Ang Pag-asawahay Mahimo Magmadinalag-on sa Kalibutan Karon

“Panapti ninyo ang inyo kaugalingon sang gugma, kay amo ini ang himpit nga higot sang paghiusa.”​—⁠COLOSAS 3:⁠14.

1, 2. (a) Anong isa ka butang nga makapalig-on tuhoy sa Cristianong kongregasyon? (b) Ano ang madinalag-on nga pag-asawahay?

KON obserbahan naton ang Cristianong kongregasyon, indi bala makalilipay makita ang madamo nga mga mag-asawa nga mainunungon sa ila mga tiayon sa sulod sang 10, 20, 30 ka tuig, ukon kapin pa? Nagpabilin sila nga mainunungon sa ila mga tiayon bisan ano man ang matabo.—⁠Genesis 2:​24.

² Ginaako sang kalabanan nga nakaagi man sing mga kabudlayan ang ila pag-asawahay. Ang isa ka manug-obserbar nagsulat: “Ang malipayon nga pag-asawahay indi hilway sa mga problema. May yara maayo kag malain nga mga tion . . . Apang sa bisan paano . . . ining mga tawo nag-unungay walay sapayan sang [mga kabudlayan] sang modernong pagkabuhi.” Natun-an sang madinalag-on nga mga magtiayon kon paano atubangon ang di-malikawan nga mga problema kag kahuol nga resulta sang mga pag-ipit sa kabuhi, ilabi na kon nagpadaku sila sing mga kabataan. Natun-an sining mga mag-asawa paagi sa eksperiensia nga ang matuod nga gugma “wala gid nagakapaslawi.”​—⁠1 Corinto 13:8.

3. Ano ang ginapakita sang mga estadistika tuhoy sa pag-asawahay kag diborsio, nga nagadul-ong sa anong mga pamangkot?

³ Sa kabaliskaran, minilyon ka pag-asawahay ang naguba. Ang isa ka report nagsiling: “Katunga sang tanan nga pag-asawahay karon sa Estados Unidos ang ginapaabot nga magadiborsio. Kag katunga sini [nga mga diborsio] mahanabo sa sulod sang nahauna nga 7.8 ka tuig sang pag-asawahay . . . Sa 75 porsiento ka tawo nga nagaminyo liwat, 60 porsiento ang liwat nga magadiborsio.” Madamo na ang nagadiborsio bisan sa mga pungsod nga diutay lamang anay ang nagadiborsio. Halimbawa, ang kadamuon sang nagadiborsio sa Japan halos nagdoble sining karon lang nga mga tinuig. Ano ang pila sa mga pag-ipit nga nagdul-ong sa sining kahimtangan, mga pag-ipit nga makita kon kaisa bisan sa sulod sang Cristianong kongregasyon? Ano ang kinahanglan agod magmadinalag-on ang pag-asawahay  walay sapayan sang mga panikasog ni Satanas nga pahuyangon ini?

Mga Tugalbong nga Dapat Likawan

4. Ano ang pila ka butang nga nagapahuyang sang pag-asawahay?

⁴ Ginabuligan kita sang Pulong sang Dios nga mahangpan ang mga butang nga makapahuyang sa pag-asawahay. Binagbinaga, halimbawa, ang ginsiling ni apostol Pablo tuhoy sa mahanabo sa sining katapusan nga mga adlaw: “Sa katapusan nga mga adlaw magaabot ang makahalanguyos nga mga tion nga mabudlay pakigbagayan. Kay ang mga tawo mangin mahigugmaon sa kaugalingon, mahigugmaon sa kuarta, hambog, matinaastaason, mapasipalahon, di-matinumanon sa mga ginikanan, di-mapinasalamaton, di-mainunungon, wala sing kinaugali nga gugma, indi tampad sa kasugtanan, mapatupatuon, wala sing pagpugong sa kaugalingon, mabangis, wala sing gugma sa pagkamaayo, maluib, matig-a sing ulo, nagahabok sa pagpadayaw, mahigugmaon sa kinasadya sa baylo nga mahigugmaon sa Dios, nga may dagway sang diosnon nga debosyon apang nagapanghiwala sang gahom sini; kag likawi ini sila.”​—⁠2 Timoteo 3:1-5.

5. Ngaa ang isa ka “mahigugmaon sa kaugalingon” nagabutang sa katalagman sang iya pag-asawahay, kag ano ang laygay sang Biblia bahin sini?

⁵ Kon analisahon naton ang mga pulong ni Pablo, makita naton nga madamo sa mga butang nga ginsambit niya ang mahimo bangdan sang pagkaguba sang pag-asawahay. Halimbawa, ang mga “mahigugmaon sa kaugalingon” mga makagod kag wala sing patugsiling sa iban. Ang mga bana ukon mga asawa nga nagahigugma sang ila lamang kaugalingon determinado nga masunod ang ila gusto. Wala sila nagapaumod, kag nagapakatig-a sila. Nagaamot bala sa malipayon nga pag-asawahay ining panimuot? Wala gid. Maalamon nga ginlaygayan ni apostol Pablo ang mga Cristiano, lakip na ang mga magtiayon: “[Indi kamo dapat maghimo] sing bisan ano bangod sang huyog nga makigbais ukon bangod sang egotismo, kundi upod ang mapainubuson nga hunahuna nga ginakabig ang iban nga labaw sa inyo, nga ginatuon ang mata, indi sa personal nga interes sang inyo kaugalingon lamang nga mga butang, kundi sa personal man nga interes sang iban.”​—⁠Filipos 2:​3, 4.

6. Paano ang gugma sa kuarta magapahuyang sa pag-asawahay?

⁶ Ang gugma sa kuarta nagapabahinbahin sa magtiayon. Nagpaandam si Pablo: “Ang mga determinado nga magmanggaranon nagakahulog sa pagsulay kag sa siod kag sa madamong binuang kag makahalalit nga mga kailigbon, nga nagatugdang sang mga tawo sa kalaglagan kag kahapayan. Kay ang gugma sa kuarta amo ang gamot sang tanan makahalalit nga mga butang, kag paagi sa paghingamo sini nga gugma ang iban nagtalang gikan sa pagtuo kag nagbuno sang ila mga kaugalingon sing madamong kasakitan.” (1 Timoteo 6:​9, 10) Sing makapasubo, ang paandam ni Pablo nagakatabo sa madamong pag-asawahay karon. Bangod sang ila handum nga magmanggaranon, madamo ang nagapatumbaya sa mga kinahanglanon sang ila mga tiayon, lakip ang importante nga pagkinahanglan sing emosyonal nga suporta kag ang regular kag mainit nga pag-updanay.

7. Sa pila ka kahimtangan, ano nga paggawi ang nagdul-ong sa pagluib?

⁷ Nagsiling man si Pablo nga ang pila sa sining katapusan nga mga adlaw mangin “di-mainunungon, wala sing kinaugali nga gugma, indi tampad sa kasugtanan.” Ang ginsumpaan sa kasal isa ka solemne nga panaad nga dapat magdul-ong sa permanente nga higot, indi sa pagluib. (Malaquias 2:​14-​16) Apang, ang pila nagliso sang ila romantiko nga atension sa iban nga tawo nga indi nila tiayon. Ang isa ka treintahon nga asawa nga ginbayaan sang iya bana nagpaathag nga bisan antes pa nagbiya ang iya bana, suod kag mainanggaon katama sa iban nga mga babayi ang iya bana. Napaslawan sia sa pagtalupangod nga indi nagakadapat ang iya paggawi para sa isa ka minyo nga lalaki. Nasakitan gid sia kon makita niya ini kag mataktikanhon nga ginpaandaman niya ang iya bana nga delikado ang iya ginahimo. Walay sapayan sini, nagpakighilahi ang iya bana. Bisan pa mainayuhon nga ginpaandaman, wala namati ang iya bana. Nahulog ini sa siod.​—⁠Hulubaton 6:​27-​29.

8. Ano ang makadul-ong sa pagpanghilahi?

⁸ Maathag gid nga nagapaandam ang Biblia batok sa pagpanghilahi! “Ang bisan sin-o nga nagapanghilahi sa isa ka babayi nakulangan sing tagipusuon; sia nga nagahimo sini nagadala  sang iya kaugalingon nga kalag sa kalaglagan.” (Hulubaton 6:32) Sa masami, ang pagpanghilahi indi isa ka gulpiada, dasudaso nga buhat. Subong sang ginpatalupangod sang manunulat sang Biblia nga si Santiago, ang sala subong sang pagpanghilahi masami nagakatabo pagkatapos lamang sang pirme nga paghunahuna sini. (Santiago 1:​14, 15) Nian amat-amat na sia nga magauntat nga mangin mainunungon sa tiayon nga iya ginsaaran nga unungan sa bug-os niya nga kabuhi. Si Jesus nagsiling: “Nabatian ninyo nga ginsiling, ‘Indi ka magpanglahi.’ Apang nagasiling ako sa inyo nga ang tagsatagsa nga padayon nga nagatan-aw sa isa ka babayi nga may daku nga pagkaibog sa iya nakahimo na sa iya sing panghilahi sa iya tagipusuon.”​—⁠Mateo 5:​27, 28.

9. Aong maalamon nga laygay ang masapwan sa Hulubaton 5:18-20?

⁹ Busa, ang maalamon kag mainunungon nga dalanon amo ang isa nga ginpalig-on sa tulun-an nga Hulubaton: “Pakamaayuhon ang imo tuburan sang tubig, kag magkalipay ka sa asawa sang imo pagkapamatan-on, isa ka hiligugmaon nga usa nga babayi kag makabibihag nga kanding sa bukid. Magpaayaw ka sa iya dughan sa tanan nga tion. Sa iya gugma kabay nga ikaw dalayon nga magkalipay sing daku. Gani ngaa bala ikaw, anak ko, magkalipay sa isa ka babayi nga dumuluong ukon maghakos sa dughan sang isa ka dumuluong nga babayi?”​—⁠Hulubaton 5:18-20.

Indi Magpadasudaso sa Pagminyo

10. Ngaa maalamon nga kilalahon sing maayo ang palangasaw-on ukon palamanhon?

¹⁰ Ang mga problema sa pag-asawahay mahimo mag-utwas kon ang duha magapadasudaso sa pagminyo. Mahimo nga bata pa sila katama kag di-eksperiensiado. Ukon ayhan indi pa nila kilala sing maayo ang isa kag isa​—⁠ang ila mga naluyagan kag mga di-naluyagan, ang ila mga tulumuron sa kabuhi, ang ila pamilya. Maalamon nga magpailob, ginakilala sing maayo ang imo palangasaw-on ukon palamanhon. Dumduma si Jacob, nga anak ni Isaac. Nag-obra sia para sa iya mangin ugangan nga lalaki sing pito ka tuig agod mapangasawa si Raquel. Handa sia nga himuon ini bangod ang iya ginbatyag wala lamang napasad sa pisikal nga kaanyag, kundi sa matuod nga gugma.​​—⁠Genesis 29:20-​30.

11. (a) Ano ang gintingob sang pag-asawahay? (b) Ngaa importante gid sa pag-asawahay ang maalamon nga paghambal?

¹¹ Ang pag-asawahay indi lamang isa ka romantiko nga relasyon. Ginatingob sang pag-asawahay ang duha ka tawo gikan sa magkatuhay nga pamilya kag magkatuhay sing personalidad, emosyon, kag sa masami sing tinun-an. Kon kaisa pagtingob ini sang duha ka kultura, sang lenguahe pa gani. Sa di-magkubos, ginatingob sini ang duha ka opinyon nga may ikasarang sa pagpabutyag sing magkatuhay nga ideya sa tanan nga butang. Ining duha ka opinyon importante gid nga bahin sang pag-asawahay. Ang pagpabutyag sang duha ka tawo sang ila mga opinyon mahimo mangin mamulayon pirme kag palareklamo, ukon mangin makapalig-on kag makapabakod. Huo, paagi sa aton mga pulong mahimo naton masaklaw ukon mapalig-on ang aton tiayon. Ang pataka nga paghambal mahimo makahalalit gid sa pag-asawahay.​​—⁠Hulubaton 12:18; 15:​1, 2; 16:24; 21:⁠9; 31:26.

12, 13. Anong realistiko nga pagtamod sa pag-asawahay ang ginapalig-on?

¹² Busa, maalamon nga indi gid magpadali sa pagkilala sa imo palangasaw-on ukon palamanhon. Ang isa ka eksperiensiado nga utod nga babayi  nagsiling: “Kon nagapangita sang isa ka palangasaw-on ukon palamanhon, hunahunaa ang ayhan napulo ka importante nga butang nga luyag mo makita sa sina nga tawo. Kon pito lamang ang imo makita, pamangkuta ang imo kaugalingon, ‘Handa bala ako nga pasapayanan na lang ang tatlo ka butang nga wala sa iya? Mabatas ko bala ini nga mga kakulangan sa adlaw-adlaw?’ Kon nagapangduhaduha ka, magpamalandong anay.” Sa pagkamatuod, kinahanglan nga mangin realistiko ka. Kon luyag mo magminyo, dapat mo dumdumon nga indi ka makakita sing himpit nga tiayon. Apang, sa amo man nga tion, indi ka man mangin himpit nga tiayon para sa imo mapangasawa ukon mapamana sa ulihi!​​—⁠Lucas 6:⁠41.

¹³ Ang pag-asawahay nagadalahig sing mga sakripisyo. Ginpatalupangod ini ni Pablo sang nagsiling sia: “Luyag ko nga mahilway kamo sa mga kabalaka. Ang tawo nga di-minyo nagakabalaka sa mga butang sang Ginuo, kon paano niya matigayon ang kahamuot sang Ginuo. Apang ang tawo nga minyo nagakabalaka sa mga butang sang kalibutan, kon paano niya matigayon ang kahamuot sang iya asawa, kag nabahinbahin sia. Dugang pa, ang babayi nga di-minyo, kag ang ulay, nagakabalaka sa mga butang sang Ginuo, agod mangin balaan sia sa iya lawas kag sa iya espiritu. Apang, ang babayi nga minyo nagakabalaka sa mga butang sang kalibutan, kon paano niya matigayon ang kahamuot sang iya bana.”​—⁠1 Corinto 7:32-34.

Kon Ngaa Nagakapaslawan ang Iban nga mga Pag-asawahay

14, 15. Ano ang makapahuyang sa pag-asawahay?

¹⁴ Ang isa ka Cristianong babayi sining karon lang nakaeksperiensia sing kasakit sang diborsio sang ginbiyaan sia sang iya bana pagkatapos sang 12 ka tuig nga pag-asawahay kag nag-upod sa iban nga babayi. May namutikan bala sia nga mga senyales sa iya bana antes sila magbulagay? Nagpaathag ining utod nga babayi: “Nakalab-ot sia sa punto nga wala na sia nagapangamuyo. Nagapangita na sia sing mga balibad agod indi makatambong sa Cristianong mga miting kag makabantala. Nagasiling sia nga masako sia katama ukon kapoy katama sa paghinguyang sing tion upod sa akon. Wala sia nagapakigsugilanon sa akon. Wala na sia nagapakighambal sa akon tuhoy sa espirituwal nga mga butang. Naglain na gid sia. Indi na sia ang lalaki nga akon ginpamana.”

¹⁵ Ang iban nagreport nga nakatalupangod sing kaanggid man nga mga senyales, lakip ang pagpatumbaya sa personal nga pagtuon sa Biblia, pagpangamuyo, ukon pagtambong sa Cristianong mga miting. Sa iban nga hambal, madamo nga indibiduwal nga nagbiya sang ulihi sa ila mga tiayon ang nagtugot nga magluya ang ila kaangtanan kay Jehova. Subong resulta, nagburon ang ila espirituwal nga panan-aw. Para sa ila, si Jehova indi na isa ka buhi nga Dios. Ang ginsaad nga bag-ong kalibutan indi na matuod. Sa pila ka kahimtangan, ining pagluya sa espirituwal nagakatabo na antes pa sang pagluib.​​—⁠Hebreo 10:​38, 39; 11:⁠6; 2 Pedro 3:​13, 14.

16. Ano ang nagapabakod sa isa ka pag-asawahay?

¹⁶ Sa kabaliskaran, isa ka malipayon gid nga mag-asawa ang nagsiling nga ang ila kadalag-an resulta sang ila mabakod nga espirituwalidad. Updanay sila nagapangamuyo kag nagatuon. Ang bana nagsiling: “Nagabasa kami sang Biblia sing magkaupod. Nagagua kami sa ministeryo sing magkaupod. Nalipay kami sa paghimo sing mga butang nga magkaupod.” Ang leksion maathag: Ang paghupot sing isa ka maayo nga kaangtanan kay Jehova magabulig gid sa pagpabakod sang pag-asawahay.

Mangin Realistiko kag Magkomunikar

17. (a) Anong duha ka butang ang makaamot sa madinalag-on nga pag-asawahay? (b) Paano ginlaragway ni Pablo ang Cristianong gugma?

¹⁷ Duha pa ka butang nga makaamot sa madinalag-on nga pag-asawahay: Cristianong gugma kag komunikasyon. Kon nagahigugmaanay gid ang duha ka tawo, masami nga wala nila ginasapak ang mga kasaypanan sang kada isa. Ang magnobyohanay mahimo magpakasal nga may sobra nga ginapaabot, ayhan pasad sa kon ano ang ila nabasa sa romantiko nga mga nobela ukon nakita sa mga pelikula. Apang, sa ulihi, dapat atubangon sang mag-asawa ang realidad. Nian, ang magagmay nga mga kasaypanan ukon daw makaulugot nga mga batasan mahimo mangin daku nga mga problema. Kon matabo ini, kinahanglan ipakita sang mga Cristiano ang mga bunga sang espiritu, nga ang isa sini amo ang gugma. (Galacia 5:​22, 23) Sa pagkamatuod, ang gugma, gamhanan katama​—⁠indi ang romantiko nga gugma kundi ang  Cristianong gugma. Ginlaragway ni Pablo ining Cristianong gugma, nga nagsiling: “Ang gugma mapinasensiahon kag mainayuhon. . . . Wala [ini] nagapangita sang kaugalingon nga mga kaayuhan, indi maakigon. Wala ini nagaisip sang kahalitan. . . . Ginaantos sini ang tanan nga butang, ginapatihan ang tanan nga butang, ginalauman ang tanan nga butang, ginabatas ang tanan nga butang.” (1 Corinto 13:4-7) Maathag nga ang matuod nga gugma nagapatugsiling sa tawhanon nga mga kasaypanan. Wala ini nagapaabot sing pagkahimpit.​​—⁠Hulubaton 10:12.

18. Paano mapabakod sang komunikasyon ang isa ka relasyon?

¹⁸ Importante man ang komunikasyon. Bisan pa madamong tinuig na sila nga nagaupdanay, dapat gihapon magsugilanunay ang mag-asawa kag pamatian ang isa kag isa. Siling sang isa ka bana: “Hilway namon nga ginapabutyag ang amon balatyagon apang sa mainabyanon nga paagi.” Paagi sa eksperiensia, matun-an sang bana ukon sang asawa kon paano mamati indi lamang kon ano ang ginahambal kundi pati man ang wala napabutyag. Buot silingon, sa pagligad sang tion, mahantop sang isa ka malipayon nga magtiayon ang wala ginabungat nga mga panghunahuna ukon wala ginapabutyag nga mga balatyagon. Ang pila ka asawa nagsiling nga ang ila mga bana wala gid nagapamati sa ila. Ang pila naman ka bana nagreklamo nga daw luyag makigsugilanon sang ila mga asawa sa tion nga indi gid kombeniente. Ang komunikasyon nagadalahig sing kaawa kag paghangop. Ang epektibo nga komunikasyon mapuslanon para sa mag-asawa.​—⁠Santiago 1:19.

19. (a) Ngaa mahimo mangin mabudlay ang pagpangayo sing pasaylo? (b) Ano ang magatulod sa aton sa pagpangayo sing pasaylo?

¹⁹ Kon kaisa ang komunikasyon nagalakip sing pagpangayo sing pasaylo. Indi ini pirme mahapos. Kinahanglan ang pagpaubos agod batunon ang kaugalingon nga mga sayop. Apang, daku gid ang mabulig sini agod magbakod ang pag-asawahay! Madula sang sinsero nga pagpangayo sing pasaylo ang posible nga kabangdanan sang away sa ulihi kag makahatag sing dalan para sa matuod nga pagpatawad kag isa ka solusyon sa problema. Si Pablo nagsiling: “Padayon kamo nga magpinaumuray sa isa kag isa kag hilway nga magpinatawaray sa isa kag isa kon ang isa may inugsumbong batok sa isa. Subong nga si Jehova hilway nga nagapatawad sa inyo, amo man ang himuon ninyo. Apang, luwas sa sining tanan nga butang, panapti ninyo ang inyo kaugalingon sang gugma,  kay amo ini ang himpit nga higot sang paghiusa.”​—⁠Colosas 3:​13, 14.

20. Paano dapat pakig-angutan sang isa ka Cristiano ang iya tiayon sa pribado kag sa atubangan sang iban?

²⁰ Importante man sa pag-asawahay ang suporta sang kada isa. Dapat makasalig ang Cristianong bana kag asawa sa isa kag isa, nga makasandig sa isa kag isa. Indi dapat paluyahon sang isa ang iya tiayon sa bisan anong paagi agod nga indi niya madula ang kompiansa sa kaugalingon. Dapat mahigugmaon naton nga hatagan sing komendasyon ang aton mga tiayon; indi naton sila dapat pagmulayon. (Hulubaton 31:28b) Indi gid naton sila dapat pagpakanubuon paagi sa malaw-ay nga mga lahog. (Colosas 4:6) Ining suporta sang kada isa mapabakod paagi sa regular nga pagpabutyag sang gugma. Ang isa ka paghapulas ukon pag-angga mahimo nagapahangop: “Ginahigugma ko ikaw sa gihapon. Nalipay ako nga magkaupod kita.” Amo ini ang mga butang nga makapabakod sa isa ka relasyon kag makabulig sa pag-asawahay nga magmadinalag-on sa kalibutan karon. May yara pa iban, kag ang masunod nga artikulo magahatag sing dugang pa Makasulatanhon nga mga giya kon paano magmadinalag-on ang isa ka pag-asawahay.⁠ *

[Nota]

Mapaathag Mo Bala?

• Ano nga mga butang ang makapahuyang sang pag-asawahay?

• Ngaa indi maalamon ang padasudaso nga pagminyo?

• Paano naapektuhan sang espirituwalidad ang isa ka pag-asawahay?

• Ano nga mga butang ang makapabakod sa pag-asawahay?

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Retrato sa pahina 12]

Ang pag-asawahay indi lamang isa ka romantiko nga relasyon

[Mga retrato sa pahina 14]

Ang isa ka mabakod nga kaangtanan kay Jehova nagabulig sa mag-asawa nga magmadinalag-on sa ila pag-asawahay