne? Sin-o ang magadesisyon?

15. Ano ang ginhimo sang pila ka Judiyo may kaangtanan sa pagkaon sing karne, apang ano ang ginsugo sang Dios?

15 Hunahunaa ang isa ka makugi nga Judiyo nga nagaatubang sa sining mga hulusayon. Ayhan ginhunahuna niya nga labing maayo nga likawan na lang ang karne nga ginabaligya sa tiendahan, subong nga ang isa ka Judiyo indi magkaon sing karne kon may posibilidad nga ginhalad ini sa idolo. Ang iban nga mga Judiyo ayhan nagkaon sing karne pagkatapos lamang mahimo ang kinaandan nga mga buhat agod makuha ang dugo. * (Mateo 23:23, 24) Ano ang masiling mo tuhoy sa sining nagkalainlain nga reaksion? Dugang pa, sanglit wala ginapatuman sang Dios ini nga mga buhat, nagakaigo bala nga magpadala ang mga Judiyo sing madamo nga pamangkot sa konseho sang mga rabbi agod makatigayon sing desisyon sa tagsa sini? Bisan pa ini nga kustombre nagsugod sa Judaismo, malipay kita nga si Jehova wala magsugo sa matuod nga mga sumilimba nga magdesisyon tuhoy sa dugo sa sining paagi. Ang Dios naghatag sing sadsaran nga panuytoy sa pag-ihaw sing matinlo nga mga sapat kag sa pagpatulo sang ila mga dugo, apang wala sia nagpatuman sing dugang nga mga detalye.—Juan 8:32.

16. Ngaa nanuhaytuhay ang pagtamod sang mga Cristiano tuhoy sa pagbaton sing indyeksion sang isa ka magagmay nga bahin gikan sa elemento sang dugo?

16 Subong ginsambit sa parapo 11 kag 12, ang mga Saksi ni Jehova wala nagapatayon sing puro nga dugo ukon sing apat ka panguna nga elemento sini—ang plasma, pula nga mga selula, puti nga mga selula, kag mga platelet. Ano naman ang tuhoy sa magagmay nga mga bahin nga ginkuha gikan sa panguna nga elemento, subong sang mga serum nga may mga antibody nga pangontra sa balatian ukon sa dalit sang man-ug? (Tan-awa ang pahina 30, parapo 4.) Ang iban naghinakop nga ining magagmay nga mga bahin, sa pagkamatuod, indi na dugo kag gani wala na malakip sa sugo nga ‘maglihi sa dugo.’ (Binuhatan 15:29; 21:25; pahina 31, parapo 1) Salabton nila ina. Ang konsiensia sang iban nagpahulag sa ila nga likawan ang tanan nga ginkuha gikan sa dugo (sapat ukon tawo), pati na ang magagmay nga bahin sang isa ka panguna nga elemento. * Apang ang iban mahimo magbaton sing mga indyeksion sang protina sang plasma bilang bulong ukon pangontra sa dalit sang man-ug, apang mahimo nila sikwayon ang iban pa nga magagmay nga mga bahin. Dugang pa, ang iban nga produkto nga ginkuha gikan sa isa sang apat ka panguna nga elemento mahimo nga kaanggid gid sa pagpanghikot sing bug-os nga elemento kag nagapanghikot subong nagasakdag-kabuhi sa lawas nga para sa kalabanan nga Cristiano indi dapat batunon.

17. (a) Paano makabulig ang aton konsiensia sa pag-atubang sing mga hulusayon tuhoy sa mga bahin sang dugo? (b) Ngaa serioso gid ang paghimo sing mga desisyon tuhoy sa sini?

17 Ang ginasiling sang Biblia tuhoy sa konsiensia makabulig kon nagahimo kita sing mga desisyon. Ang una nga tikang amo ang pagtuon sa ginasiling sang Pulong sang Dios kag pagtinguha nga dihunon ang imo konsiensia suno sa sini. Magasangkap ini sa imo sa pagdesisyon suno sa panuytoy sang Dios sa baylo nga pangabayon ang iban sa pagdesisyon para sa imo. (Salmo 25:​4, 5) Nahanungod sa pagbaton sing mga bahin sang dugo, ang iban naghunahuna, ‘Butang ini nga pasad sa konsiensia, gani indi ini tuman ka importante.’ Sayop ini nga pangatarungan. Ang katunayan nga butang ini pasad sa konsiensia wala nagakahulugan nga indi ini importante. Mahimo nga serioso gid ini. Ang isa ka rason amo nga makaapektar ini sa mga indibiduwal nga ang konsiensia tuhay sangsa aton. Mahangpan naton ini sa laygay ni Pablo tuhoy sa karne nga mahimo ginhalad sa isa ka diosdios kag dayon ginbaligya sa tiendahan. Dapat kabalak-an sang isa ka Cristiano nga indi ‘mapilasan ang mga konsiensia nga maluya.’ Kon mapasandad niya ang iban, mahimo niya ‘mahalitan ang iya utod nga tungod sa iya si Cristo napatay’ kag sa amo nagapakasala sia batok kay Cristo. Busa, bisan pa ang mga hulusayon tuhoy sa magagmay nga mga bahin sang dugo personal nga desisyon, ini nga mga desisyon dapat tamdon sing serioso gid.—1 Corinto 8:​8, 11-​13; 10:25-​31.

18. Paano malikawan sang isa ka Cristiano nga mangin kabalan ang konsiensia kon nagadesisyon tuhoy sa dugo?

18 Ang isa pa ka butang nga dapat binagbinagon nagapadaku sang pagkaserioso sang mga desisyon may kaangtanan sa dugo. Amo ini ang mahimo nga epekto sining mga desisyon sa imo. Kon ang pagbaton mo sing magagmay nga bahin sang dugo magatublag sang imo nahanas-sa-Biblia nga konsiensia, indi ini pagpabay-i lang. Indi mo man dapat pasapayanan ang dikta sang imo konsiensia bangod lamang may nagahambal sa imo, “Wala sing kaso kon batunon mo ini; madamo na ang nagbaton sini.” Dumduma, minilyon ka tawo karon ang wala nagasapak sa ila konsiensia, kag nangin kabalan ini, amo nga nagabinutig sila ukon nagahimo sing iban pa nga sayop nga mga butang nga wala nagahinulsol. Dapat likawan gid sang mga Cristiano ini nga panimuot.—2 Samuel 24:10; 1 Timoteo 4:​1, 2.

19. Kon nagadesisyon tuhoy sa mga hulusayon sa medisina may kaangtanan sa dugo, ano ang dapat gid naton dumdumon?

19 Ang hingapusan nga bahin sang gin-imprinta liwat nga sabat sa pahina 29-31 nagasiling: “Bangod bala sang katunayan nga ang mga opinyon kag mga desisyon pasad sa konsiensia mahimo magkatuhay amo nga ang isyu dili salapakon? Indi. Serioso ini.” Serioso gid ini bangod ang imo kaangtanan sa “Dios nga buhi” nadalahig. Amo lamang ini ang kaangtanan nga makadul-ong sa kabuhi nga wala sing katapusan, pasad sa nagaluwas nga gahom sang ginpaagay nga dugo ni Jesus. Palambua ang tudok nga pagtahod sa dugo bangod sang ginahimo sang Dios paagi sa sini—ang pagluwas sing mga kabuhi. Si Pablo nagakaigo nga nagsulat: ‘Kamo walay paglaum kag walay Dios sa kalibutan. Apang karon kay Cristo Jesus kamo nga anay malayo ginpapalapit sa dugo ni Cristo.’Efeso 2:12, 13.

[Mga nota]

^ par. 11 Ginbalhag sang mga Saksi ni Jehova.

^ par. 13 Sa isa ka higayon, si Pablo kag ang apat pa ka Cristiano, nagkadto sa templo agod magpaninlo sang ila kaugalingon suno sa kasuguan. Ang Kasuguan wala na ginapatuman, apang ginsunod ni Pablo ang laygay sang tigulang nga mga lalaki sa Jerusalem. (Binuhatan 21:23-​25) Apang, mahimo ginbatyag sang pila ka Cristiano nga indi na sila kinahanglan magkadto sa templo ukon himuon pa ini nga pagpaninlo. Ang mga dikta sang mga konsiensia magkatuhay sadto, kag magkatuhay man ini sa karon.

^ par. 15 Ang Encyclopaedia Judaica nagsambit sing “masibod kag detalyado” nga mga pagsulundan tuhoy sa karne nga ginatugot sang kasuguan nga kaunon. Ginasambit sini kon pila ka minutos dapat huluman sa tubig ang karne, kon paano ini patuluon, ang kapinuhon sang asin nga ihaplas sa sini, kag kon pila ka beses ini hugasan sa matugnaw nga tubig.

^ par. 16 Masami nga ang panguna ukon aktibo nga ingrediente sa pila ka indyeksion isa ka recombinant (sentetiko) nga produkto nga indi gikan sa dugo. Apang sa pila ka kaso mahimo ilakip ang diutay nga bahin sang dugo, subong sang albumin.—Tan-awa ang “Mga pamangkot Gikan sa mga Bumalasa” sa Oktubre 1, 1994, nga Ang Lalantawan.

Madumduman Mo Bala?

• Ano nga panuytoy tuhoy sa dugo ang ginhatag sang Dios kay Noe, sa mga Israelinhon, kag sa mga Cristiano?

• Nahanungod sa dugo, ano ang bug-os nga ginadumilian sang mga Saksi ni Jehova?

• Sa anong kahulugan nga ang pagbaton sing magagmay nga mga bahin gikan sa isa ka panguna nga elemento sang dugo nagadepende sa konsiensia sang isa, apang wala ini nagakahulugan sing ano?

• Sa paghimo sing mga desisyon, ngaa dapat gid naton dumdumon ang aton kaangtanan sa Dios?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Tsart sa pahina 22]

(Para sa aktual nga pormat, tan-awa ang publikasyon)

SADSARAN NGA PANINDUGAN SA DUGO

PURO NGA DUGO

GINADUMILIAN

Pula nga mga selula

Puti nga mga selula

Mga platelet

Plasma

PERSONAL NGA DESISYON SANG ISA KA CRISTIANO

Mga bahin gikan sa pula nga mga selula

Mga bahin gikan sa puti nga mga selula

Mga bahin gikan sa mga platelet

Mga bahin gikan sa plasma

[Retrato sa pahina 20]

Ang nagadumala nga hubon naghinakop nga ang mga Cristiano dapat ‘maglihi sa dugo’

[Retrato sa pahina 23]

Indi pagpasapayani ang imo konsiensia kon nagaatubang sang desisyon tuhoy sa isa ka bahin sang dugo