Sin-o Karon ang Kalipikado nga Lider?
Sin-o Karon ang Kalipikado nga Lider?
Sang 1940, may krisis sa liderato sang Parlamento sa Britanya. Ang 77-anyos nga si David Lloyd George, nga nagapamati sa debate, amo ang nanguna sa kadalag-an sang Britanya sang Bug-os Kalibutan nga Inaway I, kag bangod sang iya madamo nga tinuig sa politika maanalisar niya sing maayo ang pagpanghikot sang mataas nga mga opisyales. Sa isa ka pamulongpulong sa House of Commons sang Mayo 8, sia nagsiling: “Handa ang pungsod nga magsakripisyo basta may liderato, basta ginapakita sing maathag sang Panguluhan kon ano ang ila mga tulumuron kag basta makasalig ang pungsod nga ang mga nagapanguna sa sini nagahimo sang ila labing maayo.”
MAATHAG nga ginapakita sang mga pinamulong ni Lloyd George nga ginapaabot sang mga tawo nga ang ila mga lider mangin sangkol kag magpanikasog gid nga pauswagon ang mga butang. Amo sini ang ginsiling sang isa ka kabulig sa pagpangampanya: “Kon magboto ang mga tawo para sa presidente, nagaboto sila sa isa nga ginasaligan nila sang ila kabuhi, sang ila palaabuton, sang ila kabataan.” Ang pag-amlig sining pagsalig daku kaayo nga buluhaton. Ngaa?
Ang aton kalibutan puno sang mga problema nga daw indi malubad. Halimbawa, sin-o nga lider ang maalam gid kag gamhanan nga sarang makadula sang krimen kag inaway? Sin-o sa mga lider karon ang may ikasarang kag balatyagon nga makaaman sa tagsa ka tawo sang pagkaon, matinlo nga tubig, kag pag-atipan sa panglawas? Sin-o ang may ihibalo kag determinasyon nga amligan kag ipasag-uli ang palibot? Sin-o ang sangkol kag gamhanan nga makasarang sa paghatag sa tanan nga tawo sing malawig kag malipayon nga pagkabuhi?
Indi Masarangan sang mga Tawo ang Hilikuton
Matuod nga ang pila ka lider nagmadinalag-on sa pila ka bahin. Apang, tubtob pila lang gid ka dekada ang pinakamalawig nga ila mapangalagaran—kag nian sin-o ang masunod? Ginpamalandungan ini sang isa sa labing sangkol nga mga lider nga nagkabuhi, si Hari Solomon sang dumaan nga Israel. Sia naghinakop: “Gindumtan ko ang tanan ko nga kinabudlayan nga ginpangabudlayan ko sa idalom sang adlaw, nga bayaan ko para sa tawo nga magasunod sa akon. Kag sin-o Manugwali 2:18, 19.
ang nakahibalo kon sia mangin maalamon ukon buangbuang? Apang magadumala sia sa tanan ko nga kinabudlayan nga ginpangabudlayan ko kag ginpakitaan ko sing kaalam sa idalom sang adlaw. Ini man walay pulos.”—Indi mahibaluan ni Solomon kon bala ang magabulos sa iya magapadayon sang iya maayong mga buhat ukon magaguba sini. Para kay Solomon, ang siklo sang pagbulosbulos sang mga gumalahom “walay pulos.”
Kon kaisa, ginagamit ang kasingki agod mapahalin sing pilit ang mga manuggahom. Ang sangkol nga mga lider ginpatay samtang nagapangalagad sila. Si Abraham Lincoln, isa sang ginatahod gid nga presidente sang Estados Unidos, nagsiling anay sa iya mga tagpalamati: “Ginpili ako nga magpanghikot sa isa ka importante nga palangakuan sa malip-ot lamang nga tion, kag ginhatagan ako karon, sa inyo atubangan, sing gahom nga madula man lang dayon.” Malip-ot gid man ang iya pag-alagad. Walay sapayan sang iya ginhimo kag sang iya handum nga maghimo pa gid sing dugang para sa mga tawo, apat lamang ka tuig ang pagpanguna ni Presidente Lincoln sa iya pungsod. Sa pagsugod sang iya ikaduha nga termino, ginpatay sia sang isa ka tawo nga luyag bag-uhon ang liderato.
Bisan ang labing maayo nga tawhanon nga mga lider indi makapat-od sang ila palaabuton. Kon amo, saligan mo bala sila sang imo palaabuton? Ang Biblia nagasiling: “Indi kamo magsalig sa tawhanon nga mga pangulo, ukon sa bisan kay sin-o nga indi makaluwas sa inyo. Kon mapatay sila nagabalik sila sa yab-ok, sa sadto nga adlaw ang tanan nila nga mga plano magauntat.”—Salmo 146:3, 4, Ang Maayong Balita nga Biblia.
Ang laygay nga indi magsalig sa tawhanon nga mga lider mahimo mabudlay batunon. Apang, wala nagasiling ang Biblia nga ang mga tawo indi na gid makatigayon sing maayo kag mapinadayunon nga liderato. “Yari karon! Ang isa ka hari magahari sa pagkamatarong,” siling sang Isaias 32:1. Si Jehova nga Dios, ang Manunuga sang tawo, nag-aman sing “isa ka hari,” isa ka Lider, nga magakontrol sa dili madugay sa tanan nga hitabo sa duta. Sin-o sia? Ang mga tagna sa Biblia nagapakilala sa iya.
Ang Isa nga Kalipikado Gid Manguna
Duha ka libo ka tuig na ang nakaligad, isa ka anghel ang nagsiling sa isa ka lamharon nga Judiya nga si Maria: “Magapanamkon ka sa imo taguangkan kag magaanak sing isa ka anak nga lalaki, kag tawgon mo ang iya ngalan nga Jesus. Ining isa mangin daku kag tawgon nga Anak sang Labing Mataas; kag ihatag sa iya ni Jehova nga Dios ang trono ni David nga iya amay, kag magahari sia sa panimalay ni Jacob sing dayon, kag ang iya ginharian walay katapusan.” (Lucas 1:31-33) Huo, si Jesus nga taga-Nazaret amo ang Hari nga gintagna sang Biblia.
Ang relihioso nga taliambong masami nagalaragway kay Jesus subong isa ka lapsag, isa ka daw bitukon, ukon isa ka indi mahuyugon sa kinalipay nga nagapabaya lang kon ano ang matabo sa iya. Ini nga mga laragway wala nagapakita sing pagsalig sa iya subong Gumalahom. Apang, ang matuod nga Jesucristo sa Biblia nagdaku nga isa ka mapagsik, mapagros nga tawo nga puno sing kakugi kag inisyatibo. Kag may mga kinaiya pa sia nga nagakabagay subong gumalahom. (Lucas 2:52) Ang masunod amo ang pila sang iya talalupangdon nga personalidad.
Nahuptan ni Jesus ang himpit nga integridad. Bunayag kag matarong gid ang iya paggawi amo nga ginhangkat niya sa publiko ang iya mga kaaway nga maghatag sing matuod nga panumbungon batok sa iya. Wala sila sing mahatag. (Juan 8:46) Ang iya di-salimpapaw nga mga panudlo nagbuyok sa madamo nga sinsero nga mga tawo nga mangin iya mga sumulunod.—Juan 7:46; 8:28-30; 12:19.
Bug-os nga dedikado si Jesus sa Dios. Determinado gid sia nga tapuson ang iya hatag-Dios nga hilikuton amo nga wala sing kaaway—tawo man ukon demonyo—ang makapugong sa iya. Wala sia mahadlok sa masingki nga mga pagsalakay. (Lucas 4:28-30) Wala sia naluyahan sing buot bangod sang kakapoy kag gutom. (Juan 4:5-16, 31-34) Bisan pa nga ginbiyaan sia sang iya mga abyan, wala gid sia magtalikod sa iya tulumuron.—Mateo 26:55, 56; Juan 18:3-9.
Nabalaka gid si Jesus sa katawhan. Nag-aman sia sing pagkaon sa mga ginagutom. (Juan 6:10, 11) Ginlugpayan niya ang mga napung-awan. (Lucas 7:11-15) Gin-ayo niya ang mga bulag, bungol, kag yadtong may balatian. (Mateo 12:22; Lucas 8:43-48; Juan 9:1-6) Ginpalig-on niya ang iya mapisan nga mga apostoles. (Juan, kapitulo 13-17) Sia nangin “maayong manugbantay” nga nagaulikid sa iya mga karnero.—Juan 10:11-14.
Handa si Jesus mangabudlay. Ginhugasan niya ang mga tiil sang iya mga apostoles agod tudluan sila sang isa ka importante nga leksion. (Juan 13:4-15) Nahigkuan ang iya mga tiil samtang ginabantala niya ang maayong balita sa yab-ukon nga mga dalan sang Israel. (Lucas 8:1) Bisan sang nagplano sia nga magpahuway sa “isa ka duog nga baw-ing,” nagpanudlo sia sang ginpangita sia sang kadam-an para sa dugang nga instruksion. (Marcos 6:30-34) Sa amo, nagpahamtang sia sing isa ka halimbawa sang kapisan para sa tanan nga Cristiano.—1 Juan 2:6.
Natapos ni Jesus ang iya asaynment kag nagbiya sa duta. Bilang padya sa iya katutom, ginhatagan sia ni Jehova nga Dios sing pagginahom kag pagkadimamalatyon sa mga langit. Tuhoy sa ginbanhaw nga si Jesus, ang Biblia nagasiling: “Si Cristo, nga nabanhaw na gikan sa minatay, indi na mapatay; ang kamatayon wala na sing kagamhanan sa iya.” (Roma 6:9) Makasalig ka nga sia amo ang labing maayo nga Lider sang katawhan. Sa tion nga si Cristo Jesus na ang magagahom sa bug-os nga duta, indi na kinahanglan nga may magabulos pa sa paggahom, ukon bayluhan ang liderato. Indi gid sia mapahalin sa palangakuan, kag ang iya hinimuan indi maguba sang di-eksperiensiado nga salili. Apang ano gid bala ang iya himuon agod makabenepisyo ang katawhan?
Kon Ano ang Himuon Sining Bag-o nga Lider
Ang Salmo 72 nagahatag sa aton sing matagnaon nga mga detalye kon paano magagahom ining himpit, di-mamalatyon nga Hari. Sa bersikulo 7 kag 8, aton mabasa: “Sa iya mga adlaw magalambo ang matarong, kag ang bugana nga paghidait tubtob nga wala na ang bulan. Kag may mga sakop sia kutob sa dagat pa dagat, kag kutob sa Suba tubtob sa kaukbungan sang duta.” Sa idalom sang iya maayo gid nga paggahom, may dayon na nga kalig-unan ang mga pumuluyo sang duta. Laglagon niya ang tanan nga mga hinganiban karon kag dulaon niya sa tagipusuon sang mga tawo ang handum nga mag-inaway. Ang mga tawo nga nagasalakay sa iban kaangay sang mabangis nga mga leon ukon nagapanghikot kaangay sang mapintas nga mga oso batok sa ila mga kaingod magabag-o sing bug-os sang ila mga panimuot. (Isaias 11:1-9) Magabugana ang paghidait.
Ang Salmo 72 dugang nga nagasiling sa bersikulo 12 tubtob 14: “Luwason niya ang mga imol nga nagapangayo sing bulig, subong man ang nasit-an kag ang bisan sin-o nga wala sing manugtabang. Magakaawa sia sa kubos kag imol, kag luwason niya ang mga kalag sang mga imol. Tubson niya ang ila kalag gikan sa pagpigos kag kasingki, kag ang ila dugo mangin bilidhon sa iya itululok.” Ang kubos, imol, kag ang nasit-an mangin bahin sang isa ka malipayon nga pamilya sang mga tawo, nahiusa sa idalom sang pagpanguna sang Hari nga si Jesucristo. Ang kalipay, indi ang kasakit kag kasubo, amo ang magaluntad sa ila pagkabuhi.—Isaias 35:10.
Ang bersikulo 16 nagasaad: “May bugana nga uyas sa duta; sa putukputukan sang kabukiran magahapayhapay ini.” Minilyon pirme ang nagaantos karon bangod sang gutom. Ang politika kag kakagod masami nga nagapugong sa pagpanagtag sing nagakaigo nga pagkaon, amo nga madamo, ilabi na ang mga bata, ang nagakapatay sa gutom. Apang sa idalom sang paggahom ni Jesucristo, wala na ini nga problema. Ang duta magapatubas sing bugana kag manamit nga pagkaon. Ang tanan nga tawo indi na magutman.
Luyag mo bala matigayon ang mga pagpakamaayo sang maayo nga liderato? Kon amo, ginapalig-on namon kamo nga magtuon tuhoy sa Lider nga sa dili madugay magagahom na sa bug-os nga duta. Nalipay ang mga Saksi ni Jehova nga buligan kamo. Indi kamo malugaw-an, kay si Jehova nga Dios mismo ang nagsiling tuhoy sa iya Anak: “Ako, ako mismo, nagpahamtang sang akon hari sa ibabaw sang Sion, ang akon balaan nga bukid.”—Salmo 2:6.
[Kahon sa pahina 5]
HINALI NGA NADULAAN DAYON SING GAHOM
Masami nga matigayon sang isa ka manuggahom ang pagtahod kag pagsakdag sang iya mga sakop kon mapaluntad niya ang paghidait kag malig-on nga mga kahimtangan sa pagkabuhi. Apang, kon madulaan sing pagsalig ang mga tawo sa iya sa bisan ano nga rason, mahimo nga may magabulos dayon sa iya. Ang masunod amo ang pila ka halimbawa sang mga kahimtangan nga pilit nga nagpahalin dayon sa mga manuggahom.
Mapigaw nga mga kahimtangan sa pagkabuhi. Sang naulihi nga bahin sang ika-18 nga siglo, madamo nga pumuluyo sang Pransia ang napilitan magkabuhi nga madamo sing ginabayaran nga buhis apang maiwat ang pagkaon. Ini nga mga kahimtangan amo ang isa sa mga kabangdanan sang Rebolusyon sa Pransia, nga nagresulta sa pagpugot kay Hari Louis XVI sang 1793.
Inaway. Ginpukan sang Bug-os Kalibutan nga Inaway I ang pila sang labing gamhanan nga emperador sa maragtas. Halimbawa, bangod sang kakulang sang pagkaon nga tuga sang inaway sang 1917 sa St. Petersburg, Rusya, natabo ang February Revolution. Ining pagribok nagpahalin kay Czar Nicholas II kag nagresulta sa paggahom sang Komunista. Sang Nobiembre 1918, luyag sang Alemanya ang paghidait, apang ang mga Alyado indi mag-untat sa inaway tubtob indi maislan ang manuggahom. Subong resulta, si Emperador Wilhelm sang Alemanya gintapok sa Netherlands.
Handum para sa tuhay nga sistema sang panguluhan. Sang 1989 gindula ang Iron Curtain. Ang mga rehimen nga daw bato sadto katig-a nawasak sang ang ila mga sakop nagsikway sang Komunismo kag nagtukod sing nagkalainlain nga sahi sang pagginahom.
[Mga retrato sa pahina 7]
Ginpakaon ni Jesus ang mga ginagutom, ginpang-ayo ang mga may balatian, kag nagpahamtang sing maayo nga halimbawa para sa tanan nga Cristiano
[Credit Line sang retrato sa pahina 4]
Lloyd George: Photo by Kurt Hutton/Picture Post/Getty Images